SECTIO XVII.

Dirum animae immediate informant materiam ?

Haec quaestio ab aliis fuse traditur, sed nos ab ejus tractatione abstinebimus, quia supra sect. 4. late ostendimus formam corporeitatis praecedere, et sequi animam ; obiter tamen resolvimus hoc quoad formam substantialem, ut sic, an immediate afficiat materiam.

Dico primo, qualitates corrupti non manent in genito. Est contra multos, quos citat Suarez in Metaph. d. 14. sect. 3. sed eam tenet Scot. 4. d. 12. q. 3. n. 21. 25. 26. ubi bene docet qualitatem corrumpentis, nunquam producere qualitatem incompossibilem formae corrumpendae: sed quando venitur ad ultimum gradum quantitatis compossibilis cum ea, tunc generans introducendo suam formam, corrumpit aliam, cujus corruptione perit qualitas eam sequens, quae eousque mansit in gradu necessario ad conservationem illius formae. Unde, ut ibi habet Doctor num. 9. si calor ignis separaretur ab eo, et guttula aquae in medio ejus collocaretur, nunquam introduceret calorem incompossibilem formae illius gultulae, neque expelleret ab ea gradus humiditatis et frigiditatis ad ejus conservari requisitos ; quia sicut accidentia non possunt producere substantiam, ut ibi solide ostendit Doctor, ita neque corrumpere ; corrumperent autem si qualitates ei incompossibiles in eam inducerent. Vide eum 2. d. 3. quaest. 4. Eamdem sententiam tenet D. Thom. de formis q. 7. et 4. d. 11. q.1. art. 1. quaest. 3. et lib.1.deGen. cap. 4. lect. 9. et ejus discipuli communiter cum eo docent in generatione fieri resolutionem usque ad materiam primam.

Probatur primo, ex Aristotele 1. de Gen. c. 4. ubi docet, quod generatio est mutatio hujus totius in hoc totum, nullo sensibili manente ; si autem permanerent eadem accidentia, id non esset verum, quia haec sola sunt sensibilia per se. Item, 5. Physic. text. 28. quod movetur est, quod generatur non est, de quibus locis vide Scot. 2. d. 12. q. 1. per esse intelligit Philosophus esse compositi, seu formale ; et hoc denegat subjecto generationis, concedens illud subjecto mutationis, non autem esse entitativum, quia hoc competit materiae, ut ibi convincit Scotus.

Secundo materia prima non est subjectum accidentium, ut docet D. Thom. de ente, cap. 7. et 1. part. quaest. 76. art. 6. et quaest. 77. art. 6. tum quia totum per accidens supponit totum per se ; tum etiam, quia secundum Aristotelem cap. de Subsi. prima substantia, primo substat accidentibus, et ea corrupta, nihil remanet. Tum tertio, quia materia prius respicit actum sui generis quam alterius , et alioquin substantia non esset prior accidente, contra Aristotelem 7. Metaph. text. 4. ergo compositum substantiale est subjectum accidentium , et per consequens, eo corrupto, illa corrumpuntur, quia non migrant de subjecto in subjectum; quia, ut ait Aristoteles cap. de Substantia, et 5. Metaph. text. 15. destructis primis substantiis impossibile est aliquid remanere. Sed de hoc ex professo agitur 1. de Gen. cap. 4.

Objicitur primo, sequitur quod ignis destrueret calorem, quem ipse introduxit in corrumpendum, quia cum suam formam introducit, pereunt omnia accidentia, quae praecesserunt. Respondetur id verum esse. Pro quo nota quod accidens quadrupliciter corrumpitur. Primo, per contrarium, ut frigus per calorem. Secundo, per absentiam causae, ut lumen amoto luminoso. Tertio, per corruptionem subjecti, ut hic. Quarto. per corruptionem termini in respeclivis, ut ablato albo, tollitur similitudo ; et quatuor modis oppositis generantur accidentia.

Objicitur secundo, in mixtionibus medicinalibus pereunt formae herbarum, et aliorum simplicium,tamen manent virtutes eorum, per quas prosunt infirmis. Respondetur, vel manere formas simplicium, vel si pereunt, generari novas qualitates consequentes formam compositi, quae magis proficiunt infirmis, quam virtutes simplicium.

Objicitur tertio, sequitur materiam in instanti generationis esse indifferentem ad omnem formam, quia sine accidentibus non plus determinatur ad hanc, quam ad illam. Respondetur, sufficere praecessisse dispositiones, et determinationes immediate ante instans generationis. Dices, tunc nihil est, nisi respectus rationis ad illas dispositiones. Respondetur tamen esse subordinationem inter formam substantialem, et tales dispositiones, quod non introducetur, nisi praeviis illis , et sic praecessisse suffic.it , esto pro nunc tantum sit actu respectus rationis ad eas ; sic forma embryonis praerequirit formam seminis, non tamen coexis.len.tem . et in multorum opinione sensitiva praerequirit vegetativam, sed expellendam, et rationalis eodem modo vegetativam et sensitivam. Quod tenere expresse videtur D. Thom. i.part.quaest. 118. art. 2. ad2. de quo dixi supra sed. 7. conc. 1. ad 1. et multi tenent, etsi species,quoad fieri dependeant a phantasmate, non tamen quoad usum, de quo supra ad quaest. 17. Vel die non requiri dispositiones, nisi per accidens ad expellenda opposita accidentia. Unde si generans reperiret materiam nudam, generaret. Colligitur ex Scot. 2. d. 3. quaest. 4. num. 17. ubi bene explicat, quomodo in generatione fit ex non corpore corpus, quando scilicet denudatur corrumpendum ab omnibus accidentibus, ut introducatur in ejus materiam forma nova. Thomistae quidam tenent dispositiones effective causatas a forma geniti praecedere ipsam natura in materia, quod perinde est, ac si dicerent filiam praecedere matrem, vel fructum arborem.

Objicitur quarto, 1. de Gen. cap. 4. dicitur, quando ex aere fit aqua, permanet eadem diaphaneitas. Respondetur, manet eadem specie, non numero.

Dico secundo, neque quantitas corrupti manet in genito. Haec difficilior .est, quam praecedens, quia Averr. 1. Physia.text. 61. et cap. 1. de Substantia orbis, tenet dimensiones interminatas in materia prima subjectari, et nunquam ab ea separari. -Quod etiam multi cum eo amplexantur, quos citat Suarez in Metaph. d. 14. sect. num. 10. 11. sed conclusio est Scoti 2. d. 3. quaest. 4. num. 17. et 4. d. 11. q. 1. Bannos. 1. de Gen. -cap. 4. q. 1. art. 1. D. Thom. loc. cit. concl. praeced. et eisdem rationibus suadetur.

Objicitur primo, quia ut habet Phil. 6. Physic, texi. 2. quantum non potest fieri ex non quanto ; sed si non supponitur quantitas in materia, ita fieret et corpus ex pon corpore. Respondetur,additione verum est, generatione falsum. Vel die materiam esse virtualiter quantam, quod sufficit, ex Scoto d. quaest. 4. num. 17.

Objicitur secundo, quantitas est ingenerabilis , quia non generatur a forma, cum haec non sit quanta; nec quantitate, quia haec non est activa; nec aequali tale,quia hae,c est posterior ; ergo non producitur de novo: ergo antiqua manet in genito.Respondetur^ per se non generari, nec corrumpi, sed ad generationem, vel corruptionem subjecti fit, vel. desinit, sicut et alia accidentia, maxime quae contrarium non habent.

Objicitur tertio, ad oculum patet,quandp ex aqua fit aer, quantitatem manere, et .au-.geri. Respondetur in sensu minime constare, et ratio docet falsum esse.

Objicitur quarto, forma non dat materiae esse subjectum, imo supponit tale esse: sed fit subjectum aptum per quantitatem, sine qua non habet partes distinctas; ergo. Respondetur, secundum se habet partes enti talivas, non quantitativas, quod sufficit; neque enim ablata quantitate, confluerent partes substantiae in punctum, u.t quidam Thomislae fingunt.

Objicitur quinto, sequitur animam rationalem esse subjectum quantitatis, quia ipsa cum materia facit totum cui inhaeret. Respondetur, quantitatem inhaerere loti.ex materia, et forma corporeitatis; unde manet eadem quantitas in mortuo,quae fuit in vivo.

Argumentum urget Thomislas, negantes plures formas substantiales in eodem subjecto, et totum disLingui a partibus simul sumptis.