ARTICULUS III.

Utrum omnes animae ante corpus fuerunt creatae in comparibus stellis ?

Deinde, Quaeritur de sententia Platonicorum: quia ipsi ponunt animas fuisse multas et in comparibus stellis positas, donec in. corpora descenderent, et iterum post corruptionem corporum ad compares stellas redire.

1. Videtur autem Augustinus super

Genesim, in quadam Glossa dicere, quod anima humana creata sit ante corpus: reputat enim inconveniens, quod aliquid sit creatum post diem septimum in quo requievit Ileus ab omni opere suo, id est, creationis, dispositionis, et ornatus. Cum igitur anima humana creata sit, videtur quod in operibus septem dierum sit creata. Glossae autem quae sunt super Genesim accipiuntur ex libro VII super Genesim ad litteram, u bi Augustinus sic disputat: Unde sit anima, id est, de qua velut materia facta sit, vel de qua velut perfecta beataque natura defluxerit, vel utrum omnino ex nihilo facta sit, etiamsi dubitatur et quaeritur: illud tamen minime dubitandum est, et si aliquid antea fuit, a Deo factum esse quod fuit, et eam nunc a Deo factam, ut anima viva sit: aut enim nihil fuit, aut hoc quod est non fuit. Et quia consueverunt dicere, quod omnia creata sint operibus septem dierum vel in materia, vel in similitudine. In materia, ut corpora: in similitudine, ut anima, quia similitudinem habet cum Angelis. " Obviat Augustinus ibidem dicens , quod si in angelica natura est causalis ratio animae creata, tunc Angeli filia esset: et si in alicujus corporis natura, tunc illius filia erit, quod durius est dicere.

2. Item, Augustinus, ibidem: " Humanae opinioni tolerabilius mihi videtur, Deum in illis primis operibus, quae simul omnia creavit, prius animam etiam humanam creasse, quam suo tempore membris ex limo formati corporis inspiraret. "

3. Item, Ibidem, " Credatur ergo si nulla Scripturarum auctoritas seu veritatis ratio contradicit, hominem ita factum sexto die, ut corporis quidem humani ratio causalis in elementis mundi, anima vero jam ipsa causaretur. "

4. Item, Ibidem, " Melius creditur animam prius creatam naturaliter velle incorporari, sicut naturale est nobis velle vivere: male autem vivere non est jam naturae, sed. perversae voluntatis quam juste poena subsequitur . " Haec et his similia multa inveniuntur in Augustino ibidem, a quibus omnibus videtur accipi, quod animae humanae creata) sint ante corpus, et postea per imperium Dei et voluntatem naturalem incorporatae.

5. Hoc idem non solum videtur dicere, sed etiam multis rationibus probare Gregorius Nyssenus in libro de Homine, loquens contra Eunomium Philosophum, qui determinavit animam sub materia incorpoream in corpore creatam. Et prima ratio sua est haec: Omne quod habet generationem corporalem et temporalem, corporale est et mortale: si ergo anima creationem habet in corpore, mortalis erit.

6. Alia ratio est ex verbi Moysi in qua sic dicit: " Concordant autem cum his et ea quae sunt Moysi. Sensibilium enim generationem subscribens non inter eam, et eam quae intelligibilium est, expressam dixit substitui naturam. Sed comminantes hoc quidam opinantur. " Et sensus est, quod inter corpora propter hoc animam rationalem et Angelos Moyses non dixit creari, ut intelligantur ante creata,

7. Tertia ratio sua est in qua dicit sic: Si autem quis ex eo quod post plasmationem corporis immissa est anima, existimaverit post corpus generatam eam esse, excidet a veritate. Aut enim eam mortalem dicet, ut Aristoteles qui dixit eam in corpore generatam esse; aut dicet ut Stoici, qui dicunt eam substantiam esse incorpoream, et ante corpus creatam, ut non mortalis animae intelligentiam nobis repraesentet, et ideo irrationalem.

8. Quarta est haec: Creationis hoc principalissimum est, opus ex non entibus facere. Si igitur ad invicem generatione animae fiunt, ratione providentiae fiunt, et corruptibiles sunt, quemadmodum alia quae ex successione generis fiunt. Si autem ex non entibus animae deducuntur, creatio quidem fit: et tunc non est verum dictum Moysi, Requievit Deus die septimo ab universo opere quod patrarat. Inconvenientia vero sunt utraque. Ergo relinquitur animas simul ante omnia corpora fuisse creatas. Et quia aliquis posset objicere in his verbis Joannis, v, 17: Pater meus usque modo operatur, et ego operor: solvit ibidem dicens, quod non de novo creando, sed providendo hoc dictum esse bene videtur.

9. Item, Hoc videtur consentire Damasceno in libro II de Fide orthodoxa, ubi dicit: " Ego autem Gregorio theologo consentio . " Dicebat enim primo intellectualem substantiam creari, et ita sensibilem, hoc est, consequenter. Cum igitur anima rationalis sit intellectualis naturae, videtur creata anie substantiam sensibilem quae est corpus.

10. In idem feruntur dicta Platonis in libro II Timaei, ubi inducit Deum loquentem ad stellas de genere mortalium, et dicentem: " Hujus universi generis, id est, mortalium, sementem faciam, id est, animam, vobisque tradam: vosque caetera exsequi par est, ita ut immortalem caelestemque naturam mortali textu extrinseco ambiatis, jubealisque moveri, cibumque provideatis, et incrementa detis. At post dissolutionem id seminis quod credideratis, facia sectione animae et corporis recipiatis. " Ex hoc accipitur, quod secundum Platonem animae prius creatae sunt, et in stellis positae, et a stellis ad corpora descenderunt, et iterum post mortem ad. stellas redeunt.

11. Item, Plato: " Si quidem passiones ac perturbationes fraenarent ac subjugarent, justam his levemque vitam fore: sed si vincerentur, injuste victuros. Atque illum qui recte curriculum

vivendi a natura datum confecerit, ad illud astrum cui accommodatum fuerit, reversum, beatam vitam acturum. Contra vero agentem, cogi in ortu secundo sexu mutato fieri mulierem. Et qui ne tum. quidem finem peccandi faciet, quatenus depravatur, eatenus in brutorum naturam suis motibus similem permutari. "

12. Hoc idem videtur dicere Macrobius in primo libro sic: " Zodiacum circulum lacteus circulus obliquae circumflexionis in occursum ambiendo complectitur, quem duo tropica signa, Capricornus scilicet et Cancer intersecant. Has solum planetas physici vocaverunt: quia in utroque obviante solstitio ulterius solis inhibetur accessus, et fit ei regressus ad. zonae viam, cujus terminos numquam relinquit. Per has portas animas de caelo in terram meare, et de terris in caelum remeare credunt: ideo hominum una, altera deorum vocatur: hominum Cancer, quia per hunc in inferiora descensus est: Capricornus deorum, quia per illum animae in propriae immortalitatis sedem et in deorum numerum revertuntur. "

13. item, Macrobius infra in eodem: " Hoc ergo primo pondere de zodiaco et lacteo ad subjectas usque sphaeras anima delapsa, dum et per illas labitur, non solum, ut diximus, luminosi, id est, visibilis corporis avertitur accessu, sed etiam singulos motus quos in exercitio est habitura, producit, et in Saturni sphaera ratiocinationem et intelligentiam, quod logisticon theoricon vocant: in Jovis vim agendi, quod practicum dicitur: in Martis animositatis ardorem, quod thiniton nuncupatur: in Solis sentiendi opinandique naturam, quod etheticon et phantasticon appellant: desiderii vero motum quod epimeticon vocatur, in Veneris: pronuntiandi et interpretandi quae sentiat, quod hententicon dicitur, in orbe Mercurii: phiticon vero,

Id est, naturam plantandi et augmentandi corpora In ingressu globi lunaris exercet. "

14. Item, Idem Macrobius parum ante hoc: " Animae bealae ab omni cujusque contagione corporis liberae, caelum possident. Quae vero appetentia corporis hujus, quam in terris vitam vocamus, ab illa specula altissima et perpetua luce fulgenti, desiderio latenti descendere co gitaverit , pondere ipso terrenae cogitationis paulatim in inferiora dilabitur: nec subito a perfecta incorporalitate luteum corpus induit, sed sensum per tacita decrementa et longiorem simplicis et absolutissimae puritatis recessum in quadam siderei corporis incrementa tergit. In singulis enim sphaeris, quae caelo subjectae sunt, aetherea obvolutione vestitur, ut per eas gradatim societati hujusmodi indumenti testei concilietur: et ideo totidem motibus quot sphaeras transit, ad hanc pervenit in terris quae vita vocatur. "

15. Item, Idem videtur dicere Pythagoras: putat enim a lacteo circulo incipere Ditis, id est, Plutonis imperium: quia animae inde lapsae videntur jam a superis recessisse, et inde primum nascentibus afferri ad. lactis alimoniam: quia primus eis motus a lacteo incipit in. corpora terrena labentibus.

16. Per rationem autem hoc idem videtur posse probari sic : Nulla forma substantialis est activa vel passiva. Veritas hujus patet per hoc quod forma substantialis non habet contrarium: omnis autem actio vel passio est inter contraria. Ergo si anima per generationem producitur in esse, hoc non erit per actionem formarum substantialium quae sunt in corporibus. Sed accidentales formae non possunt lacere substantiam. Cujus probatio est, quia accidentales formae fiunt a substantia: ens enim fit ab ente praecedente. Ex hoc igitur habetur, quod cum anima sit substantia, non potest fieri a formis corporalibus, sive substantialibus, sive accidentalibus. Formae autem corporales agunt in omni natura. Ergo anima non potest esse lacta in natura. Relinquitur igitur, quod anima facta sit ante cursum hujus naturae, vel futura sit post: sed non est futura post: ergo factae sunt omnes animae ante corpoream creaturam.

17. Item, Id quod operatur per se, operatur sibi simile: ergo si operaretur anima per se in natura, oporteret quod illud esset anima. Aut igitur faceret eam de nihilo, aut de aliquo. Non de nihilo: quia hoc est creare, quod competit tantum creatori. Ergo oporteret, quod faceret eam de aliquo: et sic anima fieret de aliqua materia, et esset ens compositum et perfectum in natura per generationem productum: quod iterum non est verum: ergo relinquitur, quod animae omnes sunt ante corpus, et postea incorporentur.

18. Item, Sicut se habent formae existentes in potentia ad potentiam illam, ita etiam se habent formae quae non sunt in polentia in aliquo ad ea in quibus sunt. Et veritas hujus patet ex hoc quod forma quae est potentia in aliqua materia, cum educitur ex ipsa, est actus illius. Similiter etiam anima rationalis quae non educitur de materia, ejus est actus et substantia ejus in quo est: et sic est quod formae quae educuntur de materia, omnes simul factae sunt in essentialibus rationibus in ilia, ut dicit Augustinus: ergo necesse est, quod illae quae non educuntur de materia, aliquo modo etiam sint simul factae: non autem possunt simul fieri in materia: ergo simul factae sunt in actu.

Quod si concedatur, in contrarium sunt rationes Avicennae, quas ponit etiam Collectanus, sic:

1. Si. anima est ante corpus, aut est

unum, vel multa. Si unum, tunc oporteret, quod ex illo uno animarentur omnia corpora: et hoc non posset contingere, nisi altero duorum modorum, scilicet ut eadem anima numero esset in omnibus corporibus animatis, quod supra improbatum est: aut quod omnes animae particulares essent partes illius: et sic oporteret, quod in cujuslibet animati corporis generatione descenderet pars ab anima illa, quod absurdum est dicere. Si vero dicatur, quod est multa, cum non sint nisi quinque causae multitudinis, necesse est, quod aliqua illarum causarum fecerit multas animas. Causae enim multitudinis sunt ex divisione formali, vel materiali, vel accidentali, vel causali, secundum quod, causa extrinseca dividit quandoque causata extra: et divisione accidentali duobus modis, scilicet secundum quod quaedam divisa sunt loco, et secundum quod quaedam divisa sunt tempore. Cum enim differentia sit causa numeri, et non contingat pluribus modis inveniri differentiam dividentem quam per numerum et esse, oportet quod animarum multiplicatio sit aliquo istorum. Patet autem, quod non. est haec divisio formalis: convenientium enim in forma non est differentia vel numerus secundum formam illam: animae autem humanae omnes conveniunt in diffinitione et forma: ergo non est ipsarum numerus et differentia secundum formam.

Si vero dicatur, quod divisio materiae facit numerum. Contra: Aut materiae intra in qua est anima, aut materiae extra ex qua est corpus. Si primo modo, tunc anima esset ex materia divisibili et quanta, et sic ipsa esset corpus, quod improbatum est. Si secundo modo, tunc animae non habebunt multitudinem nisi in generatione corporum. Et quia hoc non potest fieri nisi duobus modis, scilicet quod ante corpus fuerunt omnes una anima solum, quae per generationem dividatur in partes, quod prius destructum est. Aut quod nec fuerunt omnino ante, sed simul esse et multitu-

dinem accipiant in corporum generatione: et hoc erit contrarium opinioni ilii quae dicit ante corpora fuisse animas.

Si vero dicatur, quod multitudinem habent per respectum ad corpus. Contra: Aut illud corpus ad quod hahent respectum, erit actu, vel potentia. Si actu, tunc oporteret, quod omnia corpora essent simul facta sicut et animae, quod esset contra sensum. Si. vero potentia. Contra.: Illud quod est in potentia materiali tantum, est contingens possibile tieri et non fieri. Ponamus ergo, quod non fiat, tunc non erit respectus ad ipsum. Ergo anima ejus non erit una per respectum illum: et quod non est unum, non est: ergo anima illius non est ante ipsum: et eadem ratio est de qualibet anima: ergo nulla est ante respectum illum.

Si vero dicatur, quod haec multitudo est a causa extrinseca dividente, hoc nihil est: ab extrinseco enim neque res est una, neque multa: unum enim et multa sunt in his quae sunt unum et multa ab aliquibus dividentibus vel unientibus ea: causa autem extrinseca efficiens in quantum hujusmodi, non facit unitatem, nec multitudinem: si enim faceret per se unitatem, numquam faceret multitudinem, et e converso. Sed nos videmus, quod quandoque facit unitatem dando formam unam, et quandoque multitudinem dando formas diversas.

Si vero dicatur, quod haec multitudo est ab accidente, quod est tempus et locus. Contra: Loco non dividuntur quae in nullo loco sunt per se: ergo animae per locum non dividuntur. Eadem ratio est de tempore: quia quaecumque simul sunt tempore, non dividuntur tempore. Sed animae ab istis ponuntur omnes simul creatae. Ergo tempore non dividuntur.

Si vero dicatur, quod per accidentia spiritualia distinguuntur, sicut per gratiam, sapientiam, vel virtutem, adhuc sequeretur duplex inconveniens, scilicet quod ante corpus talia habeantur, et

quod in illis non differant: non est enim ratio, quare una habeat gratiam, sapientiam, vel virtutem, et alia non: ergo vel omnes habent, vel nulla. Et sic patet, quod in illis accidentibus omnes conveniunt: et differentia sola est causa numeri: ergo per illam non numerantur, Cum igitur ante corpus non sint animae unum vel mulla, sequitor quod non. sint: quia omne quod est, est unum, vel multa.

2. Postea ponit Avicenna unam per se solum sic: Singularitas unius est ex collectione accidentium, quam in alio non est possibile invenire. Aut igitur haec singularitas convenit animae in eo quod est anima hujus corporis. Si primo modo, tunc conveniret omni animae: et sic una numero accidentium collectio esset in omnibus animalibus: et sic omnis anima esset una anima numero, quod est inconveniens. Si vero secundo modo dicatur, tunc singularitas animae incipit quando incipit illud esse in corpore. Sed quando incipit singularitas alicujus, tunc incipit esse illud singulare. Ergo haec anima singularis non haberet esse ante corpus, quod est contra Platonicos.

3. Adhuc etiam ponit Collectanus per se unam rationem, sic: Nihil est vanum in natura: ergo anima non habebit esse quando esse ejus erit vanum: esset autem vanum quando esset motor et actus corporis, et nullum corpus faceret esse actu et movere: et hoc esset si esset ante corpus: ergo anima non est ante corpus.

Sed quia Avicennae posset objici, quod anima humana eadem ratione non remaneret post corpus, cum non esset causa unitatis ver multitudinis vel singularitatis ejus, solvit Avicenna dicens, quod hoc non esset necesse. Anima enim in corpore incipit esse, quod tamen esse non habet a corpore, et rema- nent sibi proprietates quas habet in corpore proprias non communicatas corpori, quibus differt ab alia anima, etiam cum corpore erit absoluta,

4. Ad hoc idem, objicitur theologice sic: Dicit Psalmus xxxii, 16: Qui finxit sigillatim corda eorum, Fingere autem est creare: et cor ponitur ibi pro anima, ut dicit Glossa: ergo sigillatim creantur animae et non simul.

5. Item, Dicit Apostolus de Jacob et Esau, ad Ronanos, ix, 11: Cum nondum nati essent, aut aliquid boni egissent aut mali. Ergo ante corpus non fuerunt.

6. Item, Augustinus in libro X super Genesim ad litteram: " Quia non alterius naturae est anima quam illius secundum quam sexto die factus est homo ad imaginem. Dei, non recte dicit Deum ea facere nunc quae tunc non consummavit. Jam enim tunc animam fecerat, quales et nunc facit: et ideo non aliquod novum creaturae genus nunc facit, quod tunc in suis consummatis operibus non creavit , " Ex hoc accipitur, quod nunc Deus facit animas quae sunt ejusdem rationis cum anima Adae quam in sexta die fecerat, quod expressius infra in eodem libro dicit sic: " Corporibus humanis, quorum ex illis primis operibus propagatio continuata successione protenditur, tales congruit animas inferi, quales nunc Deus facit atque inserit. "

Solutio. Dicendum, quod Deus infundendo creat animas humanas, et creando infundit eas; et omnia alia reputamus deliramenta.

Ad auctoritates autem Augustini dicendum, quod opinando et opiniones aliorum sequendo talia dicit, et non sic sentiendo, ut patet per auctoritates ad oppositum ex eodem loco inductas. Si tamen vellemus distinguere, diceremus quod anima duobus modis prior est corpore, et corpus uno modo prius anima:

est enim substantia prius corpore, et sic corpus prius est anima: quia non infunditur ei nisi jam organizato.

Et quod Augustinus dicit difficile dicere aliquid de nihilo factum esse postquam requievit ab omni opere quod patrarat, duobus modis glossatur ab antiquis. Quorum unus est, quod cessavit ab operibus novis, et nova tunc dicuntur opera, quia ante non fuerunt per materiam, vel similitudinem. Unde omnia corpora quae generantur, fuerant prius in materia: animae autem humanae prius fuerunt in similitudine, quia natura angelica in hoc quod intellectualis est, similitudinem habet cum anima rationali. Alius modus est, quod novum dicatur opus a quo cessavit Deus, quod ante non fuit per speciem et rationem. Licet ergo modo animae creantur, tamen Adam factus fuit sexto die, qui habuit animam rationalem, quae ejusdem speciei et rationis est cum omnibus animabus postea creatis. Et haec Glossa videtur accipi ex verbis Augustini ultimo inductis.

Possemus tamen dicere, quod hoc proprie creatur, quod fit sine omni praecedente materia. Materia autem duplex est, scilicet ex qua et in qua. Materia autem ex qua non habet formam aliquam: unde si propter defectionem illius materiae diceretur anima humana creata, tunc diceretur creari omnis forma eadem ratione: et eadem difficultas quae videtur esse de anima humana contra textum Genesis si crearetur, sequeretur de omni forma. Est etiam materia in qua, et haec est duplex. Una cum aliqua forma quae sic est in materia quod non educitur ex ipsa per actum generationis et naturae, sed tantum natura operatur aliquid respectu ejus, et talis est anima humana: unde anima humana non est omnino sine materia. nec omnino sine opere naturae. Posset igitur dici, quod requievit Deus die septimo ab omni opere creationis et dispositionis et ornatus, quae sic sunt opera divina, quod nec natura operatur ea, nec aliquid ope- ratur ad ipsa, ut diximus supra in quaestionibus de operibus sex dierum: sed non requievit ab operibus illis quae operatur in. natura, et quae operatur in se, ita tamen quod natura operatur ad ea. De his videtur intelligi illud Joannis, v, 17: Pater meus usque modo operatur , et ego operor.

Ad rationes Gregoriis Nysseni dicendum, quod. Platonicus fuit valde, in tantum quod nititur excusare Platonem in hoc quod dixit animas virorum non colentium justitiam et diis non obsequentium, in secunda generatione post, mortem transire ad faeminas, in quibus si iterum justitiam negligunt, in tertia generatione post mortem transeunt ad bestias. Hanc enim transformationem dicit Gregorius Nyssenus secundum metaphoricam debere locutionem intelligi, ut quidam dicunt Platonici, ut dicantur transire in faeminas quando efficiuntur effoeminati, et in leones quando furibundi, et in asinos quando incontinentes. Sed hoc est aperte contra intentionem Platonis et Platonicorum: transformationem enim Eunomius et Theodorus et Porphyrius Platonici sic dicebant fieri, quod omnis anima unius est speciei, scilicet rationalis, et quod illa transit per diversa corpora pro meritis suis, et quod in quibusdam corporibus exercet quasdam vires, et quasdam non, hoc tantum fieri ex diversitate corporum et meritis animarum. Jamblicus autem quidam discipulus Platonis dicit animas esse duplicis speciei, scilicet rationalis, et non rationalis, et transformationem esse non extra speciem, sed in eadem specie ad diversa corpora, ita scilicet quod rationales animae ad diversa corpora hominum transeunt, et irrationales ad diversa corpora irrationabilium: quem etiam collaudat Gregorius Nyssenus, non quia transformationem ponat, sed quia minus caeteris errat.

Dicendum est ergo ad rationem. Gregorii, quod hoc non sequitur, si humana anima sit creata in corpore, quod propter hoc corrumpatur corrupto corpore: sed sequeretur si in corpore fieret et secundum esse dependeret ad corpus: sed hoc non est verum, eo quod anima humana non est tantum forma, sed etiam substantia completa in seipsa, ut probant Philosophi naturales: et nos infra de hoc habebimus quaestionem.

Ad aliud dicendum, quod Moyses tacet de natura angelica, sed de anima rationali non tacet in formatione corporis hominis: quia homo non est ad imaginem et similitudinem Dei nisi quantum ad animam.

Ad aliud dicendum, quod dicens animam humanam creari in corpore secundum esse, non tamen dependere a corpore, non excidit a veritate, sed potius dicens oppositum. Nec Aristoteles umquam dixit animam humanam mori cum corpore, nec dicit eam in corpore generari. Quod enim non dicat eam corrumpi cum corpore, patet per haec verba sua in libro primo suo de Anima: " Intellectus vero substantia quaedam est, et non corrumpitur . " Item, ibidem, Intellectus est divinum aliquid et impassibile. " Similiter autem Averroes qui sequitur Aristotelem in omnibus, multis rationibus probat animam non corrumpi corrupto corpore, sed polius separari eam sicut perpetuum a corporali. Quod autem non generetur sed creetur in corpore secundum Aristotelem, patet in libro XVI de Animalibus , ubi dicit intellectualem animam non esse ab aliquo principio efficiente quod sit in semine. Quod autem ejus principium sit Deus, et quod ingreditur per creationem in corpore, patet per haec verba sua quae sunt in libro primo de Causis proprietatum elementorum: " Aqua viri quando cadit in matricem mulieris, decoquit eam maxima caliditate sua, et commiscetur aqua illa cum sanguine matricis donec sit frustum: deinde formatur et fit in eo

spiritus vitae jussu Dei. " Patet ergo, quod imponitur falsum Aristoteli. Similiter imponitur falsum Stoicis: quia nec omnes illi dicebant, quod anima moreretur cum corpore. Plato enim Stoicus fuit, nec tamen ponit animam, mori cum corpore, ut etiam ipse Gregorius Nyssenus dicit. Similiter Cleombrotus Stoicus fuit, de quo dicit Augustinus in primo de Civitate Dei , quod lecto Platonis libro, ubi de immortalitate animae disputavit, se praecipitem dedit de muro, atque ita de hac vita migravit ad eam quam credidit esse meliorem.

Ad aliud dicendum, quod licet ponamus animam creari cum infunditur, non tamen contradicimus Moysi, ut patet ex praedictis. Nemo tamen credat nos velle consentire Eunomio, licet bene dicamus eum animam diffinisse, cum dicit animam esse substantiam incorpoream in corpore creatam: sed in hoc quod dicit mundum vere non esse plenum, sed semiperfectum, et omni die recipere additionem ad minus quinquaginta millium substantiarum intellectualium de novo generatarum, et cum perfectus fuerit, quod statim tunc dissolvetur, contradicimus ei. Sed infra erit quaestio de hoc, cum de mundo disputabitur.

Ad id quod objicitur de Damasceno responsum est supra in quaestione de Angelis, ubi quaesitum est, Quando Angeli fuerunt creati.

Verba autem Platonis simpliciter refutamus.

Hoc autem quod dicit Macrobius, expresse est haeresis et in fide et in naturali scientia. Et haeresis quorumdam Manichaeorum, qui dicunt animas descendere per septem circulos, et in quolibet simul deponere unum corpus, et simul mori, et postea detrudi in hanc vitam mortalem, in qua etiam transformantur in multa corpora, ut ipsi dicunt, et tandem reascendent et reinduerit corpora, quae in circulis septem inferioribus et octavo superiori lacteo reliquerunt. Innitentur autem verbo Psalmi cxxxvi, 1 et 2: Super flumina Babylonis illic sedimus et flevimus, cum recordaremur Sion, In salicibus in medio ejus suspendimus organa nostra. Dicunt enim flumina Babylonis corruptionem esse et confusionem hujus vitae, in quam animae eorum detrusae sunt, in qua flendum est, dum recordantur Sion. Cum enim recordatio praeteriti sit, oporteret, ut dicunt, quod in praeterito luerint in Sion, id est, in caelo. Et dicunt, quod in Sion dum descenderent, suspenderunt organa sua, hoc est, corpora sua, quae reliquerunt in circulis,

quae dicuntur pro tanto suspensa in salicibus quae arbores infructuosae sunt, quia corpora illa sine vita sunt, suspensa tamen ad reiteratam reinductionem.

Innituntur etiam ei quod habetur, Sapient, viii, 19 et 20, ubi Salomon sic loquitur: Sortitus sum animam bonam. Ei cum essem magis bonus, veni ad corpus incoinquinatum. Si igitur anima sic bona venit ad corpus, ipsa fuit ante corpus. Sed ad hoc dicendum, quod Psalmus loquitur de filiis Israel ductis in captivitatem in Babylonem, qui ad litteram sederunt super flumina Babylonis et fleverunt super destructionem Sion.

Ad aliud dicendum, quod Salomon non potuit animam sortiri antequam esset, sicut etiam per praecedentem litteram patet, ut dicit: Puer autem eram ingeniosus, et sortitus sum animam bonam. Et quod dicit: Veni ad corpus incoinquinatum, intelligitur venisse per considerationem corporis, non per locum: et hoc videtur ex modo loquendi: dicit enim sic: Veni ad corpus incoinquinatum. Et ut scivi quoniam aliter non possem esse continens, nisi Deus det, etc. Si autem dicatur, quod anima venit ad corpus, intelligitur ordo naturae, non temporis,

Ad illud quod objicitur per primam rationem, dicendum quod formae substantiales non sunt activae et passivae physice; sed nihil prohibet, quin sint motivae, et praecipue secundum locum: forma enim substantialis ignis movet ignem sursum, et forma substantialis terrae movet terram deorsum. Similiter anima quae est forma substantialis, movet animatum corpus multis motibus. Haec autem propositio, quod accidens non facit substantiam, vera est, si intelligitur accidens ut elementum non facere substantiam: quia nec est forma in substantia composita, nec materia. Si autem intelligitur effective, tunc iterum verum est, quod non facii substantiam illam cujus est accidens. Sed nihil prohibet transmutari materiam per ipsum accidens ad hoc ut educatur de materia forma substantiae, quae non est, sicut videmus calidum et frigidum transmutare naturam omnium generabilium et corruptibilium. Similiter qualitates elementares multa possunt, quando conjunguntur eis virtutes stellarum, et virtutes animae, quae non possunt per se solas. Nec hoc dicimus, quod velimus animam educi in esse ex materia virtute stellarum, sed potius dicimus eam creari a Deo. Utrum autem similiter sit de vegetabili in plantis, et sensibili in brutis, infra declarabitur, cum disputabitur de potentia generativa.

Ad aliud dicendum, quod hoc non oportet, quod omne efficiens sit in eadem specie cum effecto: sol enim efficit generata inferius, ut probatur in secundo de Generatione et Corruptione : sed hoc tantum exigitur in efficiente habente naturam communicabilem ei quod efficitur. Et hoc infra melius patebit.

Ad ultimum dicendum, quod non est simile de formis quae non. educuntur de materia, et de formis quae potentia sunt in materia, educibiles ex ipsa per actum generationis et naturae. Illae enim quae potentia sunt in materia, subjectum habent in quo possunt esse simul hoc modo secundum quod sunt in potentia: et hoc subjectum est materia prima per intellectum accepta ante omnem formam, Sed illae quae non educuntur de materia, non habent tale subjectum, et ideo non sunt nisi quando sunt actu: et cum hoc non sit nisi generatione corporis, non habebunt esse ante corporis generationem.

Si autem quaeritur, Quid Plato intellexit per compares stellas ?

Dicendam, quod compar stella dicitur duobus modis secundum Platonem. Uno modo respectu corporis in animae descensu: et sic dicitur compar stella, quae influxum virtutis habet specialiter ad illius vel illius corporis generationem: et hoc accipitur ex verbis Platonis in Timaeo, ubi dicit, quod in eodem rursus cratere, in quo mundi totius animam permiscens temperaverat, superioris temperationis reliquias miscendo perfudit, modo quodam eodem, non tamen incorruptas similiter, sed et secundo et tertio gradu a primis deficientes. Secundo modo dicitur stella compar animae ad reditum, quae deberet animae justitiam colenti secundum proportionem sui meriti revertenti ad superos. Sed haec fabulosa sunt secundum Theologos et secundum Philosophos naturales.