Caput VI.

Audet aliquis vestrum habens negotium adversus alterum. Audet aliquis contra praeceptum Domini venire, dicentis: Si quis vult tecum judicio contendere, et caetera. Notandum quod aliquando Apostolus in medio causae quam agit quosdam sensus inserat, 0731C et de latere jactet, quibus explicitis, rursus revertatur ad causam.

Judicari apud iniquos, et non apud sanctos? Hic probatur Christianos tunc judices non fuisse, quia iniqui dicuntur.

An nescitis, quoniam sancti de hoc mundo judicabunt? Quod Dominus repromisit discipulis, dicens: Sedebitis, et vos judicantes duodecim tribus Israel: etiam omnibus hoc promittens, qui eos fuerint imitati. Nam ex ipsis unus periit, cujus loco alius successit: cui nihil fuerat repromissum. Paulus quoque et Barnabas apostoli sunt ordinati a sancto Spiritu.

Et si in vobis judicabitur mundus. Sive per vos, vel vestro exemplo.

0731D Indigni estis, qui de minimis judicetis. Nescitis quoniam angelos judicabimus: quanto magis saecularia! Ergo indigni sunt de rebus exiguis judicare, qui et mundum totum et angelos judicabunt. Illos angelos qui, cum carnem non habuerint, peccare voluerunt, hi qui in carne sancti esse voluerunt judicabunt.

Saecularia igitur judicia si habueritis. Quae de rebus saeculi oriuntur.

Contemptibiles qui sunt in Ecclesia, illos constituite ad judicandum. Possunt de his etiam illi qui minimi sunt in Ecclesia judicare. Item contemptibiles in Ecclesia eos judices dicit quos appellat in inferioribus infideles.

Ad verecundiam vestram dico. Sic non est inter vos 0732A sapiens quisquam, qui possit judicare inter fratrem suum. Erubescere debetis, eo quod nemo sit inter vos tam sapiens, qui noverit causas inter fratres discernere: ut non necesse sit publice litigare.

Sed frater cum fratre judicio contendit, et hoc apud infideles. Duplex peccatum est, et quod judicio contenditis, et quia apud infideles vos ad jurgia provocatis.

Jam quidem omnino delictum est in vobis. Jam hoc solum delictum est, quod contra praeceptum facitis Christi.

Quod judicia habetis inter vos. Qui semper pacem habere deberetis, etiam cum rerum temporalium detrimento servatam.

Quare non magis injuriam accipitis? Quare non 0732B magis fraudem patimini? Sed vos injuriam facitis, et fraudatis. Cum illata secundum Evangelii praeceptum, et Domini exemplum patienter sustinere deberetis: vos econtrario non solum non suffertis, sed etiam non facientibus irrogatis.

Et hoc fratribus. Quod nec inimicis reddere deberetis, fratribus facere non timetis.

An nescitis quia iniqui regni Dei non possidebunt? Quod regnum Dei non possidebunt, nisi omnia peccata baptismi gratia diluantur?

Nolite errare: neque fornicarii, neque idolis servientes, neque adulteri, neque molles, neque masculorum concubitores, neque fures, neque avari, neque ebriosi, neque maledici, neque rapaces, regnum Dei possidebunt. Nolite errare, putantes vobis solam 0732C fidem sufficere ad salutem, cum omne peccatum permanens, excludat a regno: sicut ad Galatas ait: Manifesta sunt opera carnis, quae sunt, fornicatio, immunditiae, contentiones, irae, et his similia, quae praedico vobis: quoniam qui talia agunt, regnum Dei non consequentur. Ideo autem addidit, et his similia: ne quis negaret, praeter haec alia esse peccata, quae regnum Dei prohiberent intrare.

Et haec aliquando quidam fuistis, sed abluti estis, sed sanctificati estis, sed justificati estis. Nolite de praeteritis timere peccatis, tantum ne post baptismum delinquatis. Aut qui ut assolet praeventus fuerit, ad poenitentiam convertatur. Item omnia peccata baptismi gratia diluuntur. Item alia expositio: Hoc contra haereticos dicit, qui Christum, et Spiritum 0732D sanctum a Deo Patre separare conantur. Hic enim ostenditur quoniam sicut Pater, ita et Christus, et Spiritus sanctus peccata abluit, justificat, atque sanctificat.

In nomine Domini nostri Jesu Christi et in spiritu Dei nostri. Abluti in nomine Christi, sanctificati per spiritum Dei.

Omnia mihi licent, sed non omnia expediunt. Qui de fornicatione tractabat, voluit gulam et intemperantiam, materiam fornicationis ostendere, et simul destruere. Item hoc dicit: quia liberi sum arbitrii, et licet mihi agere quod velim: non tamen debeo ipse aliquo peccato esse subjectus.

Omnia mihi licent, sed ego sub nullius redigar potestate. 0733A Esca ventri, et venter escis. Licet nobis manducare et bibere, sed si nimium ventri subditi fuerimus, ipsum licitum trahit nos ad illicita, hoc est, ad fornicationem: ita et de omnibus intelligendum, quae cum peccatum non sunt, occasiones tamen possunt capere delictorum.

Deus autem hunc et hanc destruet. Et haec duo, id est, escam et ventrem, et hominem, his subditum, et voluptatibus servientem. Item in resurrectione mortuorum non destruetur ventris substantia, sed esus ciborum, et ventris opera cessabunt. Quoniam regnum coelorum sicut idem Apostolus ad Romanos dicit, neque esca, neque potus est.

Corpus autem non fornicationi, sed Domino: et Dominus corpori. Non fornicationi, sed Domino 0733B exhibeatur: et Dominus corpori copulabitur. Dominus enim nobiscum est quamdiu fuerimus cum illo: si dereliquerimus eum, et ille nos derelinquet.

Deus vero et Dominum suscitavit, et nos suscitabit per virtutem suam. Quia caput nostrum suscitavit, et nos suscitabit, si tamen ejus membra per sanctitatem esse mereamur.

Nescitis quoniam corpora vestra membra sunt Christi? Omnis Ecclesia, corpus Christi est: singuli autem membra.

Tollens ergo membra Christi. Tollit Christi membra, id est, abscindit se a corpore Christi, qui junctus est meretrici.

Faciam membra meretricis? Absit. Non dixit fornicarii; ut ostenderet eum ejusdem et criminis esse, 0733C et nominis, cujus illa est. Apud homines enim minus videtur viri, quam mulieris admissum.

An nescitis, quoniam qui adhaeret meretrici, unum corpus efficitur? erunt enim, inquit, duo in carne una. Quomodo cum uxore licite, ita et illicite cum meretrice una caro efficitur per amorem.

Qui autem adhaeret Deo, unus spiritus est. Quomodo per carnis opera, caro fit: ita per opera Dei, spiritus efficitur.

Fugite fornicationem. Cujus crimen videtis esse gravissimum.

Omne enim peccatum quodcumque fecerit homo, extra corpus est: qui autem fornicatur, in corpus suum peccat. Omne peccatum potest et ab uno committi: qui membrum dici potest, non tamen 0733D corpus. In fornicatione autem duo pereunt, etiam corpus. Gravius ergo malum est, in quo duae animae moriuntur. Gravare vult fornicationis causam, quae illis per consuetudinem levissima videbatur. Item alia expositio: De his qui sunt in conjugio constituti, Apostolus sumit exemplum. Quomodo, inquit, scriptum est: Erunt duo in carne una: id est, vir et uxor, unum corpus efficitur. Unde si aliquis ipsorum fuerit fornicatus, peccat in alium, quasi in proprium corpus. Residua autem peccata, specialia uniuscujusque sunt: nec alterum condemnant.

An nescitis, quoniam membra vestra, templum sunt Spiritus sancti, qui in vobis est? quem habetis a Deo. Cui gravissimam injuriam facitis fornicando.

0734A Et non estis vestri. Empti enim estis pretio magno. Qui non est suus, non debet suae voluntati servire: sed illius a quo emptus est, secundum ipsius jussum, dicentis: Qui vult post me venire, abneget semetipsum sibi. Si enim homo a servo pauca pecunia comparat, continuam exigit servitutem, quanto magis ille qui nos sua morte redemit! Sicut ait Petrus: Scientes quod non corruptibilibus, argento vel auro redempti estis de vana vestra conversatione paternae traditionis, sed pretioso sanguine, quasi agni immaculati et incontaminati Christi. Aliter: Rescindit emptionis pactum quisquis inculcaverit jus testamenti: et a servili conditione alienus est, qui libertate suae voluntatis non impeditur.

Glorificate, et portate Deum in corpore vestro. Glorificate 0734B Deum actibus vestris, et portate eum, ejus imaginem conservando: sicut ait alibi: Sicut portavimus imaginem terreni, ita portemus imaginem coelestis.