Articulus Primus. Ejus Vitae Synopsis.

0343D

Magnes qui et Macarius Magnes, quo tempore claruit. 0344D Presbyter Hierosolymitanus fuisse traditur. An etiam Episcopus?—Magnes, sive Magnetes, vel potius Macarius Magnes, desinente saeculo tertio floruisse 0345A existimatur. Ita quidem prae caeteris doctissimus Tillemontius, qui de isto Ecclesiae scriptore, obscuri nominis licet, ipsiusque litterarum monumentis satis diligenter edisserit . Guilielmus autem Caveus non solum auctoris aetatem antehac incompertam, sed quo etiam charactere fuerit insignitus, expiscari sibi demum licuisse profitetur. Sic enim ille : Germanus patriarcha constantinopolitanus in Dogmatico ad Anthimum ms. apud cl. Galeum, ubi de synodo antiochena adversus Samosatenum agit, haec habet. Intererant, inquit, Concilio Antiocheno contra Paulum Samosatenum Gregorius Thaumaturgus, Leo Tarsensis (legendum judice Caveo Ελενος pro Λεων, levi mutatione, is enim erat hoc tempore tarsensis episcopus, uti diserte habent 0345B Eusebius, Syncellus et Nicephorus) Maximus Bostrensis, καὶ Ἱεροσολύμων Μάγνης τις ἱερεὺς καὶ τῆς ἡμετέρας Καππαδοκίας Φιρμιλιανὸς ὁ Θαμάσιος, Theotecnus, Photinus, Marcellus, etc. Claruit igitur anno 265, quo habita est adversus Paulum Antiochiae synodus; saltem anno uno alterove sequenti. Episcopos enim hac occasione κατὰ καιρὸν διαφόρως καὶ πολλάκις in unum coiisse refert Eusebius lib. VII, cap. 28, quod, vel de diversis synodis vel de diversis ejusdem synodi sessionibus intelligendum est. Quidquid sit, vix de alia synodo, quam quae anno 265, habita est, intelligi potest Germanus, cum hoc circiter anno Gregorius Thaumaturgus obiisse dicitur. Cum igitur sacerdos fuerit hierosolymitanus Magnes noster, Hymenaeum episcopum suum eo comitatus est. Plures enim presbyteri 0345C et diaconi huicconcilio interfuerunt. Hucusque Caveus.

De ipsius Magnetis litterarum monumentis.—Verum ad presbyteralem Magnetis dignitatem quod attinet, observandum cum Tillemontio, ejus nomen Episcopi titulo fuisse praenotatum (ἱεράρχης) in operis exemplari ab eo litteris consignati, quod sub initium saeculi noni fuit detectum ab orthodoxis, qui cum Iconomachis decertabant. Narrat Photius , uti advertit Lequienius inter Praesules, qui adversus Chrysostomum in Synodo ad Quercum Chalcedonis suburbium convenere, adstitisse quoque Macarium Magnesiae, sive Magnetum Episcopum, delatorem Heraclidae, quem ipsemet Chrysostomus Ephesi Episcopum creaverat. Hinc fortasse sive fraude, sive ignorantia, Episcopi titulum addiderit librarius, Magnetis 0345D vetustioris opus exscribens.

Libri V Responsionum adversus Theosthenem Damasceni aevo notissimi.—Utut est, scripsit Macarius Magnes libros V Ἀποκριτικῶν, seu responsionum adversus Theosthenem ethnicum, Evangelium calumniantem. Atque hos quidem libros Damasceni aevo fuisse notissimos, annotavit modo laudatus Lequienius 0346A . Complura vero eorumdem Apocriticorum ἀποσπασμάτια extare noscuntur in Nicephori patriarchae constantinopolitani libris Antirrheticis adversus Iconomachos; quae ineunte hoc saeculo vir clarus Anselmus Bandurius monachus et abbas benedictinus ex regiis codicibus descripta, fere a se in lucem emittenda viris eruditis receperat : additis praeterea nonnullis fragmentis commentarii ejusdem Macarii Magnetis in Genesim, ex ms. codice ottoboniano desumptis.

Jamque antea integrum librum excerptorum ex scriptoris nostri apocriticis detexerat eruditissimus Joannes Bovinius in Nicephori Antirrheticis inscriptum: de Testimoniis Macarii Magnetis, uti ipsemet testatur .

0346B Dum vero ab his duumviris evulganda ejusmodi pretiosa scriptoris vetustissimi monumenta solliciti exspectabamus, spem fecit deinceps Magnus Crusius nos ab se tandem eadem excerpta propediem fuisse accepturos, quae nimirum cum eo communicarit ispemet Bovinius. Petita sunt ea, inquit, ex libro IV Apocriticorum, ubi auctor ad veritatem religionis christianae stabiliendam imprimis agit contra graecum quemdam philosophum; speciatimque de monarchia divina, ejusdemque majestate contra idololatriam gentilium disputat. Subditque: Accedent huic operi etiam fragmenta commentarii ejusdem Macarii Magnetis in Genesim; in quibus de Adami creatione, de benedictione diei septimae, de plantatione horti Eden, de impositione nominum singulis 0346C bestiarum generibus ab Adamo facta, de adjutorio feminae ab ipso Deo instituto, de seductione serpentis, et lapsu primorum parentum, et denique de tunicis pelliceis a Deo fabrefactis disseritur. Hucusque cl. Crusius. Utinam vero vel integrum Macarii Magnetis Apocriticorum opus, vel saltem illius excerpta, Graecis latinisque litteris aliquando prodeant.

Fragmentum Magnetis de Eucharistia olim a Turriano editum a Gallandio iterum evulgatum.—Atque integrum sane illud opus prae manibus habuisse perhibetur Franciscus Turrianus: ex eo siquidem multa passim delibavit, quibus adversus novatores summa fidei capita propugnaret. Imprimis autem eo usus est vir doctus in tractatu de sanctissima Eucharistia; quem vulgavit adversus Andream Volanum Polonum, 0346D Calvini discipulum; ubi luculentissimum Magnetis testimonium profert de reali praesentia corporis et sanguinis Christi in sacramento eucharistico Altaris, ex ejus libro III Apocriticorum desumptum.

Quem quidem locum ex prima illius tractatus editione florentina anno 1575 descriptum excudendum curavit indefessus Andreas Gallandius in Bibliothecae Veterum Patrum tomo III, a pag. 541-542, et recte quidem; nam editio parisiensis anni 1577, unde 0347A illum hausit, ediditque Fabricius , minus emendata esse comperitur. Subjecit insuper novus editor Gallandius graeca quaedam ab Allatio exhibita in exercitationibus adversus Creyghtonum: eaque insuper addidit, quae protulit Zacharias Cretensis in responsionibus ad Guisium cardinalem Lotharingicum haud ita pridem a Joanne Lamio evulgatis . Tandem alia etiam quaedam loca a laudato Turriano ex eodem Magnete relata in libris pro Epistolis Pontificum, quae Gallandius serius detexit, in prolegomenis, cap. XIII, pag. 34, in medium proferre operae pretium esse duxit, ne quid ex pervetusti ecclesiastici scriptoris fragmentis evulgatis, suae Patrum antiquorum collectioni deesse videatur, donec alicunde prodeant Nicephori Cp. libri Antirrhetici 0347B adversus Iconomachos, ex quibus ad Ecclesiae praesidium atque ornamentum multo plura nostri Magnetis excerpta prostabunt.—Sunt autem sequentia loca: Magnetes, inquit Turrinianus auctor antiquissimus, lib. III Apologetico contra Theosthenem: «Alia enim, inquit, mactabantur spiritibus aeris, alia terrenis, alia subterraneis. Spiritibus aeris immolabantur volucres: ἐπιχθονίοις, id est, terrenis, quadrupedes nigri, quia sit terra natura nigra: ὑποχθονίοις, id est, subterraneis, item quadrupedes nigri in scrobibus, sive foveis.» Hactenus Magnetes.

Et infra : «Magnetes, vetustissimus scriptor ecclesiasticus, lib. II et V, quos contra Theosthenem gentilem, discrepantiam evangelistarum et alia nobis falso in Evangelio objicientem, scripsit, ait: Pro eo 0347C quod unus evangelistarum dixit , calamo spongiam circumponentes, dixisse alium , propter similitudinem arbusti hyssopo circumponentes, cum dicendum, inquit, esset calamo. «Item, quod unus Evangelista dixit , vinum, rursum dictum esse acetum in cruce (ex eodem enim vase posito hauserunt, cum perventum est ad Calvariam, et in cruce) praesertim,» inquit, «cum legem historiae Evangelistae servarent; nihilque ultra scriberent, quam quod tunc dicebatur in illo tumultu ac furore. Sic enim existimarunt, ut historia omni suspicione careret, εἰ μὴ περιεργότερον ἀλλ᾽ ἄπλαστον εὑρεθείη τῆς ἱστορίας τὸ γράμμα:» Id est, «si littera historiae non curiosa, sed simplex reperiretur.»

Atque alibi : «Idem Magnetes, quem supra memini, 0347D in libro IV Apologiarum contra Theosthenem, Evangeliorum calumniatorem, reddit rationem, cur se hoc loco Paulus alioqui viventem mortuis annumeraverit: 0348A Οὕτω γὰρ ἄν τις Φιλαίτερος καὶ τῶν ὁμοστοίχων ἀγαπῶν τὴν συγγένειαν δοκεῖ. Quia sic» inquit «fit, ut videatur aliquis amicos quibus se annumerat, eosque qui sui ordinis sunt, diligere.» Haec ex Magnete Turrianus, iis addenda, inquit Gallandius, quae infra suo loco retulimus.