ARTICULUS IV.

Utrum omnes Angeli omnibus loquantur, vel quidam quibusdam ?

Quarto quaeritur, Utram omnes omnibus loquantur, vel quidam quibusdam?

Et videtur, quod non omnes omnibus per tres auctoritates.

Glossa enim super illud : Si linguis hominum loquar, etc. , dicit sic : " Quibus, scilicet linguis, praepositi minoribus quod de Dei voluntate primi sentiunt, significant. "

Alia est Damasceni qui dicit, quod " quidam eminenter inferioribus tradunt intelligentias et consilia. "

Tertia est Dionysii qui dicit, quod " superiores illuminant inferiores. " Sed contra :

1. In nullo ordine sic est, quin inferior possit loqui superiori: discipulus enim loquitur magistro, et servus domino, et sic de aliis : ergo et inferiores superioribus loquuntur.

2. Praeterea, Hoc quod imponitur Dionysio, videtur falsum esse : quia Dionysius dicit, quod inferiores faciunt quaestiones superioribus,et quaerere est loqui.

3. Praeterea, Ulterius videtur, quod etiam inferiores illuminant superiores : dicitur enim supra epistol. I ad Corinth. XIV, 30, super illud : Quod si alii revelatum fuerit sedenti, prior taceat : " Aliquando datur inferiori, quod non datur superiori. " Ergo similiter in Angelis aliquid revelatur inferiori, quod non revelatur superiori : et de hoc potest illuminare superiorem.

4. Praeterea, Supra habitum est, quod aliquid discunt Angeli ab Apostolis et ab Ecclesia : sed illi qui sunt in carne, minores sunt Angelis.

5. Ad hoc dicunt quidam, quod ministrantes in inferioribus majorem cognitionem habent eorum quae circa nos fiunt, quam superiores, et de his loquuntur superioribus : assistentes vero majorem habent cognitionem de divinis, et de his loquuntur versa vice inferioribus. Sed contra hoc est, quod aut hoc intelligitur de cognitione naturali, aut de cognitione gratuita. Si de gratuita, tunc plane falsum est : quia in omnibus gratuitis habent superiores majorem cognitionem inferioribus : dicit enim Dionysius, quod inferiorum dona superiores habent excellenter et eminenter. Si de naturali, secundum hoc habent cognitionem omnium naturalium aequaliter.

Si forte dicatur, quod intelligitur de his quae subsunt voluntati. Contra : Aut secundum quod sunt in voluntate, aut secundum quod sunt reducta ad organa naturalia et corporalia quibus explentur. Si primo modo, sic nullus cognoscit, ut supra habitum est.

Si forte dicatur, quod Deus inferioribus revelat plura de his quae pertinent ad custodiam : superioribus autem plura de his quae pertinent ad assistentiam : et sic superiores et inferiores de diversis possunt sibi invicem loqui. Hoc erit contra supra probatum, et contra Diony-

sium, et contra Gregorium. Habitum enim est quod theophaniae ad ordines et hierarchias pertinentes descendunt a superioribus in inferiores, et non e converso, sicut ostenditur in principio Zachariae , ubi secundum Gregorium et Dionysium Angelus de media hierarchia illuminat Angelum de infima hierarchia, qui ulterius illuminat Prophetam, quod absque muro habitabitur Jerusalem, etc. . Et similiter secundum Dionysium , Angelus purgans Isaiam, officium et illuminationem accepit a Seraphim : unde et Seraphim dicitur.

Praeterea, Hoc esset contra legem divinam quam promulgat Dionysius , scilicet quod Deus in omnibus per prima secunda, et per secunda posteriora illis reducit in divinas illuminationes.

Solutio. Dicimus, quod aliud est loqui, et aliud loqui ad illuminationem : quia illuminatio non est in quocumque scibili, sed tantum in divino secundum revelationem a Deo descendentem et in Deum reducentem : inferiores autem non sic reducunt superiores, sed e converso, ut supra probatum est. Concedimus igitur, quod omnes omnibus loquuntur, sed non omnes omnibus loquuntur ad illuminationem, sed tantum superiores inferioribus.

Et per hoc patet solutio ad omnia quaesita praeter hoc quod objicitur de Glossa super espist. I ad Corinthios, ad quod dicimus, quod dissimile est in hominibus et Angelis. Spiritus enim prophetiae revelans mysteria in hominibus tangendo corda Prophetarum non attendit gradus nec meritum, sicut patet in Balaam et Caipha : in Angelis autem ordinatus est descensus illuminationum.

Ad id quod obiicitur de Ecclesia et praedicatione Apostolorum, supra est solutum.