ARTICULUS III.

Quid sit organum memoriae ?

Tertio, Quaeritur de organo memoriae. Et dicitur communiter ab omnibus Philosophis, quod ejus organum est posterior pars cerebri : sic enim ordinat Avicenna, quod sensus communis sit in prima concavitate cerebri, imaginatio in posteriori parte primae concavitatis cerebri, phantasia vero in prima parte mediae partis cerebri, aestimativa autem in posteriori parte ejusdem, memoria vero et reminiscentia in posteriori parte capitis : et hoc est secundum ordinem divisionis capitis in brutis. In homine autem, media cellula capitis rationalis syllogistico, appellatur : eo quod in illa operatur vis quaedam quae a Gregorio et Damasceno dicitur excogitativa, et similiter ab Avicenna et Algazele dicitur vis cogitativa, et est vis inquirens et disponens et ordinans singularia : et secundum hoc aestimativa et phantasia erunt in posteriori parte primae partis cerebri. Unde Cregorius Nyssenus et Damascenus dicunt, quod organum memorativi est posterior ventriculus, quem occipitium vocant, et animalis spiritus qui est in eo. Et idem patet per diffinitionem Avicennae supra positam de memoria. Et idem dicit A1gazel. Et idcirco dicit Philosophus, quod ad diversitatem complexionis posterioris partis cerebri sequitur diversitas memoriae. Unde multum habentes illam partem humidam sive propter infirmitatem, sive propter juventutem, ut pueri, non sunt bonae memoriae, eo quod non retinet formas impressas sicut sigillum si incidit in aquam fluentem. In quibusdam autem aliis propter frigidum et corruptionem illius partis non retinetur forma inpressa, sicut in senibus ; quia senectus quaedam corruptio est, ut dicit Aristoteles. Similiter neque multum veloces in ingenio neque multum tardi sunt bene memores, sicut multoties videtur: quia illi quidem sunt humidiores quam, indigent, hi vero duriores quam indiget bonitas memoriae : et illis quidem non manet phantasma in anima, alios vero non tan-

Sed contra hoc videtur esse proverbium quod dicitur:

Quod nova testa capit, inveterata sapit.

Ex hoc enim videtur, quod juvenes sunt bonae memoriae,

1. Item, Secundum quod dicit Avicenna, habemus virtutem in anteriori parte primae partis cerebri, et similiter in posteriori. Et similiter duas habemus in media : unam ante, et aliam post. Similiter videtur, quod debeamus habere in ultima parte cerebri, unam ante, et ab ani post.

2. Praeterea, Videtur quod memoria magis debeat esse in postrema parte: quia illa superior et siccior est et frigidior, et vis retentiva confortatur frigido et sicco.

Solutio. Dicendum, quod memoria organum habet in posteriori parte capitis. Complexio autem optima illius partis est: quia fit temperate sicca siccitate terminante humidum ne sit nimis fluidum, et temperate frigida frigiditate temperate coagulante formarum impressarum figuras, ne dissolvantur: et secundum corruptionem illius complexionis efficiuntur malae memoriae secundum naturam. In frigidis enim humidis deest siccum terminans, et in calidis cum calidum liquefaciat humidum et moveat, et propter velocitatem motus dissolvuntur figurae formarum impressarum. In senibus autem propter siccitatem nimis exsiccantem dissolvitur continuatio, sicut in ruinosis additiciis, et propter hoc decidunt figurae formarum impressarum,

Ad id autem quod objicitur de pueris, dicendum quod pueri per accidens quandoque sunt bonae memoriae, ut dicit Avicenna : et hoc accidens est: quia anima eorum non est circa plurima occupata : et ideo unum mullum quandoque sigillatur in memoriis eorum : sicut econtra in duris per accidens confortatur memoria, quia quando per studium multum insistunt, tunc imprimitur eis forma quae fortissime tenetur propter siccitatem complexionis.

Ad aliud dicendum, quod postrema pars posterioris cellulae propter siccitatem repugnat apprehensioni: sed in ipsa est virtus motiva : nervi enim motivi meliorantur ex siccitate, et humiditas eorum repugnat motui, ut patet in paralyticis.