ARTICULUS I.

Utrum vegetabile sit unius rationis et speciei in plantis, brutis, et hominibus ?

Ad. primum proceditur sic:

1. Dicit enim Philosophus in libro primo de Vegetabilibus : " Vita communiter in animalibus et in plantis inventa est, in animalibus manifesta apparens, in plantis autem occulta, non evidens, " Vita igitur quae communis est in. animalibus et in plantis, aut est communis communitate vocis tantum, aut vocis et rationis. Non primo modo: quia sic aequivoce diceretur. Si autem secundo modo, tunc erit unius rationis in animali et planta, et ita erit unius speciei: non enim sunt unius rationis quae non sunt unius speciei.

2. Praeterea, Hoc videtur per illud quod sequitur: " In animalibus est manifesta apparens, in plantis autem occulta, non evidens. " Occultum enim et manifestum non variant speciem, cum sint accidentia.

3. Item, Potentiae diffiniuntur per actus: ergo eorumdem, actuum specie idem erit principium specie: sed in animalibus et in plantis est alimento uti et augmentari et generare, quae sunt unius rationis opera: ergo vegetativum in utroque erit unius rationis,

4. Si forte dicatur, quod planta est alia species quam animal et etiam vegetabile in ipsis est alterius rationis, videtur quod hoc non sit verum: quia animal univoce dicitur de homine et asino, licet sint diversae species: ergo videtur, quod similiter anima possit esse ejusdem speciei, licet animata differant specie vel genere.

5. Praeterea, Vitis et oliva sunt diversae species plantarum: ergo eadem ratione vegetabile diceretur secundum diversas rationes de illis.

Sed contra.: Dicit Philosophus in VI Topicorum, quod Dionysii vitae diffinitio, scilicet quod vita est motus generis nutribilis naturam assequens, peccat: quia vita non secundum unam speciem videtur dici: sed. altera animalibus quidem, altera autem plantis inest. Dionysii autem diffinitio est, quod vita unius rationis sit in speciebus illis. Ergo vita non est unius rationis et speciei in animalibus et plantis: ergo nec anima quae est principium vitae.

2. Item, Dicit, quod vita inest plantis, per vegetabile, animalibus autem, per sensibile primum, scilicet tactum: si ergo non est ab uno in animalibus et plantis, non erit unius rationis.

5. Item, Anima est substantia dans rationem et speciem corpori animato: sed anima non dat plantis eamdem speciem quam dat animalibus: ergo non. est ejusdem speciei et rationis hinc inde.

Solutio. Ad hoc dicendum, quod non est ejusdem rationis vegetabile in plantis et animalibus, sicut probant rationes ultimae: est enim in plantis species, in animalibus autem potentia tantum et non species.

Ad primum ergo dicendum, sicut dicit Philosophus, quod ratio animalis secundum unumquodque est altera: habet enim animal duplicem rationem: unam secundum quod est abstractum per rationem ab omnibus animalibus, et sic diffinitur per principia rationis, quae sunt genus et differentia: et cum hoc modo sit praedicatum commune de omnibus subjectis sibi speciebus, dicetur in hac ratione univoce de illis. Aliam autem habet secundum quod est in unoquoque animali: et tunc cum sic habeat in natu- ra esse, diffinietur per principia illius

esse naturalis. Et cum non sint eadem principia hujus animalis et illius, non habebit eamdem rationem animal secundum quod est in illis. Et similiter dicimus de vita. Unde quod dicit Philosophus, quod communiter inventa est, etc, intelligitur de communitate generis remoti, et non de communitate formae quae est species faciens esse in natura.

Ad aliud dicendum, quod manifestum et occultum hic supponunt duas differentias specificas, scilicet sensibile, et insensibile, et ita secundum supposita non secundum accidentia, licet nomina eorum ab accidente imposita esse videantur.

Ad aliud dicendum, quod actus non sunt ejusdem rationis in animalibus et plantis, nisi secundum genus; cum enim operationes trahantur in speciem per objecta, si operationes essent ejusdem rationis, etiam objecta essent. Objectum autem est; alimentum, quod secundum substantiam est objectum nutritivae: secundum autem quantitatem, augmentativae: et secundum quod est superfluum in individuo, necessarium est speciei generativae. Cum igitur nutriens plantam sit assimilatum plantae, et nutriens animal sit assimilatum animali, patet quod illud quod nutrit hinc et inde, non est in eadem specie nutrimenti: aliter enim ex nutrimento ejusdem speciei aptum natum esset fieri lignum et caro, quod falsum est. Similiter generativa in planta generat lignum ex superfluo nutrimenti in planta, ex. quo aptum natum est fieri iignum: in animali autem generat carnes et ossa animati corporis, quae apta nata sunt fieri ex superfluo nutrimento animalis.

Ad aliud dicendum, quod animal si accipiatur ut praedicatum universale, habet unam rationem generis ad omnes species suas, sed secundum quod est in unoquoque per esse naturae, habet aliam et aliam rationem, ut habitum est supra.

An ultimum: dicendum, quod verum est, quod anima vegetabilis secundum naturam non est unius rationis in omnibus plantis, sed in vite est anima dans ei esse vitis et rationem secundum speciem et formam, et in oliva est vegetabilis anima faciens olivam, dans ei esse et rationem et secundum speciem et formam, et sic de aliis. Unde vegetabile quod dicitur de ipsis, dicitur in ratione generis, et non in ratione speciei.