SECTIO XII

Quid Aristoteles senserit de animae immortalitate.

Euseb. lib. 1. de praeparat. Evangelxap. 9. 10. 11. refert Atticum, Plotinum, et Porphyrium dicentes Aristotelem in Platonis invidiam docuisse animam esse mortalem. Quod sic senserit, tenent Justin. in orat. ad Gentes prope initium. Gregor. Nyssen. lib. 2. Philos. cap .4.6. Nazianz. contra Eunom. Galen. in Histor. Philosophorum. Cajet. 3. de Anima, cap. 2. text. 12.

Suadetur ex eo, quia 1. de Anima, et lib. 3.cap.5.text. 39. tenet eam sine phantasmate neminem posse intelligere; ergo judicavit animam non posse separari, quia nihil separata efficere posset. Item, cum ponat mundum ab aeterno, daretur infinitas animarum, si essent immortales, ipse tamen infinitum negat esse possibile 3. Physicor. text. 16. Item, 1. de Cael. 12. ait omne factum esse corruptibile, et 12. Metaph. cap. 3. ponit animam sumpsisse initium. Item, immortalia non possunt incipere, nisi creatione, quam nescivit Aristoteles, quia si sciret, poneret omnes animas ab aeterno creatas, quia tenet Deum ex necessitate operari, et ex loco jam citato, ponit animam in tempore factam.

Communior sententia est Aristotelem agnovisse animae immortalitatem. Ita fere omnes ejus interpretes, Theophrastus, Philop. Simplic. Comment. circa text. 12. et 13. Prooemii de Anima, et lib. 3. text. 30. D. Thom. ibi, et 12. Metaph. lect. 3. et 2. contra Gent. cap. 79. Mirandula lib. 4. de Exam. vanitatis, cap. 9. Albert. tract. 2. de Anima. 20. Aegid. lib. 3. de Anima, ad cap. 4. Dur. 2. 18. quaest. 3. Eugubin. de Perenni Philos. a cap. 18. Suadetur quia 1. de Anima, vocat intellectum nostrum divinum, interitus expertem, et lib. 2. text. 11. et 21. ait partes animae esse separabiles. et iterum, intellectum esse genere distinctum a sensitiva, et vegetativa, et perpetuum. Praeterea, ponit intellectum immaterialem lib. 3. de Anima, cap. I.text. 4. et 6. et 1. de Partib. animal. et cap. 1. et 2. de Gent. cap. 3. docet mentem extrinsecus venire. Vide alia Ioca in Scot. 4. d. 43. quaest. 2. num. 1. quia haec sententia communior est. Solvenda sunt in contrarium adducta.

Ad primum, loquitur de anima unita. Ad secundum, rejicit ab anima separata illam felicitatem opum vel voluptatum de qua Philosophi disputabant. Ad tertium, secundum D. Thom. 2. contra Gent. cap. 81. admitteret Philosophus infinitum in immaterialibus, sed non recte. Vel die, quod pugnantia dixerit, cum aeternitatem generationum posuerit, e infinitatem negaverit, quod admittunt Conimbr. 3. Physic. cap. 8. quaest. I. art. 5. addentes eum suam sententiam de animae immortalitate disputationum ambage implicuisse,et obscuritatis obvoluisse pallio. Adde, etsi homo ab aeterno creatus fuisset, quod non generasset ab aeterno, et sic non daretur animarum infinitas, de quo Doctor 2. d. 1. quaest. 3. Ad quartum, loquitur de iis,quae incipiunt per motum, vel generationem. Ad quintum, novit creationem animarum, et non posuit aeternam, quia necessitatem aeternam tantum tribuit iis, quae Deus sine ulla dependentia a causa secunda facit. Ad animae autem infusionem requiritur organizatio et dispositio accidentium, quas faciunt causae secundae. Vel die, cum Scoto supra, fuisse dubium de animae creatione, et forte diceret eam comproduci ad productionem compositi.

Alii judicant, et verius, Aristotelem fuisse in hac parte dubium, et nunc huic, nunc illi parti favisse, pro commoditate materiae, de qua agebat. Scot. 4. d. 43. quaest. 2. num. 13. Hervaeus 1. d. 1. quaest. 1. et quodl. 1. quaest. 11. Nyphus Opusc. de immort. anim. cap. 1. Conimbr. tract. de

Anima separata d. 1. art. 2. adducit Scotus multa loca Philosophi pro immortalitate, et ea solvit. Vide prolixam disputationem apud Suarez lib. 1. de Anima, cap. 11. sed vide ne fatigeris, si totam legeris. Ratio hujus est, quia nisi ita dubius in hac re fuisset, non haberet tot loca sibi invicem (ut videtur) circa hoc opposita, sunt enim plura praeter allata.