Epistola X. De Assumptione B. Virginis Mariae.

I. Scientes, fratres dilectissimi, auctori nostro 0143B multum nos debere conditos, plus redemptos, redemptionis nostrae commercium veneremur, et sacratissimum uterum, ex quo homini Deus unitus apparuit, et si nequimus meritis, saltem celebremus obsequiis: scientes erroris nostri tenebras, partim ejus fulgore dispersas: quia quae homines per protoplastorum negligentiam, primae matris contumaci tam arrogantia, quam gula (( Al. regula)) perdiderant, hujus sacrae Virginis partus, non solum restauravit diruta, sed dona contulit sempiterna: et ideo cunctis praeconiis veneremur salutis auctricem, quae dum auctorem suum concepit ex coelo, nobis redemptorem ostendit in saeculo: et quia ad vicem ejus, matris nostrae Ecclesiae forma constituitur, ipsa eam inter procellas saeculi frequenter aspiciat, ipsa inter incursus mundiales 0143C continua oratione confoveat. Neque enim dubium est, illam quae meruit pro liberandis ferre pretium posse, impartiri suffragium liberatis: nostra inter haec oratio jugis ad Dominum dirigatur, ut qui pro honore nominis sui, viscera illa quae sanctificaverat intravit, quae etiam nos ipsi sedulitate debita veneramur, prosit nobis ad remedium, quod per eam se nobis dedit pretium.

II. Merito igitur beata Maria singulari a nobis praeconio attollitur, quae singulare commercium mundo praebuit: merito inter feminas tunc etiam laetabatur, cum singularem medicinam pudico alvo gestabat. Sciebat quidem pondera ventris, quae pudorem non perdiderat castitatis. Mirabatur partus insignia, quae nulla noverat viri contagia. O bene fecunda virginitas, 0143D quae novo inauditoque genere et mater dici posset et virgo. Peperit enim a quo concepit, portavit a quo creata exstitit. Siquidem ipse est auctor Mariae qui est ortus ex Maria. Sic inenarrabiliter beata Maria mater et virgo est, quae dum fructum praegnationis extulit, integritatis dispendium non incurrit: apud quam ita coelestis providentia negotii ipsius conditionem disposuit, ut magis obedientiam exhiberet in mandato, cum honorificentiam suam cognosceret ex angelo. Neque enim fidem derogat nuntii, quae dignitatem intelligit nuntiantis, angelo ei dicente: Spiritus sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi: ideoque et quod nascetur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei (Luc. I, 35) . Credidit 0144A admonita quod audivit, meruit sanctificata quod credidit. Denique tantum sese ad coeli fastigium sublevavit, ut Verbum in principio apud Deum, id est Dei Filium, de summa coeli ara susciperet. Cumque se per mysticum divinitatis arcanum carni nostrae fragilitatique commisceret, latuit in homine divinitas, ut divinitate humanitas non periret: et sub (( Al. dum sub)) velamento assumptae carnis absconditus, pretiosius redemit perditos, quam si defensaret ab imminente hoste captivos. Immensa pietas, et supra quam fari possit praedicanda majestas, viscera puellae aura sancti Spiritus implebantur: innupta virginis vulva, Verbi semine crescente, turgebat. Replebantur, inquam, arcana viscerum sacri Spiritus fecunditate repleta, et erat spes in partu, 0144B quia non erat voluptas in coitu. Stupebat pretiosissima genitrix, et apud se tacita rerum novitate mirabatur. Urebatur aestu cogitationis ab igne, et perculsa (( Al. percussa)) rerum novitate obstupescebat mirabiliter. Sciens enim suam integritatem, mirabatur ventris ubertatem felix Maria. O genitrix gloriosa, o puerpera sublimis, cujus visceribus auctor coeli terraeque committitur: felicia oscula labris impressa lactentibus, cum inter crebra indicia reptantis infantiae, utpote verus ex te filius tibi mater alluderet, cum verus ex Patre Dominus imperaret. Nam auctorem tuum ipsa concipiens, edidisti in tempore puberem, quem habueras ante tempora conditorem. Felix puerperium, laetabile angelis, exspectabile sanctis, necessarium perditis, congruum profligatis: qui 0144C post multas assumptae carnis injurias, ad ultimum verberatus flagellis, potatus felle, patibulo affixus, ut te veram matrem ostenderet, verum se hominem, patiendo tormenta monstravit. Tu ergo, beata gloriosaque Maria, inter ista laudabilis, quae sic meruisti donum fecunditatis, quae virginitatis non amisisti suffragium. Tu es enim benedicta inter mulieres. Tu praerogata cunctis virginum catervis. Tu sequeris Agnum quocumque perrexerit. Tu virgineos choros et ab incentivae carnis illecebris alienos, per albentia lilia rosasque vernantes, ad fontem perennis vitae invitas. Tu in illa beatorum felicissima regione, primi ordinis dignitatem adepta es, plantis roscidis oberrans, inter paradisi amoenitates et gramineos choros tenero poplite pergens, felicique palma violas 0144D immarcescibiles carpis. Tu concinentibus sine fine angelis conjuncta, archangelisque sociata, indefessa clamitare voce, sanctus, sanctus, sanctus, non desinis.

III. Sed quid dicam pauper ingenio, cum de te quidquid dixero, minus profecto est quam dignitas tua meretur? Si matrem vocem gentium, praecellis: si formam Dei appellem, digna existis: si nutricem coelestis panis vocitem, lactis dulcedine reples. Lacta ergo, mater, cibum nostrum, lacta cibum angelorum, lacta eum qui talem te fecit, ut ipse fieret in te: qui tibi munus fecunditatis attulit conceptus, et decus virginitatis non abstulit natus: qui priusquam nasceretur, te matrem creavit, ex qua nasceretur, ut illinc procederet tamquam sponsus de thalamo suo, 0145A quo mortalibus oculis posset videri. Quanta fuit haec dignatio, ut crearetur ex te, quam creavit: portaretur manibus, quas formavit: sugeret tua ubera, quae ipse implevit! Quas itaque laudes charitati Dei dicemus, quas gratias ei agemus? qui nos ita dilexit, ut propter nos homo fieret, ut matrem hominis eligeret, ut uterum nostrae conditionis intraret, ut contumelias nati infantis subiret, atque cuncta humanitatis necessaria sustineret. Agentes ergo, quantum sufficimus, Creatori nostro gratias, Assumptionem gloriosissimae Dei genitricis cum gaudio celebremus. Dignum namque est cum summa ei gratulatione famulari, per quam insignia virginitatis pullularunt: siquidem ipsa Virgo exstitit ante conjugium, virgo in conjugio, virgo praegnans, virgo 0145B pariens, virgo lactans: et dicta merito mater, non de marito. Sanctae quippe Matri omnipotens Filius nullo modo natus virginitatem abstulit, quam nasciturus elegit. Exsultent ergo virgines, virgo peperit Christum: nihil ex eo quod voverunt putent exterminatum, quia mansit virgo post partum (( Al. abest haec pericope usque ad agnovit)). Exsultent viduae festum virginis celebrantes: Anna vidua virginem matrem agnovit. Exsultent conjugatae solemnia beatae matris frequentantes: Elizabeth conjugata a virgine matre salutata est Domini. Exsultent et pueri continentiam voventes puero. Ipse integritatem pueritiae consecravit, qui suae matri fecunditatem attulit, virginitatem non abstulit. Ipsi gloria per infinita saecula saeculorum. Amen.