Ex Capite Primo.

0317A

1. Apocalypsis Jesu Christi, quam dedit illi Deus et ostendit servis suis quae oportet fieri cito, et significavit. Beati qui legunt et qui audiunt sermones hujus prophetiae, et servant quae scripta sunt. Principium libri beatitudinem legenti, atque audienti, et servanti promittit, ut lectioni studens exinde opera discat, et praecepta custodiat.

4. Gratia vobis et pax ab eo qui est, et qui erat, et qui venturus est. Est, quia permanet. Erat, quia cum Patre omnia fecit, et nunc ex virgine initium sumpsit. Venturus est, utique ad judicandum.

Et a septem spiritibus qui in conspectu throni ejus sunt. Septiformem spiritum in Esaia legimus (Esa., XI, 2) , 0317B spiritum videlicet sapientiae et intellectus, consilii et fortitudinis, scientiae et pietatis, spiritum timoris Domini.

5. Et ab Jesu Christo qui est testis fidelis, primogenitus mortuorum. In homine suscepto perhibuit testimonium in mundo, in quo etiam passus, suo nos sanguine solvit a peccato, ac debellato inferno, primo resurrexit a mortuis, et mors ultra ei non dominabitur (Rom. VI, 9) : ipso autem regnante mundi regnum destructum est.

6. Et fecit nos regnum et sacerdotes Deo et Patri suo. Id est omnium fidelium Ecclesiam, sicut Petrus quoque apostolus dicit: Gens sancta, regale sacerdotium (I Petr., II, 9) .

7. Ecce veniet cum nubibus, et videbit eum omnis oculus. Qui enim primo in suscepto homine venit occultus, 0317C post paululum in majestate et gloria ad judicandum veniet manifestus. Quid autem dicit?

12. Et conversus vidi septem candelabra aurea, et in medio septem candelabrorum aureorum similem filio 0318A hominis. Similem dicit post mortem devictam, cum ascendisset in coelos, adunatam in suo corpore cum spiritu gloriae suae, quam recepit a Patre potestatem.

13. Quasi filium hominis ambulantem inter medium candelabrorum aureorum. Inter medium dicit ecclesiarum, sicut in Salomone dicitur: Inter semitas justorum ambulabo (Prov. VIII, 20) , cujus antiquitas est immortalitas, et majestatis origo.

Vestitum talari. In veste talari, id est sacerdotali, carnem quae corrupta est ad mortem, et habet per passionem sacerdotium, apertissime traditum.

Et praecinctus erat ad mamillas zona aurea. Mamillae ejus duo sunt Testamenta, et zona aurea chorus sanctorum est, ut aurum per ignem probatum. Aliter, zona aurea accincta pectori conflatam conscientiam, 0318B et purum spiritualemque indicat sensum, qui traditus est ecclesiis.

14. Caput autem ejus et capilli erant albi tamquam lana alba et tanquam nix. In capite candor ostenditur, Caput autem Christi, Deus est (I Cor., XI, 3) . In capillis albis abbatum est multitudo , lanae similes propter oves simplices, nivi, propter innumerabilem turbam candidatorum de coelo doctorum.

Oculi ejus sicut flamma ignis. Praecepta Dei sunt quae credentibus ministrant lumen, incredulis autem incendium.

16. In facie autem ejus claritas ut sol. Claritas quod dixit, apparitio illius fuit, qua locutus est hominibus facie ad faciem. Solis autem gloria minor est, quam gloria Domini; scilicet propter ortum et occasum, 0318C et rursum ortum, quod natus sit et passus et resurrexit. Ideo dedit similitudinem scriptura, assimilans faciem ejus gloriae solis.

15. Pedes ejus similes aurichalco tanquam in fornace 0319A conflato. Pedes apostolos dicit, qui, per passionem conflati, in universo orbe verbum ejus praedicaverunt; per quos enim ambulavit praedicatio, merito pedes nominavit. Unde et propheta anticipavit dicendo: Adorabimus in loco ubi steterunt pedes ejus. (Psalm. CXXXI, 7) . Quoniam ubi illi primum steterunt, et Ecclesiam confirmaverunt, id est in Judaea, ibi omnes sancti conventuri sunt, et Dominum suum adoraturi.

16. Et ex ore illius gladius ex utraque parte acutus procedens. Per gladium his acutum de ore ipsius emicantem ostenditur, ipsum esse, qui et nunc evangelii verbum, et prius per Mosen legis notitiam universo orbi protulit. Sed quia ex eodem verbo in omne 0319B genus humanum, tam Novi quam Veteris Testamenti vindicaturus est; ideo bis acutus commemoratus est. Gladius enim militem armat, gladius hostem interficit, gladius desertorem punit. Et ut ostenderet apostolis quod judicium annuntiabat, ait: Non veni pacem mittere, sed gladium (Matth., X) . Et postquam consummaverat parabolas ait ad illos: Intellexistis haec omnia? Et dixerunt, ita. Et adjecit: propterea omnis scriba doctus in regno Dei similis est homini patrifamilias proferenti de thesauro suo nova et vetera (Matth., XIII, 51, 52) : nova evangelica verba apostolorum; vetera, legis et prophetarum praecepta; et haec de ore suo processisse testatus est. Sed et Petro ait: Vade ad mare et mitte hamum, et piscem qui primum ascenderit, 0319C tolle, et aperto ore ejus invenies staterem, id est duos denarios, et dabis pro me et pro te (Matth., XVII, 26) . Et David similiter per Spiritum ait: Semel locutus est Deus, duo haec audivi (Psalm., LXI) . Quia semel decrevit ab initio Deus, quod usque ad finem futurum est. Denique cum judex sit ipse a Patre constitutus propter hominis assumptionem, volens ostendere quoniam verbo praedicationis judicabuntur homines, ait: Putatis quia ego vos judicabo in novissimo die? non, sed verbum (inquit) quod vobis locutus sum, illud vos judicabit in novissimo die (Joan., XII, 48) . Et Paulus de antechristo ad Thessalonicenses ait: Quem Dominus Jesus interficiet spiritu oris sui (II Thess., II, 8) . Et Esaias: Spiritu (inquit) labiorum suorum interficiet impium (Esa., XI, 4) . Hic ergo bis 0319D acutus gladius est, procedens de ore ejus.

15. Et vox ejus tamquam vox aquarum multarum . Aquae multae, populi esse intelliguntur, seu donum baptismi, quod emisit per Apostolos dicens: Ite, docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti (Matth., XXVIII, 19) .

16. Et habebat in dextera sua stellas septem. In dextera 0320A ejus stellas septem dixit: quia Spiritus sanctus septiformis virtutis datus est in potestate ejus a Patre. Sicut Petrus ad Judeos exclamavit: Dextera Dei exaltatus acceptum a Patre Spiritum effudit hunc quem videtis et auditis (Act., II, 33) . Sed et Joannes Baptista anticipaverat, discipulis suis dicendo: Non enim ad mensuram dat Spiritum Deus. Pater, inquit, amat Filium, et omnia dedit in manu ejus (Joan., III, 34, 35) . Istae septem stellae sunt septem ecclesiae quas nominat in vocabulis suis, et vocat eas ad quas fecit epistolas. Non quia ipsae solae sunt Ecclesiae, aut principes; sed quod uni dicit, omnibus dicit. Nihil enim differunt, ut ex illa ratione quis paucorum similium majori numero anteponat. In toto orbe septennatim 0320B ecclesias omnes, septem esse nominatas, et unam esse catholicam Paulus docuit. Et primum quidem ut servaret et ipse typum septem Ecclesiarum, non excessit numerum. Sed scripsit ad Romanos, ad Corinthios, ad Galatas, ad Ephesios, ad Thessalonicenses, ad Philippenses, ad Colossenses Postea singularibus personis scripsit, ne excederet numerum septem ecclesiarum. Et, in brevi contrahens praedicationem suam, ad Timotheum sic ait: Ut scias qualiter debeas conversari in Ecclesia Dei vivi (I, Tim., III, 15) . Hunc typum et ab Spiritu sancto per Esaiam praedicare legimus: De septem mulieribus quae apprehenderunt hominem unum (Esa., IV, 1) . Unus homo Christus est, non ex semine natus: septem vero mulieres 0320C septem ecclesiae sunt, panem accipientes suum, et tunicis suis velatae, quae poscunt auferri improperium suum, tantum ut nomen illius vocetur super illas. Panem Spiritum sanctum, qui nutrit in vitam aeternam, sibi videlicet per credulitatem promissam. Tunicae vero suae, quibus cooperiri se optant, immortalitatis est gloria, de qua Paulus apostolus ait: Oportet ergo corruptibile hoc induere in corruptionem, et mortale hoc induere immortalitatem (I Cor., XV, 53) . Auferri vero improperium suum poscunt , hoc est emundari se a peccatis: improperium enim est peccatum pristinum, quod aufertur in baptismo, et incipiunt vocari homines christiani; quod est, invocetur nomen tuum super nos. In his ergo septem ecclesiis, unius Ecclesiae catholicae, fideles sunt, quia 0320D una in septem per qualitatem fidei et electionis est. Sive ad eos scribens, qui laborant in saeculo, et operantur de frugalitate suorum laborum, et patientes sunt; et cum videant homines quosdam in Ecclesia dispensatores et pestiferos, ne dissentio fiat, portant. Admonet tamen eos de amore, ut in quibus fides eorum deest, agant poenitentiam. Aut ad eos qui 0321A in locis crudelibus inhabitant inter persecutores, ut perseverent fideles. Aut ad eos qui, sub praetextu misericordiae, illicita peccata in Ecclesia faciunt, et aliis facienda ostendunt. Aut ad eos qui sunt in Ecclesia faciles. Aut ad eos qui negligentes nomine tantum christiani sunt. Aut ad eos qui humiliter instructi sunt, ut in fide fortiter perseverent. Aut ad eos qui student Scripturis, et laborant cognoscere arcana praedicationis, et Dei opus facere nolunt, id est misericordiam et amorem: omnibus poenitentiam denuntiat, omnibus judicium annuntiat.