ARTICULUS II.

Quare homo inter caetera animalia male odorat ?

Secundo quaeritur, Quare homo inter caetera animalia prave odorat?

1. Hoc enim expresse dicit Philosophus in litis Anima , sic: " De odore autem et olfactu minus terminabile dictis. Non enim manifestum est quid sit odor sicut sonus aut color. Causa autem est, quoniam sensum hunc non habemus certum, sed pejorari multis animalibus: prave enim odorat homo. "

2. I t em, I n libro de Sensu et sensato: " Manifestius nobis est saporum genus, quam odoratus. Hujus autem causa est, quoniam pejorem habemus aliis animalibus odoratum, et ipsis sensibus qui in nobis sunt. " Ex his accipitur, quod homo pejus odorat quam aliis sensibus percipiat sensibilia, et pejus etiam aliis animalibus.

In contrarium autem sic objicitur:

1. Omne animal optime dispositum secundum naturam animalis, optime disponi debet secundum sensum. Homo optime dispositum est animal secundum naturam animalis. Ergo optime disponi debet secundum sensum: ergo secundum olfactum. Prima probatur ex hoc quod dicitur, quod differentia constitutiva animalis est sensus: et sic nobilissimum animal nobilissimum debet habere sensum.

2. Item, Animal propter quod maxime inventae sunt species odoris, maxime debet percipere odorem: homo est animal tale: ergo maxime debet percipere odores. Prima patet per se. Secunda scribitur in libro de Sensu et sensato, ubi di- cit Aristoteles, quod delectabile odoris per se est propter hominem tantum, et propter alia animalia non.

3. Item, Cuicumque sensibili sunt duo delectabilia, et alicujus sensus percipit iliud secundum utrumque, alterius autem secundum unum tantum, illud quod percipit ipsum secundum utrumque, magis percipit quam illud quod secundum alterum tantum: odoris sunt duo delectabilia, ut dicitur in libro de Sensu et sensato, et propter cibum, et propter se: et homo suscipit ipsum secundum utrumque delectabile, et nulium aliud animal, sicut dicitur ibidem: ergo homo magis suscipit odores quam aliquod aliud animal.

Solutio. Omnes auctoritates naturalium dicunt, quod horno inter omnia animalia prave odorat. Unde dicit Avicenna, quod licet homo majoris sit ingenii quam alia animalia in eliciendo odores ab odorantibus per confricationem, subtiliationem, et distractionem odoris, tamen minus ab odoribus allicitur, et debilius imprimuntur in organo olfactus humani. Et hujusmodi signum est, quia cum species omnium sensuum reponantur in imaginatione et phantasia, species illius sensus debilius imprimuntur in organo phantasiae. Et hujus duplex est signum, scilicet quod homo rarissime somniat de odoribus: et quando somniat se esse in foetidis odoribus, non multum perturbatur, eo quod phantasma illud debilem motum relinquit in homine. Aliud signum est, quod cum phantasmatis sit movere possibilem intellectum ad discernendas naturas rerum, movet illud phantasma debiliter ini ellectum. Et propter hoc non bene discernimus differentias odorum i et ideo odores denominamus a nominibus excellentiarum, scilicet nomine redolentis sive fragrantis et faetentis. Causa autem hujus dicta est: homo enim inter omnia animalia rationalis est: et propter hoc oportet, ut perveniant species rerum

purae, optime receptae, et optime retentae inter omnia animalia: puritatem autem operatur spiritus animalis purissimus: optimam autem receptionem operatur humidum, et optimam retentionem frigidum. Quod sic probatur i Videtur, quod cerebrum sit calidum, ut quidam, medici mentientes dicunt. Si igitur cum calido est humidum, cum calidum sit congregativum homogeniorum sibi, continue elevabit humidum vaporabiliter a cerebro: et propter hoc continue vaporabit spiritum animalem, sicut nos videmus, quod post cibum et praecipue in ebriis bibentibus vinum, a loco calido digestionis ascendunt vapores ad caput non tantum turbantes spiritum animalem secundum quod deferre debet formas ad cellam logisticam quae est cella rationis, quae est in medio capitis, sed etiam secundum quod recipere debet species sensibiles: et ideo accidit, quod turbantur oculi, odoratus, et similiter alii sensus. Unde etiam dicit quidam Philosophus, quod Mauri bene odorant, quia non potant vinum. Ergo patet, quod cerebrum humanum non potest esse calidum et humidum. Detur ergo, quod sit calidum et siccum. Cum igitur calidum coagulat siccum, ut dicitur in libro Meteororum, erit cerebrum secundum naturam solidum et repugnans receptioni formarum, quod est inconveniens. Si vero detur, quod sit frigidum et siccum, cum frigidum sit constrictivum sicci, erunt duae qualitates contrariantes receptioni formarum: quod est iterum inconveniens. Ergo relinquitur, quod sit frigidum et humidum, ut ex humido causetur facilis impressio, et ex frigido bona retentio: quia frigidum spissat humidum aliquantulum, et ex carentia vaporum causatur puritas spiritalis deferens formas receptas et retentas. Et propter hoc dicit Aristoteles in libro de Animalibus, quod horno habet humidius et frigidius cerebrum inter otii iiia animalia respectu sui capitis et corporis. Causa autem quam quidam po- nunt, aperte falsa est, scilicet quod habeat calidissimum cor, cujus caliditas reprimi debeat ex frigiditate cerebri: cum enim temperatissimum animal sit, et principium totius temperamenti sit cor, impossibile est, quod cor hominis calidissimum sit inter omnia animalia. Praeterea auctoritates dicunt, quod cor leonis calidius sit corde hominis: si enim cor hominis esset calidissimum, continue elevaret vapores turbantes cerebrum, ut habitum est.

Ad primum dicendum, quod sensus secundum quem animal est animal, tactus tantum est: et hunc habet homo certissimum: et non oportet, quod maxi-

mam certitudinem habeat in aliis.

Ad aluid dicendum, quod species odoris secundum quod ad sanitatem confert, est tantum propter hominem: et hujus ratio supra assignata est,

Ad aliud dicendum, quod non sequitur, si aliquod animal plura delectabilia percipiat in uno sensu, quod ipsum certius percipiat et intensius: sed mutatur ibi praedicatum a discreto intensum secundum quale. Unde patet cum odor temperate calidus et siccus est, et non excellenter, quod cerebrum humidum excellenter et frigidum ipsius hominis non immutabit nisi parum: et ideo homo prave odorat, etc.