DISPUTATIO PRIMA De Animae substantia et informatione.
Sectio VII Quomodo tres praedictae animae distinguuntur?
Sectio VIII Utrum omnes animae sint indivisibiles
SGETIO XVIII. Utrum anima sit eadem suis potentiis.
DISPUTATIO II. De potentiis corporeis animae.
SECTIO IV Appetitio a quo fit ?
SECTIO VI Utrum appetitus efficit motum localem totaliter vel partialiter.
SECTIO XIV De Speciebus sensibilibus.
SECTIO XV De potentia nutritiva, vegetativa, generativa.
DISPUTATIO III De Intellectu et Voluntate.
SECTIO I Utrum intellectus sit nobilior voluntate.
Sectio IV De intellectu practico ei speculativo
SECTIO V De synderesi et conscientia
sectio vI De evidentia et certitudine.
sectio VII De veritate cognitionis
Sectio VIII Utrum veritas distinguitur realiter ab actu
Sectio XI De scientia abstractiva et intuitiva
Sectio XII Quid sit voluntas et quod ejus objectum
Sectio XV In quo consistat libertas voluntatis
Sextio XVII Utrum voluntas dividi possit in irascibilem et concupiscibilem
DISPUTATIO IV De Anima separata
Sectio I Utrum separatio sit Animae violenta
Sectio IV Utrum anima separata recordatur eorum, quae conjuncta novit vel fecit
Sectio V Utrum anima separata cognoscere potest secreta cordis seu actus liberos internos aliorum
Utrum aliae animae a rationali ex vi seminis flant, ita ut semen attingat earum productionem.
Pro resolutione, nota ex Scoto 2. d. 18. tquod aliqua producant sibi dissimilia in genere et in forma, ut Sol ranam ; alia (vero producunt sibi similia, et hoc vel immediate, ut ignis ignem , vel mediante propagatione, ut equus equum. In primo, et secundo modo productionis, non requiritur ratio seminalis, quia haec agit absente generante, estque medium inter ipsum et genitum , sed in tertio intervenit semen.
Secunda nota, semen nihil aliud esse quam corpus quoddam, cujus forma intenta est, ut ex illo fiat aliud perfectius simile generanti. Ratio autem seminalis seu seminis, est forma ipsius vel qualitas eam consequens.
Nota tertio, si semen est unigeneum, et uniforme, quod non agit alterando seipsum , quia nihil uniforme agit in se, et activum difformitatis supponit passivum ejusdem, ideo multi ponunt diversitatem partium in semine ; et Cajetanus 1. part. quaest. 118. art. 1. ideo vocat illud heterogeneum.Idem tenet Ferrar. 2. contra Gent. c. 57. Et videtur D. Thom. (bi cap. 89. et de potentia quaest.3. art. 9. Scotus loco Cit. dubius de hoc mansil,sed 3. d. 4. nam. 13. docet semen esse activum in alteratione praevia ad introductionem formae,etconsequenter admittit in eo diversas, et difformes partes, alioquin non se alteraret.
Communior sententia tenet semen saltem secundum paries subtiliores attingere productionem animae. Ita Suarez 2. de Anima, cap. ult. Cajet. citatus, Germanus in Epitome librorum de Anima. Conimbr. lib. 1. de Gen. c. 4. quaest. 26. et 27. Javel. 7. Metaph. quaest. 14.
Verius videtur oppositum. Scotus loe. citatis, Philipon. Simplic. Aegid. Albert. in 2. de Anima, text. 10. et expresse D. Thom. 1. p. quaest. 118. art. 2. a 1 3. et 4. et de potentia, quaest. 3. art. 9. ad 9. Probatur ex Scoto : Primo, quia semen in instanti generationis non est; ergo non agit, quia agere supponit esse. Antecedens patet, quia tunc desinit esse forma seminis. Secundo, si dicas pro nunc manere semen, non potest producere perfectius se, qualis est proles.
Dices, in virtute generantis producere se perfectius. Contra, in virtute non entis nihil potest effici , sed per accidens est, quod decidens semen existat, quando producitur forma geniti. Et contra hoc procedunt omnia argumenta, quibus Doctor 4. d. 12. q. 3. et d. 13. quaest. 1. ostendit accidens in virtute substantiae non posse attingere ad productionem substantiae. Tertio, semen est non vivens ; ergo non potest producere vivum. Respondet quidam cum Platone, in Timaeo, semen vivere, Valles. 2. Conlrov. c. 9. Zimara 2. de An. ad text. 43.
Verius tamen est oppositum, quod tenet Aristoteles 2. de Anima, cap. 1. et 2. de Gen. anirn. cap. 1. et c. 3. D. Thom. 2. contr. Gent. c. 89. Scot 4.d.44. q. 1. et communis ; et suadetur, quia non habet eamdem animam cum generante, cum non sit ei continuum, nec diversum, quia esset aliud animal, vel planta. Item, non nutritur, nec crescit, ut constat de seminibus stirpium et herbarum, quae multo tempore servantur sine alimento ; et esto viveret semen anima vegetativa, ergo saltem non attingeret animam sensitivam, qualis est anima animalium.
Objicies primo, ergo viventia non producunt sibi similia. Respondetur cum D. Thom. supra ad 3. hominem generare hominem, quia ministrat materiam, et disponit eam ad receptionem novae formae, non quod ipsam formam attingat; et idem est de aliis animalibus. Secundo, dici potest cum Scoto 3. d. 4. num. 13. matres immediate attingere formas foetus generabiles: hoc enim longe facilius est, quam ponere ipsum semen eas attingere; et juxta hoc matres longe perfectius generant, quam patres, quidquid dicat D. Thom. cum suis 3. p. quaest. 32. art. 4. Si hoc non placet, recurrendum est cum eodem Scoto 2. d. 18. ad causam superiorem, ad quam necesse est currere, quoad plantas, quarum semen seorsum a generante generat. Neque sufficit recursus ad corpora caelestia, quia viva non sunt, et nemo dat, quod non habet, et ideo forte Galenus citatus a Doct.
virtutes seminum vocat divinas; unde Doctor 2. d. 14. q. 3. num. 6. tenet influentiam astrorum in inanimata agere generando, sed in animata tantum alterando ; et August, lib. de duabus Animabus, cap. 4. docet muscam esse nobiliorem caelo, quia animata est, et per consequens non potest a caelo produci.
Objicitur secundo 2. de Gen. animal. cap. 3. dicit Aristoteles omnem animam produci virtute seminis, praeter intellectivam quae de foris venit. Respondetur, nihil tale habet,sed omnem animam praeter rationalem, ibi ostendit educi de potentia seminis, et solam rationalem extrinsecus venire, quia spiritualis est, et inorganica.
Objicitur tertio, 2. Physic. text. 26. Sol et homo generant hominem. Respondetur, de homine jam dixi; de Sole eatenus generat, quatenus congruis qualitatibus fovet semen, atque disponit ad formam ultimam, de quo Aristoteles loco cit. de Gen. animal.
Objicitur quarto, quia sequitur animas omnes creari. Negatur, quia praeter rationalem omnes educuntur ex potentia materiae ; alioquin dicendum esset Deum nihil posse generare, quod falsum est, quia potest admittere, vel non admittere concursum materiae, qualiscumque ille sit.