ARGUMENTI DIVI HIERONYMI IN AMOS PROPHETAM EXPLANATIO.

Post hunc praemittitur secundus prologus, in quo velut argumento mentem aperit de contentis in prophetia, et accipitur de Prooemio galeato : additur vero aliquid ex Glossa ibi, " Non dixit verbum, sed verba. "

De octo itaque mentem arguit, quorum primum excitat attentionem ex difficultate operis, reliqua septem mentem arguunt de his quae in littera continentur.

" Amos propheta et rusticus. " In prooemio galeato continetur : " Amos pastor et rusticus, " et hoc convenit, quia pastoris est prophetare. Prophetare enim docere est, quod officium pastorum est. Rusticus autem dicitur quasi rus colens, et commendatur in hoc simplicitas ejus, quia scilicet astutiis et dolis civitatum non erat inquinatus. Psal. LIV, 10 : Quoniam vidi iniquitatem, et contradictionem in civitate. " Et ruborum moros distringens. " In prooemio est mora, et commendatur in hoc a simplicitate vi- ctus et parcimonia. Contentus enim fuit

his quae sponte gignit desertum, sicut moris in rubis deserti natis, quae di strinxit ut succum in potum et panis condimentum acciperet. Eccli. VII, 16 : Non oderis laboriosa opera, et ruslicationem creatam ab Altissimo. Per hoc enim ostenditur Prophetae auctoritas, quod scilicet tam simplex fingere non potuit, nec altissima sapientiae Dei scire, nisi per Spiritum Dei. Eccli. XXVII, 7 : Sicut rusticatio de ligno ostendit fructum illius, sic verbum ex cogitatu cordis hominis, supple, ostendit.

Et subdit difficultatem :

" Paucis verbis explicari non potest, " quoad mysteria contenta. Ad Hebr. v, 11 : De quo grandis nobis sermo, et interpretabilis ad dicendum. Et hoc probat subdens : " Quis enim digne exprimat, " hoc est, exprimere possit, et quis notat difficultatem, sicutIsa. LIII,7: Generationem ejus quis enarrabit . Et quod dicit digne, intelligit quantum ad mysterium, quod nullus sufficienter enarrare poterit, " tria et quatuor scelera Damasci, et Gazae, " supple, tria et quatuor scelera," et Tyri, " supple, tria et quatuor scelera, " et Idumeae, " supple, tria et quatuor scelera, " et filiorum Ammon, " supple, tria et quatuor scelera, " et Moab, " supple, tria et quatuor scelera. Et haec dicit in primo capitulo, " Et septimo et octavo gradu Judae, " scilicet tria et quatuor scelera, " et Israel, " supple, tria et quatuor scelera, quae in secundo dicit capitulo ? Job, XXXVII, 23 : Digne eum invenire non possumus : magnus fortitudine, ei judicio, et justitia, et enarrari non potest,

" Hic, " scilicet Amos, " loquitur ad vaccas pingues. " Vaccae dicuntur propter lasciviam, pingues propter ingluviem : " quae sunt in montibus Samariae, " hoc est, in decem tribuum dignitatibus, et hoc facit capitulo quarto. " Et ruituram domum majorem, " hoc est, familiam regis et principum, " minoremque, " hoc est, familiam civium et popularium, " testatur, " scilicet per captivitatis eversionem, scilicet capitulo sexto. " Ipse, " scilicet Amos, " cernit " in visu prophetali " fictorem locustae, " capitulo septimo, hoc est, Deum fingentem locustas ad terrae vastitatem : de quibus locustis in Joele satis dictum est: " et stantem Dominum, " supple, cernit, " super litum murum. " Sic habet nostra translatio. Litus murus per syncopen dicitur, murus linitus caemento. " Vel adamantinum. " Sic habent Septuaginta, et hoc est etiam capitulo septimo : " et uncinum pomorum, " supple, cernit, " attrahentem supplicia peccatoribus, " et hoc facit capitulo octavo : " et famen in terra, " supple, cernit, " non famem panis, nec sitim aquae, " quae materialis fames est, " sed audiendi verbum Domini, " capitulo octavo.

Quod nunc sequitur,de Glossa additur. " Non dixit verbum, sed verba. " Osee enim et Joel dixerunt verbum, et non verba : sed iste dicit verba, et non verbum, eo quod iste ea quae dixit, retulit ad audientes ; illi autem ea quae dixerunt, retulerunt ad verbum increatum, quod forma est omnium verborum.

" Amos vero interpretatur onustus : " onera enim imponenda octo gentibus prophetavit. Psal. XXXVII, 5 : Sicut onus grave gravatae sunt super me. Et subdit de sanctitate : " Hic Amos spirituali gratia plenus, " usque scilicet ad redundantiam, sicut de Stephano, Act. VI, 8, dicitur : Stephanus plenus gratia et fortitudine . " Prophetavit inter caeteros Prophetas, " Hoc dicit, quia patrem vel avum Prophetam non habuit, sed novae gratiae appositione Prophetis conjunctus est. I Reg. x, 5 et 6 : Obvium habebis gregem Prophetarum descendentium de excelso, et ante eos psalterium, et tympanum, et tibiam, et citharam, ipsosque prophetantes. Ei insiliet in te Spiritus Domini, et prophetabis cum eis. Et hoc est quod sequitur : " Non enim ipse solus erat Prophetes, sed etiam alii, " sicut dicitur, III Reg. XVIII, 4, quod Abdias tulit centum Prophetas., et abscondit eos quinquagenos in speluncis, et pavit eos pane et aqua, ne eos interficeret Jezabel. " Esse quippe non potuit, " id est, non. debuit, " Prophetes, nisi pastor ante fuisset. " Diximus enim, paulo ante, quod pastorum officium est docere sive prophetare. I ad Corinth. XIV, 31 : Potestis omnes per singulos prophetare. " Qui etiam tuba sua claangit. " Intelligit de tuba spirituali, quae est sonus doctrinae et praedicationis. Osee, VIII, I : In gutture tuo sit tuba. " Per singulos dies, " hoc est, per singulas illuminationes, " erudiens, " extra ruditatem nos ponens, " et docens, " supple, mysteria, " in Ecclesia. " Ad Roman. XV., 4 : Quaecumque scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta sunt.''

Et explanat qualiter hoc est, subdens :

" In veritate enim, " hoc est, vera significatione, " vox omnium Prophetarum, " Spiritu Dei scilicet loquentium, " tamquam tuba spiritualis est. " Jsa. LVIII, 1 : Quasi tuba exalta vocem tuam. " Praedicans in Ecclesia. " Chrysostomus dicit, quod " praedicatio est de his quae " sunt fidei : doctrina autem de his quae "sunt rationis. " Marc, XVI, 15 : Praedi-cate Evangelium omni creaturae. " Secundum quod scriptum est, " Isa. XL, 9 : " Super montem excelsum, ascende, " hoc est, vitae eminentiam, " tu qui evangelizas Sion, " hoc est, speculator Ecclesiae : " Exalta in fortitudine vocem tuam, qui praedicas Jerusalem, " ut scilicet ad corda peccatorum penetret. Isa. LII, 8 : Voce speculatorum tuorum : levaverunt vocem, simul laudabunt, etc.