In Evangelium Secundum Lucam.

Lucas, ipse consurgens, Syrus natione Antiochensis, arte medicus, discipulus apostolorum, secutus est Paulum, serviens Deo sine crimine, numquam habens uxorem, LXXXIII annorum obiit in Bithynia, plenus Spiritu sancto, sepultus in Constantinopoli. In Achaia, Graeca lingua Evangelium scripsit: Matthaeus 0567C scripsit Judaeis fidelibus: Marcus poenitentibus: Joannes perfectis: Lucas Graecis fidelibus.

Fuit in diebus Herodis, et reliqua. Hic implevit ordinem, dixit regem et regionem in qua fuit, sacerdotem, et gentem ejus, et uxorem ipsius indicat: de vice Abia, id est, in diebus Domini. Zacharias, memor Domini interpretatur: cui apparuit angelus Domini a dextris altaris, ostendit quod ei quia memor Domini est, demonstratur mysterium Dei. Abia, pater Domini, interpretatur: aptum fuit, ut in tempore officii, patris Domini coeptus esset iste, qui Patrem Dominum praedicasset. Elisabeth, Dei mei saturitas, interpretatur: figuram Mariae portat, quae plena Deo fuit; et ambo justi coram Domino, non coram hominibus, quia olim sterilis in lege maledictum 0567D fuit: incedentes in omnibus mandatis, id est, totam legem servabant.

Non erat illis filius, quia Elisabeth sterilis: et ambo perseverabant in diebus suis. Ideo hae duae causae memorantur: testimonium majus fuisset virtus. Ingressus Zacharias in templum, id est, Christus in Mariam: populus orat, idem primum rogat Zachariam populus, id est, libertatem de captivitate: apparuit ei angelus, non dixit, venit, quia ibi ante fuit. Zacharias turbatus est, id est, quia Judaei turbabuntur, 0568A adveniente Christo. Exaudita est oratio tua, id est, magis quam petisti: rogasti pro liberatione plebis, et donatus est tibi Praecursor. Et multi in nativitate ejus gaudebunt, quia post perditionem gaudebunt in vitam aeternam.

Quia ipse dixit, ecce agnus Dei, et reliqua: praecedit Christum, ante baptizatur, et praedicavit, ante conspectus, ante natus, et mortuus: sex causas, quia sex menses inter eos erant. Ego sum Gabriel, id est, fortitudo Dei. Concepit Elisabeth, non dixit de Zacharia: cognovit uxorem suam: quia defecit ab eis voluntas desiderii: et occultabat se, propter pudicitiam: ut probaret quod conceperat, si verum fuisset; mensibus quinque, id est, V millia saeculi, sive quinque libri Moysis.

0568B Auferre opprobrium meum, id est, sterilitatis opprobrium, et conceptionis in senectute: inter homines, quia non fuit opprobrium apud Deum. Sicut in sexto mense missus est Gabriel a Domino in civitatem: ita in sexto milliario mundi missus est Christus. Joseph, salvator, interpretatur, qui salvavit Aegyptum de fame: sive Maria benedicta, id est, a carne Christi: turbata autem quia nesciebat, si praeterito, an futuro quod angelus dixit: Spiritus sanctus venit in te: Spiritus nomen est omnis gratiae, quando inspiratur, quomodo agnovit Maria, quod dixit angelus, vel dum plena erat spiritu, sciebat quod angelus locutus est ei. Virtus Altissimi obumbrabit tibi, id est, abscondit te in Aegypto fugiendo. Cognata tua, ideo dicitur, quia Elisabeth de tribu Levi fuit, 0568C id est, de tribu Dei: ecce ancilla Domini, ut dicit, filius ancillae tuae.

Abiit in montem cum festinatione: quia omnis voluntatem Dei implere, festinare debet. Exsultavit infans in utero matris ejus, id est, honoravit filius filium, sicut honoravit mulier mulierem. Exclamavit voce magna. Aptum fuit, quia de Joanne dictum est, vox clamantis in deserto. Joannes est nomen ejus; cur non dixit Joannes: erit? quia ab angelo vocatus est antequam conciperetur. Et mirati sunt, id est, convenientia inter patrem et matrem. Benedictus Dominus noster bonitatem Dei dum rogavit Zacharias pro liberatione plebis, illi Praecursor donatus est. Erexit cornu salutis, id est, Christus quia cornu nec caro est nec ossus; sic et Christus, nec ossus, nec caro 0568D est: tantum divinitas. Puer crescebat, id est, corpore. Haec descriptio prima facta est, id est, Romanis, quia Julius primus regnavit Romanis, sed non tenuit universum mundum: et post eum regnavit Augustus: post Augustum Tiberius. In tempore Augusti et Tiberii tempus Christi completur baptismum suum: quia XV anno de regno Augusti venerunt in uno curro ad civitatem suam Augustus et filius ejus Tiberius. Post quam adsuerunt agnum mundi, ostendit quod in regno ejus nasceretur ipse, qui regnaret in universo mundo, et pater unitatem filii sui voluntatem. 0569A Ipso tempore apparuit circulus aereus erga solem, ostendit quod nascitur in tempore ejus, cujus potestas et pulchritudo, et lux, et sapientia circumdedisset omnem potentiam; primam pulchritudinem, lucem et sapientiam. Ipso tempore fluxit fons oleum a taberna meritoria tota die, usque ad vesperum: ostendit quod nascitur in tempore ejus, a quo fluxisset fons olei, id est, spiritalis unctio per totum Evangelium usque in finem mundi. Augustus patrem figurat. Tiberius filium. Propterea census datur, ut sciret rex numerum hominum et magnitudinem. A praeside Syriae, ostendit locum de quo Christus fuit: ut profiterent singuli in suam civitatem, ostendit, ut nullus extra Ecclesiam censum Deo reddat. Positus in praesepio, id est, corpus Christi super altare: 0569B bos et asinus in praesepio Christi ostendit gentes et Judaeos communicare super altare: locus in diversorio, id est, domus inter duos muros, duas januas habet: figuram Ecclesiae, inter paradisum, et mundum. Exercitus militum ostendit ducem Christum sequi. Pastores loquebantur, aptum fuit, ut pastores loquerentur: aptum fuit, ut pastores testimonium darent de vero agno. Transeamus in Bethlehem, ostendit nobis non aspicere retro, nec ad dextram, nec ad laevam, nisi ad Christum. Invenerunt Mariam, Joseph et infantem, per hos tres sanatus est mundus.

Maria conservabat omnia verba haec, id est, quod angelus ei dixit. Postquam consummati sunt dies octo, ut circumcideretur: et in octava beatitudine ostendit passionem Christi dum dicitur: Beati qui 0569C persecutionem patiuntur. Circumcisio Christi die octavo, ostendit sanguinem martyrum, usque in diem judicii: sive quia implevit legem, et non solvit. Postquam impleti sunt dies purgationis ejus, id est, duodecim dies de puero, de puella triginta in Lege fuit, ut mulier non intret in Ecclesia. Par turturum, aut duos pullos columbarum, per saevitiam turturis ostendit esse prudentiam sicut serpentis, per columbam simplices esse: par, ostendit, ut totum se homo offerat Deo. Revelationem gentium, id est, gloriam fidei. Ecce positus in ruinam, id est, his qui non credunt; in resurrectionem, his qui credunt in eum: et signum, id est, Evangelium. Veni separare hominem adversus matrem, et reliqua; ut ipse ait; Quae est mater mea? Beatus ille venter qui te portavit, et 0569D reliqua, id est, ut multi bonas cogitationes cogitent: dum non sola Maria mater Christi est.

Et tuam ipsius animam pertranseat gladius, id est, sermo Dei, sive passio Christi. Vixerat cum viro suo annos septem, id est, synagoga cum eptatico: et non discedebat de templo, id est, quia non debet Ecclesia discedere de coelo. Puer autem crescebat, id est, corpore. Et confortabatur, id est, spiritu. Cum esset duodecim annorum, id est, duodecim tribus quae venerunt ad Christum: post triduum invenerunt eum: pater, id est, Ecclesia, et mater, id est, synagoga: qui quaerebant 0570A eum, per tres Leges: et non invenerunt eum, nisi per Evangelium. Et erat illis subditus, ostendit quod filius hominis non venit ministrari, sed ministrare.

Ab anno quinto decimo Tiberii Caesaris, primus rex, primus praeses in nativitate Christi memorantur, id est, dum non coeperant docere; nunc autem rex quartus tetrarcha commemoratur, dum ad praedicationem et ad baptismum venit. Rex significat Christum, et quatuor tetrarchae ostendunt quatuor Evangelia: duo sacerdotes, id est, duas leges: per senum numerum, factus est mundus. Primus rex de Romanis, ostendit unitatem regni Romanorum, et quartus tetrarcha super Judaeos, ostendit divisionem regni Judaeorum, Factum est verbum Domini super Joannem, vade et praedica baptismum: Vallis implebitur, 0570B id est, Judaei et gentes: montes et colles humiliabuntur, id est, qui se humiliat exaltat: et erunt prava in directa, id est, qui fuit luxuriosus, sit castus: et aspera in vias planas, id est, qui superbus sit humilis. Videbit omnis caro salutare Dei, id est, Judaei et gentes, viri et mulieres:

Venit ad Nazareth, in qua nutritus est, ostendit, Ecclesiam in qua nutritus sit, homo non obliviscatur; et surrexit legere, hic ostendit, si id juniori revelatum fuerit, senior taceat, id est, Evangelista et Pentateuchum: surgit et Petrus in medio discipulorum: stetit, ostendit quod non reddendum, praedicandum est; propter quod unxit me, id est, non oleum commune, sed spiritale: evangelizare pauperibus, id est, ut beati pauperes spiritu, et captivis redemptionem, 0570C id est, Judaeis de Pharaone, et gentibus de diabolo: caecis visum, id est, Judaeis et gentibus: dimittere confractos, id est, Judaeos, lutum fabricando, et gentes idolis supplicando: annum Domini, id est, quia annus quatuor tempora habet, ostendit quatuor evangelistas: et duodecim menses, duodecim apostolos ostendit: et diem retributionis, id est, diem judicii: ad litteram, hodie impleta est Scriptura in auribus vestris.

Multae viduae erant in Israel, id est, Ecclesia; Elias significat Christum: Neeman Syrus significat gentes: filia, id est, synagoga: Giezi, id est, Ecclesia: habens daemonium, id est, idolis credendo. Quid nobis et tibi? id est, nobis tormenta, tibi gloriam. Secus stagnum, id est, secus legem: duae naves, id est, 0570D duas Ecclesias: duc in altum, id est, Christum ascendentem in coelum: tota die laborantes, nihil cepimus, id est, per veterem Legem nullum duximus ad vitam. Impleverunt ambas naves, id est, quia per Ecclesiam et synagogam convertit: ita ut mergerentur, id est, homo qui divitias, et paupertatem non sustinet. Exi a me, Domine, quia peccator sum, ostendit, id est, non exivit Dominus, quia non deserit veram humilitatem.

Noli timere, id est, non timeat peccator medicum. Ambulabat magis sermo de illo, id est, sanitatis et 0571A doctrinae. Quando orabat, ostendit theoricam vitam: quando sedebat, ostendit actualem vitam. Per tegulas, id est, per divinitatem: surge, et ambula, ostendit resurrectionem omnium. Exivit in monte orare, et descendit ad turbas, ostendit theoreticam, et actualem in unum.

Quatuor beatitudines leguntur, quia quatuor virtutes cardinales continentur: caudes, Latine dicitur cordis: istae quatuor lenes, ostenduntur quatuor partes mundi. Item octo ad octo animas pertinet, quae fuerunt in arca Noe, per quas omnes genus humanum ostendit. Merces vestra multa est in gloria, id est, pro praedicatione, persecutione et patientia. Secundum haec faciebant patres eorum prophetis, id est, odiebant, exprobrabant et ejiciebant 0571B nomina eorum. Vae vobis divitibus! quia habetis consolationem vestram, et non Deo gratias agitis, non Deo, sed divitiis vestris. Vae vobis! cum benedixerint homines, id est, inimicis vestris. Nihil inde sperantes, quod vos habetis date, ut in gloria recipiatis mercedem a Domino.

Numquid potest caecus caecum ducere? id est, stultus stultum docere: ambo in foveam cadent, id est, in perditionem. Ibat in civitatem quod dicitur Naum, ostendit post sanatum infirmum, quod suscitavit mortuum, quia infirmitas praecedit mortem. Filius unicus matris, id est, Adam de terra portatur a quatuor, id est, a quatuor elementis, unde homo est. Tangitur locus a Deo, id est, lignum crucis, quia periit Adam per lignum. Homo a terra portatur 0571C quando sola terrena cogitat, sive quando aeger est, ambulare non potest; ab aqua portatur, quando luxuriare cogitat, sive quando pro nimio frigore corpus tangi non potest; ab aere portatur, quando omnia pro laude humana agit, sive quando pro aegritudine flare non potest; ab igne portatur, quando pro nimia febre, tangi non potest. Tres mortuos suscitavit Dominus, id est, filium unicum matris, et filiam principis, et Lazarum. Primum in domo, id est, in cogitatione: secundum in porta, id est, in verbo: tertium de monumento, id est, in opere. Qui minor est in regno Dei, major est illo, id est, Christus, quia angeli nati sunt: ut dicat, minuisti eum paulo minus ab angelis: tamen Christus major est Joanne regnante cum Patre. Justificata est sapientia a filiis suis, id est, populi et publicani justificaverunt Deum.

Alabastrum unguenti, id est, corpus cum fide: stans retro, post ascensionem Domini: secus pedes, id est, apostolorum: lacrymis rigabat, id est, charitas interna in Deo: capillis, id est, superfluos cibos, et vestimentum dare: osculabatur pedes ejus, id est, cum omnibus pacem habere. Unus debebat denarios quingentos, id est, peccata gentium commissa 0572A per quinque sensus: alius quinquaginta, id est, peccata Judaeorum. Ista mulier Maria Magdalena fuit, de qua ejecta sunt septem daemonia. Quis est qui peccata dimittit, id est, potentia divina et virtus. Ista Maria figurat Ecclesiam, de qua ejecit septem vitia, quod in septem dies peccavit homo.

Vir quidam, id est, populus gentium: temporibus multis, id est, a principio mundi: vestimentum non induebatur, id est, fide: nec manebat in domo, id est, in Ecclesia: sed in monumentis, id est, consuetudo peccandi: catenis, et compedibus, id est, lex naturae et litterae: Sedentes, id est, in fide, post baptismum; vestitum, id est, in immortalitatem: ad pedes ejus, id est, ad apostolos. Dimisit illum, et dixit, Redi in domum tuam, ostendit de theorica nos venire ad actuale.

0572B Mulier, id est, Ecclesia: fluxum sanguinis, id est, lex naturae: ab annis duodecim, id est, duae aetates. Tangit fimbriam vestimenti ejus, id est, credidit in minimum mandatum Christi. Quis est, qui me tetigit, id est, qui me credidit: virtutem de me exisse, id est, ad probatum qui fidem habuit. Petrus, et Joannes, et Jacobus, id est, fides, spes, charitas: pater, id est, episcopus: mater, Ecclesia: castella et civitates, id est, servi, et domini. Narraverunt ei quae fecerant. Dies coepit declinare, id est, fieri nox. Dimitte turbam, Judaeos. Vos date illis manducare, id est, praedicate gentibus. Benedixit, id est, Evangelium; fregit, id est, ad litteram. Oportet filium hominis multa pati, id est, mori: navigantes ex politia 0572C periculo navigii, qui tranquillitatem post vidit periculum: excessus ejus multa pati.

Sequenti die, id est, in secunda lege: vir de turba exclamavit, id est, Abraham: filius unicus, id est, omne genus: subito clamans, id est, irascens: et elidit, in adulatione proximi: dissipat eum, id est, in desperatione: cum spuma, id est, cum stultitia. Manum super aratrum, id est, opus super Evangelium: retro, id est, in mundo: vomeres, id est, charitas: quatuor boves, id est, quatuor evangelistae. Designavit Dominus alios septuaginta, discipulos, sicut Moyses elegit septuaginta presbyteros de duodecim tribus, id est, ut septuaginta linguas, quae divisae erant per superbiam, in unam linguam, per humilitatem adunaret. Binos, animales in arca, et duo discipuli ad praedicationem, charitatem: ostendit novum et vetus Testamentum: corpus et anima, vir et mulier, et duo discipuli.

Mitto vos sicut agnos inter lupos: Ego pastor, vos oves: lupi, id est, scribae et pharisaei. Daemonia subjecta sunt nobis, id est, quod in Lege non fuit, in ore: super serpentes, id est, super ethnicos, quia serpens non occidit, sed venenum doctrinae effundit: et scorpiones, quorum cauda et caput aequale 0573A occidit: idem diabolus, qui initio et fine decipere vult. Homo descendebat, id est, mundus, qui anathema dicitur: in latrones, id est, daemones: dispoliaverunt illum, id est, de bona fide: flagellaverunt illum, id est, peccare fecerunt eum: semivivum reliquerunt, id est, vivum corpus, conscientiam et animam mortuam. Sacerdos, id est, Aaron: Levita, id est, tribus Levi cum lege sua: Samaritanus, id est, Christus: qui est de suburbanis Samariae; ipse interpretatur custos, quia de Christo Deo, custodiens parvulos Dominus. Alligavit vulnera ejus, id est, per poenitentiam strinxit peccata: infundit oleo et vino, severitate et suavitate Scripturae, praemio et poena: in jumentum suum, id est, in corpus suum; quia per passionem humanum genus perduxit ad stabulum, 0573B id est, ad Ecclesiam: duos denarios, id est, duas leges dedit stabulario, id est, ordo doctorum: quodcumque super erogaveris, id est, quodcumque feceris per diligentiam tuam de doctrina hominum: ego revertens, id est, ad judicium, reddam tibi.

Martha, id est, Ecclesia actualis. Maria, id est, Ecclesia theorica, quae verba Christi semper audit. Martha dixit, ut soror sua se adjuvasset, quia opus est activae vitae, ut ea contemplativa debeat adjuvari. Amice, id est, doctor: media nocte, id est, inopportunitate: tres panes, ostendit fidem Trinitatis. Amicus meus, id est, alius poenitentiam agens: de via, id est, de mundo: non habeo quod ponam ante eum, id est, non scio docere eum: ostium clausum, id est, ostium coeli, quod non aperit, nisi charitas: 0573C pueri mei mecum sunt, id est, virtutes coelestes. Quod deforis est, et intus, id est, fecit corpus, ipse fecit animam. Date eleemosynam, et omnia munda sunt: et si non dederitis, immunda sunt omnia quae habetis.

Noli timere pusillus grex: id sunt Judaei, quia crediderunt, quod maledictus fuit in lege, qui pauper fiebat. Lumbi vestri praecincti: ostendit castitatem: lucernae ardentes, id est opera bona: ut cum venerit, id est, in dolore: et pulsaverit, id est, anima per mortem: et confestim aperiant, id est, semper paratum esse: transiens ministrabit illis, id est, post judicium vitam aeternam. Ignem veni mittere in terram, id est, charitatem. Et illi Galilaei decem et octo significant, super quos ceciderit turris, id est, 0573D Spiritus sanctus, quia Siloe missus, dicitur. Dimitte eam et hoc anno, id est, Evangelium: fodiam circa illam, id est, praedicem: coffinus stercoris, peccata confiteri: in futuro, id est, in diem judicii. Mulier, id est, humanum genus: spiritu infirmitatis, id est, fide et opere: annos decem et octo, id est, duae leges, sive qui non impleverunt decem verba legis, et non crediderunt in resurrectionem, quia octavo die fit: per tres senos, ostendit, quod infirma fuit ante legem, sub lege, sub gratia. Inclinata ad terram, id est, terrena desideria: sursum 0574A respicere, id est, quia coelestia per poenitentiam non requirebat: vocavit ad se, id est, per confessionem: et imposuit illi manum, id est, bona exempla: curata est, spes sanitatis: prima sabbati, id est, in futuram requiem. Dicite vulpi illi, id est, Herodes, quia diabolus animal est, interne habitat, vineam exterminat: ita Herodes diabolus exterminat vineam, ut dicitur, vineam de Aegypto transtulisti.

Homo hydropicus, id est, humanum genus, fornicator: apprehensum sanavit, ostendit, quod tum impetus fornicationis sanatur. Homo, id est, Deus Pater: coena magna, id est, Evangelium: vocavit multos, id est, Judaeos: misit servum suum, id est, Christum in carmen: parata sunt omnia, id est, quod de Christo prophetata sunt. Villam emi, id est, pro 0574B avaritia ad Christum non veni: juga boum, id est, superbia: aliter juga boum, quinque sensus, vel quinque libri Moysi: mulierem duxi, id est, luxuriam. Pauperes et debiles, id sunt, qui cognoscunt peccata sua: ite in vias, id est, ad gentes: compellite intrare, id est, per confessionem. Turrem aedificare, id est, Christum sequi: sumptus, id est, abrenuntiare mundo. Quis rex, id est, apostolos: committere bellum, id est, compensationem operum: adversus alium regem, id est, adversus Christum: cum decem millibus, id est, cum operibus, quae sentit homo: cum viginti millibus, id est, cum operibus, quae sunt in occulto, et in palam: legationem mittit, id est, miserendo, eleemosynam dando: rogat, quae ad pacem sunt ut, est, non intres in judicio cum servo tuo, 0574C Domine. In terra, id est, in divitias: in sterquilinium, id est, in paupertatem. Mulier quaedam, id est, divitias: lucerna accensa, id est, Evangelium: drachma inventa in domo, id est, peccator in Ecclesia conversus.

Homo quidam, id est, Deus Pater. Duos filios, Judaeos et gentes, quia Judaeis prius data est lex: da mihi portionem, id est, vitam praesentem: divisit substantiam, id est, dedit libertatem arbitrii utroque populo. Peregre profectus est, id est, a Deo: vivendo luxuriose, id est, idolis adorando; fame valida, id est, de verbo Dei: uni civium, id est, philosopho: in villa sua, id est, in mundo: pascere porcos, id est, ut more porcorum vixit: et de siliquis, id est, implere ventrem, et non impinguescere: porci, id est, 0574D stulti. Mercenarii patris mei, id est, qui viliores sunt servi Dei: panibus saturantur: id est doctrina. Peccavi in coelo, ipsi dicunt hoc, qui diabolum patrem habent, qui peccavit in coelo. Misericordia motus, id est, venit in carne: ad servos suos, id est, ad apostolos: stola prima, fides, quam Adam perdidit: annulum, id est, crux in fronte: calciamenta, id est, Evangelium: vitulum saginatum, id est, Christus ex duabus legibus. Mortuus erat, id est, Adam: revixit, id est, per baptismum: perierat, id est, in desperatione; inventus est, id est, in spe. Filius senior, id est, 0575A Judaei: in agro, id est, immundo desiderio: symphonia et chorus, id est, prophetia et Evangelium: duo servi, id est, Isaias, etc.

Lazarus mendicus: nomen pauperis dicit, et divitis non; homines bonos scriptos in coelo, et malos non. Vulneribus plenus, id est, peccatis: dives Judaeos significat: pauper, gentes: canes, doctores, qui per linguam vulnera sanant. In sinu Abrahae, id est, in requie: sepultus in inferno, id est, in littera: elevans oculos suos, quia Judaei oculi fuerunt, id est, boni vivendo usque ad Christum: vidit Abraham: sic erit post judicium de inferno, videbunt regnum Dei, ut majorem poenam habeant, a majore gaudio. Extremum digiti sui in aqua, id est, qui modicas eleemosynas dant: crucior in hac flamma, id est, 0575B propria poena: chaos magnum, id est, confusio omnium rerum, sive vetus Lex, Recepisti bona in vita tua, id est, bonum fecisti, recepisti: Lazarus mala, id est, quia vindictam de malis suis in vita sua non recepit. Quinque fratres, id est, quinque libri Moysi, observabant signum: ex mortuis resurrexerit, id factum est, Christo resurgente: alii ex Judaeis, crediderunt. Si lapis moralis, id est, si gentiles ut equus molens non videt, cui servit, sic philosophus docet philosophiam, quae illi non prodest, sed sanctae Ecclesiae: auge nobis fidem, id est, dum auges mandatum.

Huic arbori moro, id est, Evangelio, quod rubicundam Christi crucem nuntiat: sicut moro rubicundus est: eradicare, id est, e populo Judaico: et 0575C transplantare, in populo gentili, id est, arbor moro: fructus ejus primus albus, postea rubicundus, deinde niger: ita diabolus, dum angelus albus fuit, niger in occasione Adae, rubeus in homicidio Cain et Abel. Duo molentes, ostendit duas Ecclesias, vel duo Testamenta: judex et vidua de semiplenis, et patientiam habebit in illis, sed non semper tacebunt. Duo ascenderunt, unus magnificabat sanctitatem suam et perdiderat eam: alter magnificabat peccata sua, et perierunt: jejuno bis in sabbato, id est, absque cibo et muliere. Quid faciam, ut vitam aeternam habeam? id est, ut supra dictum, talium est regnum Dei: et ita Nicodemus similiter cogitabat, quomodo potest homo iterum renasci? Non occides, et reliqua: quare haec dixit, quia in ipso corruit. Cum appropinquaret Hierico, 0575D id est, cum venit ad incarnationem.

Vir nomine Zachaeus, id est, Judaeus fuit, et Judaeos significat; interpretatur, justificatus, sicut Judaei se justificant: propter turbam, id est, divitiarum et vitiorum: in arbore, id est crucis: dimidium bonorum, id est, substantiae meae: do pauperibus, id est, frange esurienti panem tuum: et si quid fraudavi, reddam quadrupulum: hoc in Lege de animabus dictum, et in Evangelio de omni creatura dicitur. Homo nobilis, id est, Christus, abiit in regionem longinquam, id 0576A est, in coelum: accipere regnum sibi, id est, regnum coeleste: et reverti ad judicium. Decem servi, id est, omne genus humanum: decem mna, decem verba legis: cives ejus, id est, Judaei.

Miserunt legationem, id est, occisionem apostolorum: primus servus, et secundus ordo apostolorum. Mna uniuscujusque servi, id est, Scriptura: et similes sui, utrumque invenit. Lapides clamabunt, id sunt gentes: Judaei tacuerunt: flevit super eam, ostendit nos flere peccata nostra: circumdabunt te, id est, Romani circumdederunt eam: undique, id est, intus, et foras : ad terram, id est, in infernum: filius, id est, virtutes: quod faciebat in die, in nocte ruebat. Ingressus in templum, id est, quia die Dominico intravit in templum. Quaerebant eum perdere, 0576B ostendit novem servos, qui non negati sunt in ministeriis suis: homo quidam, id est, Deus Pater: plantavit vineam, id est, Judaeos: coloni, id sunt, legislatores: ipse peregre fuit, id est, omnes dimisit in libertate arbitrii sui: primum servum, id est, Isaiam: secundum, id est, Jeremiam: tertium, id est, Daniel: extra vineam, id est, extra Jerusalem. Quid faciet dominus vineae: venit et perdidit, id est, malus mala. Conquassabitur, id est, cruce conteret voluntates ejus: comminuet illum: id est, in vindicta crucis. Gens in gentem, id est, gens in Romanos: regnum in regno, id est, alii adversus Romanos: terrores, id est, quadrigae in aere audiebantur: signa erunt, ut fuit supra Jerusalem stella cum gladio igneo: contingunt in testimonio, id est, de Judaeis 0576C ad Gentes. Ego do vobis os et sapientiam, in Moyse dicitur, Ostendit tibi Deus sapientiam.

Capillus de capite non peribit, id est, mortalitate. Jerusalem calcabitur, id est, idola adorabuntur in ea: donec impleantur tempora gentium, id est, Judaeos conversos in finem mundi. Signa in sole, id est, litteram: sonus maris, id est, factum est mare Sodomiticum, pisces suos in terra jaciet. Venientem in nubibus coeli, id est, in prophetis et apostolis. Ficulnea et arbores, id est, synanoga et homines. In die docens in templum, id est, laboravit cum Judaeis: in nocte, in monte Oliveti, id est, requiescebat cum gentibus.

Homo amphoram aquae portans, id est, Moyses et Joannes Baptista: domus coenaculi, id est, Ecclesia: 0576D stratum, id est, fidem Trinitatis donec impleatur regnum Dei, id est, ministerium magnum: duo calices unum cum aqua, alterum cum vino, id est, cum mixtico aquae et vini in calice: vinum una aqua ostendit passionem per baptismum. Numquid aliquid defecit vobis, quando fiebat cum illis in carnem, id est, praecipiebat illis non habere curam saeculi: dum autem ab illis se separat, habere unicam fidem: emat gladium, id est, Legem: duo gladii, id sunt, duae Leges.

0577A Filius hominis sedens a dextris virtutis: ut Dixit Dominus Domino meo, et reliqua. In veste alba remisit eum ad Pilatum, id est, in fide Trinitatis: venit ad gentes, ad plebem Israel. Facti sunt amici, id est, uterque populus ad fidem Christi. Herodes significat populum gentium: Pilatus, Judaeos. Leviathan densi seduna, Barabbas filius diaboli dicitur. Flete super vos, id est, super gentem vestram: tunc incipient dicere, id est, plebs Israel: dicite montibus, id est, patriarchis: collibus, id est, prophetis. Dimitte illis, id est, bibant sanguinem quem effuderint, ut fiant vasa misericordiae, quae sunt vasa irae. Nesciunt quid faciunt, et si scirent, Dominum majestatis numquam crucifixissent: quia per ignorantiam fecerunt. Hodie mecum eris in paradiso, id est, qui sequitur Christum, 0577B tenebras non habet, sed lumen vitae.

Joseph, id est, populus Israel: aromata, et unguenta, id est, fides, spes, charitas: una sabbati, id est, Evangelium, quod lucescit per noctem veteris Testamenti. Mulieres primae resurrectionem viderunt: aptum fuit, ut per ipsas prius salus cucurrisset, per quas prius accurrebat mors. Et ecce duo viri steterunt, in Matthaeo unus angelus, in Marco adolescens, in Joanne duo angeli, in Luca duo viri dicuntur, id est, multa itinera mulierum, et diversae sunt visiones: vel in unum, iterum et una visio et dissimiles sunt narrationes evangelistarum.

Linteamina sola posita, ostendunt quod non indigent corpora vestimento post resurrectionem: secum mirans, id est, quod derelinquantur vestimenta. 0577C Duo ex illis ibant, ostendit gentes, quia sic ostensus est illis, qui foris erant, sicut his qui intus erant: castellum, id est, mundum. Jerusalem, id est, coelestis: stadium, id est, octava pars de milliario: stadia LX ostendit numerum dierum, in quibus factus est mundus. Nomen castelli Emmaus. Et ipse finxit se longius ire: id est, ad gentes: et cognoverunt in fractione panis, et non cognoverunt eum, cum praedicationem audirent. Evanuit ab oculis eorum: ostendit, quod non possumus tardare in theorica: et longius fuit ab eis, quando non cognoverunt, id est, quia longius possumus manere in actuali vita: cum aperiret nobis Scripturas. Pax vobis: nunc eos congregat in unam pacem. Quare non uno loco surrexit, et ascendit? quia honor descendit Jerusalem ad gentes. 0577D Dominus hic implevit, quod ipse dixit, Orate pro persequentibus: dimisit.