ARTICULUS II.

Utrum nutritivum, augmentativum, et

generativum non differant nisi per accidens ? Deinde, Quaeritur de divisione vegetabilis per nutritivum, et augmentativum, et generativum.

Et videtur, quod ista tria non differant nisi per accidens.

1. Potentiae distinguuntur per actus, et actus per objecta: ergo secundum differentiam objectorum erit differentia actuum potentiarum. Sed objectum ut est necessarium ad substantiam individui, et ut est quantum, et ut est superfluum, non differt nisi secundum accidens. Ergo et opera et potentia non differunt nisi secundum accidens.

2. Praeterea, Potentiae accidentales sunt, quae quandoque adsunt, et quandoque non: sed augmentativa et generativa quandoque adsunt, et quandoque non: ergo sunt accidentales.

3. Praeterea, Divisio subjecti in accidentia est quando dividitur aliquid in se completum in id quod habet esse in ipso: sed anima vegetabilis est quoddam in se completum, est enim forma et substantia vegetabilium: sed generativum et augmentativum habent esse in vegetabili: ergo sunt accidentia: et divisio animae hujus in ea erit divisio subjecti in accidentia.

4. Praeterea, Nutritivum, augmentativum, et generativum videntur dicere potentias naturales vegetativi: sed naturalis potentia est species qualitatis: et sic iterum redit, quod sit divisio subjecti in accidentia: quia omnis species est accidens, Et ex hoc etiam videtur haberi, quod partes animae universaliter sunt accidentia.

5. Praeterea quaeritur juxta hoc, Quid causet multitudinem partium in anima? Cum enim anima vegetabilis secundum se sit substantia indivisibilis, non videtur esse causa et principium multitudinis partium: et sic divisio ejus per haec non est divisio per partes.

6. Praeterea, Videtur insufficiens haec divisio: ponantur enim quatuor animae, scilicet attractiva, retentiva, digestiva, et expulsiva, Et si dicatur, quod istae subserviunt nutritivae, videtur quod hoc non sit verum, In generativa enim est attractiva seminis ad locum generationis, et expulsiva per membra genitalia,

7. Praeterea quaeritur, Qualiter subserviunt? Non enim inveniuntur, ut videtur, in omnibus vegetabilibus: si enim digestiva separat purum ab impuro, non videtur esse digestiva in illis vegetabilibus in quibus de puro nihil expellitur, sicut in omnibus plantis. Et si forte dicatur, quod sit expulsio ad corticem per distillationem resinarum et gummi, hoc nihil est: quia de tali expulsiva non loquimur hic: in quibus enim est expulsiva, videbimus quod sunt membra recipientia superfluitatem quae expelli debet, et viae per quas expellitur: quae non videmus in plantis. Cum igitur natura non deliciat in necessariis, si plantae habuissent hanc virtutem, natura fecisset eis hujusmodi organa.

Solutio. Dicendum, quod istae sunt partes potentiales ipsius animae vegetabilis, et dividitur in eas sicut totum potestativum in particulares potestates.

Ad primum ergo quod objicitur, dicimus quod objectum habet substantia- lem differentiam si ut objectum consideratur: potentia enim corpus non de necessitate est existens sub majori quantitate quam prius fuit: et ideo cibus secundum quod ex eo fit corpus cibatum, et cibus secundum quod ex eo fit majus in quantitate, praecipue secundum longitudinem, quam prius habuit, habent differentiam secundum substantialem formam objecti. Et hoc patet ex differentia linium: finis enim nutritivae est per incorporationem sibi salvare corpus animatum: sed finis augmentativae est per incorporationem quanti cibi conducere corpus ad perfectam magnitudinem secundum figuram. Unde augmentativa majori calore indiget, qui sufficiat extendendo organa, et addendo cibum, conducere ad magnitudinem debitam speciei. Et magis infra hoc patebit. Similiter superfluum nutrimenti super quod operatur generativa, est potentia tantum corpus organicum, non addibile alii corpori sicut fuit cibus nutritivae et augmentativae: et propter hoc oportet, quod in isto maxime virtus operetur transmutativa seminis et formativa organorum. Sic igitur patet, quod hoc nutrimentum idem sit secundum substantiam materiae, non tamen idem est secundum speciei rationem. Alia enim virtus est in ipso a virtute nutritiva, quae est in hepate, vel in corde: et alia a virtute augmentativa, quae est in fonte caloris facta, in corde scilicet: et alia a virtute generativa quae est in vasis seminariis: et per has virtutes descendentes in cibum cibus trahitur in diversas rationes, quae fiunt ei specificae secundum quod ad diversas potentias vegetabiliter comparatur.

Ad aliud dicendum, quod vis generativa semper adest, sed non semper operatur: et hoc Contingit vel ex debilitate organi, ut in juvenibus: vel ex defectu materiae seminis. Similiter augmentativa semper adest; sed impeditur tum propter debilitatem instrumenti, cum ex parte ejus quod debet augeri, sicut sub-