Acta Benedicti Pp. XVI 685

etiam contraria opinio, quae tendit ad eius plenam technicam indolem, quon-

iam naturae ambitus non est materies tantum, qua ad nostram voluntatem

disponere possimus, sed mirabilis est opera Creatoris, prae se ferens « gramma-

ticam » quae docet finem et criteria ad usum sapientem, non instrumentalem

arbitrariumve. Hodie plurima progressionis damna ex his falsis ideologiis oriun-

tur. Cum natura ad cumulum rerum concretarum tantum reducitur, hoc accidit

ut fons fiat violentiae, quod ad naturam attinet, et immo ut moveantur actus

ipsi hominum naturae infensi. Haec autem, cum non solum ex materie verum

etiam e spiritu constet, et, qua talis, cum locuples sit significationibus finibus-

que transcendentibus assequendis, etiam pro cultura characterem habet nor-

mativum. Homo ambitum naturalem interpretatur quem per culturam figurat,

quae autem vicissim per liberam responsalitatem, respicientem dictata legis

moralis, regitur. Idcirco integrae humanae progressionis proposita futuras ge-

nerationes ignorare non possunt, sed parata sint oportet ad solidarietatem et

iustitiam adhibendam inter generationes, pluribus de adspectibus ratione habita:

videlicet oecologico, iuridico, oeconomico, politico culturalique.117

49. Quaestiones, quae cum cura ac naturae tutela coniunguntur, hodie argu-

menta energetica diligenter tractare debent. Nam coëmptio fontium energiae, qui

non renovantur, quarundam Nationum, potestatum et societatum, gravi impedi-

mento pauperum Nationum est progressioni. Hae quidem subsidiis oeconomicis

carent, itaque ad exsistentes fontes energeticos non renovabiles accedere nequeunt

nec expensas ferre ad fontes novos et alterius generis inquirendos. Coëmptio natu-

ralium virium, quae inveniuntur plerumque apud Nationes pauperes, quaestum

frequentesque contentiones inter Nationes et intra eas parit. Hae contentiones

saepe in terra ipsa harum Nationum exstant, gravissimis cum consectariis quae

mortem, destructionem et subsequentem ruinam respiciunt. Ad internationalem

communitatem necessario spectat reperire vias institutionales ut quaestus subsi-

diorum, quae non renovantur, temperetur, Nationibus etiam pauperibus partici-

pantibus, ut una simul futurum aevum paretur et disponatur.

Etiam hac de remoralis necessitas urget renovatae solidarietatis, praesertim in

relationibus inter Nationes progredientes et Nationes industria praepotentes.118

Societates technologice provectae possunt, immo minuere debent proprium

usum energeticum, sive quoniam evolvuntur actuositates fabricationis sive quia

117 Cfr Pontificium Consilium pro Iustitia et Pace, Compendio della dottrina sociale della

Chiesa, nn. 451-487. 118 Cfr Ioannes Paulus II, Nuntius ob diem paci fovendae anno MCMXC dicatum, 10: l.m.,

152-153.