Caput VII.

An ignoratis, fratres? scientibus enim legem loquor. Hic incipit difficultatem legis ostendere, ut illos hortetur 0674D ad gratiam sine ejus timore transire.

Quia lex in homine dominatur, quanto tempore vivit. Homo, sive lex homini.

Nam quae sub viro est mulier, vivente viro, alligata est legi. Si autem mortuus fuerit vir ejus, soluta est a lege viri. Comparatione legis, mandatum virum appellat: ut ostendat legem sine effectu vindictae quasi mortuam, nobis jam mortificatis impedire non posse, quominus ex integro ad Christum (qui resurrexit a mortuis) transeamus: qui merito nobis viveret, si invenisset quod punire posset in nobis.

Igitur, vivente viro, vocabitur adultera, si fuerit cum alio viro. Si autem mortuus fuerit vir ejus, liberata est a lege viri, ut non sit adultera, si fuerit cum alio viro. 0675A Quamdiu vivit vir, tamdiu illi secundum ejus solius necesse est vivere voluntatem: cum autem, illo mortuo, alio viro mulier fuerit copulata, jam non illi secundum prioris viri consuetudinem est vivendum.

Itaque, fratres mei, et vos mortificati estis legi. Noluit juxta comparationem, legem illis dicere mortuam; sed quod verbis eis dicere non audebat, intellectui dereliquit.

Per corpus Christi, ut sitis alterius viri: qui ex mortuis resurrexit, ut fructificetis Deo. Commoriendo Christo, qui damnavit peccatum in carne.

Cum enim essemus in carne, passiones peccatorum, quae per legem erant, operabantur in membris nostris. Cum essemus in carnali conversatione, passio concupiscentiae operabatur in oculis: et in caeteris membris 0675B caeterae passiones: quae tamen per legem ostendebantur esse peccata. Item in carne est: qui voluntate carnis ducitur: et legi Dei obedire prohibetur: quia non potest duobus dominis servire. Nunc autem gratia Spiritus sancti, docti passiones vincere, in carne non sumus, quia mortui sumus legi, quae doctrinam gratiae non continet.

Ut fructificarent morti. Ut nos legis severitas interficeret.

Nunc autem soluti sumus a lege mortis, in qua detinebamur. Morientes peccato, in quo detinebamur a lege.

Ita ut serviamus in novitate spiritus. Spiritualis gratiae praeceptis, et non litterae legis. Item servitus nova est, non diligere mundum, neque ea quae sunt 0675C in mundo: et carnis curam non facere in concupiscentiis. Lex enim bona terrae promittens, nutrire novit amatorum carnis desideria. Juste hic discipuli Jesu legi mortui sunt, quoniam mundo abrenuntiaverunt.

Et non in vetustate litterae. Nunc scriptae et naturalis legis facit mentionem: quia scripta lex et naturalem continet. Infert autem dicens: Nam concupiscentiam nesciebam nisi per legem. Personam juvenis sumit, ostendere volens, quia quamdiu sumus infantes, omnino quid sit concupiscentia ignoramus. Cum autem crescere coeperimus, initium accipit concupiscentia (quae a lege prohibita est) in nostram pervenire notitiam, cum jam possimus discernere bonum et malum.

0675D Quid ergo dicemus? Lex peccatum est? Quia ab ea semper mortem dixerat esse solutam. Item ex hinc vult ostendere: quoniam non custodiendo legem, non fuit legis infirmitas, sed humanae voluntatis. Dicendo autem: Peccatum non cognovi, nisi per legem: personam pueri assumit, qui per aetatis infirmitatem legi obnoxius non est: sed ubi adoleverit, sub lege esse incipit, et mandata cognoscere.

Absit. Contra Manichaeos. Quod si dixerint, timuit scandalum: semper ergo timuit, et numquam contra legem locutus est. Unde ergo vos audistis, quod ille non fecit?

Sed peccatum non cognovi, nisi per legem. Hic in persona ejus hominis loquitur, qui legem accepit, 0676A id est, qui primum Dei mandata cognoscit: cum consuetudinem habet delinquendi.

Nam concupiscentiam nesciebam, nisi lex diceret: Non concupisces. Non dixit; non habebam, aut, non faciebam: sed, nesciebam: hoc est, nesciebam concupiscentiam esse peccatum. Item sicut lumen in tenebris, vel offendiculum, vel foveam ostendit: similiter, et lex praecavendum, et observandum esse a peccatis facit notitiam peccatorum: et per hoc legem sanctam et bonam esse dicimus.

Occasione autem accepta, peccatum per mandatum operatum est in me. Hic peccatum diabolum appellat, sicut in Apocalypsi nominatur: scilicet auctor peccati. Dicit ergo occasionem mandati: quod excusationem ignorantiae abstulit. Gravius enim facit, 0676B quam ante peccare: sicut omnis invidus tunc magis occasionem nocendi amplectitur, quando aliquid committitur ei, cui ille molitur insidias.

Omnem concupiscentiam. Quae fuerat lege prohibita.

Sine lege enim. Pene lex in oblivione erat naturalis, quae suggerebat, quid sit peccatum: idcirco lex litterae superducta est: ut commoneret oblitos. Item, si cum lex non esset, peccatum mortuum est: Insaniunt qui de Adam per traducem asserunt ad nos venire peccatum. Propterea hic dicit, peccatum mortuum est: quia in infantibus, qui sine lege sunt, non vivit, id est, impune committitur. Nam maledicente infante parentibus, videtur esse peccatum, non tamen vivum, sed mortuum.

0676C Peccatum mortuum erat. Puer licet peccet, mortuum est in eo peccatum: quia non est legi subjectus.

Ego autem vivebam sine lege aliquando. Quasi justum et liberum vivere me putabam: sive in praesenti vivebam. Item, cum autem puer essem, legi obnoxius non eram.

Sed cum venisset mandatum. In fine oblivionis recognitum est peccatum, adveniente mandato: ut omnis qui illud fecerit, mortuum se esse cognoscat.

Peccatum revixit. Ubi adolevi, et coepi esse sub lege: et delictum, quod cum essem puer, per ignorantiam erat in me mortuum, revixit in me lege dominante. Ita ergo, inquit, mandatum, quod erat ad vitam datum, hoc mihi in mortem inventum est, 0676D pueritiae consuetudine, et more peccandi. Item, quia vixerat per naturalem scientiam, et mortuum fuerat per oblivionem, ideo dicitur revixisse per legem.

Ego autem mortuus sum. Quia sciens praevaricavi.

Et inventum est mihi mandatum, quod erat ad vitam, hoc esse ad mortem. Quod custoditum proficiebat ad vitam, neglectum duxit ad mortem. Item poenam mortem dicit, quam nobis peccatum per deceptionem suam acquisivit, ostendens temporalia et terrena, quae putantur esse bona: et legem praevaricare suadens, quae vitam aeternam facientibus repromittit.

Nam peccatum, occasione accepta, per mandatum 0677A seduxit me: et per illud occidit. Itaque lex quidem sancta, et mandatum sanctum, et justum, et bonum. Contra impugnatores legis et contra eos qui justitiam a bonitate secernunt: lex et sancta et bona dicitur et justa. Nisi, inquit, abundaverit justitia vestra. Sed et Deus nonnumquam in veteri Instrumento bonus, et in novo dicitur justus. Pater juste, ait Dominus. Contra Marcionistas hic locus facit.

Quod ergo bonum est, mihi factum est mors? Absit. Non mihi ipsa causa mortis exstitit, sed ego qui peccando invenio mortem.

Sed peccatum, ut appareat peccatum, per bonum operatum est mihi mortem. Per bonum legis revelatur peccatum, et ab ipsa punitur. Item vult ostendere qualiter infantis, qui ante sine lege erat, cum coeperit 0677B adolescere, et a parentibus nihilominus prohiberi, peccatum incipiat apparere. Apparet autem, cum illud vitare didicerit. Ipsum enim peccatum si in proficiente aetate, non solum non abscinditur, sed augetur, supra modum peccans efficitur, dum jam veniam non meretur.

Ut fiat supra modum peccans. Ante legem modum habebat per ignorantiam: super modum est, cum scienter admittitur. Item hoc dicit, quoniam peccatum, cum per aetatem obnoxium non erat adolescenti aetati, dominante sibi lege, commissi reputatur in culpam: factum est ultra modum peccatum.

Peccatum per mandatum. Nunc ex persona ejus, qui aetatem legitimam habet, sermo profertur. Qui enim dicit: Quia lex spiritualis est, seipsum condemnat 0677C propria voluntate peccante. Unde adjecit: Ego autem carnalis sum, venundatus sub peccato: ut ostendat, quia cum esset liber, ipse se venundedit peccato. Quid enim iterum dicit? Quod enim operor non intelligo: hoc est nolens discernere nocere, volens noceo. Aliena desidero, in eis fraudare non optans: hoc enim ostendit dicens: Non enim quod volo ago: hoc est mihi bonum fieri; sed quod odi illud facio: similiter intelligitur, mihi malum fieri. Si enim, quod nolo mihi malum fieri, hoc facio: consentio legi, quia bona est, praecipiens, quod tibi fieri non vis, alii non feceris.

Scimus enim, quia lex spiritualis est. Quae spiritualia mandat.

Ego autem carnalis sum. Ego quamcumque legem 0677D accipio, et carnaliter vivere consuevi.

Venundatus sub peccato. Quod enim operor, non intelligo. Non enim, quod volo bonum, hoc ago: sed quod odi malum, illud facio. Proposito peccato, ut si consilium ejus accepero, ipsius servus efficiar, sponte memetipsum subjiciens, etiam quasi inebriatus consuetudine peccatorum, ignoro, quid facio. Quod enim operor, non intelligo. Sive ita pronuntiandum: ego non intelligo malum esse, quod invitus admitto, cum malum nolo facere, quod committo: utique cum lege sentio, quae mala et non vult, et prohibet. Potest autem et intelligi: Si pecco, legis severitati meipsum subjicio. Item invenitur peccare, qui voluntati carnis inservit.

0678A Si autem quod nolo, illud facio: consentio legi, quoniam bona est. Si ea, quae lex praecipit contraria voluntati carnis, custodire voluero secundum carnem, quod nolo, illud facio: secundum vero voluntatem spiritus, legi Dei spirituali atque bonae convenio.

Nunc autem jam non ego operor illud. Ante consuetudinem ergo libens ego ipse faciebam. Item dicens: Jam non ego operor illud: ostendit, quia non est hominis rationalis, irrationalium animalium ritu vivendum. Inferens autem, quod habitat in me peccatum: docuit, quia totum se tradiderit passionibus carnis, quae Deo sunt inimicae.

Sed quod habitat in me peccatum. Habitat quasi hospes, et quasi aliud in alio: non quasi unum, ut accidentia scilicet, non naturalia.

0678B Scio enim, quia non habitat in me, hoc est in carne mea bonum. Non dicit: Non est caro mea bona. Item hoc ex persona ejus dicitur, qui peccandi consuetudinem habet, et carnis vitiis tenetur obnoxius.

Nam velle adjacet mihi. Est voluntas, sed non est effectus: quia carnalis consuetudo voluntati resistit. Item voluntas carnis amatur magis, quam Dei. Ideo dicit, velle adjacet mihi, ut id quod mihi bonum fieri volo, non perficiam proximo: nam quod odi pati, illud facio.

Perficere autem bonum non invenio. Non video facere.

Non enim quod volo bonum, hoc facio; sed quod nolo malum, hoc ago. Sicut, verbi gratia, si quis jam devorare consuevit, etiam cum non optat, incurrit.

Si autem quod nolo, illud facio: jam non ego operor 0678C illud, sed quod habitat in me peccatum. Non ego, qui invitus, sed consuetudo peccati: quam tamen necessitatem mihi ipse paravi.

Invenio igitur legem volenti mihi facere bonum. Si ego volo, invenio mihi legem bonum facere contra adjacens malum. Item hoc est quod ait, secundum animae voluntatem bonum velle se facere; adjacere sibi malum juxta desideria carnis.

Quoniam mihi malum adjacet. Quod dicit: Quoniam mihi malum adjacet: ostendit, quia non per necessitatem peccat: sed propria voluntate ducitur ad peccatum, cum vult esse carnis amator.

Condelector enim legi Dei, secundum interiorem hominem. Consentio legi secundum mentem. Item interior homo noster rationalis et intelligibilis, est anima 0678D quae consentit legi Dei. Lex enim ejus est rationabiliter vivere, et non duci irrationabilium animalium passionibus. Exterior vero, est corpus nostrum. Ejus autem lex prudentia carnis est: quae docet edere, et potare, et caeteris uti luxuriis, quae repugnant rationi. Et si superaverint, legi peccati subjiciunt. Sic enim ita est, sicut quidam aestimant: quia quod nolumus, hoc facimus.

Video autem aliam legem in membris meis. Desideria consueta, vel persuasionem inimici.

Repugnantem legi mentis meae. Conscientiae scilicet naturali, vel legi divinae, quae in mente consistit.

Et captivantem me in lege peccati, quae est in membris meis. In consuetudinem delictorum.

0679A Infelix ego homo: quis me liberabit de corpore mortis hujus? Ego qui sic detineor, quis me liberabit de consuetudine mortifera corporali?

Gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. Admirabiliter intulit, dicens: Gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum: quia quae Moyses et naturalis lex non docuit, haec docuit Dominus noster Jesus Christus: contemnere mundum, et superare vitia. Unde beatus Apostolus hoc docet, dicens: Qui autem Christi sunt, carnem suam crucifixerunt cum vitiis et concupiscentiis. Item, quem lex non potuit liberare: numquid non Paulus nondum erat Dei gratia liberatus? Unde probatur, quia ex alterius persona haec loquitur.

Igitur ego ipse mente servio legi Dei. Recapitulat, 0679B ut concludat, et rursum in persona ejus, qui sub lege erat, haec loquitur.

Carne autem legi peccati. Homo carnalis duplex est quodammodo, et in semetipso divisus.