IN LIBRUM SECUNDUM SENTENTIARUM
Contra istam (b) opinionem arguo sic: Primo, nihil est idem realiter A, sine quo A esse,
(lamento, ab eo tamen distingui formaliter, et probat utrumque membrum.
Ad argumenta (a) principalia hujus quaestionis.
Hic dicitur (a) quod in existentia actuali Angeli est successio formaliter.
QUAESTIO IV. Virum operatio Angeli mensuretur oevo ?
QUAESTIO V. Utrum Angelus sit in loco ?
In ista (a) quaestione Damascenus, lib .2. cap.
QUAESTIO X. Utrum Angelus possit movere se
QUAESTIO Xl. Utrum Angelus possit moveri in instanti
Hic concordant (a) aliqui in ista negativa, quod Angeli non habent distinctam notitiam naturaliter.
Ad argumenta (a) secundae quaestionis.
q. 11. in Gen. Athan. Chrys. Theophyl. in c. 8. ad Hebr.
Ad argumenta quaestionum per ordinem.
QUAESTIO I. Utrum peccatum pauit esse a Deo ?
Respondeo, (a) primo dicendum est de bonitate naturali. Secundo de bonitate morali.
Contra est Hieronymus super Ezech. Idem etiam dicit Augustinus 2. de Trin. c. c. illo : Modi autem,
QUAESTIO II. Utrum peccatum possit esse in sermone ?
Contra,in Psalm. Reddet unicuique juxta opera sua. Et Apoc Opera enim illorum sequuntur eos.
(Textus Magistri Sententiarum.)
Quomodo peccatum originale a patribus transeat ad filios ? Nunc superest investigare, qualiter illud peccatum a patribus traducatur in filios, scilicet an secundum solam animam, an secundum carnem, sive secundum utrumque.
An secundum animam, an secundum carnem.
Putaverunt quidam secundum animam trahi peccatum originale, non solum secundum carnem, quia non solum carnem, sed et animam ex traduce esse arbitrati sunt. Sicut enim in generatione prolis de carne paterna substantialiter trahitur caro, ita etiam de gignentis anima animam geniti essentialiter deduci ab his existimatur. Ideoque sicut de corrupta carne caro corrupta seminatur, ita etiam de anima peccatrice anima peccatrix, corruptione originali infecta, ab illis trahi dicitur. "
Praedictam opinionem damnat, et quod per carnem traducatur peccatum, et quomodo, ostendit.
Hoc autem fides catholica respuit et tanquam veritati adversum damnat: quae non animas, sed carnem solam, sicut superius diximus, ex traduce esse admittit. Non igitur secundum animam, sed secundum carnem solam peccatum originale trahitur a parentibus. Est enim peccatum originale, ut supra diximus, concupiscentia, non quidem actus, sed vitium. Unde Augustinus : Ipsa concupiscentia est lex membrorum vel carnis, quae est morbidus quidam affectus, vel languor, qui commovet illicitum desiderium, id est, carnalem concupiscentiam, quae lex peccati dicitur: quae dicitur manere in carne, non quin in anima sit, sed quia per corruptionem carnis in anima fit.
Causam corruptionis carnis ostendit, ex qua in anima peccatum fit.
Caro enim propter peccatum corrupta fuit in Adam, adeo ut, cum ante peccatum vir et mulier sine incentivo libidinis et concupiscentiae fervore possent convenire, essetque thorus immaculatus, jam post peccatum non valeat fieri carnalis copula absque libidinosa concupiscentia; quae semper vitium est, et etiam culpa, nisi excusetur per bona conjugii. In concupiscentia igitur et libidine concipitur caro formanda in corpus prolis. Unde caro ipsa, quae concipitur in vitiosa concupiscentia, polluitur et corrumpitur: ex cujus contactu anima, cum infunditur, maculam trahit, qua polluitur et fit rea, id est, vitium concupiscentiae, quod est originale peccatum.
Quod propter corruptionem carnis, quae est causa peccati, dicitur peccatum esse in carne.
Ideoque ipsum peccatum dicitur manere in carne. Caro igitur, quae in concupiscentia libidinis seminatur, nec culpam habet, nec actum culpae, sed causam. In eo igitur, quod seminatur, corruptio est ; in eo autem quod nascitur, concupiscentiae vitium est. Unde Ambrosius, de vertbis Apostoli sic ait : " Quomodo r habitat peccatum in carne, cum non sit substantia, sed privatio boni? Ecce primi hominis corpus corruptum est per peccatum, ipsaque corruptio per conditionem offensionis manet in corpore, robur tenens divinae sententiae datae in Adam, cujus consortio anima maculatur peccato. Per id ergo, quod facti causa manet, inhabitare dicitur peccatum in carne "; haec est lex carnis. Idem : " Non habitat peccatum in anima, sed in carne, quia peccati causa ex carne est, non ex anima ; quia caro est ex origine carnis peccati, et per traducem omnis caro fit causa peccati " ; anima vero non traducitur, et ideo in se causam peccati non habet. Augustinus quoque, ex carne peccatum animam contrahere, in sermone quodam de verbis Apostoli ostendit dicens : " Vitium concupiscentiae est, quod anima non ex se, sed ex carne contraxit.
Natura quippe humana non opere Dei cum vitio primitus est instituta, sed ex voluntatis arbitrio priorum hominum venienti vitio est sauciata, ita ut non sit in carne bonum, sed vitium, quo inficitur anima ".
De causa originalis peccati, quae est in carne, utrum sit culpa, vel paena.
Hic quaeri solet, utrum causa peccati originalis quae dicta est esse in carne, culpa sit, vel paena, sive aliquid aliud? Culpa esse non potest, quia culpa non est in re irrationali. Si enim culpa esset in carne ante infusionem animae, actualis esset, vel originalis. Sed actualis ibi non est, nec originalis culpa est, quia ipsa causa est originalis peccati. Si autem paena est, quae est illa? passibilitas vel mortalitas, vel alia corruptio? Hos enim defectus carni inesse constat.
Hic aperitur quid sit faeditas tracta ex libidine coeuntium, quae vitium vel corruptio dici potest.
Ad quod dici potest, quod multiplex defectus carnis, et praecipue pollutio quaedam, quam ex fervore coitus parentum et concupiscentia libidinosa contrahit caro, dum concipitur, causa est originalis peccati, quae recte vitium sive corruptio carnis appellari potest. Quae faeditas major videtur esse in carne concupiscentialiter traducta, quam in ea unde traducitur. Et quod vitium vel corruptio sit in carne ante conjunctionem animae, effectu probatur, cum anima infunditur, quae ex corruptione carnis maculatur ; sicut in vase dignoscitur vitium esse, cum vinum infusum acescit.
Inductu similium ostendit non absurde dici filios trahere peccatum a parentibus, etiam mundis.
Ne autem miremur et intellectu turbemur audientes, peccatum originale filios traducere a parentibus, jam per Baptismum ab illo peccato mundatis; diversarum similitudinum inductione id posse fieri insinuat Augustinus in lib. de Baptismo parvulorum, ita inquiens : " Quomodo praeputium per circumcisionem aufertur, manet tamen in eo quem genuerunt circumcisi; quomodo etiam palea, quae opere humano tanta diligentia separatur, manet tamen in fructu, qui de purgato nascitur tritico "; ita peccatum, quod in parentibus per baptismum mundatur, manet in eis quos genuerunt. Ex hoc enim gignunt, quod adhuc vetustum trahunt, non ex hoc, quod in novitate promovit eos inter filios Dei. Non enim generant parentes filios secundum illam generationem, qua denuo nati sunt, sed potius secundum illam, qua carnaliter et ipsi primum sunt generati.
Quare dicitur originale peccatum.
Jam ostensum est, quid sit originale peccatum, et qualiter a parentibus in filios, et per carnem in animam transeat. Ex quibus etiam innotescit, quare dicatur originale
peccatum, ideo scilicet, quia ex vitiosa lege originis nostrae, in qua concipimur,scilicet carnis libidinosa concupiscentia, traducitur, ut supra dictum est. Non enim, quia ex carne tracta ab Adam concepti sumus, ideo peccatum traximus, quia et Christi corpus ex eadem carne formatum est, quae ab Adam descendit, sed ejus conceptus est celebratus non lege peccati, id est, concupiscentia carnis, unde et caro ejus peccatrix non fuit, imo operatione Spiritus sancti. Noster vero conceptus non fit sine libidine, et ideo non est sine peccato. Quod evidenter Augustinus ostendit in libro de fide ad Petrum, sic dicens : " Quia, dum sibi invicem vir mulierque miscentur, sine libidine non est parentum concubitus: ob hoc filiorum ex eorum carne nascentium non potest sine peccato esse conceptus, ubi peccatum in parvulos non transmittit propagatio, sed libido ; nec faecunditas humanae naturae facit, homines cum peccato nasci, sed faeditas libidinis, quam homines habent ex illius primi justissima condemnatione peccati. Ideo beatus David, propter originale peccatum , quo naturaliter obstricti sunt filii irae, dicit : In iniquitatibus conceptus sum, et in peccatis concepit me mater mea. " Ex hoc itaque apparet, ex lege conceptionis traduci originale peccatum, quia nisi conceptio sic fieret in carne, anima ex carnis conjunctione concupiscentiae vitium non traheret.
Objectio quorumdam nitentium probare peccatum non traduci ex lege coitus. Sed ad hoc opponitur hoc modo. In ipso conceptu, ubi dicitur transmitti peccatum, propagatur caro, nec tamen tunc infunditur anima secundum Physicos, sed jam effigiata corpore ; quod etiam Moyses in Exodo aperte significat, ubi ait de percussura mulieris praegnantis : Si quis, inquit, percusserit mulierem praegnantem et abortum fecerit, si adhuc informe fuerit puerperium, mulctabitur pecunia;si autem formatum fuerit, reddat animam pro anima. Formatum vero intelligitur propria anima animatum, et informe quod nondum habet animam. In ipso ergo conceptu, cum caro propagatur, nondum infunditur anima. Quomodo ergo ibi peccatum transmittitur, cum peccatum non possit esse ubi anima non est? Ad quod dici potest, quia in illo conceptu dicitur peccatum transmitti, non quia peccatum originale ibi sit, sed quia caro ibi contrahit id, ex quo peccatum fit in anima, cum infunditur. Et utrumque vocatur conceptus, scilicet et cum caro propagatur formamque corporis humani recipit, et cum anima infundetur, quod aliquando etiam dicitur nativitas ; unde, quod natum est in ea, proprie autem nativitas dicitur in lucem editio.
(Finis textus Magistris. )