Acta Benedicti Pp. XVI 683

Exoptandum quidem est ut hae novae formae societatis cunctis in Nationibus

congruentem inveniant iuridicam fiscalemque configurationem. Ipsae, nihil de

praestantia utilitateque oeconomica et sociali traditionalium formarum socie-

tatis detrahentes, efficiunt ut ordo evolvatur in clariorem completioremque

assumptionem obligationum ex parte subiectorum oeconomicorum. Et hoc

haud solum, sed ipsa inter institutionales formas multiplicitas societatis mercatum

civiliorem itemque competentiorem generat.

47. Corroboratio inter diversa societatum genera, ac praesertim earum

quae aptae sunt ad lucrum putandum tamquam instrumentum, cuius est mer-

catum societatemque humaniores reddere, persequenda est etiam in Nationibus

quae patiuntur exclusionem vel segregationem ex ambitu oeconomiae globalis,

ubi magni momenti est procedere per subsidiarietatis proposita, opportune

adumbrata et peracta, quae tendant ad solidanda iura, usque sumpta quoque

congrua responsalitate. In progressionis opere illud est servandum principium,

quod humanam personam in medio ponet loco, quae in primis progressionis

officium sustinere debet. Magni interest meliores reddere condiciones vitae de-

finitarum personarum cuiusdam regionis, ut gerere possint ea munera quae

inopia in praesens iis agere non sinit. Sollicitudo numquam potest esse habitus

abstractus. Progressionis proposita, ut singulis condicionibus aptari possint,

mutabilia esse debent; et personae beneficiariae sunt directe implicandae in

propositis apparandis actricesque reddendae sui effectus. Notiones quoque pro-

gressionis comitatusque normae serventur oportet - inclusa effectuum explora-

tione - quoniam praescriptiones universaliter validae non habentur. Multum

pendet a certa operationum curatione. «Quoniam enim populi fabri sunt suae

quisque progressionis, tantum in se onus munusque ipsi recipiunt, quod nullo

tamen modo praestare poterunt, si alii ab aliis dissociati vivent ».114 Hodie,

progressivae integrationis orbis firmato processu, haec monitio Pauli VI vel

est validior. Inclusionis vires nihil habent mechanici. Solutiones apte adhiben-

dae sunt iuxta vitam populorum et ipsarum personarum, sub fundamento

prudentis existimationis cuiusque condicionis. Praeter macroproposita utilia

sunt microproposita ac praecipue opus est ut omnes societatis civilis homines,

sive personae iuridicae sive personae naturales reapse implicentur.

Internationalis cooperatio postulat ut personae participent processum oeco-

nomicae humanaeque progressionis per solidarietatem praesentiae, comitatus,

formationis observantiaeque. Hac de re ipsae Institutiones internationales se

114 Paulus VI, Litt. enc. Populorum progressio, 77: l.m., 295.