Caput IX.

Non sum liber, non sum apostolus. Sicut alii? Numquid non sum, suam illis replicat formam, quod etiam licita contempserit, ne alii ejus infirmarentur exemplo.

Nonne Christum Jesum Dominum nostrum vidi? Nonne opus meum vos estis in Domino? Et si aliis non sum apostolus, sed tamen vobis sum. Ad quos non sum directus a Domino: id est, ad Judaeos.

Nam signaculum apostolatus mei vos estis in Domino. Indicium apostolatus mei est, quod per me Domino credidistis, signis et virtutibus provocati.

0743A Mea defensio apud eos. Inde apostolus esse defendor.

Qui me interrogant, haec est. In Graeco habet, judicant.

Numquid non habemus potestatem manducandi et bibendi? Habemus potestatem concessam a Domino de sumptu vestro vivendi, sine nostro labore.

Numquid non habemus potestatem sororem mulierculam circumducendi? Non dixit, mulieres ducendi, ne de uxoribus dicere putaretur: sed circumducendi, inquit, per provincias, quae necessaria de suis facultatibus ministrarent.

Sicut et caeteri apostoli, et fratres Domini, et Cephas? Aut solus ego et Barnabas non habemus potestatem hoc operandi? Non illos condemnat, sed suum 0743B dat exemplum. Illi enim fidelioribus praedicabant: et apud Judaeos antiqua haec erat consuetudo, ut necessaria doctoribus a discipulis praeberentur: quod gentes adhuc rudes poterat scandalizare.

Quis militat. Aliis etiam exemplis probat, sibi debitum hoc fuisse.

Suis stipendiis umquam? Suis, et non publicis, vel eorum pro quibus militat.

Qui plantat vineam, et de fructu ejus non edit? Quis pascit gregem, et de lacte gregis non manducat? Per comparationem vineae et gregis, populum vult intelligi, sicut ibi: Vineam de Aegypto transtulisti. Et iterum: Dabo vobis pastores secundum cor meum, et pascent vos cum disciplina.

Numquid secundum hominem haec dico? Id est, 0743C numquid proprio tantum sensu loquor?

An et lex haec non dicit? Scriptum est enim in lege Moysi: Non alligabis os bovi trituranti. Numquid de bobus cura est Deo? An propter nos utique haec dicit? Nam propter nos utique scripta sunt. Quomodo ergo ei de pecoribus cura est? Et ad Jonam de Ninive dicitur: in qua sunt homines, et pecora multa? Sed de ipsis propter hominem, cui creata sunt, cura est: nam deficiente homine, et ista deficiunt: non tamen proprie Dei curam merentur.

Quoniam debet in spe qui arat, arare: et qui triturat, in spe fructus percipiendi. Debet fructum sui laboris percipere: et qui triturat, debet de ipsa area manducare.

0743D Si nos vobis spiritualia seminavimus, magnum est, si nos carnalia vestra metamus? Si vobis spiritualia et divina seminavimus, numquid gravabimus vos, si a vobis, quae carni opus sunt, velimus accipere?

Si alii potestatis vestrae participes sunt, quare non potius nos? Si illi a vobis acceperunt: quibus minime debeatur, pseudoapostoli scilicet, quos nihil vobis certum est contulisse, quanto magis nos accipere poterimus, si vobis utiles esse sentimus!

Sed non usi sumus hac potestate, sed omnia sustinemus, ne quod offendiculum demus Evangelio Christi. Hoc est, famem et sitim, et nuditatem libentissime toleramus: ne per nos adversariis occasione accepta devorantibus offendatis. Aut ne cui praedicatio nostra 0744A in aliquo reprehensibilis videatur, avaritiae suspicione maculata.

Nescitis, quoniam qui in sacrario operantur, quae de sacrario sunt, edunt? Et qui altari deserviunt, cum altario participant? Apud Judaeos secundum consuetudinem veteris Testamenti, etiam hoc exemplum, eadem repetendo, confirmat.

Ita et Dominus ordinavit his qui Evangelium annuntiant, de Evangelio vivere. Ego autem nullo horum usus sum. Dicens: Dignus est operarius mercede sua.

Non autem scripsi haec, ut ita fiant in me. Non haec idcirco scribo, ut vel modo fiat quod ante factum non sit: sed vobis exempla praebeo tam proprii, quam alieni discriminis: saltem ab illicitis abstinere, 0744B cum videatis me aliorum causa salutis, debita non minus quam licita contempsisse.

Bonum est enim mihi magis mori, quam ut gloriam meam quis evacuet. Et si fame morerer, propositum meum, de quo ante Deum glorior, numquam potest immutari.

Nam et si evangelizavero, non est mihi gloria: necessitas enim mihi incumbit. Cum omnia feceritis praecepta, debita vos dicite persolvisse. Non enim aliquid amplius fecistis, unde gloriari possitis.

Vae enim mihi est, si non evangelizavero. Damnationem habeo.

Si enim volens hoc ago? mercedem habeo: si autem invitus, dispensatio mihi credita est. Tunc magis videbitur voluntarium, si amore ejus licita contemnantur.

0744C Quae est ergo merces mea? ut Evangelium praedicans sine sumptu ponam Evangelium, ut non abutar potestate mea in Evangelio. Quasi interroget unde majorem possit habere mercedem, et ipse respondet, si gratis annuntiem, nec acceptam exerceam potestatem.

Nam cum liber essem ex omnibus, omnium me servum feci, ut plures lucrifacerem. Cum possem uti libertate mea, et de caeteris non curare: omnibus tamen compassus sum, ut eos facerem salvos.

Et factus sum Judaeis tamquam Judaeus, ut Judaeos lucrarer. Quando se purificavit in templo, quod Tempore gratiae sciebat esse superfluum.

His qui sub lege sunt, quasi sub lege essem. Ostendit 0744D quomodo fuerit cum ipsis et ipse Judaeus. Potest et ita intelligi, quod Samaritanos dixerit esse sub lege; qui legem tantum Mosi videntur accipere.

Cum ipse non essem sub lege, ut eos qui sub lege erant lucrifacerem. Non est sub lege litterae, quae peccatoribus data esse perscribitur.

His qui sine lege erant, tamquam sine lege essem. Sine lege litterae: et a gentibus in primis solam fidem quaerebat, quasi non haberet praecepta legis Christi, quae illos observare doceret, sive in eo quo illos ad fidei credulitatem non tam legalibus doctrinis, quam rationabilibus argumentis provocabat. Sicut Athenis fecisse perhibetur, philosophos et paganos per philosophiam, et ararum titulum exhortando, 0745A dum dicit: Circuivi aras vestras, et ut quidam vestrum dixerunt.

Cum sine lege Dei non essem, sed in lege essem Christi, ut lucrifacerem eos, qui sine lege erant. Contra Arianos et Photinianos, quod Deus sit Christus. Etiam hoc notandum, quod novum Testamentum lex appellatur.

Factus sum infirmis infirmus, ut infirmos lucrifacerem. Propter infirmos olera manducavi, cum securus possem carnibus vesci promiscuis.

Omnibus omnia factus sum, ut omnes facerem salvos. Non aliquid mihi, nec quaerens, quod mihi utile est, sed quod multis. Item aliter: In his quae superius memoravimus: non ut quidam male existimant, illum etiam illicitis consensisse.

0745B Omnia autem facio propter Evangelium, ut particeps ejus efficiar. Ut in eo partem merear habere cum sanctis.

Nescitis quod hi qui in stadio currunt, omnes quidem currunt, sed unus accipit bravium? Sic currite, ut comprehendatis. Hic stadii cursum, justitiae vel fidei comparavit: quia quomodo illic cum omnes intra stadium currunt, non nisi qui bene cucurrerit, dignus praemio judicatur: ita et hic, quamvis intra fidei metas cuncti credentes contineantur, soli tamen qui juste vixerint, praemium coeleste percipient. Item hoc loco inter eos, qui in stadio currunt, unum accipientem palmam, significat omnem recte fidem tenentem, et praecepta servantem.

Omnis enim, qui in agone contendit, ab omnibus se 0745C abstinet. Ab omnibus escis, quae cursum eorum impedire consueverunt.

Et illi quidem, ut corruptibilem coronam accipiat, nos autem incorruptam. Ego igitur sic curro, non quasi in incertum: sic pugno, non quasi aerem verberans. Sed castigo corpus meum, et in servitutem redigo. Non in vanum curro, vel fingo certamen, sed castigo corpus meum, et servituti subjicio per abstinentiam et afflictionem atque labores, sicut alibi ait: In jejuniis multis, in vigiliis, in fame et siti, in frigore et nuditate, in laboribus, in carceribus, etc. Sicut ad Hebraeos, prophetas, et alios sanctos passos multa talia memoravit.

Ne forte cum aliis praedicaverim, ipse reprobus efficiar. Non faciendo quae dico.