ARTICULUS IV.

Virum organa sensuum ad hujusmodi species se hahent ut polieniia lardum, vel eliam ut agentia ?

Quarto et ultimo quaeritur, Utrum organa sensuum ad hujusmodi species se habent ut patientia tantum, vel etiam ut agentia?

Hoc enim, videtur Aristoteles probare : menstruosa enim inspiciente speculum novum, accidit speculo nubes sanguinea : cujus ratio supra est consignata. Ergo videtur oculus agere in visibile, sicut patitur ab ipso.

Sed contra hoc objicitur : quia

1. Supra probatum est, quod videmus et generaliter sentimus intus suscipientes et nihii extra mittentes: sed quidquid nihil extra mittit, sed tantum intus suscipit, nihil agit : ergo organa nihil agunt, sed tantum patiuntur et suscipiunt,

2. Praeterea, Si agunt in sua objecta, quaeritur utrum agunt eadem actione qua patiuntur ab objectis, ari alia? Si eadem, cum unumquodque agens sit in actu, oporteret quod esset in actu secundum illam actionem qua patiuntur ab objectis : sed quidquid est in actu, non est in potentia secundum illum actum : ergo non esset in potentia ad actiones objectorum : nihil autem non existens in potentia ad aliquod agens patitur abillo: ergo nihil paterentur organa sensuum ab objectis, quod falsum est. Si. autem alia actione agunt, tunc nihil ad propositum : quia non operantur ad sensum.

Solutio, Concedendo ultimas rationes, dicendum organa sensuum tantum pati in sentiendo et nihil, agere nisi per accidens, scilicet in quantum vapores calidi. et spiritus subtiles resolvuntur ab orga- nis et inficiunt vicina sibi: hi distillatione

enim sanguinis menstrui sanguis decurrit ab omnibus venis: et cum venae sanguinis sint in oculo ut spiritus, vapores (fui egrediuntur ab oculo, inficiuntur illo sanguine et inliciunt speculum, ut supe- rius est dictum et determinatum, et alia

corpora vicina inficiunt, iicet iniectio non ita apparet : sicut etiam vinum vel oleum inlicitur ex odoribus vicinis prout odorabiles vapores transeunt in vinum vel oleum, etc.