Acta Benedicti Pp. XVI 665

30. Hac in re, argumentum circa integram humanam progressionem ad-

huc implicatiorem sensum accipit: conexus inter innumera elementa pos-

tulat ut adhibeatur cura ad operandum inter diversos gradus scientiae humanae

quatenus attinet ad promotionem veri progressus populorum. Crebro dicitur

progressio vel huiusmodi consilia socialia-oeconomica requirere tantummodo

ut ad rem deducantur uti fructus communis actionis. Haec tamen actio com-

munis recte temperetur oportet, quoniam « quaevis actio socialis aliqua doc-

trina obstringitur ».74 Perpensa quaestionis amplitudine, perspicuum est ut

variae disciplinae teneantur sociatam actionem arripere per compositam con-

gruentiam interdisciplinarem. Caritas scientiam non excludit, secus enim

requirit, promovet et stimulat eam ab intus. Scientia numquam est opus

solummodo intellegentiae. Redigi sane potest ad ratiocinium et experimen-

tum; sed si agitur de scientia quae ducere possit hominem ad lumen primo-

rum principiorum et extremorum finium, tunc « sale » caritatis « condiatur »

oportet. Operatio sine scientia caeca est, et scientia sine amore sterilis est.

« Qui enim germano ducitur amore quam qui maxime intendit sui aciem

ingenii ad miseriarum causas detegendas inveniendosque modos, quibus eas

oppugnet ac fortiter evincat ».75 Si conferuntur ea quae prae oculis habemus,

caritas in veritate requirit praesertim facultatem cognoscendi et intellegendi,

sub conscientia et observantia specificae competentiae cuiusque gradus cog-

nitionis. Caritas non est posterius additamentum tamquam si esset appendix

post operam iam expletam variarum disciplinarum, sed cum iis inde ab exor-

diis dialogum instituit. Exigentiae amoris non obsistunt exigentiis rationis.

Scientia humana insufficiens est et scientiarum conclusiones per se ipsae viam

ostendere non poterunt ad integrum hominis progressum. Necesse est iugiter

longius progredi: hoc postulat caritas in veritate.76 Sed ultra procedere mini-

me vult dicere conclusiones rationis neglegi nec adversari eius effectibus. Non

datur intellegentia ac deinde amor: revera amor est dives in intellegentia et

intellegentia plena est amoris.

31. Quod significat morales aestimationes et scientificam inquisitionem

coniunctim crescere debere, et caritatem veluti in concinno et interdisciplinari

complexu, unitate et distinctione constituto, eas stimulare. «Magni deinde

momenti rationem prae se fert doctrina socialis quae ad omnes simul iunctas

74 Ibid., 39: l.m., 276-277. 75 Ibid., 75: l.m., 293-294. 76 Cfr Benedictus XVI, Litt. enc. Deus caritas est, 28: l.m., 238-240.