Epistola XXII, Seu Explanatio In Psalmum CXVII.

I. In omni psalmo Dominus noster Jesus Christus prophetatur atque canitur. Siquidem ipse habet clavem David quae aperit et nemo claudit, claudit et nemo aperit (Apoc. III, 7) . Sed praecipue in centesimo decimo septimo psalmo, qui nunc psallendo lectus est, resurrectionis mysterium praedicatur. Hic enim psalmus, 0211B in quo a Spiritu sancto praesignati vocantur ad confitendum Domino in laude: vel ad confessionem gentium veri Israelitae in poenitentia veri sacerdotis Aaron domus, quod est in Ecclesia: sive generaliter omnes timentes Deum recte pro tantis muneribus pietatis Patris qui Filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum, a confessione incipitur. Quoniam bonus, quoniam in saeculum misericordia ejus (Rom. VIII, 31, 32) . Quis enim nostrum poterit esse considerans ea quae in eo quotidie exsultans canit Ecclesia: hoc est, passionem Domini Salvatoris resurrectionem sive ascensionem: et non magis erumpat in vocem, compos (( Al. consors)) illorum parvulorum effectus, Domino cum ramis et palmis exsultantium, O Domine, salvos nos 0211C fac, o Domine bene prosperare. Unde et ipse victor ad Patrem ascendens imperat Angelis, dicens: Aperite mihi portas justitiae: et ingressus in eas confitebor Domino (Psalm. XXIV, 7) . Hae sunt portae, de quibus in vicesimo tertio psalmo inter se invicem angeli loquebantur, ingressum Domino praeparantes: Levate portas, principes, vestras, et elevamini, portae aeternales, et introibit rex gloriae. Sed pulchre levari jubentur portae, et in sublime erigi. Siquidem juxta dispensationem carnis, et mysterium et victoriam crucis, major regreditur ad coelos, quam ad terras venerat. Haec porta Domini, justi intrabunt per eam. Per hanc portam ingressus est Petrus, ingressus est Paulus, ingressi sunt omnes apostoli, ingressi sunt et martyres, et quotidie sancti quique ingrediuntur. 0211D Per hanc portam primus latro cum Domino ingressus est.

II. Habetote fiduciam, et vos sperate similia. Sic enim ipse Apostolus dixit: Si consurrexistis cum Christo, quae sursum sunt quaerite, ubi Christus in dextera Dei sedet. Non dicit hic psalmus, soli apostoli, soli prophetae et martyres intrabunt per eam: sed justi introibunt per eam. Quicumque ergo juste agit, et inter justos Domini esse meruit, fiducialiter agat in eo sperans, quia intrabit per hanc portam. Quia Dominus non quaerit sanguinem confitentium: sed fidem, pro qua sanguis effunditur credentium. Si habuerimus fidem quae potest sanguinem fundere, imputabitur nobis et cruoris effusio. O vere infelices 0212A Judaei! o miseri atque miserabiles! lapidem qui per Isaiam repromissus est, quod poneretur in fundamentis Sion, et populum utrumque conjungeret, esse Dominum Salvatorem, esse Filium Dei, non agnovistis. Hunc vos reprobastis, aedificantes quondam congregationem Domini, et Templi Dei mysteria custodientes: qui reprobatus a vobis, factus est in caput anguli: et primam Ecclesiam de Judaeorum populo congregatam, et credentes ex nationibus in unum gregem et ministerium foederavit. A Domino factum est illud: hoc est mirabile in oculis nostris: ut nos qui ante passionem Domini sine testamento eramus exleges, adoptaremur in filios Dei: et priori cingulo putrescente, aliud sibi Deus lumbare contexeret, alium populum praepararet.

0212B III. Vos ergo, Judaei, habetis Scripturam, vos legitis libros, et nos in eum qui in eis scriptus est libris, ipsum adorantes, credimus. Vos tenetis paginas, nos sensum paginarum. Vos complicatis membranas animalium mortuorum, nos possidemus spiritum vivificantem. Quid mirabilius potest esse istius modi sacramento? Quid hac die felicius, in qua Dominus Judaeis mortuus est, nobis surrexit? In qua Synagogae cultus occubit, et est ortus Ecclesiae: in qua nos homines fecit secum surgere, et vivere, et sedere in coelestibus. Et impletum est illud quod ipse dixit in Evangelio: Cum autem exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me (Joan. XII, 32) . Haec est dies quam fecit Dominus, exsultemus et laetemur in ea. Omnes dies quidem fecit Dominus, sed caeteri dies possunt 0212C esse Judaeorum, possunt esse haereticorum, possunt esse gentilium.

IV. Dies Dominica dies resurrectionis, dies Christianorum, dies nostra est. Unde et Dominica dicitur: quia in ea Dominus victor ascendit ad Patrem. Quod si a gentilibus dies solis vocatur, et hoc nos libentissime confitemur. Hodie enim lux mundi orta est, hodie sol justitiae ortus est, in cujus pennis est sanitas. Numquid sol pennas habet? Respondeant Judaei, et qui tantum secundum litteras Scripturas intelligunt similes Judaeorum. Nos autem dicimus, quicumque sub alis istius solis fuerit, qui dixit in Evangelio: Quoties volui congregare filios tuos, quasi gallina pullos suos sub alas, et noluisti! iste securus erit ab accipitre diabolo, ab aquilis volantibus in 0212D Ezechiele, et omnia peccatorum ejus vulnera sanabuntur.

V. Ut autem sciatis, fratres mei, quod proprie psalmus iste de Domino scriptus est: et in Evangelio pueri sicut meminimus, qui intrante Jerosolymam Salvatore palmas levantes, clamaverunt atque dixerunt: Osanna in excelsis, benedictus qui venit in nomine Domini, Osanna in excelsis (Marc. XI, 9) : de centesimo decimo septimo psalmo istos versiculos assumpserunt: O Domine, salvum me fac. In Hebraeo scribitur, Hosianna. Unde et Judaei impatienter ferentes volunt prohibere parvulos: de quibus in Isaia loquebatur Dominus: Ecce ego et pueri mei quos mihi dedit Dominus (Isa. VIII, 18) . Tacentibus enim senibus 0213A et invidiae livore cruciatis, parvuli clamant, et Christum parvuli confitentur. Quod si et illi tacuissent, lapides utique clamarent, id est, gentilium populus: de quibus in Evangelio scriptum est: Potens est Dominus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae (Matth. III, 9) : nos significans qui duro quondam corde fuimus: sed nunc credentes in Christo Jesu in filios Abraham (( Al. tacet in filios Abraham)), in filios Dei omnipotentis, adoptati sumus per ipsum Dominum: cui est gloria in saecula saeculorum. Amen.