In Evangelium Secundum Joannem.

In principio erat Verbum, id est, quia omnia in ipso inchoantur et finiuntur. Verbum Patris filius apud Deum: quia filius apud patrem semper est. Deus erat Verbum, id est, Deus erat filius: hoc erat in principio apud Deum: omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil: haec idola: quod est, in eo vita erat, hoc est, quia illi omnia antequam fiant, vivunt: vita erat lux hominum, lux et vita 0578A Christus est: in tenebris lucet, id est, in populo Judaeorum per Legem et prophetas: Judaei eum non cognoverunt: erat lux vera, quae illuminat omnem hominem, et reliqua: lux vera illuminat nascendo, nutriendo, vivendo, et per gratiam baptismi Spiritus sancti, illuminat scientiam: in mundo venit, mundum non cognovit, id est, populus Judaeorum: pars aliena, pars aliqua cognovit eum: in sua venit, in sua gente secundum carnem: sui eum non receperunt: quique eum receperunt, dedit potestatem filios Dei fieri: per fidem ex eo nati sunt per renovationem baptismi, et gratiam Spiritus sancti. Verbum caro factum est, et habitavit in nobis, id est, per assumptionem carnis: vidimus gloriam ejus, id est, per transfigurationem, et resurrectionem illius.

0578B Post me venit, ostendit, secundum carnem nativitatem: ante me factus est: id est, per ipsum facta sunt omnia; et quia prior me erat, et de plenitudine ejus nos omnes accepimus: nascendo, nutriendo, vivendo, gratiam pro gratia, veteris Testamenti gratia novi Testamenti. Item per fidem et charitatem: per litteram Legis, vel prophetiam: tres modi per gratiam baptismi gratiam aeternam. Filius qui est in sinu Patris, id est, in corde, vel in secreto: confessus est Joannes, non esse Christum: non negavit, se praecursorem esse Christi. Aliter ostendit novum Testamentum: et ego nesciebam eum, ostendit Joannes non scire per baptismum Christi redemptum esse mundum, nam sciebat eum Filium Dei esse, et natum in carne.

0578C Rabbi, ubi habitas? id est, in qua doctrina commoveris, sive doces? venite, discite doctrinam meam, quia omnes vult venire ad se; apud eum manserunt die illo, ostendunt novum Testamentum, sive vitam praesentem: hora decima significat vespere mundi: in crastinum voluit exire in Galilaeam, id est, post resurrectionem suam ad gentes: sub fico, id est, sub Legis littera, vel synagoga: coelos apertos, id est, generi humano: angelos ascendentes, et descendentes, id est, in ministerium Christi. Die tertio nuptiae factae sunt, id est, tertia lex: nuptiae copulatio Ecclesiae cum Christo intelligitur: Maria Jesu in nuptiis, ostendit synagogam: Jesus et discipuli ejus, figura Ecclesiae; deficiente vino, id est, defectio litterae Legis. Nondum venit hora mea, id est, nondum 0578D venit tempus passionis Christi: sex hydriae, sex aetates, in vinum, Christus: Architriclinus Joannem ostendit, quod ante bibit Joannes passionem, quam Christus: aqua vinum factum, ostendit renationem et vetus Testamentum in novum. Aliter per aquam baptismum Joannis, per vinum passio Christi, item per vinum sanguis Christi, ut ipse ait, sanguis ejus verus potus est. Bonum vinum servare, ostendit mysterium: mysteria veteris Testamenti. Per oves vendentes, doctores ostendit, qui dona sacra vendunt; per oves homines simpliciter ostendit. Flagellum de 0579A resticulis, id est, vindicta pro variis peccatis, unde ejiciuntur de Ecclesia. Jesus non credebat se ipsum illis, id est, pro parte carnis. Nicodemus nocte venit ad illum, per noctem ostendit litteram Legis, sive ignorantiam cordis, ut illustraretur a lumine scientiae Dei. Scimus quod a Deo venisti, ostendit eos, qui receperunt Christum per fidem: caro nascitur ex carne, et sanguine, ut vivat corporaliter in mundo, iterum renascitur anima ineffabiliter ex Spiritu sancto, ut vivat in aeternum.

Spiritus ubi vult spirat, id est, quem vult illuminat, sicut dicit Apostolus, qui enim adhaeret Christo, unus Spiritus est. Vocem ejus audis, ostendunt illuminationem auris cordis; unde propheta ait, Audiam quid loquatur in me Dominus, Deus. Quod scimus, 0579B loquimur, quod vidimus testamur, quod dicimus, scimus, ostendit per modos locutionis, sive tota Trinitas, vel Christus cum apostolis et prophetis: testamur, id est, testimonium damus: testimonium nostrum non accipitis, id est, praedicationem nostram non creditis: Christus de coelo descendit assumendo carnem.

Nemo ascendit ad coelum, nisi Christus; cum arbore, id est, Ecclesia; sicut exaltatus serpens in deserto, et Christus exaltatus est in ligno crucis: sicut illi percussi a serpentibus, per visum serpentis aerei liberabantur: ita et homo percussus a diabolo, qui credit passionem Christi, liberabitur. Venit in terram Judaeam, in terram confessionis: in Enon, id est, nomen loci, ubi immolaverunt filios et filias 0579C suas daemoniis, unde accepit nomen Gehenna: juxta Salim, quae interpretatur pacis, quam vocaverunt Jebus, unde acceperunt nomen Jebusei; nondum enim erat Joannes in carcere, ostendit, quia nondum erat consummatio Legis litterae. Illum oportet crescere, me autem minui: qui putabatur esse propheta, inventus est propheta. Quod vidi et audivi, secundum divinitatem, hoc testificatur: secundum divinitatem testimonium ejus nemo accepit. Hic totum pro parte ponitur; item credite, quia Deus verax est.

Oportebat eum transire per Samariam, ostendit, sicut praedicavit Judaeis, praedicaret et gentibus: praedium, id est, agrum - fons ad fluendum, puteus ad potandum: Fatigatus Jesus ex itinere, ostendit veniendum per incarnationem super historiam Legis 0579D litterae: per horam sextam fides Samaritanorum intelligitur, qui erant ferventes: mulier, id est, synagoga: haurire aquam, discere historiam Legis litterae: petit Jesus bibere, id est, petere fidem mulieris: puteus altus, id est, altitudo mysterii Legis: fons aquae salientis ad vitam aeternam, id est, praedicatio Evangelii ebulliente ex ore apostolorum, sive credentium. Quinque viros, ostendit quinque libros Moysi: et nunc quem habes, non est tuus, ostendit librum Josue. Reliquit hydriam suam, id est, pristinam conversationem: abiit in civitatem: ostendit 0580A primitivam Ecclesiam quasi ad gentes, sive ad populum. Levate oculos vestros, id est, oculos fidei: albas messes, id est, corda fidelium: qui seminaverunt, id est, prophetas: qui metunt, sunt apostoli. Mansit apud eos duos dies, id est, post duo Testamenta tradita Judaeis: abiit in Galilaeam, id est, ad gentes. Hic aliter, qui mortui sunt corporaliter, in futuro audiunt vocem ejus, et resuscitantur. Sicut habet in se vitam: ita et filius: quod dicitur, dedit filio, hoc est, pro parte carnis. Qui bona fecerunt in resurrectionem vitae, hoc est, qui seipsum judicat, resurgit: et aliter, qui mortui sunt in peccatis, per conversionem fidei vivunt ad vitam: ipsi resurgunt ad judicium, qui hic male egerunt. Quod dicit, non facio a me quidquam, ostendit pro parte corporis: 0580B sicut audio, et judico: judicium meum justum est: non quaero voluntatem meam, sed qui misit me Patris, hic voluntatem suam posuit, pro membris.

Si testimonium perhibeo de me, testimonium meum non est verum; sicut ait Salomon, Laudet te alienus, non os tuum. Neque vocem ejus audiunt umquam, ostendit infideles, qui praedicationem ejus non receperunt. Ascendit in montem cum discipulis suis, id est, ad altiorem vitam ascendere tentans: Philippum, id est, ad probandum, non ad perdendum. Quinque panes, quinque libri Moysi; per ordeaceum, intelligitur asperitas Legis litterae: fenum multum, perfectionem populi ostendit: ne quid pereat de reliquis, id est, nolite mittere doctrinam ubi non aedificat. Ascendit solus in montem, id est, ad Patrem; 0580C descenderunt discipuli ad mare, hoc est ad gentes: ascenderunt in navem, id est, in Ecclesiam. Tenebrae factae sunt, id est, vesperascente mundo, aut impetum persecutionis post ascensionem Christi: remigantes, id est, confugientes ad Christum.

Jesum ambulantem super mare, id est, calcantem vitia mundi: turbas ascendentes in navem quaerentes Jesum, ostendit, ut omnes cum proprio labore requirant Christum. Manu dicitur apud Hebraeos, unde accepit nomen manna; apud Latinos hoc est panis vivus, sive corpus Christi transfiguratum mysterio. Tribus modis suscitatur homo, id est, de infidelitate ad fidem, de peccato ad poenitentiam, in novissima die corporaliter, in resurrectionem. Ego vivo propter Patrem, ostendunt secundum divinitatem; scenopegia, 0580D id est, fictio tabernaculorum. Vos ascendistis ad diem festum, ego non ascendo: vos quibus mundus delectatur, ego non ascendam, quia non sum de mundo. Die festo mediante, Ascendit Jesus Jerosolymam, maxime incendente zelo Judaeorum: mea doctrina non est mea; et si mea, quomodo non mea? mea est, quae ex ore meo eis procedit: non est mea, quia quae a Patre audivi, haec loquor vobis. Aliter secundum carnem mea est, sed secundum divinitatem non est mea. Unum opus feci, et omnes miramini totum hominem sanum feci in sabbato, hoc est, 0581A totum genus humanum in novo Testamento. Nolite judicare secundum faciem, id est, personam hominis nolite accipere. Nescitis unde sim, id est, secundum carnem.

Adhuc modicum vobiscum sum, ostendit usque in passionem: quaeretis me et non invenietis, id est, corporaliter: et ubi ego sum, vos non potestis venire, id est, per incredulitatem nisi per fidem. In novissimo autem die festivitatis, id est, peracta festivitate Judaeorum; qui sitit veniat, et bibat, id est, qui sitit verbum Dei veniat, et bibat doctrinam Evangelii: flumina de ventre, id est, doctrina de corde: fluent aquae vivae, id est, praedicatio Evangelii, quae donat perpetuam vitam: quia Jesus nondum erat honorificatus, ostendit honorificationem passionis et resurrectionis: 0581B reversi sunt unusquisque in domum suam, id est, in malitiam suam.

Mulier in adulterio deprehensa, ostendit synagogam, quae adulteravit legem Moysi, secuta (( Suppl. est)) eam traditionum paternarum, sive Ecclesiam ex gentibus, quae relinquens Deum, fornicata est cum daemonibus: qui adducunt eam in medio, ostendit Judaeos, qui accusatores sunt Ecclesiae Christi. Moyses mandavit lapidare: tu quid dicis? tentantes eum pro duabus causis, si dixisset lapidare, dixissent illi, non facit ille, quod docet, remittite ad nos: si dixisset non lapidari, dixissent: Contradictor Legis est. Jesus inclinans se deorsum, id est, de sedibus paternis in mundum ad redimenda peccata generis humani: digito scribebat in terra, ostendit peccata eorum: 0581C erexit se, ut erigeret eos, qui incedebant in peccatis: iterum inclinans se, scribebat in terra, ostendit remissa peccata mulieris: remansit solus Jesus cum muliere in domo, id est, cum Ecclesia, in mundo. Qui sequitur me non ambulat in tenebris, ostendit non tantum gressus pedum, sed affectum cordis; non in tenebris, id est, ignorantiae, neque in tenebris peccatorum; sed habebit lumen vitae, id est lumen scientiae, et lumen perpetuum. Multa habeo de vobis loqui, et judicare, ostendit, quia si credideritis, multa vos docebo, et si non credideritis, multa loqui ad excusationem vestram.

Ille ab initio homicida erat: quia semetipsum interfecit superbiendo; aliter primum hominem, quem Deus immortalem condidit, et ipsum fecit mortalem, 0581D et per ejus suggestionem occisus est Abel. Quis ex vobis arguet me de peccato? Qui ex Deo est, Dei verba audit, id est, qui intelligit et facit: Samaritanus es, et daemonium habes, hic quod non fuit, nec habere: et quod erat, tacendo consensit. Ego gloriam meam non quaero, est qui quaerit, et judicet: Deus Pater: non quaero sicut simulatores faciunt, et injuste judicant. Abraham pater vester exsultavit ut videret diem meum: vidit, et gavisus est, id est, vidit fidem in spiritu, et vidit illum in persona angelorum: tres vidit, quasi unum salutavit, ubi dixit, Divertite, domini 0582A mei, ad domum servi vestri, si inveni gratiam in oculis tuis. Amen, amen dico vobis, est amen geminatus intellectus, vere, sive, fideliter: annuntians novum et vetus Testamentum: ante Abraham ego sum: de divinitate locus est. Tulerunt lapides, ut jacerent in eum, id est, lapidea corda habentes: abscondit Jesus, ostendit se absconsum a cordibus eorum. Et exivit de templo, id est, de populo Judaeorum. Jesus transiit per medium eorum, id est, abiit ad gentes.

Vidit hominem caecum a nativitate, caecus humanum genus significat. Neque hic peccavit neque parentes ejus, ut intelligas hoc quod dixit neque peccavit: Adam primus creatus, ad videndum malum, clausos habuit oculos, cum transgressus fuit mandatum Dei: apertos oculos tenuit ad malum, et clausit ad bonum. 0582B Quid igitur parentes nisi genus humanum, et instigatores vitiorum, aut ipsa vitia significantur? Me oportet operari, id est, predicare: donec dies est, id est, dum sum in mundo: veniet nox, id est, persecutio apostolorum, sive persecutio antichristi: nox quando nemo potest operari, id est, post uniuscujusque exitum. Exspuit in terram, id est, incarnationem Christi. Lutum fecit, linivit oculos meos: ostendit sicut primum hominem de limo terrae formavit: ita per eumdem genus luti reformavit genus humanum. Vade et lava ad natatoria Siloe, demonstrans baptismum: per parentes intelligitur diabolus seu vitia: qui dixerunt aetatem habet, ipse pro se loquatur, qui noluit hominem confiteri Christum: hunc nescimus unde sit, ostendit quia nesciebant ejus divinitatem. 0582C In judicium ego veni in hunc mundum, ostendit, qui audit verbum, et recepit judicium, accepit ad condemnandum: ut qui non vident, videant, ostendit gentes, quae legem non acceperunt: et qui vident caeci fiant, id est, Judaei: qui videbant per legem caeci facti sunt, quia non crediderunt in Christum.

Qui non intrat per januam, ostendit episcopos qui per praemia intrant, non per vocationem Dei, sive populi: pastores sunt ovium, qui pro lucro animarum, non pro ambitione saeculi sunt: huic ostiarius aperit: primus ostiarius Joannes Praecursor Christi: scripturae scriptura divina: vocat nominatim, id est, novit Dominus qui sunt ejus: producit illas, in doctrinam, sive in regnum; ante illas vadit, id est, exemplum quod docuit prius fecit: praecedit illos in 0582D regna coelorum; sive et omnes doctores boni praecedunt exemplis. Vocem meam audiunt, id est, doctrinam: alienum non sequuntur, id est, fidem et doctrinam haereticorum. Quotquot venerunt fures fuerunt, et latrones, id est, pseudoprophetae, qui fuerunt, et erunt tempore antichristi. Per me si quis intraverit, salvabitur, hoc est, qui per doctrinam Christi salvabitur, ingredietur, per poenitentiam in Ecclesiam: et egreditur, de praesenti saeculo ad regnum Dei. Aliter, egredere contra haereticos expugnandos. Fur non venit, nisi ut occidat et perdat, 0583A isti sunt ordines sacerdotum, qui pro gratia turpi lucri, non pro lucro animarum ingrediuntur. Ego veni, ut vitam habeatis, id est doctrinam meam: et abundantius habeatis, id est, vitam aeternam: mercenarius, est qui pro lucro terreno docet: vidit lupum, et fugit, id est, diabolum, vel haereticum. Alias oves habeo, quae non sunt ex hoc ovili, gentes ostendit: sit unus pastor, id est, Ecclesia, et Christus: hic lapis angularis inter medium parietem, qui fit utraque unum.

Potestatem habeo ponendi animam meam, et iterum sumendi eam: ostendit pro parte carnis. Pater quod dedit mihi majus est omnibus, ostendit Christum, vel Spiritum Dei majorem esse omnibus operibus saeculi. Ego dixi, Dii estis, tribus modis dicitur, id 0583B est essentialiter, qui semper est, id est, Deus: nuncupative, dii estis: false deos dicit daemones, sive idola. Abiit trans Jordanem, id est, ad gentes, ubi Joannes primum baptizans, et mansit ibi, ostendit Ecclesiam. Lazarus figurat Judaeos quia Judaei infirmi erant a fide Christi: Martha et Maria doctrinam bonorum Judaeorum ostendit. Haec infirmitas non est ad mortem, ostendit, quia qui mortui sunt hominibus, Deo vivent: mansit ibi duos dies, id est, duo Testamenta. Eamus iterum in Judaeam, reversam fidem in Judaeos per Eliam et Enoch in finem mundi: duodecim horae sunt diei, dies Christus est: duodecim horae, duodecim apostoli: si quis ambulaverit in die non offendit: in die, id est, in doctrina Christi, aut apostolorum, non offendit in peccato: 0583C quia lucem hujus mundi videt, id est, Christum per scientiam videt. Si quis ambulaverit in nocte, offendit, per noctem intelliguntur tenebrae peccatorum, sive ignorantia cordis. Non eram ibi, ostendit praesentiam carnis: sciebat mortuum esse, id est, quia omnia novit: 1º in domo archisynagogi, 2º filium viduae in portam civitatis, 3º Lazarum de monumento: in domo, id est in corde: in porta, id est, in ore: in monumento, id est, opere: per eadem moritur homo, et per easdem resuscitabitur. Martha, ut audivit quia Jesus venit, obviavit ei: hic Martha significat Ecclesiam, quae obviavit Christo per fidem: Maria domi sedebat, contemplationis vitam ostendit. Qui credit in me, et mortuus fuerit, vivet: sive corporaliter, sive in peccatis per poenitentiam: 0583D omnis qui vivit, et credit in me, qui hic in bonis operibus vivit in Christo: Non morietur in aeternum. Lacrymatus est Jesus, ostendit sicut verus Deus, et verus homo exemplum compassionis; ligatis manibus et pedibus, ostendit vincula peccatorum: faciem sudario ligatus, id est, velamen super corda Judaeorum: solvite illum, id est, per praedicationem fidei. Judaei quanto majora signa videbant, tanto magis obcaecabantur. Tollent locum et gentem, locum Jerosolymam possident Romani et gentes, quae dispersae sunt per regiones. Princeps causas dixit, expedit unum hominem mori, quam tota gens pereat, quia 0584A ministerium Dei habebat prae manibus et Spiritum Dei, hoc locutus est: ut filios Dei, qui divisi erant, congregaret in unum, in toto mundo.

Martha ministrabat, ostendit activam vitam. Lazarus discumbens cum Jesu, significat Ecclesiam: Maria accepit libram unguenti: ita et totus mundus quod intelligitur, corda fidelium. Per unguentum odorem confessionis; Maria Ecclesiam significat: unxit pedes Jesu, id est, per confessionem poenitentiae: domus repleta est ex odore unguenti: ita et totus mundus repletus est de passione et resurrectione Christi. Ut audivit turba, quod Jesus venisset, acceperunt ramos palmarum, obviam Jesus exierunt, ostendit, quia tres secundum adventum post resurrectionem rapiuntur in aera cum Domino. Invenit asinum, 0584B per asinum populum gentilium ostendit: sedit super eum, id est, per confessionem fidei. Noli timere, perditionem tuam: quia Salvator tuus venit, filia Sion, ostendit congregationem fidelium ex Judaeis et Gentibus. Totus mundus post eum abiit, quia per passionem et resurrectionem suam totum mundum de peccato redemit: et secutus est eum. Accesserunt ad Philippum, et rogabant, ut viderent Jesum, ostendit gentes per praedicationem apostolorum conversas ad fidem: granum tritici, figuram Christi tenet: si mortuum fuerit, multa grana affert: sic et Christus . . . . . multiplicavit Ecclesiam suam.

Clarificavi, et iterum clarificabo, id est, clarificasti illum in resurrectione Lazari, iterum clarifica illum in sua resurrectione: princeps mundi mittitur foras, 0584C id est, diabolus ejectus de potestate mundi per passionem crucis. Ambulate dum lucem habetis, id est, dum Christum corporaliter et spiritualiter vobiscum habetis: ne tenebrae vos comprehendant, id est, tenebrae ignorantiae et persecutiones peccatorum. Abscondit ab eis, id est, corporaliter, sive spiritualiter. Domine, quis credidit auditui nostro? quis pro raritate ponitur, sive pro difficultate: auditus, fides est, quam per Spiritum sanctum audivimus: brachium Domini, Filius Dei est: cui revelatum est, id est, aliqua pars: ex Judaeis revelatum ex gentibus, id est, qui credit in me, non solum secundum humanitatem, sed secundum divinitatem, aliter non solum in me, sed et in Patre, quia ego in Patre, et Pater in me. Qui videt me, videt qui me misit; ac si aperte dixisset, 0584D qui vidit me verum hominem esse, et credit, me verum Deum esse, videt et Patrem secundum divinitatem.

Non veni ut judicem, sed ut salvificem mundum, ostendit, quod per effusionem sanguinis redimeret mundum: dilexi vos, quia eram in mundum: usque in finem dilexit: exemplum dedit, ut omnes in Dei veritate permaneant usque in finem. Coena facta, ostendit passionem Christi: Sicut post coenam prandium non fit: sic Christus postquam semel passus est, non ostendit se iterum passurum: surgens a coena, ostendit passionem nostram, resurrectionem, 0585A sive ascensionem: ponit vestimenta sua, ostendit, quia deponenda erant vestimenta ejus ad crucem.

(Incipit capitulatio.) Accipiens linteum, praecinxit se linteo, id est, mortificatio ipsius: mittit aquam in pelvim, ostendit gratiam baptismi: coepit lavare pedes discipulorum suorum, et extergere linteo, per lavationem pedum, baptismum apostolorum intelligitur, per extersionem lintei ostendit per passionem Christi extersionem peccatorum. Non lavabis pedes mihi in aeternum, pavore perterritus dicebat: si non lavero te, non habebis partem mecum, ostendit, qui non est lavatus per baptismum, et per confessionem poenitentiae, non habebit partem apud Dominum: accepit vestimenta sua, iterum ostenditur, quod revertetur ad Judaeos in finem mundi: non est servus 0585B major domino suo, neque apostolus eo major, qui misit illum, id est, ego patior, et vos patimini. Aliter si ego me humilio usque ad vestigia vestra: ita et vos humiliate vos omnibus: levabit contra me calcaneum, id est, calcaneum extrema pars membri est.

Et per buccellam introivit in eum Satanas, id est, sicut Apostolus ait, qui indigne accipit Corpus Domini, et sanguinem ejus, judicium manducat et bibit. Praeceptum novum do vobis, ut et diligatis invicem: in Vetere dicitur, diliges amicum, et odio habebis inimicum. Dominus dicit, diligite inimicos vestros: hoc est praeceptum novum: non conturbetur cor vestrum, hic praedicat apostolis de passione sua: credite in Deum, et in me credite, quia Filius Dei sum.

0585C Credite, in domo Patris mei, id est, in Ecclesia, mansiones multae sunt, id est, sicut in uno homine sensus divisus est: ita in Ecclesia, quae est corpus Christi, gratiae multae sunt: vado parare vobis locum, id est, parabo vobis vitam, sicut Apostolus: advocatum habemus apud Patrem, qui interpellat pro nobis. Ego sum via et veritas, et vita, via sine errore Christus est, veritas sine falsitate, vita sine morte ipse est.

Amodo nostis eum et vidistis eum, id est, quem cognoverunt oculis corporis, et cognoverunt oculis cordis, secundum divinitatem per illustrationem Spiritus sancti: majora horum facit, id est, quia Christus per fimbriam mulierem sanavit: apostoli vero per umbram infirmos curabunt. ( Explicit 0585D Passio.)

Rogabo Patrem meum, et alium Paraclitum dabit vobis: per bis spiritum acceptum dilectio Dei, et proximi intelligitur: spiritum veritatis, quem mundus accipere non potest, id est, qui mundum diligit, non accipit illum: non relinquam vos orphanos, id est, non relinquam vos secundum divinitatem: in illa die cognoscetis, id est, in futuro, sive in resurrectione Christi. Ego in Patre, id est, secundum divinitatem: vos in me, quia membra mea estis; et ego in vobis, id est, in dilectione cordis vestri: manifestabo ei meipsum, id est, credentes in divinitatem: mansionem apud eum faciemus: sicut ipse ait, ubi duo vel tres congregati fuerint in nomine meo, ibi sum 0586A et ego; et reliqua: pacem meam do vobis, id est, sicut ego patienter suffero omnia, et vos patientiam habetis: pacem meam relinquo vobis, id est, sicut ego passus sum, ita et vos patiemini: non sicut mundus dat pacem, ego do vobis; mundus interruptam pacem dat, Deus aeternam dat: venit princeps mundi ad me, nihil in me invenit, id est, diabolus venit ad crucem, et in Domino non invenit peccatum: quaesivit capere, captus est ab eo: sicut praecepit mihi pater, sic facio, misit illum pater, ut sanguinem suum funderet pro genere humano, et ita fecit: ego sum vitis vera, unde perfluit sanguis, et aqua; et pater meus agricola est, id est, cultor Ecclesiae; vos palmites, id est, apostoli sive fideles Ecclesiae: sicut palmes non potest a se fructum ferre, nisi manserit in vite, sic 0586B et unusquisque non fert fructum, nisi manserit in Christo.

In hoc clarificatus est Pater meus, ut fructum primum afferatis, id est, sicut praedicationem ego et passionem fructificavi, ita et vos facite: sicut dilexit me Pater, et ego dilexi vos, id est, sicut misit me Pater praedicare, et pati, et ego mitto vos: majorem charitatem nemo habet, et reliqua: dilectio fortior est morte; ego per dilectionem patior pro vobis, et vos patimini pro Ecclesia: omnia quae audivi a Patre meo nota feci vobis, id est, praecepta Evangelii: elegi vos de mundo, id est de mundanis actibus: non estis de mundo, id est, quia non diligitis mundum: ut ait Salomon, talis est mulier adultera, quae cum comederit, tetigit os suum, dicit, non sum operata malum: 0586C figurat Ecclesiam ex gentibus, quae per confessionem abstersit se de immunditia peccatorum. ab initio mecum estis, id est, ab initio praedicationis.

Si ego non abiero, Paraclitus non veniet ad vos: cum venerit Paraclitus, arguet mundum de peccato, id est, qui non credit in me, credat per praedicationem Evangelii: de judicio autem, quia princeps mundi judicatus est: arguet de peccato, id est, ut per praedicationem vestram convertantur ad poenitentiam: de justitia, ut sicut diligit proximum, diligat et Deum ex toto corde: de judicio, ut quidquid vultis, ut faciant vobis homines, et vos facite illis: haec enim est Lex et Prophetae.

Modicum non videbitis me, id est, dum jacui in sepulcro: modicum iterum, et videbitis me, id est, per 0586D resurrectionem: venit hora quando non in proverbiis loquar vobiscum, sed palam de Patre manifestabo vobis, id est, per resurrectionem: in illa die in nomine meo petetis, id est, quia ascendo ad Patrem, resurgendo per potestatem. Pater diligit vos, quia diligitis me: relinquo mundum et vado ad Patrem, id est, per praesentiam corporis, nam secundum divinitatem non relinquit mundum: pressuram habetis, id est, a mundanis hominibus tribulationem: ego vici mundum, id est, alligavi fortem in mundo, qui est diabolus.

Venit hora, Pater, ad clarificare filium tuum, id est, per resurrectionem: ut filius clarificet te, id est, per filium convertantur, et credant: ego te clarificavi super 0587A terram, id est, notum feci omnibus apud te: manifestavi nomen tuum hominibus, ostendit, quod secundum divinitatem cum Patre erat, et corporaliter in terra: quos mihi dedisti de mundo tui erant, in praescientia ab initio tui erant: mihi eos dedisti, id est, ad docendum: et sermonem tuum servaverunt, id est, in fide permanserunt. Ego pro eis rogo, non pro mundo, quia scit Deus, qui sunt ejus: omnia tua mea sunt, et mea tua sunt: et clarificatus sum in eis, id est, in iisdem gentibus manifestatus sum, id est, quia crediderunt in me: in mundo sum corporaliter, et in mundo non sum corporaliter; et pro eis sanctifico meipsum, id est, per martyrium et resurrectionem: ego claritatem, quam dedisti mihi, dedi eis, id est, praecepta divina. Exivit cum discipulis suis trans torrentem 0587B Cedron, ostendit impetum persecutionis. Iterum transiens Jesus cum discipulis suis, id est, de mundo ad Patrem, et de Judaeis ad gentes. Venerunt cum laternis et faculis, id est, ipsi sibi accenderunt lumen poenale: adduxerunt eum ad Annam, Anna gratia Dei interpretatur, qui gratia Dei acceperat principatum sacerdotis; sed illa visa est ostiaria, quae introduxit Petrum in atrium, significat primitivam Ecclesiam: exprobravit eum, quia Dei filium se esse dixisset, certe, non rapinam arbitratus est se esse aequalem Deo, sed semetipsum exinanivit, formam servi accepit.

Jesus bajulans crucem suam: exemplum dedit sicut ipse dixit: qui vult post me venire, abneget semetipsum, et reliqua; duo latrones crucifixi erant cum 0587C Jesu; qui permansit unus in perfidia sua, ostendit Judaeos; qui confessus est, significat gentes: scriptum erat in titulo rex Judaeorum, id est, rex confessorum. Fecerunt quatuor partes de vestimentis Jesu: quatuor milites, id est, quatuor evangelistae vestimenta divisa, id est, praedicationem, incarnationem, passionem, et resurrectionem, quae praedicaverunt in quatuor partibus mundi. Tunica autem inconsutilis desuper contexta, ostendit quia divinitas in Patre et Filio inseparabilis est: non scindamus eam, sed sortiamus de illa, cujus erit, ostendit, quia viri catholici non scindunt unitatem divinitatis.

Mulier, ecce filius tuus: discipulo, ecce mater tua: hic virginem commendavit, ut incorruptam servaret: non fregerunt crura Jesu, id est, quod figuratum 0587D ante fuerat, per agnum in Aegypto: non crudum, nec coctum aqua, sed assum tantum igni, ostendit passionem Christi; baculum in manu, ostendit crucem Christi, de mundo ad Patrem: non comminuetis ex eo, ostendit, ut non fieret infracta crux Christi: lancea latus ejus punxerunt, ut impleretur Scriptura: viderunt in quem pupugerunt.

Exivit sanguis et aqua: sicut ex latere Adae sumpta est Eva, ita ex latere Christi exivit redemptio Ecclesiae: per sanguinem remissio: per aquam baptismum. Duo discipuli currentes, Petrus et Joannes, ostendit duos populos currentes, Judaeos per legis litteram, gentes per legem naturae.

Joannes praecucurrit citius, vidit linteamina posita, 0588A et non introivit: Judaei per Legem et Prophetas viderunt Christum venturum, et adventum ipsius non receperunt. Venit Petrus sequens eum: vidit linteamina, et introivit, ostendit gentes, quae in adventum Christi, sive doctrinam illius: per linteamina incarnatio Christi intelligitur: per sudarium mysterium divinitatis intelligitur: sudarium non cum linteaminibus, sed separatim in unum locum involutum, ostendit, quia divinitas longe est remota a sensibus humanis, in unum locum, qui sunt universalis: tunc introivit et alius discipulus, qui prius venerat ad monumentum, ostendit Judaeos reversos ad fidem in finem mundi: angeli sedentes ad caput, et ad pedes, ostendit initium, et finem.

Dixit Maria, nescio ubi posuerunt eum, ostendit secundum 0588B carnem: diligebat mundum, et per fidem credebat, quod dixit Maria, ostendit cogitationem vocis: quia per dilectionem proximi cognoscit homo Deum: dixit Jesus, noli me tangere, id est, in corde tuo: tibi non ascendi, per divinitatem: discipuli piscantes totam noctem nihil ceperunt: piscatores doctores veteres, in nocte ostendit ante adventum Christi nullos ad perfectionem per praedicationem Legis veteris venisse. Mane autem facto, ostendit factum adventum Christi: mittite in dexteram partem, id est, mittite praedicationem in gentibus. Erat enim Petrus nudus, id est, nudi erant a fide Christi: tunica succinxit se, fidem Ecclesiae: misit se in mare, id est, in fluctuationes, et amaritudines mundi per dilectionem Christi: alii discipuli navigio venerunt, id 0588C est, in Ecclesia, fluctuationem mundi calcantes: viderunt prunas, et piscem, et panem positum; per piscem ostendit fidem, per prunas calorem charitatis, per panem verbum divinum: trahentes rete in terram, per littora ostendit finem mundi: plenum magnis piscibus, id est, plenitudo et magnitudo Ecclesiae, per remissionem peccatorum: per tres, ostendit trinitatem: indivisum rete et non scissum, id est, Ecclesiam in futuro incorruptam: manducavit Jesus post resurrectionem, ostendit veram incarnationem corporis, ut credentes crederent.

Dixit Jesus, Simon Joannis, amas me, ostendit, sicut ter negavit, ut ter confiteretur fidem Trinitatis: pasce oves meas, id est, in Ecclesia: ingressus Jesus januis clausis, ostendit quia clausis ingressus est januis 0588D uterum (sic et omnes sancti post resurrectionem induunt spiritale corpus, ubique sine metu ingredi possunt), unde integer, et incorruptus matrimonio: tres testificant hanc sententiam.

Discipulus, quem amabat Jesus: Secunda virtus est, quod fecit Jesus in Cana Galileae, vinum de aqua expressit: opus paratum virginitatem Joannis ostendit, quia illi sponsa conjuncta est: testimonium, quo commendavit Jesus matrem suam Joanni. Maria Ecclesiam figurat, Joannes principatum, sicut fuit Joannes virgo matrimonio, sic fuit incorruptus et morte: Joannes genealogiam de divinitate narrat, nam alii de homine narrant: de divinitate Joannes, dicit, In principio erat Verbum. Iste jacebat super pectus Jesu, 0589A et scientia divinitatis, quae fuerat in pectore Jesu, ascendit Joanni de conjunctione duorum pectorum. Insita arbor in altera, facit fructum arboris alterius, in qua plantatur. Si secundum ordinem canonis iste liber Matthaeo praemittendus esset: et quod in novissimam positus partem, est quia terra primum sanctificata 0590A est, deinde aqua, et postea novissime ignis, quia clarior est, subtilior: item in similitudinem duarum legum, id est, vetus et nova: vetus prius tradita erat, nova tamen clarior est, et major, quia de coelestibus discernit, et abundantior ea, quod ad Evangelium Joannis pertinet ex supra dictis.