ARTICULUS I.

Qualiter Adam fuerit immortalis ?

Ad primum proceditur sic :

1. Dicit Augustinus, quod vera immortalitas est vera incommutabilitas. Maximus autem dicit, quod immortalitas est processio in perpetuam vitam. Neutro istorum modorum Adam fuit immortalis. Ergo videtur, quod immortalitatem non habuit.

2. Praeterea, Quidquid potest mori et potest non mori, non plus habet de mortalitate quam de immortalitate. Adam potuit mori et non mori, ut dicit Augustinus. Ergo plus non debet dici immortalis quam mortalis.

Praeterea quaeritur. Utrum immortalita s ess et sua potentia vel habitus?

Et videtur, quod non sit potentia. Omnis enim potentia radicatur in principiis corporis, vel animae. Immortalitas autem non radicatur in principiis corporis, eo quod iila contraria sunt a quibus Adam non habuit immortalitatem : sed nec in principiis animae : anima enim per suam substantiam est immortalis, et illam immortalitatem numquam amisit. Ergo immortalitas quam habuit Adam, non est immortalitas animae : quia ipse illam amisit.

Si propter hoc dicatur, quod est habitus. Contra :

1. Omnis habitus perfectivus est alicujus potentiae. Si ergo immortalitas habitus est, oportebit aliquam potentiam esse, quae perficietur ad actum immortalitatis.

2. Praeterea, Secundum verba Augustini videtur ilia potentia fuisse liberum arbitrium. Dicit enim, quod potuit non mori si voluisset, et mori si voluisset, et retorquet mortalitatem et immortalitatem ad voluntatem.

Praeterea quaeritur, Utrum eadem potentia sit ad mori et ad non mori, ut dicunt quidam.

Et videtur, quod. non.

1. Una enim fuit a gratia, altera vero a natura.

2. Praeterea, Quaecumque separabilia sunt a se invicem secundum substantiam et esse, non possunt esse eadem secundum substantiam. Potentia moriendi separata est a potentia non moriendi secundum substantiam et esse : ergo non est eadem secundum substantiam. Quod autem separata sit, probatur ex hoc quod habemus modo potentiam moriendi, et non potentiam non moriendi.

Contra hoc est, quod oppositorum eadem sunt materia et potentia, et maxime oppositorum privative : mori autem et non mori sic opponuntur : ergo ipsorum una potentia et materia.

Solutio. Dicendum, quod immortalitas Adae potest considerari secundum id a quo est, id est, secundum potentiam activam, vel passivam sive formalem : et secundum primum modum est potentia, secundum autem secundum habitus est qui dicitur gratia innocentiae.

Ad id autem quod objicitur de diffini-

tionibus Augustini et Maximi, dicendum quod Augustinus loquitur de immortalitate Dei, eo quod nihil est incommutabile vere, nisi solus Deus. Secundum vero Maximi diffinitionem Adam habuit immortalitatem, licet non fuerit in ipso confirmata.

Ad aliud dicendum, quod potentia non moriendi in Adam disposita fuit per habitum gratiae innocentiae. Potentia vero moriendi non fuit deposita per habitum culpae : et propter hoc dicitur potius habuisse immortalitatem quam mortalitatem.

Ad aliud dicendum, quod id in quo fuit immortalitas, est potentia materialis et susceptibilis, a quo est habitus et potentia activa.

Ad id quod contra objicitur, dicendum quod potentia iila radicatur in corpore, non quidem in principiis componentibus corpus, sed in ipso conjuncto et complexionato eodem modo permanente. Si enim corpus aliquod susceptibile est vitae, idem corpus manens eodem modo in complexione semper erit susceptibile. Corpus autem Adae potuit permanere eodem modo : unde eadem potentia qua fuit susceptibile vitae, fuit susceptibile immortalitatis.

Ad id quod objicitur, quod omnis habitus est in aliqua potentia, dicendum quod hoc est verum : sed bene contingit unam potentiam quae completur per habitum, movere aliam cujus non est ille habitus immediate, sicut patet in ratione movente et ordinante concupiscibilem et irascibilem. Et similiter est hic : gratia enim innocentiae fuit in anima, et illius virtute anima potuit continere corpus in eodem statu complexionis, ut semper esset susceptibile vitae.

Ad id quod objicitur de libero arbitrio per Augustinum, dicimus quod mori et non mori fuit in libero arbitrio sicut in efficiente non proximo : sed in gratia innocentiae fuit non mori sicut in efficiente proximo : in distemperantia vero complexionis mori fuit sicut in efficiente proximo.

Ad aliud dicendum, quod eadem potentia materialis et indisposita fuit moriendi et non moriendi : et haec potentia fuit complexio corporis, sed non eodem modo fuit susceptibilis utriusque : per rationem enim componentium potuit mori, sed virtute animae innocentis potuit non mori.