Caput XV.

Et confestim, mane consilium facientes summi sacerdotes 0636C cum senioribus et scribis, et universo concilio: vincientes Jesum, duxerunt, et tradiderunt Pilato. Et interrogavit eum Pilatus: Tu es rex Judaeorum? At ille respondens, ait illi: Tu dicis. Et accusabant eum summi sacerdotes in multis. Pilatus autem rursum interrogavit eum, dicens: Non respondes quidquam? Vide in quantis te accusant. Jesus autem amplius nihil respondit, ita ut miraretur Pilatus. Per diem autem festum solebat dimittere illis unum ex vinctis, quemcumque petissent. Erat autem, qui dicebatur Barabbas: qui cum seditiosis erat vinctus: qui in seditione fecerat homicidium. Et cum ascendisset turba, coepit rogare sicut semper faciebat illis. Pilatus autem respondit eis, et dixit. Hic adest Samson, id est, sol eorum: quibus occubuit sol in meridie: Dalila, 0636D situla interpretatur: quae est synagoga, quae situlae more limpidum liquorem non tenet; et quisquilia immunda collegit. Samson noster maxilla verbi sui innumeras catervas Judaeorum et daemonum hic sternit: et fontem perennis vitae sitientibus nobis, id est, corpori suo aperiet. Pontifices concitaverunt turbas, ut peterent Barabbam, et crucifigerent Jesum. Hic duo hirci adsunt: unus ἀποπομπαίος, id est, admissarius: cum peccato populi in deserto inferni absolutus dimittitur: alter pro peccatis absolutorum, ut agnus occiditur. Pars Domini semper mactatur; pars diaboli, qui est magister eorum, effrenata in tartarum praecipitatur. Subditur.

Vultis dimittam vobis regem Judaeorum? Sciebat 0637A enim quod per invidiam tradidissent eum summi sacerdotes. Pontifices autem concitaverunt turbam, ut magis Barabbam dimitteret eis. Pilatus autem iterum respondens, ait illis: Quid ergo vultis faciam regi Judaeorum? At illi iterum clamaverunt: Crucifige eum. Pilatus vero dicebat illis: Quid enim mali fecit? At illi magis clamabant: Crucifige eum. Pilatus autem, volens populo satisfacere, dimisit illis Barabbam, et tradidit eis Jesum, flagellis caesum, ut crucifigeretur. Milites autem duxerunt eum intro in atrium praetorii, et convocant totam cohortem, et induunt eum purpura, et imponunt ei, plectentes, spineam coronam: et coeperunt salutare eum, Ave, rex Judaeorum! et percutiebant caput ejus arundine, et conspuebant eum, et ponentes genua, adorabant eum. Et postquam illuserunt 0637B ei, exuerunt illum purpura: et induerunt eum vestimentis suis. Et educunt illum, ut crucifigerent eum. Multas occasiones dedit Pilatus, liberandi salvatorem. Primo conferens latronem, deinde inferens, Quid ergo vultis faciam regi Judaeorum? Cumque respondissent, crucifigatur: non statim acquievit: sed secundum suggestionem uxoris, quae mandaverat ei, ut Matthaeus dixit: Nihil tibi et justo illi: respondit, Quid enim mali fecit? quod dicendo, Jesum absolvit. Milites induunt eum purpura, etc. Vestimentis suis nudatur, id est, Judaeis. Purpura induitur, id est, gentili Ecclesia, quae de scopulis maris est collecta. Item ea scandalizante exutus in fine: Judaica rursum induitur plebe. Cum enim intraverit plenitudo gentium, tunc omnis Israel salvus erit. Et adducunt 0637C illum, ut crucifigerent eum. Hic educitur Abel in agrum a fratre, ut perimatur: Hic adest Isaac cum lignis, et Abraham cum ariete in Sabech haerente. Hic adest Joseph cum fasce gremio somniato, et tunica talari sanguine lita. Hic adest Moyses cum virga, et serpente suspenso in ligno. Hic adest botrus in ligno portatus. Hic adest Elisaeus cum ligno ad quaerendam securim, quae in ima demersa est, et natavit ad lignum, id est, genus humanum: quod a ligno vetito in infernum cecidit, per lignum crucis Christi, et per baptismum aquae ad paradisum natavit. Hic adest Jonas, de ligno sortis in mare, in ventremque ceti triduo missus.

Et angariaverunt praetereuntem quempiam Simonem Cyrenaeum, venientem de villa, patrem Alexandri 0637D et Rufi, ut tolleret crucem ejus. Et perducunt illum in Golgotha locum, quod est interpretatum, Calvariae locus. Alii per merita patrum suorum commemorantur: alii per merita filiorum suorum. Hic autem Simon, qui crucem in angaria portat, meritis filiorum suorum, qui erant discipuli, commemoratur. Per hoc nos in praesenti vita admonemur, parentes adjuvari per natorum suorum sapientiam, ut populus Judaicus, propter patriarcharum, et prophetarum, et apostolorum merita, semper commemoratur. De amaritudine enim radicis surgit dulcedo olivae. Unde per Jeremiam ad Judaeam dicitur: Olivam uberem, pulchram, fructiferam, speciosam vocavit Dominus nomen tuum. Ut tolleret crucem 0638A ejus. Dum legerent: maledictus omnis qui pendet in ligno: factus est maledictus, ut tolleret maledictum. Simon qui portat crucem in angaria: ipse est qui laborat pro laude humana. Cogunt eum homines huic labori, quem non cogit timor et dilectio Dei. Ipsa species crucis, quid est nisi forma quadrata mundi? Oriens de vertice fulgens, Arcton dextra tenet: Auster in leva consistit: Occidens sub plantis firmatur. Unde Apostolus dicit: Ut sciamus, quae sit altitudo, et latitudo, et longitudo, et profundum. Aves, quando volant ad aethera, formam crucis assumunt: homo natans per aquas, vel orans, forma crucis vehitur. Navis per maria, antenna cruci similata sufflatur. T littera, signum salutis et crucis describitur. Et perducunt 0638B eum in Golgotha, quod interpretatur Calvaria. Tradunt Judaei, quando in hoc montis loco immolatus est aries pro Isaac, ut ibi decolletur, id est, Christus a carne sua, carnali videlicet Judaea separetur.

Et dabant ei bibere myrrhatum vinum, et non accepit. Et crucifigentes eum. Hoc aceto succus lethalis pomi abstergitur. Et non accepit, id pro quo patitur. Unde de eo dicitur: Quae non rapui, tunc exsolvebam. Et crucifigunt eum. Hic figitur salus in ligno, ligno primo infixa est mors. Lignum primum, lignum scientiae boni et mali est. Et secundum lignum boni tantum nobis, et vitae lignum est. Extensio manus primae ad lignum, mortem apprehendit: extensio autem secundae, vitam (quae perierat) invenit. Ligno 0638C hoc vehimur per mare undosum ad terram viventium.

Diviserunt vestimenta ejus, mittentes sortem super eis: quis quod tolleret. Vestimenta Domini, ejus mandata sunt, quibus tegitur corpus ejus, quod est Ecclesia, quae dividuntur inter milites gentium, ut sint quatuor ordines cum una fide, id est, conjugati et viduati, praepositi et separati: sortiti tunicam indivisam, quae est pax et unitas, inconsutilis in modum annuli regalis.

Erat autem hora tertia, et crucifixerunt eum. Hoc vere et proprie Marcus intulit: nam sexta hora tenebrae suffuderunt terram, ut non quis potuisset movere caput. A tricesimo namque fructu Marcus ascendit ad centesimum, id est, a tertia hora crucis 0638D usque ad tertiam resurrectionis post tres dies. Tricesimus fructus, est in cruce: sexagesimus in inferno: centesimus in paradiso.

Et erat titulus causae ejus inscriptus, Rex Judaeorum. Quod in titulis praenotatur Psalmorum, in finem ne corrumpas. Et hoc tribus linguis: Malach Jeudim: Βασιλεὺς ἐξομολογητῶν: Rex confitentium. Hae tres linguae, in crucis titulo conjunctae sunt, ut omnis lingua commemoret perfidiam Judaeorum.

Et cum eo crucifigunt duos latrones: unum a dextris, et alium a sinistris ejus. Et impleta est scriptura quae dicit: Et cum iniquis reputatus est. Et praetereuntes blasphemabant eum, moventes capita sua, et dicentes: Vah, qui destruit templum, et in tribus diebus reaedificat. 0639A Salvum fac teipsum, descendens de cruce. Similiter et summi sacerdotes, illudentes ad alterutrum, cum scribis dicebant: Alios salvos fecit, seipsum non potest salvum facere. Christus rex Israel descendat nunc de cruce, ut videamus et credamus. Et qui cum eo crucifixi erant, conviciabantur ei. Et facta hora sexta, tenebrae factae sunt per totam terram usque in horam nonam. Cum iniquis veritas deputata: unum reliquit sinistrum, alterum assumit dextrum: sicut in die judicii faciet: ex simili crimine, dissimiles sortiuntur fines. Alter antecedit Petrum in paradisum, alter Judam in infernum. Confessio brevis, vitam acquisivit longam: et blasphemia finita, poena plectitur aeterna. Hic pullus Judae ligatur ad vitem. Hic ἀναβολαίον, id est, pallium tingitur in sanguine 0639B uvae: hic lacerat haedi vineam. Blasphemantes eum, et moventes capita sua. Emittitur in capita iniquorum mors, quando excitantur vincula inferni, usque ad cervicem, qui est cervix generis humani. Descende de cruce: ne faceret salutem, quam inchoarat. Et viderunt postea resurgentem de sepulcro, quem de crucis descendere non credebant posse patibulo. Ubi est, Judaei, infidelitas vestra? Adhuc de vivo dicebatis, si rex Israel est, descendat de cruce. Vos ipsos consulo, vos ipsos judicium peto: quanto mirabilius est, mortuum posse resurgere, quam adhuc vivum de cruce velle descendere! Parva petistis, dum majora provenerint. Sed infidelitas vestra non potuit sanari signis multo fortioribus, quam petistis. Hic omnes declinaverunt, simul inutiles facti sunt. Facta 0639C hora sexta, tenebrae factae sunt per totam terram. Hic adest Noe, inebriatus ac nudatus, coelo et terra pallio tenebroso tectus, et homine irrisus. Hic stillavit sanguis de ligno.

Et hora nona, exclamavit Jesus voce magna, dicens: Eli, Eli, lamma Sabacthani, quod est interpretatum: Deus meus, Deus meus, ut quid me dereliquisti? Et quidam de circumstantibus audientes dicebant: Ecce Eliam vocat. Currens autem unus, et implens spongiam aceto, circumponensque calamo, potum dabat ei, dicens: Sinite, videamus si veniat Elias ad deponendum eum. Inde scribitur psalmus iste pro assumptione matutina, qua Christus ad crucem ducitur. Verba propria sunt filii hominis: unde sequitur juxta Lucam: In manus tuas commendo spiritum meum. 0639D Nona hora invenitur eversa domo decima drachma, quae perierat. Currens autem unus ex eis, invenit similitudinem eorum spongiam cavam, infirmam, aridam, ignibus aptam: implet aceto, hoc est, malitia et dolo: de quo dicitur: Plantavi te vineam Sorech, et quomodo conversa es in amaritudinem vitis alienae? Et exspectavi ut faceret uvas, et fecit spinas.

Jesus autem emissa voce magna, exspiravit. Et velum templi scissum est in duo, a summo usque deorsum. Videns autem centurio, qui ex adverso stabat, quia sic clamans exspirasset, ait: Vere hic homo, Filius Dei erat. Infirmata enim carne, vox invaluit divina, quae dicit: Aperite mihi portas justitiae, et ingressus 0640A in eas, confitebor Domino: cum ima voce, vel sine voce morimur, qui de terra sumus. Ille vero cum exaltata voce exspiravit, qui de coelo descendit: Velum templi scinditur, id est, coelum aperitur. Centurio ait: Vere Dei filius erat. Novissimi primi nunc efficiuntur. Gentilis confitetur populus: Judaea caecata negat, ut fiat eis error pejor priore.

Erant autem et mulieres, de longe aspicientes, inter quas erat Maria Magdalene, et Maria Jacobi minoris, et Joseph mater, et Salome. Et cum esset in Galilaea, sequebantur eum, et ministrabant ei: et aliae multae quae simul cum eo ascenderant Jerosolymam. Et cum jam sero esset factum, quia erat parasceve, quod est ante sabbatum, venit Joseph ab Arimathia, nobilis decurio, qui et ipse erat exspectans regnum Dei: et 0640B audacter introivit ad Pilatum, et petiit corpus Jesu. Pilatus autem mirabatur, si jam obiisset, et accersito centurione, interrogavit eum, si jam mortuus esset. Et cum cognovisset a centurione, donavit corpus Joseph. Joseph autem mercatus sindonem, et deponens eum, involvit sindoni, et posuit eum in monumento, quod erat excisum de petra: et advolvit lapidem ad ostium monumenti. Maria autem Magdalene et Maria Joseph aspiciebant ubi poneretur. Sicut non excluditur muliebris sexus a salute per Mariam virginem: ita non repellitur a mysterio crucis scientiae et resurrectionis per viduam Mariam Magdalenam, et caeteras matres. Joseph venit sero parasceve, ab Arimathia, quae interpretatur deponens, ad deponendum corpus in monumentum: nobilis decurio, exspectans et ipse 0640C regnum Dei: intrat ad Pilatum, petit corpus Jesu. Joseph mercatur sindonem, involutum corpus in sindone ponit in monumento, quod erat excisum de petra. Advolvit lapidem ad ostium monumenti. Mariae aspiciunt ubi poneretur. Haec omnia congruunt ad populum Judaicum, in fine credentem: qui nobilitatur fide, ut Abrahae sit filius. Deponit desperationem, exspectat regnum Dei: intrat ad Christianos, ut baptizetur. Quod significat nomen Pilati, id est, malleatoris, id est, qui domat ferreas gentes, ut regat eas in virga ferrea, et petit sacrificium: quod donatur poenitentibus in fine viaticum, et corde mundo, et peccatis mortuo: involvit in munimine fidei, stabilitum operculo spei, per opera charitatis concludit. Finis enim praecepti est charitas. Aspicientibus 0640D a longe electis, qui sunt stellae maris: quando, si fieri potest, scandalizabuntur electi.