ARTICULUS II.

Secundum quam proprietatem et actum memoria insit Angelis ?

Secundo quaeritur, Secundum quam proprietatem et actum insit ?

Sunt enim proprietates memoriae, ut dicunt Philosophi, quaedam ex subjecto, quaedam ex memorabilibus. Ex subjecto secundum quod dicimus siccos melioris

esse memoriae et pejoris recordationis, et humidos e contrario pejoris memoriae et melioris recordationis. Cujus causa est, quia in sicco formae impressae deletio difficilis est: et ideo memoriae bonae sunt tales. Similiter sicca materia difficulter obedit animae agenti et moventi eam : et ideo tales sunt malae recordationis : in humidis autem propter contrarias causas fit e contrario. Similiter dicimus bene discentes male memorantes, et e converso. Et dicimus eos esse bonae memoriae qui occupantur circa pauca, et malae memoriae qui occupantur circa multa, secundum quod dicimus senes, quamvis sint sicciores, pejoris esse memoriae quam pueros, quamvis sint humidiores : quia eorum cogitatus est occupatus in paucis, et illorum in multis.

Quaeritur ergo, Utrum secundum hujusmodi proprietates memoria sit in Angelis, ita scilicet quod unus sit melioris memoriae quam alter ?

Item, Sunt proprietates memoriae in actu, secundum quod dicunt Philosophi, quod memoria de uno in aliud procedit ex quibusdam signis, vel per modum quorumdam signorum : disciplinaaulem ex necessariis, sicut dicit Avicenna, quod. videntes librum recordantur Magistri qui fecit aut docuit illum : et videntes I)ionem recordantur Diarii, qui similis vel dissimilis fuit Dioni : et tamen non est necessarium nos recordari.

Quaeritur de actu. Si enim recordatio est, ut dicit Avicenna, ingenium per quod revocentur oblita, tunc non videtur recordatio convenire Angelis. Similiter, si reminiscentia est super partem obliti, tunc iterum non convenit Angelis. Quem ergo actum habet memoria ?

Item, Dicit Philosophus, quod recordatio est ad habendum aliquid in futuro ex eo quod habitum est in praeterito. Secundum hoc autem iterum non videtur convenire Angelis : quia secundum illum modum procedit ex his quae suntper modum signorum et non necessitatis,

Solutio. Dicimus, quod, memoria et recordatio non differunt in Angelis per facile et difficile, sed per nobile et per minus nobile : et hoc causatur ex majori vel minori nobilitate naturae.

Si autem quaeritur, In quo cognoscitur illa nobilitas ? Dicendum, quod sicut in hominibus propter diversas complexiones causatur difficultas et facilitas memorandi, ita in Angelis ex diversitate naturae causatur diversitas memoriae et intelligentiae ex nobilitate naturae majori vel minori : et hoc cognoscitur in formis quae sunt in memoria et intelligentia, quae in quibusdam sunt magis simplices, et in quibusdam minus, sicut dicit Philosophus in libro de Causis. Sed in hoc est dissimilitudo, quod in hominibus qui melioris sunt memoriae, pejor est recordatio et minus perspicacitatis intelligen- tiae : in Angelis autem bonitas unius sequitur bonitatem alterius.

Ad id quod quaeritur de actu memoriae, dicendum quod lia memoria quae aequaliter est respectu praesentium et praeteritorum et futurorum, non habet actum nisi notitiam rei apud se tenere, illa vero quae est prius intellecti, accipit hoc quod prius vidit cum ratione prius visi, et utraque illarum bene potest esse in Angelis. Sed recordatio et reminiscentia quae sunt ad renovandum oblitum, non sunt in Angelis secundum quod Philosophi loquuntur de eis : licet non conveniant nisi hominibus, et non brutis quae habent memoriam, tamen ponunt sensibilia per modum signorum, ut objectum est prius : et talis operatio non convenit memoriis Angelorum.