Sectio XIV

Utrum animae rationales immediate a Deo producantur

Circa hoc varii fuerunt errores, ut videre est in Hieronymo epistola ad Marcellin. et in August. lib. de Orig. an. et lib. 3. de Libero arbitrio, cap. 21. Primus, fuisse creatas extra corpora, et propter peccata in corpora missas. Ita Origen. iib. i. Periarchon, cap. 7. expresse, et Plato tra Timaeo. Secundus, fuisse ab aeterno, et intrasse corpora nunc haec, nunc illa. Ita Pythagoras ex Aegyptiis,ut refert Herodotus lib. 1. Tertius, creari in tempore ab Angelis, ita Avicenna, Seleucius et Hermas lib. 7. triparl. cap. 11. Quartus, propagari ex semine, ita Tertull. et Apollinaris ex August. de haeres, cap. 86.

Dico primo, animae non fuerunt ante corpora , sed simul cum corporibus creantur. Ita Epiphan. epist. ad Joan. Hierosolym. Hieronym. epist. ad Pammachium, Cyrill. Alexand. lib. 1. tra Joan. cap. 9. August. optime lib. 12. Civit. cap. ult. et

Tertull. lib. de Anima. Damnatur oppositum in Braccarensi I, cap. 6. et a Leone X. epist. 91. ad Turibium, a Damasc. 2. de fide cap. 12.

Probatur primo, prius est, quod est secundum naturam, eo quod est praeter naturam ; sed animam uniri corpori, est secundum naturam, ergo. Confirmatur,quia Deus primo fecit res secundum statum naturalem earum. Secundo, actus in eodem, est posterior potentia, ex 9. Metaph. text. 13. Tertio, alioquin intrarent cum scientia in corpora, cujus oppositum docet experientia. Nec valet cum Academicis, et Platone lib. 10 de Republica, et in Phaedro, dicere, quod per ingressum corporis obliviscuntur omnium, quia per statum naturalem, non possent ita pejorari, alioquin non appeterent unionem cum corpore . quia sic appeterent malum, quod repugnat.

Quarto, ex 5. ad Hom. ubi dicitur : Per unum hominem peccatum intravit in mundum, et cap. 9. de Jacob et Esau dicitur : antequam nati essent, nihil boni, vel mali egisse ; ergo eorum animae antea non fuerunt, quia non poterant esset otiosae, et sine propria operatione, ex 10. Ethic. cap. 8. text. 14. Quinto, quod hoc sit secundum Aristotelem patet, quia I. Poster. cap. 1. et 3. de an. cap4. contra Platonem in Phaedro, ponentem notiones omnium in anima ante unionem , docet intellectum de se esse tabulam rasam, et 12. Metaph. cap. 3. teatf.l6.docet causam efficientem praecedere suum effectum, formalem non , et secundum ipsum, anima est causa formalis.

Objicies primo,quia 2. de Gen.anim. cap. 3. dicitur, quod mens de foris venit. Respondetur, hoc est creari, non educi de potentia materiae, vel non dependere ab organo, sicut caeterae animae, de quibus ibi Philosophus.

Objicitur secundo, quia August. 7. de Gen. ad. lit. 24. et 12. Civit. 23. Auctor. scholast. Histor. in Genes. Hugo de S. Victore sum. sent. tract. 3. cap. 2. fin. Magister 2. d. 17. tenent animam Adae fuisse ante corpus creatam, quod asserit Philastrius lib. de Haeres. Colat. Haeres, quae extiterunt post Apostolos. Respondetur, doctrinam datam esse universaliter veram , et August. tantum dubitat de anima Adae, an ante corpus creata fuerit, et semper dubius fuit de origine animae ; tamen in hanc partem magis inclinat 12. Civit. 23. vide Gregor. Nyssen. lib. de Hom. cap. 29. 30. Damasc. Hieron. et Leo citati etiam de anima Adae in particulari agunt.

Dico secundo, anima rationalis non fit ex virtute seminali. Probatur primo, quia agens naturale non potest agere supra materiam ; et anima rationalis est supra eam, ut constat ex operatione, quam habet independenter ab ea, de quo dixi sect. praeced. Secundo, quod generatur corrumpitur. Tertio, forma quae cum composito Physico producitur, non producitur per se, sed in composito ; ergo non habet esse per se extra compositum, et sic anima rationalis non posset separari. Conclusio est communis Catholicorum, cujus oppositum damnat August. haer. 86. et haeresim vocat D. Thom. 1. part. quaest. 118. art. 2. et 2. contra Gent. cap. 86. habetur 32. quaest 1, cap. Moyses. Vide Scot. 4. d. 43. quaest. 2. in 2. propositione, et 2. d. 18. ubi negat seruem ullam animam attingere posse.

Objicitur, in materia est naturalis in potentia, ad recipiendam animam ; ergo datur naturalis potentia activa ipsius, quia passivae correspondet activa ejusdem generis,ex 5. Metaph. cap. 12. text. 17. et lib. 9. cap, 2. text.2. Respondetur, cum Scoto quaest. I. Prol. et 1. d. 5. quaest. 2. ad 3. pro 2. opin. et 4. d. 43. quaest. 3. ad 1. intelligendo per causam naturalem, causam creatam, non omni passivae correspondere activam naturalem, alioquin posset caecus naturaliter fieri videns, et Deus naturaliter videri. Aristoteles locis cit. tantum dixit potentiae passivae correspondere activam, etsi aliud diceret, sibi contradiceret, 2. de Gen. animal. cap. 3. ubi tenet mentem extrinsecus venire, quod negat de aliis formis, et hoc est creari, vel saltem non a causa naturali produci. Qui citant dicta Ioca, non bene ea ponderant.

Objicitur secundo, caetera animalia ex vi seminis producunt sibi similia ; ergo et homo perfectissimum animal. Respondetur, negando antecedens, de quo sect. seq. Secundo, negando consequentiam, quia ex dignitate animae rationalis est,quod a creatura fieri nequeat; homo tamen generat hominem, quia dat materiam, et dispositiones prae vias, ut docet D. Thom. 1. part. quaest, 118. art. 2. ad. 3. sed prima solutio melior est.

Objicitur tertio, attingens ultimam dispositionem, formam producit; sed homo omnes qualitates disponentes ad animam efficit, et vi formatrici, organa delineat et effigiat;ergo. Major probatur , potens in media, potest in finem, 7. Metaph. cap. 9. text. 30. et forma est finis generationis, 2. Physicor. cap. 7. Respondetur primo, antecedens verum esse, quando forma est ejusdem ordinis cum dispositionibus, sed hic non est , quia spiritualis est. Respondetur secundo melius, negando antecedens, quia calor separatus induceret ultimam dispositionem ad ignem, non tamen ignem, ut habet Doctor 4. d. 12. quaest. 3. num. 7. et 22. Neque Aristoteles dixit potentem in media, posse etiam in finem, sed saepissime ei imponitur.

Dico tertio, anima rationalis creatur a Deo, non ab Angelis. Ita Patres, Hieron. epist. 17. et in apolog, ad Pammachium, Ambros. lib. de Noe et arca, Chrysost. Hotnil. 23. in varia loca Matth. Gregor. Nyssen. de Anima, cap. 6. Bernard, serm. 17. in Cant. Quod vero creatur, patet, quia non generatur per se, quia non est compositumjneque; ner accidens,adgenerationem compositi,quia non fit ex vi seminis. Ita D.Thom.2.contra Gent. cap. 87. Addendum est, esse ^proportionatam maleriae,ut educatur ex ea, quia spiritus est;quod non creatur ab Angelis docet communis Theologorum 2. d. 1. de quo late Scot. 4. d. 1. quaest. 1. ubi rejectis rationibus D. Thom. ad hoc, adducit proprias. Idem docet August. 3. de Trinit. 8.et lib. 9. in Genes, 94 lit. c 15. Damasc. 2. fid. cap. 3. Cyrill. lib. 2. in Jul. Athan. serm. 3. contra Arian. Basil. lib. 4. contra Eunom. Prosp.Jib. sent. August. serm. 146.Ex quibus sequitur animam rationalem a Deo creari,quia non generatur nec ab alio creari potest.

Si petas quid de hoc sentit Aristoteles, ,Scotus 4. d. 43. quaest. 2. an. num. 19 tenet dubium esse,quid de origine animae voluerit, tamen verius videtur, quod posuerit eam immediate a Deo fieri ; sed hoc non vocaret creationem, quia secundum eum omnis effectus novus praecise dependens a causa effectiva, reduceretur in aliquam variationem ipsius causae; sed quando dependet etiam a receplivo, potest ejus novitas reduci in illud,e.t sic est in productione animae secundum eum, quia Deus naturaliter, et necessario transmutat corpus factum organicum ad animationem, de quo vide Sectum 1. d.8. quaest. 5.

Objicitur primo, operatio omnibus maxime naturalis,ex 2. de Anima cap. 4.texl. 34. est generare sibi simile ; ergo convenit substantiis spiritualibus. Respondetur ibi loqui de corporeis; substantia autem spiritualis adeo perfecta est, ut a solo Deo produci possit.

Objicitur secundo, inferiora corpora secundum Diony., cap. 4. de Div. Nomin. administrantur per superiora ;; ergo idem de spiritibus ? Respondetur, inferiora transmutari, et aliquando fieri a superioribus, sed ex subjecto antecedente ; spiritus autem ex nullo subjecto fieri possunt.