231

ἔχουσιν οἱ παρονομαζόμενοι, ὅταν τελειωθῶσιν κατ' αὐτά. οὕτω γοῦν καὶ τὸν ἐν ἀγάπῃ τελειωθέντα, ὡς ἐνδέχεται ἐν τῷ βίῳ, ἀγάπην ὀνομάζει Παῦλος· τὸ γάρ· "ἡ ἀγάπη οὐ φυσιοῦται, ου᾿̣κ ἀσχημονεῖ, οὐ περπερεύεται", οὐ περὶ τῆς ἀγάπης τῆς ἀρετῆς λέγεται, τῆς ἐντολῆς τῆς πασῶν μείζονος, ἀλλὰ περὶ τοῦ ἔχοντος, περὶ τοῦ ποιοῦ. γίνεται οὖν ὁ σωτὴρ πάντα ἡμῶν ἕνεκα. γίνεται σάρξ, "ἵν' ἡμεῖς δικαιοσύνη θεοῦ γενώμεθα"· θεασάμενοι γὰρ "τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς", οὐ μένομεν σάρκες, ἀλλὰ θεοὶ γινόμεθα κατ' ἐκείνους τοὺς "πρὸς οὓς ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ἐγένετο". "αὕτη" οὖν "ἡ ἀλλοίωσις" κατ' ἀμφότερα, καὶ ἤτοι ἣν ἡμεῖς η᾿̣λλ̣οιώθ̣ημεν ἢ ἣν αὐτὸς ἡμῶν ἕνεκα ὑπέστη, οὐ τραπείς, οὐκ ἀλλοιωθεὶς κατὰ τὴν θεότητα, ἀλλὰ κατ̣ὰ τὴν οἰκονομίαν, κατὰ τὴν ἐνανθρώπησιν. "εἰς τὸ τέλος" οὖν, "ὑπὲρ τῶν ἀλλοιωθησομε´̣νων"· οἱ ἀλλοιωθησόμενοι οὗτοι οἱ ἔτι ἐν τῷ ἀλλοιοῦσθαι ὄντες φθάσουσίν ποτε εἰς τὸ τέλος τη῀̣ς̣ ἀλλοιώσεως· οὐδὲ γὰρ ἄρχεταί τις, ἵνα μὴ τελειωθῇ, ἀλλ' ἵνα μετὰ πολλὰς προκοπὰς εἰς αὐτὸ τὸ πέρας τῆς ποιότητος ἐκείνης καθ' ἣν ἀλλοιοῦται, φθάσῃ. τί δὲ τὸ τέλος ἢ τὸ θεοποιηθῆναι, ἵνα πάντα ᾖ; τινὲς λαμβάνουσιν αὐτὸ περὶ τη῀̣ς̣ ἀναστάσεως τῆς ἐκ νεκρῶν λέγοντες τοὺς ἐγειρομέν̣ους ἀντὶ φθαρτοῦ σώματος ἄφθαρτον ἔχοντας καὶ ἀντὶ ψυχικοῦ πνευματικὸν καὶ ἀν̣τ̣ὶ ἀσθενοῦς καὶ ἀδ̣όξου ἰσχυρὸν καὶ ἔνδοξον. Παῦλος δὲ λέγων οὐκ εἶπεν· "πάντες δὲ ἀλλοιωθησόμεθα", ἀλλὰ "ἀλλα̣γησόμεθα", "κ̣αὶ 329 οἱ νεκροὶ ἀναστήσονται ἄφθαρτοι", ἐπεὶ κατ' οὐσίαν τὸ σῶμα ἐγείρεται· οὐ γὰρ ἐκ σώματος ἀσώματον γίνεται, ἀλλ' ἐκ τοιοῦδε σώματος τοιόνδε σῶμα κατὰ ποιότητα τὴν μεταβολὴν ἔχον. ἐὰν οὕτω λάβωμεν κατὰ ποιότητα μόνον, ἀλλοίωσίς ἐστιν. ἐὰν δέ, ἐπεὶ μὴ ταὐτόν ἐστιν τὸ φθαρτὸν τῷ ἀφθάρτῳ, τὸ φθαρτὸν ἄφθαρτον γένηται, ἠλλάγη, ἠλλάγη κατὰ μεταβολήν. οὐ λέγω, ὅτι ἐκ σώματος ἀσώματον γέγονεν, ἀλλ' ἐκ φθαρτοῦ σώματος ἄφθαρτον σῶμα. ἐπερ · μένει δὲ τὸ σῶμα; -μένει τὸ σῶμα, καὶ ω῾̣ς ἡ ἁμαρτωλὸς ψυχὴ ἐὰν γένηται δικαία, ἡ ψυχὴ μένει. κατὰ ἀλλοίωσιν δὲ ἡ μεταβολὴ γέγονεν. ἐὰν οὖν κατὰ ἀλλοίωσιν ἀνάστασις γένηται, ἡ σὰρξ πάλιν σάρξ ἐστιν, τὸ φθαρτὸν πάλιν φθαρτόν ἐστιν· οὐ γὰρ ποιότητα λέγω τὸ φθαρτὸν ἢ τὴν σάρκα. κατὰ ἀλλαγὴν οὖν γίν̣ε̣τ̣αι. ἐάν, φέρε, ἐξ ὀστράκου πεποιημένον σκεῦος ἢ διὰ ζωγραφίας ἢ ἄλλως πως ἀμείβωμεν αὐτοῦ τὰς χροιάς, ἀλλοιοῦται τοῦτο· μένει γὰρ τὸ αὐτό. ἐὰν δὲ ποιήσαντες ἐκ πηλοῦ σ̣κεῦος προσαγάγωμεν αὐτὸ τῷ πυρὶ καὶ γένηται ὄστρακον, οὔκ ἐστιν ἀλλοίωσις αὕτη, ἀλλὰ ἀλλαγή, οὐχ ὅτι ἐξεβλήθη ἔξω τὸ πήλινον καὶ εἰσήχθη τὸ ὄστρακον· ὅτι ἐκεῖνο γέγονεν ὀσ̣τράκινον. πάλιν ἡ ἄμμος καὶ τὸ νίτρον σκευασθέντα ὑπὸ τῶν ὑελεψῶν γίνεται ὕελος τὸ εἶδος, καὶ οὐ λέγω ὅτι ἠφανίσθη ἡ ἄμμος ὡς τὸ μηκέθ' ἀπελθούσῃ ἢ τὸ νίτρον, ἀλλὰ αὐτὰ ἐκεῖνα ὕελος γέγονεν. καὶ ὅτι ἀλλαγή ἐστιν, ἄκουε· τὸ νίτρον ὅτε νίτρον ἦν, ὑγρότητος παρεμπεσούσης ἐλύετο, ἡ δὲ ὕελος ἡ ἐξ αὐτοῦ γεγενημένη οὐ λύεται. πάλιν ἡ ἄμμος ὑγρότητος παρεμπεσούσης σπορὰς ἦν. ὅταν δὲ γένηται ὕελος, οὐκέτι σποράς ἐστιν. ταύτην οὖν ἀλλαγὴν λέγω οὐκ ἐξ ὑποκειμένου εἰς ἄλλο ὑποκείμενον, ἀλλὰ εἰς γενάμενον ἐκ φθαρέντος γεγονέναι. φθείρεται τὸ νίτρον καὶ ἡ ἄμμος καὶ γίνεται ἡ ὕελος. ἡ φθορὰ δὲ τούτων οὐκ εἰς τὸ μὴ ὂν αὐτὰ κ̣αταστρ̣έφει. καὶ τὸ τοῦ ὀστράκου, ὡς εἶπον, τὸ ἐκ πυρὸς ὄστρακον γεγενημένον οὐκ εἰς τὸ μὴ ὀ`̣ν κα̣ταβάλλει τὸν πηλόν, καὶ γίνεται τὸ ὄστρακον ἑτέρωθέν ποθεν. ὡσαύτως ἐξ ᾠοῦ γίνεται τὸ ὄρ̣νεον· μὴ γὰρ ἔξω βάλλεται τὸ ᾠόν, ἵνα εἰσαχθῇ τὸ ὄρνεον· αὐτὸ ἐκεῖνο εἰς τοῦτο μεταβάλλει, οὐκέτι μέντοι ἐστὶν ᾠόν· λοιπὸν γὰρ τοῦτο ἵπταται, αἴσθησιν ἔχει. τούτων δὲ οὐδὲν ὑπέμειν̣εν τὸ ᾠόν. καὶ ὁ Παῦλος τῷ τῆς σπορᾶς ὀνόματι κέχρ̣η̣ται· "σπείρεται ἐν φθορᾷ, σπείρεται ἐν ἀσθενείᾳ". λέγω· τὸ σπέρμα τοῦ ζῴου ὅτε σπέρμα ἐστίν, οὔκ ἐστιν̣ ζῷον. αὐτὸ δὲ μεταβάλλει εἰς τὸ ζῷον· οὐ γὰρ ἀφανισθέντος τοῦ σπέρματος ζῷον ἔξωθέν ποθεν