REPORTATA PARISIENSIA LIBER QUARTUS.
QUAESTIO IV. Utrem hoc Sacramentum possit iterari?
QUAESTIO I. Utrum transubstantiatio sit possibilis
QUAESTIO II. Utrum infusio gratiae, et remissio vel expulsio culpae sit tantum una simplex mutatio?
QUAESTIO UNICA. Utrum affinitas impediat matrimonium?
Tertia propositio, scilicet quod anima non remaneat perpetuo separata a corpore, probatur sic:
QUAESTIO V. Utrum resurrectio fiat in instanti ?
QUAESTIO II. Utrum in Deo sit justitia
QUAESTIO II. Utrum mundus purgabitur per ignem ?
Sed inter istas duas opiniones oppositas potest mediari sic:
Respondeo, hic supponendum est quod fuit declaratum in primo libro, distinctione prima* de frui,
Scholium.
Ad quaestionem distinctionis 42. remittit se ad lib. 6. lit. de cogitatione spirit. Post. Trid. sess. 24. o. 2. hoc impedimentum tantum contrahitur inter baptizantem, confirmantem et tenentes ex una parte; baptizatum, confirmatum, horumque parentes ex altera. Adde impedimentum adoptionis, quod afficit adoptantem, ejusque uxorem ac filios ex una parte, et adoptatum ex alia c. 1. de eognat. Reg. Epilogando specificat octo impedimenta ex statuto Ecclesiae, quod si jungas quatuor ex natura contractus faciunt duodecim impedimenta dirimentia. Aliter numerat in Oxon. hic dist. 42. sed in idem recidit, quia aliqua ex his dividit in plura.
Ad quaestionem de cognatione , spirituali quaesitam circa distinctionem 42. dico quod talis cognatio impedit matrimonium. Est au tem cognatio spiritualis propinquitas quaedam personarum, contracta ex collatione Sacramentorum Baptismi et Confirmationis, et ex hoc quod aliquis tenet suscipientem ad recipiendum haec sacra menta. Et haec propinquitas, si praecedit contractum matrimonium, impedit contrahendum, et si sequitur, dirimit contractum.
Si autem superveniat jam contracto non dirimit, sicut patet ex tra de cognatione spirituali, cap. Veniens, et in 6. libro in illo titulo, ubi ad ditur quod cognatio spiritualis in dando vel tenendo catechumenum impedit matrimonium. Ratio autem quare haec cognatio spiritualis impedit matrimonium, et dirimit contractum, potest esse talis: Sicut homo per carnalem generationem accipit esse naturae, ita per regenerationem spiritualem accipit esse gratiae; igitur sicut per generationem carnalem contrahit generans cum parentibus vinculum cognationis carnalis, ita per regenerationem spiritualem contrahit regeneratus cum dante Sacramentum, qui tenet vicem patris, et cum tenente ipsum ad recipiendum illud Sacramentum, qui tenetvicem matris, quamdam cognationem spiritualem, et ideo sicut cognatio carnalis impedit, ita cognatio spiritualis. Haec autem propinquitas cognationis spiritualis oritur inter baptizatum et baptizantem, et illum qui tenet eum ad Baptismum, et inter patrem et matrem baptizati, fratres et sorores ejus ad illos, qui tenuerunt eos ad Baptismum. Eodem modo de Confirmatione.
Ex praedictis igitur patet quod septem sunt impedimenta ad contrahendum, scilicet votum continentiae solemne, Ordo, machinatio in mortem alterius, conjugis infidelitas; et haec sunt impedimenta ex natura contractus. Alia sunt impedimenta ex parte personarum contrahentium, consanguinitas, affinitas, cognatio spiritualis. Additur octavum impedimentum, quod contrahitur ex sponsalibus, quod vocatur justitia publicae honestatis. Quatuor autem sunt alia impedimenta nominata prius, et ita sunt 12. vel 13. impedimenta in universo, sicut patet per illos versus de eis*.
Ad primum argumentum de consanguinitate circa distinct. 40. cum dicitur quod tempore legis naturae frater contraxit cum sorore, jam solutum est, quod hoc fuit propter necessitatem generationis ad prolem procreandam ex praecepto Dei facto de hoc. Nec hoc fuit contra legem naturae de sorore, licet fuisset contra legem naturae de matre, quia praeceptum de multiplicatione eis factum non potuit tunc temporis aliter adimpleri, quam quod filius contraheret cum sorore, quia non erant tunc aliae mulieres.
Ad aliud de amicitia, dico quod aliquae sunt amicitiae et conjunctiones, quae repugnant isti contractui super amicitiam. Quaedam enim est amicitia, quae non repugnat isti contractui, nam sicut una communicatio quandoque impedit aliam, ita amicitia fundata super unam communicationem potest impedire amicitiam fundatam super aliam communicationem. Amicitia autem consanguinitatis et cognationis carnalis, licet in se sit magna et bona, firmans domum et familiam, tamen amicitia, quae debet esse inter conjuges propter rationem communicationis, super quam fundata est, magis esset impeditiva quam promotiva, quia ex hoc daretur incentivum luxuriae, quia tales personae frequenter simul habitant, et ita magis dissiparet domum et familiam quam firmaret.
Ad argumentum in oppositum, dico quod hoc erat dictum pro tempore legis scriptae, quando non erat licitum conjungi cum sorore, quia tunc non erat tanta necessitas, sicut tempore legis naturae.
Ad primum argumentum quaestionis de distinct. 41. de affinitate, cum dicitur quod est effectus matrimonii praecedentis, non sequentis, effectus autem non impedit causam, et ita affinitas non impedit matrimonium praecedens, sed aliud sequens eam.
Ad aliud, cum dicitur quod incestuosus cognoscens uxorem sororis suae, non separatur propter hoc ab uxore. Dico quod ante matrimonium contractum cum una incestus perpetratus cum sorore, vel cognata ejus bene impediret matrimonium contrahendum, quia aeque contraheretur affinitas per carnalem copulam ad consanguineos utriusque, quia nec unus, nec alter posset contrahere cum consanguineis alterius infra quartum gradum. Sed si sequatur jam contractum, et superveniat affinitati jam contractae, non dirimit matrimonium jam contractum, quia hoc in injuriam et praejudicium foret legitimae uxoris, quae nihil demeruit, et ita injuste sine sua culpa puniretur, quod est contra intentionem Ecclesiae illegitimantis tales personas, quae non vult lucrum suum tali damno compensari. Ille incestuosus non debet gaudere de culpa, nec est immunis a paena, quia non debet petere debitum, sed reddere petenti cum dolore.
Similiter post mortem uxoris non debet cum alia contrahere ex praecepto Ecclesiae, et si faciat, peccat mortaliter, tenet tamen matrimonium sic contractum.
Ad argumentum de distinct. 42. de cognatione spirituali, quando dicitur quod sive scienter, sive ignoranter susceperit de sacro fonte, etc. dico quod cognatio spiritualis superveniens matrimonio jam contracto, non opponitur ei quantum ad essentiam, nam nullum impedimentum superveniens matrimonio rato jam contracto solvit illud quantum ad vinculum, excepta morte spirituali vel carnali; quandoque tamen impedit, quantum ad debiti exactionem, quandoque non. Si enim alter conjugum non suscepit alterius conjugis filium, seu illum baptizavit in articulo necessitatis, nihil sibi praejudicatur per talem cognationem spiritualem quantum ad debiti exactionem, seu redditionem. Item, dico quod ignoranter hoc fecerit etiam praeter casum necessitatis, sicut patet extra de cognatio ne spirituali, cap. si vir. Si autem sine necessitate et ex certa scientia hoc fecerit, sibi praejudicat, quantum ad exactionem, quod videtur posse probari per hoc, quod dicitur in Decretali praedicta in fine, quia fraus sua non debet sibi patrocinari.