ARTICULUS III. Utrum omnia sint ordinata ?

Tertio et ultimo, Quaeritur de ordim universi.

Videtur autem, quod omnia sunt ordi nata.

1. Dicit enim Augustinus , quod orm iiia creavit Deus in modo, specie, et ordine.

2. Item, Plato in Timaeo : " Omne vh sibile corporeum motu importuno llu cluans neque umquam quiescens Deus redegit in ordinem, sciens ordinatorum fortunam confusis inordinatisque praestare. "

3. item, Aristoteles in principio octav: Physicorum dicit: " Nihil eorum inordinatum est, quae natura et secundum naturam sunt: natura enim omnibus causa ordinationis est . "

Sed quaeritur, De quo ordine intelligitur?

- 1. Ordo enim determinatur secundum prius et posterius.

2. Praeterea, Quot modis dicitur prius, tot modis erit ordo. Prius autem alterum altero quadrupliciter dicitur, scilicet secundum tempus et secundum intellectum, et hoc est secundum naturam simplicitatis : et secundum ordinem disciplinae, sicut litterae in grammaticis sunt priores syllabis, et proaemium in theoricis prius est narratione. Et prius secundum dignitatem quod melius et honorabilius est. Dicitur etiam prius natura quod reducitur ad prius ratione et intellectu. Ordo igitur universi secundum aliquem istorum modorum . deberet determinari. Et patet, quod secundum nullum omnia ordinata sunt: ergo videtur non generaliter esse ordo in partibus universi.

3. Similiter instantia videtur esse in malo: cum enim ordo sit ad finem, et malum privatur fine, videbitur maium esse inordinatum,

4. Praeterea, De inferno dicitur in Job, quod ibi nullus est ordo, sed sempiternus horror . Cum ergo infernus sit de creaturis, aliqua creatura videtur esse sine ordine.

Sed contra hoc videtur esse quod

1. Dicit Dionysius in libro de Divinis nominibus , quod malum ad omnem plenitudinem conferens, hoc est, conferens ad plenitudinem. Quidquid autem confert ad plenitudinem alicujus, habet ordinem ad illud. Ergo malum ordinem habet in universo.

2. Item, In Isaia dicitur , quod Dominus est formans lucem et creans tenebras, faciens pacem ei creans malum: ergo malum est a Deo. Et Apostolus dicit ad Romanos: Quae suni, a Deo ordinatae sunt . Ergo malum videtur esse ordinatum.

Solutio. Tribus ordinibus ordinatum est universum, scilicet in se, et ad hominem, et ad Deum creantem.

In se autem triplicem habet ordinem generaliter loquendo, scilicet locati ad locum, et moventis ad motum, et potentiae ad actum. Et de his plura dicta sunt in quaestionibus de operibus sex dierum.Ad hominem autem creaturarum multiplex est ordo. Dicit enim Apostolus, quod omnia nostra sunt . Superiora enim bona nostra sunt ad ministerium in custodiendo hic, et ad jucunditatem societatis in futuro. Inferiora autem bona nostra sunt ad necessitatem vitae in cibo, et adjuvamentum laboris., vel ad exercitium sapientiae in ipsis, vel ad exercitium virtutis: et huic ordini subjacet etiam malum:

licet enim in se careat fine proprio, tamen in allero utente malo bene multiplicem habet bonum finem, vel patientiae in malis ab altero illatis, vel compassionis super peccatores, vel cautelae, quia felix est ille quem faciunt aliena pericula cautum. Et sic intelligit Dionysius, quod malum est conferens ad omnem plenitudinem. Et dicit Augustinus, quod Deus non permitteret malum fieri, si non posset ipso uti in bonum. Nos tamen alibi disputabimus de malo.

Quod tamen objicitur de inferno, dicendum quod infernus non habet ordinem ad naturam bene constitutam, sed ad, naturam depravatam malitia et peccato ordinatur ut instrumentum justitiae vindicantis: est enim decorus fur in patibulo. Et secundum Ambrosium, " Iudas sedet in inferno sicut margarita in auro. ))

Tertius ordo universi est ad Deum, sicut dicit Dionysius, quod Deus omnibus aequaliter adest, sed non omnia sibi aequaliter adsunt: eo quod non aequaliter bonitates suas participant seu percipiunt. Bonitates autem suae sunt, esse, et vivere, et cognitio sensibilium et intelligibilium: et entia quae plura de his percipiunt et nobiliori modo sunt ei propinquiora: quae vero pauciora et modo minus nobili, sunt remotiora per convenientiam essentiae, ut existentia tantum in ultimo gradu, existentia autem viva et cognitiva et immortalia in primo, existentia autem et viva et sentientia rationabilia mortalia in mediis gradibus, eo quod sunt causae entitatis participatae a prima causa, et sunt ordinatae, ita quod esse est prima causa quae sola influit super creatum, sed nulla alia sine ipsa: vivere autem est secunda quae non influit sine prima, sed bene influit sine tertia, et sic de aliis.

Et haec de creaturis dicta sufficiant.

B. ALBERTI MAGNI

RATISBONENSIS EPISCOPI,ORDINIS PRAEDICATORUM,

OPERA OMNIA

EX EDITIONE LUGDUNENSI RELIGIOSE CASTIGATA, ET PRO AUCTORITATIBUS

AD FIDEM VULGATAE VERSIONIS ACCURATIORUMQUE

PATROLOGIAE TEXTOUM REVOCATA, AUCTAQUE B, ALBERTI VITA AC BIBLIOGRAPHIA SUORUM

OPERUM A PP. QUETIF ET ECHARD EXARATIS, ETIAM REVISA ET LOCUPLETATA

CURA AC LABORE

Augusti et aemilii BORGNET, Sacerdotum dioecesis Remensis.

ANNUENTE PATENTEQUE PONT. MAI. LEONE XIII.

VOLUMEN TRICES IMUM SEXTUM.

DE LAUDIBUS B. MARIAE VIRGINIS LIBRI XII.

PARISIIS

APUD LUDO VICUM VIVES, BIBLIOPOLAM EDITOREM,

13, VIA. VULGO DICTA DELAMBRE, 13

MDCCCXCVIII

D. ALBETTI MAGNI

RATISBONENSIS EPISCOPI,

ORDINIS PRAEDICATORUM,