Acta Benedicti Pp. XVI 707

Deus in germine in ea posuit, cum dialogum secum ipse et cum Creatore insti-

tuit. Procul a Deo inquietus est homo infirmusque. Socialis psychologicaque

alienatio et tot nervorum angores quibus locuples societas afficitur, ad causas

etiam referunt spiritalis indolis. Abundantia rerum munita societas, materiali-

ter prospera, sed animam gravans, veram progressionem ex se non petit. Nova

medicamentorum stupefactivorum servitutis genera animorumque abiectiones

in quae tot personae incidunt non modo sociologice psychologiceque, sed potis-

simum spiritaliter, explicari possunt. Vacuitas in qua anima deseritur, licet

complures corporis animique praesto sint curationes, dolorem gignit. Plena

progressio ac bonum universale commune, dempto spiritali moralique personarum

bono, non dantur, quae in earum integritate animae corporisque considerantur.

77. Artis technicae absolutismus efficit ut percipiendi adimatur facultas id

quod materia una non explicatur. Attamen homines cuncti tot species imma-

teriales spiritalesque suae vitae experiuntur. Cognoscere non est tantum mate-

riale quiddam, quandoquidem id quod cognoscitur semper aliquid abscondit,

quod empirica elementa praetergreditur. Cognitio omnis, etiam planissima,

parvum usque est prodigium, quoniam materialibus instrumentis, quae adhi-

bemus, penitus numquam explicatur. In omni veritate plus adest quam quod

suspicari possumus; recepto in amore semper inest aliquid quod nos obstupefa-

cit. Numquam haec propter prodigia mirari desinere debemus. In omni cogni-

tione amorisque actu hominis anima «plus » experitur, quod recepto dono, cui-

dam altitudini ad quam elevamur, multum assimilatur. Hominis populorumque

etiam progressio in simili altitudine locatur, si spiritalem rationem considera-

mus, quae necessario hunc profectum designare debet, ut ipse verus sit. Novos

oculos corque novum postulat, ut materialistica opinatio superetur humanorum

eventuum atque in progressu illud « ultra » conspiciatur, quod technica ars sup-

peditare non potest. Hac ratione integra progressio illa humana obtineri potest,

quae caritatis in veritate vi propulsuque suam dirigentem reperit regulam.

CONCLUSIO

78. Sine Deo nescit homo quo se vertat neque intellegere potest quis ipse

sit. Gravissimis coram quaestionibus progressionis populorum, quae nos ferme

compellunt ut animos despondeamus, Domini Christi Iesu verbum nobis est

audiumento, qui nos edocet: « Sine me nihil potestis facere » (Io 15, 5) atque

animum addit: «Ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem

156 Conc. Oecum. Vat. II, Const. past. de Ecclesia in mundo huius temporis Gaudium et spes, 14.