IN CAPUT I JONAE

" Et factum est. " Prophetia ista dividitur in titulum et tractatum.

In titulo sex continentur, scilicet divinorum studium, et meditatio, quod notatur in copulativa conjunctione " et. " Cum enim non copulet aliquid ante in sermone, necesse est quod copulet ad id quod praecessit in mente. Unde Glossa : " Multa in spiritu videns, de " multis in haec verba prorupit. " Simile, Ezech. I,l : Et factum est, Psal. I, 2: In lege ejus meditabitur die ac nocte.

Secundo, notatur efficacia sermonis et potestas, cum dicit, " Factum est. " Sermo enim Dei factivus est eorum quae loquitur. Matth. VII, 28 : Erat docens eos sicut potestatem habens, et non sicut Scribae eorum, et Pharisaei. Psal. cxl, 6 : Audient verba mea, quoniam potuerunt.

Tertium est illuminatio quod notatur per " verbum, " Eccli. I, 5 : Fons sapientiae verbum Dei in excelsis. Augustinus in libro de Trinitate: " Verbum quod " insinuare intendimus cum amore noti-" tia est . "

Quarto, notatur auctoritas per hoc quod dicitur, " Domini. " Verbum enim Domini auctoritatem habet : verbum autem hominis non. I ad Thess. II, 13 : Cum accepissetis a nobis verbum auditus Dei, accepistis illud, non ut verbum hominum, sed (sicut est vere) verbum Dei. Lucae, x, 16 : Qui vos audit, me audit.

Quintum est appropinquatio verbi ad rationem prophetae, quod notatur in praepositione " ad. " Deuter. xxx, 14 : Non longe est verbum a te . Ad Rom. x, 8 : Prope est verbum in ore tuo, et in corde tuo. Jacob. 1, 21 : Suscipite insitum verbum, quod potest salvare animas vestras.

Sextum est auctor, cum dicit, " Jo- nam, " quem describit nomine et genere. Jonas autem columba, vel dolens interpretatur, et a columba, hoc est, a Spiritu accepit revelationem : dolens autem annuntiavit, sicut et omnis Praediis cator facere debet : quod enim haurit in contemplatione, cum gemitu debet effundere in praedicatione. Act. xx, 18 et 19 : Vos scitis a prima die, qua ingressus sum in Asiam, qualiter vobiscum per omne tempus fuerim, serviens Domino cum omni humilitate, et lacrymis. Cant. ii, 12 : Vox turturis audita est in terra nostra. Turtur enim gemitum habet pro cantu. In his figura Christi est, dicit Glossa : super Christum enim quievit Spiritus in specie columbae . Et pro nobis doluit, Isa. LIII, 4 : Vere languores nostros ipse tulit. Et describit per genus : " Filium Amathi, " hoc est veritatis. Quamvis enim litteraliter fuerit filius Amathi, tamen etiam verum est quod aeterna veritate Prophetae formantur in filios veritatis. Sap. VII, 27 : Sapientia per nationes in animas sanctas se transfert, amicos Dei et prophetas constituit. c( Dicens. " Per hoc notatur processus a Deo in cor Prophetae : ab eo enim qui dicit verbum formatum procedit. II Reg. XXIII, 3 : Dixit Deus Israel mihi,locutus est Fortis Israel : Dominator hominum, justus dominator in timore Dei.

" Surge. " Ista prophetia dividitur in duas partes. Prima continet primum prseceptum missionis cum suis adhaerentiis : secunda, secundum cum pertinentibus ad ipsum, infra, iii, 1, ibi, " Et factum est verbum Domini ad Jonam secundo, dicens, "

Prima in duas dividitur. Primo enim tangitur praeceptum, quod est causa fugae : secundo, fuga ipsa.

In praecepto tria sunt, scilicet praeparatio Prophetae ad obediendum, opus praeceptum, et causa.

In prima horum tria sunt, scilicet elevatio ad caelum quod notatur per " Surge. " Ad Coloss, iii, 1 : Si consurrexistis cum Christo, quae sursum sunt quaerite. Componitur enim surge a sursum et age. Unde sensus est : Sursum te age : qui enim in imis est nebulis phantasiarum et tenebris errorum impeditus, claritatem incircumscripti luminis videre non poterit. " Et vade, " profectu virtutis et veritatis. Psal. LXXXVIII. 16 : In lumine vultus tui ambulabunt. Prov, IV, 18 : Justorum semita, quasi lux splendens, procedit et crescit usque ad perfectam diem. " In Niniven, " quae speciosa interpretatur, et mundum significat, qui propter quod pulcher est, graece AdminBookmark dicitur, quod latine sonat ornatus, et latine dicitur mundus (ut dicit Boetius) quia a mundissimo exivit exemplari. Unde in Consolatione philosophiae dicit :

Mundum mente gerens pulchrum pulcherrimus ipse.

Psal. XLIX, 11 : Pulchritudo agri mecum est. " Civitatem, " quae dicitur quasi civium unitas, quia uno consensu ferebantur ad mala. Genes, VI, 12 : Omnis caro corruperat viam suam. " Grandem, " propter peccati scilicet deformitatem. I Reg. II, 17 : Erat ergo peccatum puerorum grande. Ezech, xxii, 5 : Sordida, nobilis, grandis interitu. " Et praedica in ea. " Opus praecepti est. Et dicit Chrysostomus super Matth. IV, quod " praedicatio est de his quae sunt " fidei, et supra rationem doctrina au-" tem de his quae sunt bonorum morum, " sub ratione. " II ad Timoth. IV, 2 : Praedica verbum, insta opportune, importune.

Et subdit praecepti causam et necessitatem : " Quia ascendit, " per superbiam et incrementum. Psal. lxxiii, 23 : Superbia eorum qui te oderunt, ascen-dii semper. I ad Thessal. II, 16 : Ut impleant peccata sua semper. " Malitia ejus. " Non dicit peccatum, quia peccatum est deformis actus, qui. alicujus ex infirmitate vel ignorantia procedit : malitia vero hic dicitur peccatum quod procedit ex mala radice, scilicet ex delectatione in malo. Psal. LXXII, 7 : Prodiit quasi ex adipe iniquitas eorum. Sap. v, 13 : In malignitate nostra consumpti sumus. " Coram me : " clamat scilicet ut vindicem in eos. Genes.IV, 10 : Vox sanguinis fratris tui clamat ad me. Genes.XVIII, 20 : Clamor Sodomorum et Gommorrhae multiplicatus est.

" Et surrexit Jonas. " Tangitur hic fuga, et reductio fugientis, infra, II, 1, Ibi, " Et praeparavit Dominus piscem. " In prima duo sunt, scilicet, latitatio fugientis, et deprehensio, ibi, v. 7 : " Et dixit vir ad collegam suum. "

In primo, tangitur fuga, et fugientis persecutio, ibi, " Dominus autem misit ventum. "

In prima duo sunt,scilicet praeparatio ad fugam, et fuga.

" Et surrexit Jonas, " de loco scilicet quietis et contemplationis, in quo melius sedendum fuit. Lucae, XXIV, 49 : Sedete in civitate, quoadusque induamini virtute ex alto. Philosophus in septimo Physicorum : " In sedendo et quiescen"do fit anima sciens et prudens. " " Ut fugeret in Tharsis. " Glossa : " Tharsis " una est civitas Ciliciae, ut dicit Jose-" phus ; alia est civitas Indiae, ut dicitur " II Paral.IX, 21. Neutro modo sumi-"tur hic, sed Hebraeis consuetudo est " quodlibet mare Tharsum vocare, " Unde, Psal. XLVII, 8 : In spiritu vehementi conteres naves Tharsis, hoc est, maris. " A facie Domini, " hoc est, a praesentia apparentis Domini, quem putabat non apparere praesentialiter nisi in Judaea : quia in Psal. LXXV, 2, dicitur : Notus in Judaea Deus. Et ideo subducens se Judaeae, putabat se subducere praesentiae

Domini apparentis. Moraliter, Tharsis exploratio gaudii interpretatur, fuga vero recessum a Domino significat : qui enim a Domino recedit, terrena explorat gaudia. Jerem. XVII, 13 : Recedentes a te, in terra scribentur. Et subdit de fuga :

" Et descendit in Joppen. " Joppe portus Judaeae est, in quo usque hodie monstrantur saxa, in quibus Andromeda ligata, Persei est auxilio liberata. Interpretatur autem pulchritudo : ad pulchritudinem enim mundi fugit, qui Deum deserit. Proverb.XXXI, 30 : Fallax gratia, et vana est pulchritudo. " Et invenit navem euntem in Tharsis, " hoc est, in mare : non enim curavit quo iret, dummodo Judaeae et praesentiae Dei se subduceret. Navis haec curiositatem significat, in qua navigant pulchritudinem saeculi cupientes experiri. Act. XXVII, 41 : Cum incidissemus in locum dilhalassum, impegerunt navem : et prora quidem fixa manebat immobilis, puppis vero solvebatur a vi maris. Prima enim pars curiositatis lucrorum humanorum aliquamdiu manet, ultima vero pars in dithalasso, mortis amaritudine absorbetur. " Et dedit naulum ejus, " pretium scilicet subvectionis, " et descendit in eam, " de littore scilicet in navem, " ut iret cum eis in Tharsis, " hoc est, in latitudinem maris, " a facie Domini, " supple, se subducens. Et significat eos qui magna pretia dant eis, qui advehunt eos ad lucra mundi et vanitates. Ezech.XVI, 34 : Eo enim quod dedisti mercedes, et mercedes non accepisti, factum est in te contrarium, i d est, contra consuetudinem mulierum in fornicationibus suis, Istud significatum est, II Mach.IV, 8 et 9, ubi impius Jason pro principatu obtulit trecenta et sexaginta talenta, et alia centum quinquaginta, si potestatem accipere) gymnasium et ephebiam in Jerusalem constituendi.

Et subdit de persecutione fugientis, et dicit quatuor : ortum scilicet tempestatis, clamorem turbae navigantis, soporem Jonae dormientis, et excitationem gubernatorum.

" Dominus antem misit ventum magnum in mare, " Psal. CXXXIV, 7 : Qui producit ventos de thesauris suis. " Et facta est tempestas magna in mari. " Tribulatio scilicet exorta ex tentatione et persecutione. Nahum, 1, 3 : Dominus in tempestate et turbine viae ejus. Psal. LXVIII, 3 : Veni in altitudinem maris, et tempestas demersit me. " Et navis, " ex concussione scilicet procellarum et ventorum, " periclitabatur conteri, " hoc est, ut contereretur. Eccli. XLIII, 26 : Qui navigant mare, enarrent pericula ejus. Ventus iste persecutionem significat, vel tentationem. Matth. VIII, 24 . Motus magnus factus est in mari.

" Et timuerunt nautae, " qui scilicet magis noverunt maris pericula : propter quod necesse fuit omnes alios magis timere. Act. XXVII, 30 et 31 : Nautis vero quaerentibus fugere de navi, cum misissent scapham in mare, sub obtentu quasi inciperent a prora anchoras extendere, dixit Paulus centurioni, e militibus : Nisi hi in navi manserint vos salvi fieri non potestis. Isti enim significant gubernatores Ecclesiae. Psal. CVI, 26 : Ascendunt usque ad caelos, et descendunt usque ad abyssos : anima eorum in malis tabescebat. " Et clamaverunt viri ad deum suum, " ita scilicet quod quilibet deum suum invocabat. Matth. XIV, 30 : Videns vero ventum validum, timuit: et cum coepisset mergi, clamavit,dicens : Domine, salvum me fac. Matth. VIII, 25 : Domine, salva nos, perimus. " Et miserunt vasa sua, " hoc est, merces in quibus sicut in vasis continebantur lucra eorum, " quae, " scilicet vasa, " erant in navi, in mare, " supple, mittentes ea, " ut alleviaretur abeis, " supple, navis, ut scilicet populus plus de rate habens ex levitate oneris, non facile submergeretur. Et significat eos qui omnibus relictis nudi evadunt. Act. xxvii, 18 et 19 : Valida autem nobis tempestate jactatis, sequenti die jactum fecerunt: et tertia die suis manibus armamenta navis projecerunt. Sicut videmus aliquos in principio tribulationis jactum facere per aliquam eleemosynam : et cum increverit tribulatio, tunc projiciunt omnia, et nudi evadunt. Matth, XIX, 27 : Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te.

" Et Jonas descendit ad interiora navis, " ut scilicet periculum suum non videret : " et dormiebat sopore gravi, " hoc est, profundo somno ex gravi tristitia causato. Tristitia enim est motus secundum sistolem cordis, et in tali motu calor et spiritus et sanguis ab exterioribus organis sensuum retrahuntur ad interiora, quibus retractis, organis sensuum subrepit frigiditas, quae somni causa est. Lucae, xxii, 45 : Cum surrexisset ab oratione, et venisset ad discipulos suos, invenit eos dormientes prae tristitia. Significat autem Jonas ignavos in paenitentia vel religione, qui semper dormiunt somno dissimulationis boni. Prov. VI, 10 et 11 : Paululum dormies,paululum dormitabis, paululum conferes manus tuas ut dormias : et veniet tibi quasi viator, egestas, et pauperies quasi vir armatus. Quaedam Glossa dicit, quod " caeteris timentibus, eo quod misericors " diana Dei ignoraverunt, propheta solus " sciens Deum esse misericordem, dormi-" vit securus. " Sed hoc non est probabile., quia talis somnus non fuisset gravis, sed levis.

" Et accessit ad eum gubernator, " cui scilicet navis cura incumbebat, " et dixit ei: Quid tu sopore deprimeris ? " Prov, VI, 3 et 4 : Discurre, festina, suscita amicum tuum : ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebrae tuae.

Hoc enim significat Praelatos excitantes subditos ad bona opera. Ad Hebr. XIII, 17 : Obedite praepositis vestris, et subjacete illis. Ipsi enim pervigilant quasi rationem pro animabus vestris reddituri. Joan. XI, 11 : Lazarus amicus noster dormit : sed vado ut a somno excitem eum. " Surge, " hoc est, ad Deum evigila. Ad Ephes, v, 14 : Surge, qui dormis, et exsurge a mortuis, et illuminabit te Christus. Eccli, XXXIX, 6 : Sapiens cor suum tradet ad vigilandum diluculo ad Dominum, qui fecit illum, et in conspectu Altissimi deprecabitur. Et hoc est quod sequitur : " Invoca Deum tuum, " hoc est, in te voca, quoniam In quo Deus est periclitari non potest. Numer. VI, 27 : Invocabunt nomen meum super filios Israel, et ego benedicam eis. " Si forte recogitet Deus de nobis. " Si forte dicit, quia in arbitrio Dei est. Simile, Joel, II, 14 : Quis scit si convertatur, et ignoscat Deus. Recogitare autem Deus dicitur, quando post dissimulationem juvat : quando autem dissimulat, a corde abjecisse videtur. Psal. xliii, 23 : Exsurge, quare obdormis, Domine ? Daniel. IX, 19 : Exaudi, Domine, placare, Domine : attende et fac. " Et non pereamus. " Joel, II, 32 : Omnis qui invocaverit nomen Domini, salvus erit.

" Et dixit vir ad collegam suum. " Tangitur hic modus quo deprehensus est

Jonas per sortem. Et dicuntur duo : scilicet missio sortium, et timor sortientium, ibi, " Et dixerunt ad eum : Indica nobis. "

" Dixit vir, " unusquisque scilicet? " ad collegam suum. " Collegas vocat qui communicabant in eadem navigatione. Et dicitur hic collega a con et ego, quod est eligo, quia tales eodem ncro vel artificio communicantes, sel mutuo eligunt in socios. " Hi ergo, ut " dicit Hieronymus, videntes quod ex " causis naturalibus venti non eleva-

" bantur, quaerebant explorare per in-" dicium divinum, et hoc hic sortem " vocant. " Et hoc est quod dicit : " Venite, et mittamus sortes " Proverb. XVI, 33 : Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur. Simile, Act. I, 26 : Cecidit sors super Mathiam, et annumeratus est cum undecim Apostolis. Eccli. XVI, 15 et 16 : In divisione sortis da et accipe, et justifica animam tuam. Cujusmodi autem sortes fuerint, non legitur. Similiter quo indicio manifestatum sit, non legitur. Unde non creditur quod fuerit aliud nisi per orationem exploratio indicii divini. Et in hunc sensum concordat Beatus Dionysius. " Et sciamus, " supple, indicio sortis, " quare hoc malum, " tempestatis scilicet, " sit nobis, " ex quo non est ex causis naturalibus. Et videntur velle quod concorditer in hoc consentiant quod pro reo habeatur, quemcumque sors deprehenderit, sicut I Reg. XIV, 42 : Mittite sortem inter me, et inter Jonalham, filium meum. Et captus est Jonathas, scilicet sorte, et habitus pro reo, nisi precibus populi liberatus fuisset. Similiter, Esther, III, 7, et IX, 26 : Missa est sors in urnam. Et ibidem, x, 10 et 11 : Duas sortes esse praecepit, unam populi Dei, et alteram cunctarum gentium. Venitque utraque sors in statutum.

" Et miserunt sortes. " Ex quo facto intelligitur quod orantes miserunt eas, et idcirco creditur quod fuerit exploratio voluntatis divinae, sicut et orantibus Apostolis, Act. I, 24, dixit Petrus : Tu, Domine, qui corda nosti omnium, ostende, quem elegeris ex his duobus unum. " Et cecidit sors super Jonam. " Cadere dicitur sors, quia causam ordinatam non habet, sed casu accidit, propter quod etiam sortiariae scientiae in Ecclesia prohibitae sunt. Num. XXIII, 23 : Non est augurium in Jacob, nec divinatio in Israel. Et haec incertitudo eventus sortis potuit etiam esse causa, quare post sortis missionem timuerunt.

Et hoc est quod sequitur :

" Et dixerunt ad eum, " ad Jonam scilicet : " Indica nobis, " quia sors non sufficit, nisi tu confitearis, " cujus, " operis tui scilicet, " causa malum istud nobis sit ? " Simile, Josue, VII, 19 : Fili mi, da gloriam Domino Deo Israel, et confitere, atque indica mihi quid feceris. Et descendunt ad specialia : " Quod est opus tuum ? " hoc est officium. De illis enim qui de turpibus officiis sunt, facilius mala creduntur: de Prophetis autem et Doctoribus non praesumitur quod aliquid mali tractent. Luc. VI, 44 : Unaquaeque arbor de fructu suo cognoscitur. " Quae terra tua ? " hoc est, patria. Ex consuetudinibus enim patriae, malum vel bonum praesumitur de homine. De quibusdam enim dicitur, Sapient. XII, 10 et 11 : Naturalis malitia eorum non poterat mutari : semen enim erat maledictum ab initio. " Et quo vadis? " scilicet in quam regionem, et ad quid? " Vel ex quo populo es tu ? " Glossa, hoc est, de cujus civitatis populo. Et hoc quaerebant ut cultum explorarent. Sciebant enim, quod Judaei populus Dei dicebatur. Deuter. VII, 6 : Te elegit Dominus Deus tuus, ut sis ei populus peculiaris.

" Et dixit ad eos. " Tangitur hic responsum veritatis,timor judicii, inquisitio consilii, determinatio ipsius deprehensi quid agendum sit. " Hebraeus ego sum, " et sic satisfacit de terra et populo. Eccli.IV, 24 : Pro anima tua ne confundaris dicere verum. Et satisfacit de opere, subdens : " Et Dominum Deum caeli ego timeo, " hoc est, timore ego fugio. Et est, ac si dicat : Non deos quos vos colitis, qui ad hominibus facti sunt. Esther, XIII, 10 : Tu fecisti caelum et terram, et quidquid caeli ambitu continetur. " Qui fecit mare, " Glossa, in quo fugio, " et aridam, " Glossa, a qua fugio. Et est confessus permixta praedi- catione, quia et reprehendit illos de cultura falsorum deorum, et seipsum quod ad mare fugiens putabat evadere eum qui mare creavit. II Machab. VI, 26 : Manum Omnipotentis nec vivus, nec defunctus effugiam.

" Et timuerunt viri timore magno, " audientes scilicet quod Deum coleret. Psal. LIV, 6 : Timor et tremor venerunt super me, et contexerunt me tenebrae. " Et dixerunt ad eum, " non statim condemnantes. I ad Corinth. IV,5: Nolite ante tempus judicare. " Quid hoc fecisti ? " Reprehensio est. Ad Galat. VI, 5 : Et si praeocupatus fuerit homo in aliquo delicto, vos, qui spirituales estis, hujusmodi instruite in spiritu lenitatis, " Cognoverunt enim viri quod a facie Domini fugeret. " Antipophora est. Posset enim quaeri, quare reprehenderent eum quem ignoraverant. Et respondet, quod hoc sciverunt, quod Deum fugeret. Jerem. XVII, 5 : Maledictus homo qui confidit in homine, et ponit carnem brachium suum, et a Domino recedit cor ejus. " Quia indicaverat eis, " Jonas scilicet. Voluit enim magis, quod peccatum suum in eum solum redundaret, quam quod alii innocentes in peccato suo perirent. II Reg. XXIV, 17 : Ego sum qui peccavi, ego inique egi : isti qui oves sunt, quid fecerunt ? vertatur, obsecro, manus tua contra me. Psal. XXXI, 5 : Dilectum meum cognitum tibi feci, et injustitiam meam non abscondi.

" Et dixerunt ad eum. " In dubiis recurrunt ad consilium ejus, qui sibi conscius est, ut potius ex eo, quam ab ipsis sententia procedat. Lucae, XIX, 22 : De ore tuo te judico. " Quid faciemus tibi ? " quo scilicet Deus placatus iram avertat, " et cessabit mare a nobis. " Ac si dicant : Periculum omnibus imminet in tui solius delicto. Exemplum autem hujus est, Josue, VII,

4 et 5, ubi propter solum Acham omnibus imminebat periculum, et illo punito omnes salvi facti sunt. I ad Corinth, v, 13 : Auferte malum ex vobis ipsis. Quam necessaria autem fuerit hujusmodi inquisitio consilii, subdit : " Quia mare ibat, " motu scilicet fluctuum, " ei intumescebat, " elevatum per vaporem de fundo surgentem, ita scilicet quod fluctus jam operiebant eos. Psal. xcii, 2 : Mirabiles elationes maris. Thren, iii, 54 : Inundaverunt aquae super caput meum : dixi: Perii.

" Et dixit ad eos, " confidens de Dei ordinatione, quod salvus conservaretur ad praedicandum. " Tollite me, " supple, de navi, " et mittite in mare. " Praesumpsit enim de misericordia et ordinatione Dei, quod servandus esset ad vitam., et quaedam Glossa dicit hoc sibi fuisse revelatum, et ideo non se commisit periculo. Usa. xliii, 2 : Cum transieris per aquas, tecum ero, et flumina non operient te. " Et cessabit mare a vobis. " Remota enim causa, removetur effectus. Et attende quod consilium Dei fuit, quod sua voluntate et non violentia vel necessitate projicientium mitteretur in mare. Missio enim Jonae in mare, missionem significabat Christi in amaritudinem Passionis, quam . voluntate et non necessitate assumpsit. Isa. LIII, 7 : Oblatus est, quia ipse voluit. Et sicut navigantes cum Jona liberati sunt, ita fideles in Passione Christi. Joan, xviii, 3 et 9 : Si ergo me quaeritis, sinite hos abire. Ut impleretur sermo quem dixit Jesus : Quia quos dedisti mihi, non perdidi ex eis quemquam. Et hoc est quod sequitur : " Scio enim ego, quoniam propter me, " comprehendendum scilicet, et reducendum ad obedientiam, " tempestas haec grandis venit super vos. " Nahum, I, 5 : Dominus in tempestate ei turbine viae ejus. Per hoc enim quod dicit, scio, notatur quod revelationem ha- buit. Et hoc dicit Hieronymus : " Per " hoc autem quod dicit, Grandis venit "super vos, notatur necessitas eorum " qui eum in mare miserunt. " Joan, XI, 10 : Expedit vobis ut unus moriatur homo pro populo, et non tota gens pereat.

" Et remigabant viri. " Videtur, quod propter impetum ventorum vela submiserint, et timentes dubium eventum sortis, formidabant committere quod Jonas consuluit, et ideo impulsione remorum, laborabant Jonam ad , terram ponere, ut et ipsi salvarentur a tempestate, et Jonas a periculo maris. " Ut reverterentur ad aridam, " in portum scilicet, " et non valebant. " Et ex hoc videtur, quod ventus a terra navem impulit in mare, propter quod ad terram remigare non poterant. Ad Romam IX, 19: Voluntati ejus quis resistit ? Et subjungit causam : " Quia mare ibat, " refluxu scilicet, " et intumescebat super eos, " a fundo scilicet ebulliens : quae ebullitio aestus maris interpretatur, et significat tribulationem mundi, quae in Christum et in membra ejus irruit. Isaiae, lvii, 20 : Impii quasi mare fervens, quod quiescere non potest, et redundant fluctus ejus in conculcationem et lutum.

" Et clamaverunt ad Dominum, " II Paral, xx, 12 : Cum ignoremus quid agere debeamus, hoc solum habemus residui, ut oculos nostros dirigamus ad te. " Et dixerunt : Quaesumus, Domine. " Supplicantium signum est, et valde timentium, ne peccent in sanguinem innocentem. " Ne pereamus in anima, " hoc est, pro anima sive vita perdita, " viri istius. " Videntur cognovisse quod dicitur, Genes, IX, 5 : Sanguinem animarum vestrarum requiram de manu cunctarum bestiarum : et de manu hominis, de manu viri, et de manu fratris ejus requiramanimam hominis. Et paulo post, v. 6 : Quicumque effuderit humanum sanguinem, effundetur sanguis illius : ad imaginem quippe Dei factus est homo. " Et ne des super nos, " in paenam scilicet, " sanguinem innocentem. " Psal. IX, 13 : Quoniam requirens sanguinem eorum recordatus est. " Quia tu, Domine," qui corda scilicet nosti omnium, " sicut voluisti, fecisti, " scilicet et sorte prodendo quem voluisti, et nos impediendo ne ad. terram navigaremus. I Reg. III, 18 : Dominus est: quod bonum est in oculis suis faciat. Esther, XIII, 9 : Non est qui possit tuae resistere voluntati.

" Et tulerunt Jonam, " de navi scilicet, " et miserunt in mare. " Psal. LXXVI, 20: In mari via tua, et semitae tuae in aquis multis. " Et stetit mare a fervore suo. " Job, XXXVIII, 11 : Usque huc venies, ei nonprocedes amplius , et hic confringes tumentes fluctus tuos. Matth. VIII, 26 : Imperavit ventis, et mari, et facta est tranquillitas magna.

" Et timuerunt viri : " quia viri fuerunt et cordati in intellectu veritatis, et virtute operis. Job, XXXIV, 10 : Viri cordati, audite me. Timuerunt autem, propter dubietatem sortis, " timore, " propter reverentiam religionis, quia dixit se Deum caeli colere, " magno, " propter innocentiam sanguinis, " Dominum, " quia requirit sanguinem innocentem. Daniel. XIII, 53 : Dicente Domino : Innocentem et justum . non interficies. " " Et immolaverunt hostias Domino, " hoc est, promittebant se immolaturos, quia ibi in navi non habebant. Vel melius dicitur, quod hostiae dicuntur spiritus contribulatus et sacrificium laudis. Psal.XXVI, 6 : Circuivi et immolavi in tahernacalo ejus hostiam vociferationis. Item, Psal. XLIX, 14 : Immola Deo sacrificium laudis, et redde Altissimo vota tua. Et hoc est quod sequitur : " Et voverunt vota. " Votum est conceptio melioris boni, de liberatione et promissione firmata. Isa. XIX, 21 : Vota vovebunt Domino, et solvent. Psal. LXV, 13 et 14: Reddam tibi vota mea, quae distinxerunt labia mea.