ARTICULUS I. ''Deprima definitione hierarchiae .

Redeamus ergo ad primum quaerentes, Quid sit hierarchia in communi ?

Et ponantur diffinitiones Dionysii.

Dicit enim Dionysius in libro de Caelesti hierarchia : " Est quidem hierarchia secundum me ordo divinus, et scientia, et actio, deiforme quantum possibile est similans, et ad inditas ei divinitus illuminationes proportionaliter in Dei similitudinem ascendens , "

Item, infra in eodem capite " : Hierarchiae nomen sacram quamdam universaliter declarat dispositionem, imaginem divinae speciositatis in ordinibus et scientiis hierarchicis propriae illuminationis sacrificantem mysteria, et ad proprium principium (ut licet) assimilatam. "

Item, Diffinitur a quibusdam sic : " Hierarchia est sacrorum et rationabilium ordinata potestas in subditis retinens dominatum. "

Objicitur autem contra primam diffinitionem :

1. De hoc quod dicitur, Ordo. Ordo enim est pars hierarchiae, et ideo non debet cadere in diffinitione totius.

2. Praeterea, Dicitur in Sententiis , quod ordo est multitudo caelestium spirituum, qui inter se in aliquo munere gratiae similantur, sicut et in naturalium donorum munere conveniunt. Secundum hunc modum constat, quod non ponitur ordo in diffinitione hierarchiae : quia non omnes Angeli in quibus est hierarchia, conveniunt in munere gratiae alicujus vel dono naturae.

3. Praeterea, Omnis ordo secundum prius et posterius determinatur: sed dicit Dionysius, quod illi qui sunt unius hierarchiae, sunt uniformes et aequipotentes in illa : ergo hierarchia per ordinem non debet determinari, sed potius per aequipotentiam.

4. Item, Divinus ordo aut dicitur ordo qui est in Deo, aut qui est a Deo, aut qui est secundum gratiam Dei, aut qui est secundum distributionem officiorum Dei. Si primo modo. Contra : Dicit Augustinus , quod in Deo non est ordo nisi naturae ordo, non quo altera personarum sit prior altera, sed quo altera sit ex altera. Ergo si talis ordo esset in hierarchiis, oporteret quod una hierarchia esset ex altera, et unus Angelus ex altero, et non prior eo : et hoc est inconveniens : quia hoc non posset esse nisi essent idem in essentia, et diversi in persona, Si secundo modo, tunc omnia essent in hierarchiis disposita : quia (sicut dicit Augustinus ) Deus omnia creavit in modo, specie, et ordine. Si tertio modo, tunc omnes ordines distinguerentur secundum dignitatem et speciem virtutum : quod non est verum, cum non sint nisi septem virtutes. Et praeterea multi ordinum a nulla septem virtutum denominantur, sicut Throni, Dominationes, Principatus, Potestates, Angeli, Archangeli. Si quarto modo dicatur, cum secundum Apostolum , unusquisque ordinetur ad Deum in proprio officio, sicut qui docet in doctrina, et qui praeest in sollicitudine, etc, oporteret, quod hierarchia multiplicaretur secundum talia officia, et sic essent

multo plures hierarchiae quam tres, quod non est verum.

5. Praeterea, Cum ordo determinetur secundum prius et posterius, et prius et posterius sint eorum quae multipliciter dicuntur, quaeritur, Per quem modum dicitur prius et posterius in ordine hierarchiae ? Et non potest dici nisi secundum illum modum quo prius dicitur id quod dignius est : et sic cum secundum beatum Dionysium, in uno ordine sit dignius et indignius, etiam in uno solo agmine esset hierarchia, quod falsum est, cum hierarchia una spiritualis consistat ad minus in tribus ordinibus.

Si vero dicatur, quod ordo sumitur ibi, sicut dicit commentum, pro ordinata potestate. Hoc non videtur : quia secundum hoc duo sequentia, scilicet scientia et actio, oblique deberent cadere in diffinitione : non enim ordinata potestas est scientia et actio, sed scientiae et actionis, vel secundum scientiam et actionem : et ita deberet dici, hierarchia est ordo divinus scientiae et actionis, vel secundum scientiam et actionem.

Deinde quaeritur de hac parte, Scientia, et quaeritur, Secundum quem modum ponatur in diffinitione scientia ?

1. Cum enim unus solus ordo dicatur a plenitudine scientiae, scilicet Cherubim, videtur, quod non in diffinitione claudente omnes ordines debet poni scientia.

2. Item, Aut sumitur ibi scientia pro illa quae est de scibili creato, aut pro illa quae est de scibili increato. Si primo modo, tunc non videtur esse pars hierarchiae : quia scientia quae est de scibili creato, est de perfectione cognitionis naturalis, et est vespera (ut dicit Augustinus) potius quam sit lumen et illuminatio secundum quam distingui habent hierarchiae. Praeterea, Illam habent etiam daemones, qui tamen non habent ordinem sacrum sive hierarchiam. Si autem secundo modo, tunc non est nisi duobus modis, scilicet per speculum et mate, et per speciem, et aperte. Et si esset primo modo, tunc fides esset pars hierarchiae et conveniret fides Angelis, quod falsum est. Et si secundo modo, hoc videtur falsum : eo quod illa est objectum beatitudinis et vitae aeternae, secundum quam ordinantur omnes immediate ad Deum : et ita secundum Illam non descendunt illuminationes ab una hierarchia in aliam.

3. Item, Hierarchia quantum est de vi nominis, non dicit nisi sacrum principatum, et de perfectione Illius non est scientia : igitur superflue ponitur in diffinitione.

Ulterius quaeritur de hoc quod dicitur, Actio.

1. Cum enim status patriae magis sit determinatus quieti contemplationis, quam actioni, videtur quod incongrue ponitur actio in diffinitione hierarchiae.

2. Item, Non videtur, quod omni hierarchiae conveniat actio : quia quemcumque ultima est inter hierarchias, illa nihil agit.

Praeterea, Videtur, quod ista tria, ordo, scientia, et actio, non sint de essentia hierarchiae, sed potius actus tres communes, de quibus supra determinatum est : cum illa omni hierarchiae conveniunt, ut dicit Dionysius.

Deinde quaeritur de hoc quod dicitur, Deiforme quantum possibile est similans.

1. Deiforme enim dicit aut creatum, aut increatum. Si creatum, tunc similare hoc non erit gloriosum : quia similitudo ad creaturam in quantum hujusmodi non est gloriae ratio.

Praeterea, Dicit Joannes in I canonica, III, 2 : Cum apparuerit, similes ei erimus. Et non dicit, Similes erimus alicui creato. SI autem dicit increatum, tunc non videtur esse deiforme, quia deiforme videtur esse formatum ad D diversum a Deo.

2. Item, Similitudo est (ut dicit Anselmus) ex aliquo uno existente in pluribus : sed nihil unum est in Deo et Angelis : ergo videtur, quod hierarchia non sit similans deiforme.

3. Item, In eodem capitulo post, ita dicit, quod interpretatio est, quantum possibile est, similitudo ad Deum et unitas. Quaeritur ergo, Quo modo similitudo, et quo modo unitas ? Et si forte dicatur, quod est unitas spiritus, sicut dicit Apostolus, II ad Corinth. VI, 17 : Qui adhaeret Domino, unus spiritus est. Hoc videtur esse parum : quia ista unio spiritus non est nisi in concordia et consonantia voluntatum : qualiter etiam hic quidam uniuntur Deo per charitatem.

Praeterea, Dicit Hilarius in libro de Essentia Patris et Filii : " Voluntatis tantum inter Patrem et Filium unitatem haeretici mentientes, unitatis nostrae ad Deum utebantur exemplo, tamquam nobis ad Filium et per Filium ad Patrem obsequio tantum ac voluntate religionis unitis, nulla per sacramentum carnis et sanguinis naturalis nobis proprietas communionis indulgretur : cum et per honorem nobis datum Dei Filii, et per manentem in nobis carnaliter Filium, et in eo nobis corporaliter et inseparabiliter unitis, mysterium verae ac naturalis unitatis sit praedicandum. " Et ita videtur, quod per sumptionem Eucharistiae naturaliter sit in nobis Christus, et simus naturaliter secum unum, sicut dicitur in Evangelio Joannis, VI, 57 : Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo. Et ulterius videtur, quod sicut Christus est unum cum Patre, ita et nos efficiamur unum, sicut dicitur in Evangelio Joannis, XVII, 21, ubi dicit ad Patrem de Apostolis : Ut omnes unum sint, sicut tu, Pater, in me, et ego in te, ut et ipsi in nobis unum sint.

Deinde quaeritur de ultima parte, hac scilicet, Ei ad inditas ei illuminationes in Dei similitudinem proportionaliter ascendens.

1. Ascensus enim ille non est secundum locum, sed secundum dignitatrm et quantitatem gloriae : secundum hoc ergo quaelibet hierarchia fit, et potest fieri altior : ergo videtur, quod media potest exaltari ad primam, et cum primae proprium sit (ut dicit Dionysius) illuminationes immediate a Deo accipere, media exaltata accipiet etiam immediate a Deo, et ita de media fit prima : quoniam cui convenit actus proprius hierarchiae alicujus, illi etiam hierarchia illa attribuitur.

2. Praeterea, Secundum hoc videntur hierarchiae mutari : quia continue data uni ascensio, diversitatem inducit per participationem illuminationum.

3. Item, Quaeritur de hoc quod dicit, Proportionaliter : aut enim proportio accipitur ad naturam, aut ad conatum naturae, aut ad. meritum. Et si primo modo, tunc Lucifer qui secundum aliquos sanctos meliora omnibus habuit naturalia, deberet habere altissimas illuminationes et similitudines divinas, quod non est verum, cura ipse cum suis ad fundamenta laci sit depressus . Si autem secundo modo, tunc cum aliquis de inferioribus possit magis conari quam aliquis de superioribus, potest aliquis de inferioribus fieri superior, et e converso. Idem sequitur si tertio modo dicatur: quia nihil prohibet inferiorem plura habere merita quam superiorem, cum meritum sit in voluntate et libero arbitrio, gratia adjuvante quae nulli negatur.

Praeterea, Contra totam diffinitionem simul objicitur: quia

1. Non videtur hierarchia esse ordo divinus, et scientia, et actio, etc, sed potius substantialiter videtur esse similitudo ad Deum, cum et unitas agens et

sciens in modum ipsius Dei: quia, sicut Dionysius in. libro de Caelesti hierarchia : " Interpretatio hierarchiae est ad Deum, quantum possibile est, simili udo et unitas, ipsum habens omnis sauciae et scientiae et actionis ducem, ad suurm divinissimum decorem immutabiliter quidem diffiniens, quantum vero est possibile reformat, et suos laudatores agalmata divina perficit, specula clarissima et munda receptiva principalis luminis . "

2. Item, Dicit Magister Hugo de sancto Victore, quod " in eo quod illuminantur Angeli, fiunt gratiae participes : in eo vero quod illuminant, efficiuntur potestatis consortes. " Et constat his duobus modis hierarchia, et perficitur gratia ex officio et virtute et ministerio. Sed in diffinitione praedicta nulla fit mentio potestatis in hoc quod illuminant, nec fit mentio gratiae et officii et virtutis et ministerii. Ergo videtur, quod omnino sit imperfecta.

3. Item, Dicit Dionysius in libro de Caelesti hierarchia, quod " hierarchia inditae quidem claritatis est repleta, eamque iterum copiose in ea quae sequuntur, est declarans secundum divinas leges . " Ergo videtur, quod per illuminationem superiorum deberet diffiniri .