ARTICULUS II. Quid est objectum imaginationis ?

Secundo, Quaeritur de objecto imaginationis quod vocatur a Gregorio Nysseno imaginabile, quod diffinitur ab ipso, quod " imaginabile est quod facit passionem in imaginativo. "

Cum ergo Hilarius dicat , quod imago est rei ad rem expressa similitudo, videtur quod imaginationes quae sunt in imaginativa, expressae rerum similitudines sunt. Cum autem in sensu non sint nisi corpora et qualitates corporum, videtur ulterius, quod imaginationes non sunt nisi similitudines corporum. Et hoc etiam videtur ex verbo Augustini supra posito, qui dicit quod " in spiritu imprimuntur imaginationes corporum. "

Item, Ex Gregorio Nysseno et Damasceno, qui dicunt, quod imaginativa non operatur nisi per instrumenta corporis, quae sunt organa sensuum.

Quaeratur ergo, Utrum illae imaginationes habeant quantitatem, vel non?

Et videtur, quod sic:

i. Omne enim apprehensum sub tribus dimensionibus vel aliqua trium, est quantitas vel habens quantitatem: omnes imaginationes quae sunt in imaginativa, sic sunt apprehensae: ergo sunt quantitates vel habentes quantitatem.

2. Item, Mathematica per abstractionem considerata non sunt in sensibus posita, sed in imaginatione tantum. Cum ergo mathematica sint quantitates verae, illa quae sunt in imaginatione, verae sunt quantitates vel habentia quantitatem.

3. Item, Dicit Avicenna, quod imaginatio est virtus in qua reponit sua sensata sensus communis. Cum ergo sensata sensus communis sint quantitates vel quanta, imaginata sunt quantitates vel quanta.

4. Praeterea, Omne figuratum est quantum: omne imaginatum est figuratum: ergo omne imaginatum est quantum.

Sed contra:

1. Quantum quanto adveniens magis facit quantum. Si ergo imaginatum est quantum, imaginatum imaginato adveniens erit majus: ergo tot possunt esse imaginata, quod imaginativa non poterit imaginari plura, quod falsum est.

2. Item, Omni quanto figurato datur locus etiam a mathematico, ut dicit Aristoteles. Si ergo imaginatum aliquod est in imaginatione ut quantum, erit in loco: et sic aliquod imaginatum in imaginatione non poterit esse.

3. Praeterea, Si imaginata sunt quanta, tunc quantitas ipsorum erit in eo in quo imaginata sunt ut in subjecto: et hoc est organum imaginationis: ergo organum imaginationis mensuratur quantitate imaginati. Cum ergo simul habeat plura imaginativa, scilicet imaginationem hominis, asini, et leonis, mensurabitur simul et semel quantitatibus omnium horum, quod est impossibile.

4. Item, Imaginatum aliquod est minus, sicut imaginatum fabae: et aliquod majus, sicut imaginatum montis. Cum igitur utrumque sit in organo imaginationis, oportebit iterum, quod illud sit quantitatis minoris, quod iterum est impossibile.

Solutio. Dicimus, quod imaginabilia secundum quantitatem, nec sunt quantitates, nec habentia quantitatem, nec sunt quantitatum et quantorum similitudines spirituales, prout probant ultimae objectiones.

Ad primum ergo dicendum, quod dupliciter aliquid apprehenditur sub tribus dimensionibus, scilicet secundum veritatem rei et esse naturae, et sic apprehenditur sensu tantum, et sic currit objectio: vel secundum intentionem similitudinis

spiritualis, et sic prima est falsa, quia sic apprehendit imaginativa.

Ad aliud dicendum, quod mathematica, prout sunt abstracta, non sunt quantitates, nec quanta, sed intentiones quantitatum et quantorum: mathematica enim secundum esse non sunt separata a naturalibus et sensibilibus, sed secundum intentionem tantum.

Ad aliud dicendum, quod quantitates quae sunt in organo sensus communis, non sunt res quantae, sed quantorum similitudines spirituales.

Ad ultimum dicendum, quod imaginatum dicitur figuratum propter similitudinem figurae, non propter figurae realem veritatem.