Acta Benedicti Pp. XVI 669

clausura proprii commodi, quae provenit - ut dicamus sub aspectu fidei - ex

peccato originali. Sapientia Ecclesiae semper docet ut ratio habeatur de peccato

originali in interpretandis quoque eventibus socialibus et in construenda socie-

tate: « Ignorare hominem naturam habere vulneratam, ad malum inclinatam,

gravibus erroribus ansam praebet in campo educationis, rei politicae, actionis

socialis et morum».85 Elencho aspectuum ubi prospiciuntur perniciosi effectus

peccati, iam pridem additus est quoque effectus oeconomiae. Huiusmodi pro-

batio luculenter patet nostris in diebus. Propriae persuasio autosufficientiae ac

facultatis malum praesens in historia delendi tantum propria actione induxit

hominem ad concordandas prosperitatem et salutem cum intrinsecis formis

commoditatis materialis et actionis socialis. Persuasio deinde exigentiae auto-

nomiae in re oeconomica, quae admittere non debet « influxus » indolis moralis,

hominem compulit ad abusum instrumenti oeconomici ratione immo destructi-

va. Progrediente tempore, hae persuasiones ad ordines oeconomicos, sociales et

politicos induxerunt qui libertatem personae et corporum socialium violave-

runt, et hanc propter rationem, non potuerunt iustitiam promissam confirmare.

Ut diximus Nostris in Litteris encyclicis Spe salvi, tali modo ex historia spes

christiana tollitur,86 quae secus validum est sociale subsidium in bonum integrae

humanae progressionis, in libertate et iustitia quaesitae. Spes stimulat ratio-

nem, cui fortitudinem largitur moderandi voluntatem.87 Adest iam in fide, a

qua immo promovetur et ex qua caritas in veritate roboratur et insimul eam

detegit. Cum donum Dei sit omnino gratuitum, irruit in vitam nostram veluti

aliquid non debitum, quod quamlibet iustitiae legem transgreditur. Donum sua

ex natura superat meritum; exsuperantia est eius regula. Nos praecedit in

nostra ipsa anima uti signum Dei praesentis in nobis et nos exspectantis. Ve-

ritas, quae donum est velut caritas, sublimior est nobis, uti docet sanctus

Augustinus.88 Veritas quoque nostrum ipsorum, personalis nostrae conscientiae,

in primis « datur » nobis. Etenim in quolibet processu cognitionis, veritas a nobis

85 Catechismus Catholicae Ecclesiae, n. 407; cfr Ioannes Paulus II, Litt. enc. Centesimus

annus, 25: l.m., 822-824. 86 Cfr n. 17: AAS 99 (2007), 1000. 87 Cfr ibid., 23: l.m., 1004-1005. 88 Sanctus Augustinus hanc doctrinam singillatim recenset in dialogo De libero arbitrio (II

3,8 sqq.). Exsistentiam docet cuiusdam « interioris sensus » intra animam humanam. Hic sensus

est in actu qui extra normales functiones rationis adimpletur; agitur enim de actu inconsulto et

fere instinctivo, idcirco ratio, suam transeuntem et fallibilem condicionem agnoscens, ultra

seipsam admittit exsistentiam cuiusdam aeterni, omnino veri et certi. Nomen quod sanctus

Augustinus huic indit interiori veritati est interdum nomen Dei (Confessiones X, 24,35; XII,

25,35; De libero arbitrio II 3,8), ac saepius nomen Christi (De magistro 11,38; Confessiones VII,

18,24; XI, 2,4).