Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Elenchus Rerum Quae In Hoc Volumine Continentur.
Dissertatio Prima Ad Sancti Cypriani Epistolam Octavam, Auctore Dodwello, De Visionibus, Utque Visionum Suarum Fidem Comprobarint Veteres, Etc.
Dissertatio Secunda Ad Sancti Cypriani Epistolam Quartam Vigesimam, Auctore Dodwello. De Presbyteris Doctoribus, Doctore Audientium Et Legationibus Ec
Dissertatio Tertia De Secundo Martyrii Baptismo, Auctore Dodwello.
Dissertatio Tertia De Secundo Martyrii Baptismo, Auctore Dodwello.
De Sixto II. Rom. Pontifice XXIII, Notitia Historica.
De Sixto II. Rom. Pontifice XXIII, Notitia Historica.
Sixti Papae II Epistolae Dubiae.
Sixti Papae II Epistolae Dubiae.
Ex Gratiano (2 q. 6 et 3 q. 6).
Ex Eodem Ut Supra. Super appellatione, alterius provinciae judices audire non oportet.
Epistolae Quae Ad Sixtum II, Papam Et Martyrem Attinent.
Epistolae Quae Ad Sixtum II, Papam Et Martyrem Attinent.
Epistolae I. Dionysii Alexandrini Episcopi Ad Sixtum Papam Fragmenta.
Et aliquanto post prosequitur Dionysius.
Epistolae II Dionysii Alexandrini Episcopi Ad Philemonem Sixti Presbyterum Fragmenta.
Deinde, inquit Eusebius, nonnulla de omnibus haeresibus interlocutus subdit.
Rursus hac quaestione abunde ventilata subjicit.
Epistolae IV, Dionysii Alexandrini Episcopi Ad Sixtum II. Papam Fragmentum.
Notitia Scriptorum Quorumdam Quae Ad Sixtum Attinent.
Notitia Scriptorum Quorumdam Quae Ad Sixtum Attinent.
De Sancto Dionysio Romano Pontifice Prolegomena.
De Sancto Dionysio Romano Pontifice Prolegomena.
Articulus Primus. Ejus vitae historia.
Articulus III. Doctrina S. Dionysii Romani Pontificis.
§ I.— De sanctissima Trinitate.
§ II.— De Consubstantialitate Verbi.
Epistolae I, Seu Operis Dionysii Papae Adversus Sabellianos Fragmentum.
Epistolae I, Seu Operis Dionysii Papae Adversus Sabellianos Fragmentum.
Monitum In Subjecta Fragmenta.
Monitum In Subjecta Fragmenta.
Epistolae II Dionysii Alexandrini Episcopi Ad Dionysium Romanum, Seu Operis quod Elenchus et Apologia inscribebatur, fragmenta.
De opere ipso haec retulit S. Athanasius.
Epistolae
Concilium Romanum In Causa Dionysii Alexandrini, De Sabellianismo Accusati. Habitum Anno CCLXIII, Tempore Dionysii Papae .
Alexandrinae Synodi Dionysii Ex Libello Synodico.
De S. Felice Romano Pontifice, Notitia Historica.
De S. Felice Romano Pontifice, Notitia Historica.
Fragmentum
S. Felicis Papae I Et Martyris Epistolae Dubiae Quatuor.
S. Felicis Papae I Et Martyris Epistolae Dubiae Quatuor.
Epistola I. Ad Paternum Episcopum. De judiciis et accusationibus et defensionibus sacrorum ordinum.
Epistola II. De Auctoritate Judicis Sedis Apostolicae, Et De Episcopis Accusatis .
Epistola III. Ad Benignum Episcopum.
Epistola IV . Ad Maximum Episcopum Et Clericos De Christi divinitate et humanitate fragmentum.
De Sancto Eutychiano Papa Notitia Historica.
De Sancto Eutychiano Papa Notitia Historica.
De Decretis Eutychiano Adscriptis. (Ex D. Coustantio desumpt.)
De Decretis Eutychiano Adscriptis. (Ex D. Coustantio desumpt.)
Eutychiani Papae Exhortatio Ad Presbyteros Ex Antiquo Codice Vaticano.
Eutychiani Papae Exhortatio Ad Presbyteros Ex Antiquo Codice Vaticano.
Sancti Eutychiani Papae Et Martyris Epistola Et Decreta Dubia.
Sancti Eutychiani Papae Et Martyris Epistola Et Decreta Dubia.
Epistola I . Ad Joannem Et Ad Omnes Episcopos Beoticae Provinciae. De fide Incarnationis Domini.
Epistola II. Ad Episcopos Per Siciliam Constitutos.
Decreta Eutychiani Papae, Si In Ipso Eutychiani Nomine Error Non Est, Quae Non Habentur In Prioribus, A Labbeo Desumpta Ex Gratiano Et Ivone Et Aliis.
Primum. Non est obediendum episcopo, qui pro haereticis missam canere jubet.
Secundum. Abbatissa praesumens velare virginem, vel viduam, excommunicetur.
Tertium. Fidelium consortio careat, qui poenitentiam perjurii agere noluerit.
Quartum. Membra detruncans, domos incendens, absque judiciali auctoritate excommunicetur.
Quintum. In potestate fidelis sit, post baptismum recipere uxorem quam ante dimiserat.
Sextum. Fidelis infidelem discedentem sequi non cogitur.
Septimum. Synodale juramentum.
Nonum. (Ex eodem, capite tertio.) Quod episcopi et Dei ministri ebrietate non debeant gravari.
Decimum. (Ex eodem, capite decimo.) Quales personae sacerdotum epulis interesse debeant.
Synodus Mesopotamica Archelai.
Synodus Mesopotamica Archelai.
De S. Caio Romano Pontifice Notitia Historica.
De S. Caio Romano Pontifice Notitia Historica.
De Decreto Unico Quod Caio Adscribitur, Circa Ordinandos.
De Decreto Unico Quod Caio Adscribitur, Circa Ordinandos.
Epistola Caii Papae Ad Felicem Episcopum. Quod Pagani Non Possint Christianos Accusare: De Accusatione Episcopi, Ejusque Accusatoribus, De Expoliation
De Commodiano Gazaeo, Origine Afro, Prolegomena.
De Commodiano Gazaeo, Origine Afro, Prolegomena.
Articulus I. Ejus Vitae Synopsis.
Articulus II. De libello quem Commodianus composuit.
Articulus III. De Commodiani editionibus.
Articulus IV De Antonio Carminis adversus gentes auctore.
Commodiani Instructiones Adversus Gentium Deos Pro Christiana Disciplina: Per Litteras Versuum Primas.
VII.—De Septizonio Et Stellis.
XI.—Apollo Sortilegus, Falsus.
XVIII.—De Ammudate Et Deo Magno.
XXIV.—Inter Utrumque Viventibus.
XXV.—Qui Timent, Et Non Credent.
XXVI.—Repugnantibus Adversus Legem Christi Dei Vivi.
XXVII.—Stulte Non Permoreris Deo.
XXXIV.—Item Gentilibus Ignaris.
XXXV.—De Ligno Vitae Et Mortis.
XXXVII.—Qui Judaeidiant Fanatici.
XLII.—De Populo Absconso Sancto Omnipotentis Christi Dei Vivi.
XLIII.—De Saeculi Istius Fine.
LVII.—Saecularia In Totum Fugienda.
LVIII.—Christianum Talem Esse.
LIX.—Matronis Eeclesiae Dei Vivi.
LXI.—In Ecclesia, Omni Populo Dei.
LXIV.—De Zelo Concupiscentiae.
LXXVI.—De Fabulosis Et Silentio.
Antonii. Carmen Adversus Gentes.
Antonii. Carmen Adversus Gentes.
De Sancto Victorino Episcopo Petavionensi Et Martyre Prolegomena.
De Sancto Victorino Episcopo Petavionensi Et Martyre Prolegomena.
Articulus I. Ejus vitae Synopsis.
Articulus II. De scriptis S. Victorini Episcopi et Martyris sinceris.
Articulus III. De sancti Victorini operibus aut dubiis aut suppositiis.
Articulus IV. Observationes theologicae in genuina S. Victorini opuscula et editionum recensio.
S. Victorini Martyris, Petavionensis Episcopi, Qui Vergente Ad Finem Saeculo Tertio Floruit, Fragmentum.
Incipit Tractatus Victorini, De Fabrica Mundi.
Explicit Tractatus Victorini De Fabrica Mundi.
Primus ex codice Lambethano edidit Gul. Cavius in
Sancti Victorini Episcopi Petavionensis Et Martyris Scholia In Apocalypsin Beati Joannis .
Sancti Victorini Episcopi Petavionensis Et Martyris Scholia In Apocalypsin Beati Joannis .
De Magnete Presbytero Notitia Historica, Cum Fragmento, Ex D. Lumper Desumpta.
De Magnete Presbytero Notitia Historica, Cum Fragmento, Ex D. Lumper Desumpta.
Articulus Primus. Ejus Vitae Synopsis.
De Arnobio Afro Notitia Historica.
De Arnobio Afro Notitia Historica.
Dissertatio Praevia In septem Arnobii disputationum Adversus Gentes Libros. (Auctore Dom Le Nourry.)
Dissertatio Praevia In septem Arnobii disputationum Adversus Gentes Libros. (Auctore Dom Le Nourry.)
Caput Primum. Analysis horum librorum.
Articulus Primus. Analysis libri primi.
Articulus II. Analysis libri secundi.
Articulus III. Analysis libri tertii.
Articulus IV. Analysis libri quarti.
Articulus V. Analysis libri quinti.
Articulus VI. Analysis libri sexti.
Articulus VII. Analysis libri septimi.
Caput Secundum. De auctore et aetate horum librorum, ac qua ratione ab illo compositi.
Articulus IV. De quibusdam erroribus Arnobio adscriptis.
Articulus V. De variis horum librorum codicibus manuscriptis et editionibus.
Articulus VI. De variorum in hos libros notis et observationibus.
Caput IV. Examinantur alia Arnobii argumenta, quibus christianae religionis veritatem demonstrat.
Caput V. Ethnicorum adversus christianae religionis veritatem argumenta examinantur.
Caput VII. Examinantur asserta ab Arnobio christianae religionis documenta ac primum de Deo.
Articulus III. Utrum sana sit Arnobii de ira Dei sententia.
Articulus IV. Utrum Arnobius crediderit Deum esse omnium cum poenae tum culpae malorum auctorem.
Caput VIII. De summa Christi divinitate et incarnationis ejus mysterio.
Articulus Primus. Quam validis argumentis Arnobius supremam Christi divinitatem asserat et vindicet.
Articulus II. Quam luculenter Arnobius docuerit Christum tam verum Deum fuisse, quam hominem.
Articulus III. De christianorum precibus pro mortuis.
Caput XI. Examinantur priora Arnobii argumenta, quibus ethnicorum religionem falsam esse demonstrat.
Caput XXI. De templis gentilium.
Caput XXII. De Deorum simulacris et imaginibus.
Caput XXIII. De gentilium sacrificiis.
Caput XXV. Quam exigua et exilis sit hominum scientia.
Articulus IV. De verbis barbaris, obsoletis, inusitatis, aut obscuris, quibus Arnobius usus est.
Arnobii Afri Disputationum Adversus Gentes Libri Septem.
Arnobii Afri Disputationum Adversus Gentes Libri Septem.
Appendix Ad Arnobii Afri Disputationum Adversus Gentes Libros Septem, Auctore J. Conrado Orellio.
Appendix Ad Arnobii Afri Disputationum Adversus Gentes Libros Septem, Auctore J. Conrado Orellio.
Index Primus Scriptorum Qui Ab Arnobio Citantur.
Index Primus Scriptorum Qui Ab Arnobio Citantur.
Index II Rerum.
Index III Vocum Ac Locutionum Praecipuarum.
Index III Vocum Ac Locutionum Praecipuarum.
Praefatio.
Segmentum. Quod codex ms. Regius Arnobianus, ex eoque romana editio adtextum habet ad initium capitis 41, libri VII, nostrae editionis post verba:
Supplementum Adnotationum In Arnobii Afri Libros VII Adversus Gentes.
Supplementum Adnotationum In Arnobii Afri Libros VII Adversus Gentes.
Syllabus Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.
Articulus III. De aliis diis, singularibus aliis rebus simili modo praepositis, Lucina Junone partubus, Unxia unctionibus, replicationi cingulorum Cinxia, seu Virginensi dea, ac victui et potui Victua et Potua.
Alios adhuc deos aliarum privatim rerum praesides ethnici tam falso, quam absurde introduxerant. Quamobrem illos Arnobius jure merito objurgat (Arnob., lib. III, pag. 106, 112 et 114) , quod Junonem 0533C Lucinam mulierum partubus praepositam fuisse affirmare non dubitarent. Ipsa enimvero ab parturientibus innumeris mulieribus invocata, suppetias numquam tulit. Quam autem aequa justaque sit haec objurgatio, disces ex Tullio, qui superstitiosam illam credulitatem hisce verbis irridet: «Ut apud Graecos Dianam eamque Luciferam; sic apud nostros Junonem Lucinam in pariendo invocant: quae eadem Diana omnivaga dicitur . . . . . adhibetur autem ad partus, quod ii maturescant, aut septem nonnumquam, aut plerumque novem lunae cursibus . . . . . Concinneque ut multa Timaeus, qui cum in historia dixisset qua nocte natus Alexander esset, eadem Dianae Ephesiae templum deflagravisse, adjunxit minime id esse mirandum, quod Diana cum in parti Olympiadis 0533D adesse voluisset, abfuisset domo.» (Cicer., lib. II de Natur. deor., pag. 224, lin. 19) .
Non immerito igitur Augustinus eodem argumento gentiles saepe insectatur. Alicubi enim sic eos, non sine irrisione, corripit: «Quid opus erat, inquit, parturientibus invocare Lucinam, cum si adesset felicitas, non solum bene parerent, sed etiam bonos?» (August., lib. IV de Civit., cap. 12, pag. 102.) Alibi vero, ne omnia illius dicta recenseamus: «Nec Lucinam,» ait ille (Ibid., cap. 34, pag. 114, et prius cap. 11, pag. 97) , «mulieres Judaeae invocaverunt, quando earum partus, ut miris modis multiplicarentur, et gens illa incredibiliter cresceret, ab Aegyptiorum persequentium, et infantes omnes necare 0534A volentium, manibus ipse Deus liberavit, ipse servavit.» Alios adhuc ridiculae illius deae testes si quis postulet, adeat Macrobium, Horatium, Terentium, Plautum, qui saepius illius meminit, et alios complures, quos hic appellare supervacuum foret (Macrob., lib. VII Saturnal., cap. 16; Horat., lib. III Carm., od. 22; Terent., Adelph., act. 3, scen. 4) .
Pergit Arnobius, et «Unctionibus,» inquit (Arnob., lib. III, pag. 115) , «superest Unxia, cingulorum Cinxia replicationi.» Sed ut id intelligatur, observandum est vetustum fuisse gentilium morem, quo antequam nova nupta domum mariti adduceretur, postes illius ornabant laneis vittis, vel adipe suillo, ut ait Plinius, vel oleo, aut unguine lupino, ut notat Servius, ungebant et oblinibant (Plin., lib. 0534B XXVIII Hist. natur., cap. 9, pag. 604; Serv., in lib. IV Aeneid., pag. 343) . Quo de more videsis Donatum, Isidorum, Gyraldum, et plura apud Brissonium, qui Arnobii nostri sententiam confirmat his Martialis Felicis verbis, quibus Philologiam cum Junone loquentem sic inducit: «Cum nihil contagionis corporeae sexu intemerata pertulerim, Iterducam, Domiducam, Unxiam, Cinxiamque mortales puellae debent in nuptias convocare; ut earum et itinera protegas, et in optatas domos ducas, et cum postes ungent, faustum omen affigas.» (Donat. in Terent. Hecyr., act. I, scen. 2; Isidor., lib. IV Origin., cap. 8; Girald., Hist. deor.; syntagm. 3, Briston., de Ritu nuptiar. ante fin.) .
Cinxiam autem cingulorum replicationi praeesse 0534C arbitrabantur, atque idcirco eam invocabant, cum sponsus, ut Festus scribit ( Festus, ad verb. Cingul. et Cinxia), novae nuptae cingulum herculaneo nodo vinctum solveret. Hanc sane ob causam Theocritus cecinit (Idyll. 17, vers. 60) :
Ἔνθα γἀρ Εἰληθυίαν ἐβώσατο Λυσίζωνον.
Ibi enim Lucinam invocant Lysizonam.
At quamvis Festus, a nobis proxime citatus, asserat Cinxiae esse Junonis nomen; ab Augustino nihilominus Virginensis dea nuncupatur
(August., lib. IV de Civit., cap. 11, pag. 97; et lib. VI, cap. 9, pag. 157) . Ubi quippe de singulorum deorum officiis disserit,
haec habet: «Et certe si adest Virginensis dea; ut
0534D virgini zona solvatur.» Sed quis nescit plura illius aliarumque dearum ac deorum fuisse nomina. Et certe ex Ciceronis verbis,
paulo ante allatis, discimus eam, quae apud Latinos Juno Lucina dicebatur, hanc apud Graecos, Dianam Luciferam appellari.
Lege adhuc, si velis, Giraldum et Brissonium jam laudatos, Vossium, atque alios (Voss., lib. II de Orig. et progr. idolol.,
cap. 26, pag. 219 et seqq.) .
Ad haec vero: «Victa et Potua sanctissimae,» ait Arnobius, «victui, potuique procurant.» (Arnob., lib. III, pag. 115.) Enodatius autem Donatus in suis ad Terentium observationibus: «Legitur apud Varronem, initiari pueros Eduliae, et Poticae, et Cubae, divis edendi, et potandi, et cubandi, ubi primum a 0535A lacte et a cunis transierunt. Quod Virgilius: Nec deus hunc mensa, dea nec dignata cubili est. Hoc adnotavit Probus.» (Donat. in Terent. Phormion., act. 1, scen. 1.) Augustinus vero eas vocat Potinam, quae potionem; et Educam, quae escam praebeat (August., lib. IV de Civit., cap. 11, pag. 97) . At utramque ridiculam hanc divinitatem ideo explodit; quia Israelitae in Aegypto, sine Educa, et Potina escam, potumque sumpserunt. Postea vero. «Si duas quisquam nutrices, inquit, adhiberet infanti, quarum una nihil nisi escam, altera nihil nisi potum daret, sicut isti ad hoc duas adhibuerunt deas, Educam et Potinam, nempe desipere, et aliquid mimo simile in sua domo agere videretur.» (E. lib. VI, cap. 9, pag. 156.) Hae autem ipsae procul dubio sunt, quae ab Arnobio nostro, si 0535B tamen nullus in ejus textu subsit haud insolitus librarii error, Victa et Potua nuncupantur. At ille non minori, quam Augustinus, despectu et ludibrio eas, et jure quidem merito proscribit ac rejicit.