Epistola XXXIX. Seu Homilia Super Evangelium Matthaei.

0276B I. Sanctus evangelista docet nos necessitatem inopiae tolerantes, subsidii causa amicum debere perquirere, et id quod deest ad refectionem alterius, oportere altero mutuari. Intantum autem ad postulandum pervicacem esse voluit petitorem, ut ne nocturnis horis pulsare amici januam desinat, nec excitare eum dubitet quiescentem: ita etiam, ut taedium inferens, impudentia mereatur, quod amicitia non meretur, et communicationem panis extorqueat importunitas, quam non impetret humanitas. Ait enim: Quis vestrum habebit amicum, et ibit ad illum media nocte (Luc. XI, 5) ? etc.

II. Videtur ergo secundum litteram aliquid persuadere, ut media nocte quiescenti amico et clauso cubiculo, dormienti molesti esse minime desinamus. 0276C Sed si ad spiritualem nos intelligentiam revocemus, inveniemus non dure Dominum, sed utiliter praecepisse. Nam utique postquam discipulos orationem Dominicam docuit, hanc subjecit parabolam, ut intelligeremus importunos nos amicos esse debere, non exspostulando aliquid, sed potius precando: id est, Christum non carnali manu percutiendo, sed spirituali oratione pulsando. Ipse enim, si recte vivimus, amicus noster est. Nam quis amicior nobis est, quam ille qui pretio sui sanguinis nos redemit? Ipse, inquam, amicior omnibus est: qui cum sit Dominus, amicus esse dignatur, dicens ad Apostolos: Jam non dicam vos servos, sed amicos (Joan. XV, 15) .

III. Hujus ergo amici ostium incessabiliter pulsare debemus, et horis eum inquietare nocturnis, et usque 0276D adeo molesti esse, ut importuni etiam judicemur. Sed non hujus importunitatis vereamur offensam: quia haec apud Dominum importunitas opportuna est. Acceptior enim est illi impudens deprecatio, quam secura praesumptio: hoc est, plus meretur qui sollicitus orat instanter, quam qui confidens dissimulat negligenter. Ait enim et ille: si perseveraverit pulsans. Perseverans igitur meretur accipere, quod alibi evidentius dicit: Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit (Matth. XXIV, 13) . Non multum ergo juvat frequenter orare, cui contigerit aliquando cessare.

IV. Semper igitur et sine intermissione petendum est et pulsandum, ne precatio ante acta nihil prosit, 0277A si non ad finem eodem quo coeperit tenore pervenerit. Dico, inquit, vobis, et si non dabit illi surgens, eo quod amicus ejus sit, propter importunitatem ejus surget, et dabit. Magna perseverantia est, quae quamvis importuna est, quamquam molesta sit Deo: tamen plus amica est, quam amicus. Ecce enim quod amico negatur, perseverantia promeretur. Illi recusat de fiducia, huic de contentione compatitur. Illi non largitur familiariter pulsanti, huic pertinaciter miseretur oranti.

V. Pulsemus igitur ostium Domini, non solum per fidem, sed etiam perseverantia, ut aperiatur nobis: et media nocte pulsemus, ne gravis nos ad vigilandum peccatorum somnus invadat; quoniam scriptum est: Beati servi quos cum venerit Dominus invenerit 0277B vigilantes (Luc. XII, 37) . Hoc autem ostium aperiri sibi Apostolus exposcit, non solum tuis, sed etiam propriis orationibus obsecrans se juvari, dicens: Ut aperiatur mihi ostium ad loquendum mysterium Christi (Col. IV, 3) : scilicet aperto ostio illos sacramenti panes accipere desiderans, de quibus esurientis gentilis populi ad cognoscendum Dominum inedia saturetur. Et nos ergo pulsemus hoc ostium et perseveranter oremus, ut ex ipso sapientiae et scientiae panem accipere mereamur. Nam nisi substantiam exinde sumpserimus, fraternitatis istius desiderium proprio sermone reficere non valemus.

VI. Vel homo iste quilibet Christianus intelligitur, qui fidem Trinitatis tantummodo intelligit: et quod necessarium est, nisi alter eum doceat, ignorat. 0277C Amicus vero ejus, ut diximus, Christus est. Quod dicit, vadit ad illum media nocte, id est, in novissimo tempore, et dicit illi, Commoda mihi tres panes: ac si dicat anima illa ad Christum, Commoda mihi fidem Trinitatis, et fac me intelligere, quemadmodum operari me oportet. Amicus meus venit de via: ac si dicat, sensus meus ambulavit per diversas regiones, et rediens ad me vacuus est, non habeo alimenta spiritalia, quae ante illum ponam, nisi tu me doceas fidem Trinitatis, spem, charitatem, et omne quod ei tribuam: nec unde eum doceam habeo. Noli mihi molestus esse, et caetera. Distulit quidem desiderium, sed non abstulit, ut plus nos quaeramus, et inventus strictius teneatur. Quod vero dicit: Pueri mei mecum sunt: ac si dicat Dominus Christus omnipotens, 0277D sancti mei quos volui jam mecum sunt: Non possum surgere, et dare tibi. Ideo negat petitionem, ut probet cujuslibet perseverantiam. Et quod dicit: Si non dabit illi surgens eo quod amicus ejus est, propter improbitatem tamen ejus surget, et dabit illi quotquot habet necessarios: sic et Dominus Jesus amicus et frater noster (( Al. tac. noster)) Christianorum, omni importune fideliterque petenti, pro jugi petitione quidquid in nomine ejus petierit, sine difficultate tribuet. Sicut et sequitur.

VII. Ego vobis dico: Petite et dabitur vobis: quaerite, et invenietis: pulsate, et aperietur vobis: id est, petite Patrem, quaerite Filium, pulsate Spiritum sanctum. Vel petite cogitationibus, quaerite verbis, 0278A pulsate operibus. Sive, petite fide, quaerite opere, et pulsate scientia: et ecce omnia aperientur vobis. Quis autem ex vobis patrem petit panem, numquid lapidem dabit illi (Matth. VII, 9) ? Ac si dicat: qui petit a Domino charitatem et dilectionem, non illi dat duritiem cordis. Aut piscem, numquid pro pisce serpentem dabit illi (Ibid., 10) ? Per piscem fides intelligitur, per serpentem infidelitas: ac si dicat: Si petis a Domino fidem, non tribuit tibi infidelitatem. Aut si petit ovum, numquid porriget illi scorpionem? ac si dicat: Si habes in Deum spem veram, sive cogitationem sanctam in corde tuo cogitaveris, non contrarietatem, nec insidiarum calumniam a Domino pertimescas. Si ergo vos cum sitis mali, nostis bona dare filiis vestris, quanto magis Pater vester de coelo dabit vobis spiritum bonum 0278B timentibus se (Ibid., 11) ! Ac si diceret: Si homines carnales inter bonum et malum discernitis, et non vultis ut quisque vestrum de manu vestra malum pro bono recipiat: quanto magis Deus qui cuncta condidit homini, quem ad imaginem suam fecit, fideliter sibi petenti tribuet bona! Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur (Luc. XII, 49) ? Quid hoc loco ignem nisi Spiritum sanctum intelligimus: quem Dominus in terram misit, ut urat vitia et peccata, et accendat animas per charitatem atque illuminet?