Liber Sextus.

Col. 1161, ad notam Crimen . . . , pro verbo Orell., adde:—Valesius tamen et Gronovius ad Ammian. Marc., lib. XIV, cap. 1, praeferunt affigere, quod scriptoribus ecclesiasticis, Hieronymo, Facundo, Boethio, 1360A etc., frequentatissimum. Sic etiam Macrobius, lib. VII Saturn., cap. 2, dicit a censoribus notas alicui affigi vel affixas esse. Orell.

Col. 1163, post not. Inoffensae . . . insere sequent.:

Non prodigiosas ostentare formidines. Nihil poterat expressius dici. Sic enim prodigia et ostenta simul complectitur. Et ait prodigiosas formidines, quia ostenta et monstra nuntiantur numquam aut offeruntur, quin inde hominum animis formido illabatur. Atque ita res est, ut quamvis portenta non sint perpetuo male signata, pestem tamen et calamitatem saepius portendere videantur. Cedrenus: Λέγεται δὲ σημαίνειν μὴ ἀγαθὰ ταῖς πόλεσιν, ἐν αἷς γίνεται ταῦτα. Herald.

Col. 1170, post not. Hoc est . . . insere sequentem:

Non partiliter uspiam. Glossae Isidori: Partiliter . . . divise, per partes, distribute. Sic Firmicus, Astron., lib. II, cap. 18, partiliter exposita; et Fulgentius, Mythol., lib. III, cap. 2: Melius est enim labore partiliter securiore doceri, quam ex necessitate veniente 1360B repentaliter perterreri, ubi vid. Munker., pag. 707, ed. van Straveren. Sic et partile pro divisibili posterior aetas posuit. Claudian. Mamert. de Statu anim., lib. I, cap. 18: Tunc localem mihi eamdem vel partilem persuadebis, ubi vid. C. Barth. in Ind. Orell.

Ibid., not. Non coenatum . . . : Scholiastes Θηριακοῖς addit:—l.—Scholiastes Θηριακοῖς vs. 612, addit.

Col. 1172, ad notam Tholis . . . , pro v. Orell. adde:—Hesychius: Θόλος . . . κυρίως μὲν καμάρα, καταχρηστικῶς δὲ οἶκος εἰς ὀξὺ ἀπολήγουσαν ἔχων τὴν στέγην κατεσκευασμένος. Videtur itaque tholi usus et significatio antiquissima fuisse de tecto rotundo imposito et sustentato a columnis ( la cuppola, ut bene interpretantur Commentatores doctissimi ad Pict. Herculan., tom. III, tab. LX, pag. 315, et tom. I, tab. XLIV, pag. 231). Servius ad Aen. IX, vs. 408: Tholus, inquit, proprie est veluti scutum breve, quod in medio tecto est, in quo trabes coeunt: ad quod dona suspendi consueverunt. Alii tholum aedium sacrarum dicunt genus 1360C fabricae Vestae et Panthei simile. Aedes autem rotundas tribus diis dicunt fieri debere, Vestae, Dianae, Herculi vel Mercurio. Postea vero tholi videntur appellati fuisse tecta templorum fastigiata, sive illa rotunda sive quadrata essent. Nec vero templorum solummodo, sed aliorum etiam aedificiorum, v. c. balnearum, erant tholi. Vid Vales. ad Ammian. Marcellin., XXVIII, cap. 4, tom. III, pag. 241, ed. Wagner.; et in primis qui de h. v. doctissime disputat, Schneider. V. S. ad Vitruv., lib. IV, cap. 8, pag. 294 et seqq. Orell.

Col. 1184, ante not. Si simulacra . . . , ad not. praeced., pro v. Orell., adde:—Aliam loci hujus obscurissimi explicationem attulit Ian. Broukhusius ad Tibull. l. II, eleg. 1, v. 55, pag. 219 et seq.: «Alludit (inquit ille) Arnobius ad fabulam, qua Bacchus cum gigantibus decertasse perhibetur leonis specie induta, eosque unguibus ac dentibus discerpsit. Vid. Horat., lib. II, od. XIX, vs. 21, ubi Scholiastes ineditus in marg. cod. Graeviani: Fabulam tangit. Dum 1360D gigantes per montes montibus impositos peterent regna Jovis, Liber Pater, filius Jovis, inducta pelle leonis, cum unguibus et mala retorsit unum gigantum Rhoetum nomine, ac retro praecipitavit illum. Quae pellis fertur fuisse Nemaei leonis, quam Hercules dedit illi. Bacchum autem cur Frugiferum nominarit, non est obscurum ex Diodoro Siculo, lib. I, cap. 11, quem sequitur in Georgicis Maro et Tibullus I, eleg. VIII, 29. Tamen si quis Arnobii verba ad Solem referri malit, non ego pertinaciter repugnabo: nam solem eumdem esse quem Bacchum, et leonis nonnunquam effigie designari, docent nos veteris sapientiae magistri. (Vid. Diodor l. l. Orell. ) Bacchi statua apud Phelloenses lignea conspiciebatur minio illita: aliam habebant Phigalenses itidem minio inluminatam, auctore in Achaicis et Arcadicis Pausania.» Haec Broukhus. De more antiquorum minio tingendi deorum, in primis agricolarum, Bacchi, Panis, Priapi, statuas 1361A vid. Dalecamp. et Harduin. ad Plin. Hist. Nat., lib. XXXIII, cap. 7 (36 Hard.) et Comment. ad Pict. Herculan., tom. IV, tab. LII, pag. 253, et de Sole sub leonis specie culto a Persis Munker. ad Albric. de Deor. imag., cap. 5, pag. 901, ed. van Staveren. Orell.

Col. 1187, ad not. Itaque Hammon adde sequentem:

Hammon. De forma et habitu Jovis Hammonis locus classicus est ap. Curtium, lib. IV, cap. 7, § 23: Id quod pro deo colitur, non eamdem effigiem habet, quam vulgo diis artifices accommodaverunt, umbilico tenus arieti similis est, habitus smaragdo et gemmis coagmentatus. Ubi vide intpp. et icones Jovis Hammonis in nummis expressas in ed. Snakenburgii pag. 215 seq. Conf. Sil. Ital. lib. III, vs. 8 seqq.:

Prisca fides adytis longo servatur ab aevo.
Qua sublime sedens Cyrrheis aemulus antris
Inter anhelanteis Garamantas corniger Hammon
Fatidico pandit venientia saecula luco.
1361B Ubi vid. Dausqueium p. 101. Macrob., Sat. 21, putavit Hammonem solem esse occidentem. Conf. Corrig. et Addend, p. 476. Orell.

Col. 1188, post notam Liber . . . , insere sequentem:

Venus nuda et aperta. Clemens Alexandr. Adhort. p. 38: Κᾂν ἴδῃ τις ἀνάγραπτον γυναῖκα, τὴν χρυσῆν Αφροδίτην νοεῖ. De illa autem et Baccho Theodoretus, serm. 3, de angel. et daemon., tom. IV, p. 520: Ἀφροδίτην τὴν τούτων διδάσκαλον γυμνὴν καὶ οἱ ἀνοριαντοποιοὶ, καὶ οἱ ἀγαλματογλύφοι κατασκευάζουσι, καὶ οὐδὲ χιτωνίσκῳ καλύπτουσι . . . . . καὶ μέντοι καὶ ὁ Διόνυσος λυσιμελής τε καὶ γυμνὸς ὑπὸ τούτων κατασκευάζεται. Nourr. p. 489.

Col. 1197, post notulam Diducere . . . , insere sequentem:

Augustat. Id est augustos reddit. Verbum ἅπαξ λεγόμενον. Vid. Gesner. in Thesaur. Orell.

Col. 1198, post not. Sub istorum . . . insere sequent.:

Stelliones. Stellio animal e lacertarum genere in 1361C aedificiis nidificans. Graece ἀσκαλαβώτης. Phavorinus: Σκαλαβώτης . . . ζωΰφιον ἐοικὸς σαύρα ἐν τοῖς τοίχοις τῶν οἰκημάτων ἀνέρπον; de quo multus et Bochartus in Hierozoic. lib. IV toto capite 7, ubi Rosenmullerus in nota tom. II, pag 515, descriptionem hujus animalculi ex Hasselquistii Itinerario subjungit. Italis vocatur Gekko. Conf. Schneider. ad Nicandr. Alexipharm. pag. 260, seq. Orell.

Col. 1202, ante notam Sacra . . . , ad not. praeced., post v. Herald., adde:—Etiam itus, us, antiquum vocabulum et Lucretianum, v. c. III, vs. 389. seq.:

Nec repentis itum cujusviscumque animantis
Sentimus, nec priva pedum vestigia quaeque.
Utitur tamen eo et Suetonius Tiber. cap 38. Conf. Lauremberg. Antiquar. h. v. Orell.

Col. 1203, not. Sub ipso . . . : —Alii nomine. Vide supra—lege:—Alii nomine, Heumanmus molimine. Vide supra.

Col. 1206, post notam Cur oris . . . insere sequent.:

1361D Cur oris contumeliam levigati . . . non justa persecutus est ultione? In eamdem sententiam Ambrosius, lib. II de Virginib. cap. 5: Dii, inquit, ita ludibrio habiti sunt, ut neque Jupiter vestem suam defendere potuerit, nec barbam Aesculapius, nec Apollo adhuc pubescere coeperit, neque omnes qui dicuntur dii retrahere potuerint pateras, quas tenebant, non tam furti reatum timentes, quam sensum non habentes. Quis igitur eos colat, qui nec defendere se quasi dii, nec abscondere quasi homines possunt? Nour., p. 498.

Col. 1208, post notam Cum Capitolium . . . insere sequentem:

Jovemque ipsum Capitolinum cum uxore corripuisset et filia. Praeter aedem Junoni a Camillo dicatam in Aventino, praeter eam, quae Junoni Monetae posita, fuit alia in Capitolio communiter cum Jove et Minerva, ubi tria numina diversis cellis colebantur junctim et invocabantur, ut ap. Silium Ital., lib. X, 1362A vs. 433, et seqq.; Cic., Or. pro Domo, cap 57, et in Verr. V, 72; Valer. Max., V, 10 ex. 2. Conf. Lactant., lib. I, cap. 11, et Augustin. de Civ. Dei lib. IV, c. 10. Plura vide sis ap. Dausque ium, ad Sil. l. l. pag. 435, et Ruperti tom. II, pag. 89. Orell.

Col. 1210, ad notam Varro . . . pro v. fin. Orell., adde:— Menippeum Varronem appellat etiam Symmachus in Epistola ab eodem Carrione, l. I, primum vulgata: Studium quidem Menippei Varronis imitaris, sed vincis ingenium. Conf. Havercamp. ad Tertullian. Apologet., c. 14, p. 146. Orell.

Col. 1211, ante notam Habitationibus . . . ad notam praeced., prov. Orell., adde:—«Fortasse legendum Chanabeni. Chanabeni vox orientalis corrupta ex Hebr. fures. Eodem sensu etiam Saraceni dicere potuisset Arnobius ab Arab. sarak, furatus est, rapuit.» Haec doctissimus Censor Ienensis. Etiam Censor Lipsiensis putat, hac voce Arnobium significare voluisse fures clandestinos, non raptores vi et impetu januarum claustra effringentes. Orell.

1362B Col. 1213, ad not. Riciniatus . . . , pro v. fin. Orell., adde:—Cicero de Legg. II, 23, testatur, ricinium fuisse pallium muliebre, quo in adversis rebus et luctibus utebantur. Conf. Ernest. in Clavi h. v. et qui rem more suo doctissime illustrat, Salmas. ad Vopisc. Aurelian. 45, Hist. August. tom. II, p. 541 et seqq. Orell.

Col. 1214, ante notam Cum psalteriis . . . insere sequentem:

Deum Mater cum tympano: cum tibiis et cum psalteriis Musae. Dubito, annon interpungendum sit: Deum Mater cum tympano, cum tibiis: et cum psalteriis Musae, ut tibiae attribuantur Deorum Matri. Tibia enim Phrygum inventum. Pollux, lib. IV, § 74: Αὐλῶν δὲ εἴδη, πλάγιος, λώτινος, Λιβύων τὸ εὕρημα . . . . . . . . . . . ἔλυμος τὴν μὲν ὕλην πύξινος, τὸ δὲ εὕρεμα Φρυγῶν· κέρας δὲ ἑκατέροις τοῖς αὐλοῖς ἀνανεῦον πρόσεστιν, αὐλεῖ δὲ τῇ Φρυγίᾳ θεῷ. Et tibiae usitatissimae in Cybeles sacris. Ovidius Fast. VI, 189 (de festo Matris Idaeae):

1362C Quaerere multa libet, sed non sonus aeris acuti
Terret, et horrendo lotos adunca sono.
Conf. qui rem doctissime illustrat, Zoega in Bassirilievi antichi, tom. I, p. 104 (et de tympano Cybeles, p. 94, et Commentat. ad Pict. Herculan., tom. II, tab. XXIX, p. 175). Quid quod et ipsa Cybele in antiquis monumentis nonnumquam conspicitur tibia ornata, v. c. in Antiquitt. Montefalconii, tab. I, fig. 5, Compend. Schaz. Sed cum Arnobius dixerit tibiis plurali numero, nolim deserere lectionem vulgatam. Orell.

Ibid., ad eamdem notam Cum psalteriis . . . , pro v. final. Orell., adde:—De differentia psalterii et citharae exscribere juvat Isidori verba Origg., l. III, c. 21: Psalterium, inquit, quod vulgo canticum dicitur, a psallendo nominatum, quod ad ejus vocem chorus consonando respondeat. Est autem similitudo citharae barbaricae in modum Δ literae: sed psalterii et citharae haec est differentia, quod psalterium lignum illud concavum, unde 1362D sonus redditur, superius habet, et deorsum feriuntur cordae et desuper sonant, cithara autem e contra concavitatem ligni inferius habet, etc. Musam cum cithara elegantissime delineatam spectamus in Pict. Herculan., tom. II, tab. V, et Musam cum psalterio, tab. VI; ubi vide annotationes vel potius disputationes doctissimi Mazocchii, p. 33 et seqq. Caeterum h. l. Arnobius voce psalteriorum comprehendisse videtur etiam lyram, citharam et id genus alia instrumenta, quae Musis tribuuntur. Conf. qui doctissime de his instrumentis disputant, Commentatores ad Pict. Herculan., tom. II, tab. VI, p. 34 et seqq. Orell.

Ibid., post notam Aesculapius . . . insere sequentem:

Aut in Liberi dextra pendens potorius cantharus. Cantharus erat genus vasis potorii majoris et ansati, unde vinum infundebatur in minora pocula vel pateras, de cujus figura vid. Scaliger. ad Auson. Epigr. XXX, p. 26, ed. Tollii; et Drakenborg. ad Sil. Ital. VII, 1363A vers. 196: Plenis cantharis bibere (ut nos dicimus aus vollen Humpen trinken) bibonum erat, ut ex Plauto liquet Pers. act. V, scen. II, vers. 40:

Age, circumfer mulsum; bibere da adusque plenis cantharis
Hinc cantharus perpetuum Bacchi et Sileni insigne. Virgilius Eclog. VII, 17:

Et gravis attrita pendebat cantharus ansa.
Macrobius, l. V Saturn., c. 21: Scyphus Herculis poculum est, ita ut Liberi patris cantharus Iconem Bacchi cum cantharo vide sis in Montefalconii Antiq., tab. XXVIII, fig. 9; Compend. Schaz. Orell.

Ibid., post notulam: Anubis . . . insere sequentem:

Aut genitalibus propriis inferior Priapus. Inferior, id est minor, brevior. Heumann., in marg.

Ibid., post notam Caliendra insere sequentem:

Talaria. Sic vocantur κατ᾽ ἐξοχὴν alata Mercurii calceamenta. Virgilius Aen. IV, 249 et seqq.:

1363B Ille patris magni parere parabat.
Imperio; et primum pedibus talaria nectit
Aurea, quae sublimem alis, sive aequora supra,
Seu terram, rapido pariter cum flumine portant.
De quibus doctissimam disputationem memini me legisse in Vossi, v. cl. Mythologiscen Briefen, quem librum jam ad manus non habeo. Orell.

Col. 1215, not. Personarum . . . , post versum citatum Persii, insere haec:—Ubi scholiastes ad Sat. I: Tria genera sannarum, aut manu significare ciconiam, aut opposito temporibus pollice auriculas asininas, aut linguam sitientis canis. Sanna autem dicitur os distortum cum vultu, quod facimus, cum alios deridemus. Inde sanniones dicti, qui non rectum vultum habeant. Conf. Comment. ad Antiquitt. Herculan., l. VI (Bronzi, t. II) , p. 379.