Epistola I. Ad Paternum Episcopum. De judiciis et accusationibus et defensionibus sacrorum ordinum.

I.— Quod detractores et fautores inimicorum ab accusatione episcopali submoveantur.

II.— Ne minores a majoribus accusationibus impetantur.

III.— In re dubia non judicetur certa sententia de his 0145B qui adversus clericum causam aliquam habebunt in provincia.

IV.— Clerici actiones suas exerceant.

V.— Primates in accusatum episcopum quomodo se gerere debeant.

VI.— Judices Ecclesiae ne absente eo, cujus causa ventilatur, sententiam proferant, et ne proditoris calumnia aut vox audiatur.

Charissimo atque dilectissimo Paterno coepiscopo, Felix episcopus in Domino salutem.

Gaudere me plurimum (S. Leo, ep. 31) , et exultare in Domino, dilectionis tuae scripta fecerunt, quibus evidenter ostenditur. quantum catholicam diligis fidem, et quantum haereticum detestaris errorem. 0145C Haeresis quippe est nimis impia, et evangelicae veritatis inimica, quae non portionem aliquam laedere, sed ipsa christianae religionis conatur fundamenta convellere. Quoscumque enim rapit ad se, non solum in hoc vitium, sed in multa alia vitia ruere facit: et ipso suadente antiquo hoste, non solum persecutores Ecclesiae, sed etiam sacerdotum ejus, fiunt. Una igitur mente corrigere curemus et insequamur tales, et ab hoste suo Ecclesiam, ejusque fideles et sacerdotes Domini, nitamur liberare. Praestabit vires omnipotens redemptor noster charitati atque justitiae (S. Greg., ep. 36, lib. IV) : praestabit nobis, longe a se positis, unitatem Spiritus sui ipse, cujus artificio, quasi in arcae modum, quatuor mundi constructa lateribus, atque imputribilium lignorum compage, et bitumine charitatis adstricta est Ecclesia, ut nullius adversitate Spiritus, nullius venientis extrinsecus tumore fluctus perturbetur. Sed quemadmodum illius gudernante gratia, petendum est, ut nulla nos superveniens exterius unda conturbet, ita ex totis orandum 0145D est visceribus, frater charissime, ut suae providentiae dextera cumulum sentinae nobis interioris exhauriat. Adversarius quippe diabolus, qui contra humiles saeviens, sicut leo rugiens circuit, quaerens quem devoret (I S. Petr., V) , non jam, ut cernimus, caulas circuivit , sed ita valide in quibusdam Ecclesiae necessariis membris dentem figit, ut nulli dubium, 0146 quia nisi unanimiter, faciente Domino, cunctorum provida pastorum turba concurrat, omne (quod absit) citius ovile dilaniet.

I. Quapropter detractores, qui divina auctoritate eradicandi sunt, et fautores inimicorum, ab episcopali submovemus accusatione.

II. Similiter ne summorum quispiam (Hadr., col. 19) , minorum accusationibus impietatur, aut dispereat.

III. Neque in re (S. Greg., ep. 30, lib., VIII) certa 0146B judicetur sententia, nec ullum judicium, nisi ordinabiliter habitum, teneatur.

IV. Si quis super quibuslibet criminibus clericum pulsandum crediderit, in provincia, in qua (Hadr., col. 8) consistit ille qui pulsatur, suas exerceat actiones, nec aestimet eum accusator alibi, aut longius pertrahendum ad judicium. Illi vero, qui pulsatus fuerit, si judices suspectos habuerit, liceat appellare primates.

V. Primates quoque accusatum discutientes episcopum, non ante sententiam proferant damnationis, quam apostolica freti auctoritate, aut reum se ipse confiteatur (An. in const., lib. IX, tit. 40, cod. The., 11, q. 3, Irritum esse episcoporum) , aut per innocentes et canonice examinatos regulariter testes convincatur. 0146C Aliter irritam esse censemus et injustam episcoporum damnationem, et idcirco a synodo retractandam, ita ut oppressis ab omnibus, in cunctis subveniatur causis.

VI. Caveant (Conc. Carth., IV, c. 28) judices Ecclesiae, ne absente eo cujus causa ventilatur, sententiam proferant, quia irrita erit, qui etiam rationem pro actione fratrum in praesentia dabunt. Proditoris vero nec calumnia, nec vox audiatur. Nemo enim debitorem amplius potest cognoscere, quam ille qui injuriam ejusque sustinuit (Cod. The., const. 3, tit. 10, lib. X) nequitiam. Omnes ergo qui in Christo volunt pie vivere necesse est ut ab impiis dissimilibus patiantur opprobria, et despiciantur tamquam stulti et insani (Prosp., sent. 32, ex Aug. in ps. CXXII) , qui praesentia bona perdunt, ut invisibilia et futura acquirant. Despectio tamen et irrisio talium in ipsos retorquebitur qui ipsos infestant: quia et abundantia eorum in egestatem, et superbia transibit in confusionem. Et quidquid justis adversitatum vel malorum 0146D irrogatur, non est poena criminis, sed virtutis examen. Et sicut aurum, quanto plus excoquitur, tanto melius efficitur: sic justus, quanto plus tribulatur (si ipsam tribulationem patienter portaverit) multo purior et charior Deo redditur. Unde ipsa per se Veritas dicit (S. Matth., V) : Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam, quoniam ipsorum est regnum coelorum. 0147A De talibus Dominus per Isaiam loquitur, dicens (Isa., LXVI) : Audite verbum Domini, qui tremitis ad verbum ejus. Dixerunt fratres vestri, odientes vos et abjicientes propter nomen meum: Glorificetur Dominus, et videbimus in laetitia vestra: ipsi autem confundentur. Vox populi de civitate, vox de templo, vox Domini reddentis retributionem inimicis suis. Antequam parturiret, peperit: antequam veniret partus ejus, peperit masculum. Quis audivit umquam tale? et quis vidit huic simile? Numquid parturiet terra in die una? aut parturietur gens simul, quia parturivit et peperit Sion filios suos? Numquid ego, qui alios parere facio, ipse non pariam, dicit Dominus? Si ego, qui generationem caeteris tribuo, sterilis ero, ait Dominus Deus tuus? Laetamini cum Jerusalem, et exultate in ea omnes qui diligitis 0147B eam. Gaudete cum ea universi gaudio, qui lugetis super eam, ut sugatis et repleamini ab ubere consolationis ejus, ut mulgeatis et deliciis affluatis ab omnimoda gloria ejus, quia haec dicit Dominus: Ecce ego declinabo super eam quasi fluvium pacis, et quia torrentem inundantem gloriam gentium quam sugetis. Ad ubera portabimini, et super genua blandientur vobis. Quomodo si cui mater blandiatur, ita ego consolabor vos, et in Jerusalem consolabimini. Videbitis, et gaudebit cor vestrum, et ossa vestra sicut herba germinabunt. Et cognoscetur manus Domini servis ejus, et indignabitur inimicis suis. Quia ecce Dominus in igne veniet, et quasi turbo quadriga ejus, reddere indignatione furorem suum, et increpationem suam in flamma ignis. Quia in igne Dominus dijudicat , et in gladio suo ad omnem 0147C carnem, et multiplicabuntur interfecti a Domino. Qui sanctificabantur, et mundos se putabant in hortis post januam intrinsecus, qui comedebant carnem suillam, et abominationem, et murem: simul consumentur, dicit Dominus. Ego autem opera eorum, et cogitationes eorum, venio ut congregem cum omnibus gentibus et linguis: et venient et videbunt gloriam meam, et ponam in eis signum. Et mittam ex eis qui salvati fuerint, ad gentes, in mari, in Africa, in Lydia tendentes sagittam in Italiam, et Graeciam, ad insulas longe, ad eos qui non audierunt de me, et non viderunt gloriam meam. Et annuntiabunt gloriam meam gentibus, et adducent omnes fratres vestros de cunctis gentibus donum Domino, in equis, et in quadrigis, et in lecticis, et in mulis, et in carrucis ad montem sanctum meum Jerusalem, dicit 0147D Dominus: quomodo si inferant filii Israel munus in vase mundo in domo Domini. Et assumam ex eis in sacerdotes et in levitas, dicit Dominus: Quia sicut coeli novi, et terra nova, quae ego facio stare coram me, dicit Dominus, sic stabit semen vestrum et nomen vestrum. Et erit mensis ex mense, et sabbatum ex sabbato et veniet omni scaro, ut adoret coram facie mea, dicit Dominus. Et egredientur et videbunt cadavera virorum, qui praevaricati sunt in me. Vermis eorum non morietur, et 0148A ignis eorum non extinguetur, et erunt usque ad satietatem visionis omni carni. Quid aliud detrahentes faciunt (S. Greg., ep. XLV, lib. VIII) , nisi in pulverem flant, atque in oculos suos terram excitant? Et unde plus detractationis perflant, inde magis nihil veritatis vident? Tales tamen, frater charissime, portandi sunt et corrigendi, quia caeci sunt, et duces caecorum (S. Matth., XV) . His, charissime, respondi breviter consultis tuis, quae te et omnes episcopos regulariter tenere mandamus. Tuam tamen, frater, monemus prudentiam, ut pro statu Ecclesiae et sacerdotum ejus, pro viribus elaborare studeas, et ordinem sanctae romanae et apostolicae Ecclesiae per omnia teneas, et violari sanctorum decreta non permittas, sed omnes quoscumque potueris, instruas, ut fructuosos manipulos 0148B Domino repraesentes. Vale. Data nonis junii, Claudio et Aureliano viris clarissimis consuribus.