Caput Primum.

0805C

Paulus apostolus non ab hominibus, neque per hominem. Sicut sacrarum Scripturarum testatur auctoritas, neminem venire ad Patrem nisi per Filium et Spiritum sanctum: item neminem venire ad Filium, nisi quem vocaverit Pater et Spiritus sanctus: ita et hoc loco manifeste ostenditur, Paulum apostolum in Evangelii praedicationem, per Jesum Christum et Deum Patrem vocatum esse a sancto Spiritu. Quemadmodum liber Apostolicorum Actuum docet, dicens: Ministrantibus autem illis Domino, et jejunantibus, dixit Spiritus sanctus: Segregate mihi Barnabam, et Saulum in opus ad quod assumpsi eos. Item et infra in eodem loco: Et ipsi quidem missi a Spiritu sancto abierunt Seleuciam. Quod autem 0805D hic Jesum Christum primo loco ponit, et ita demum Patrem, et alibi indifferenter Deum Patrem anteponit, frequenter etiam Spiritum sanctum: hoc ostendit, quoniam in Patre et Filio et Spiritu sancto, non ordo, non major aut minor, sed una est gloria, eademque substantia. Quod vero dicit, neque per hominem, sed per Jesum Christum: hic personam deitatis ostendit. Quod autem ait: Qui suscitavit eum a mortuis: assumpti hominis significat incarnationem. Aliter: Non humana praesumptione, ut illi dicunt, 0806C neque per Apostolos alios, ut Aaron per Moysen: sed per ipsum Dominum, ut Moyses et omnes Apostoli, vel Prophetae; sed plerique ab hominibus ordinantur, cum indigne favore populi patientiam Domini contemnentes, divino sacerdotio contra meritum ordinantur.

Sed per Jesum Christum. Qui Petrum et caeteros Apostolos in ministerium apostolatus elegit.

Et Deum Patrem. Ostendit unam esse Patris et Filii operationem.

Qui suscitavit eum a mortuis. Secundum, quod mori potuit, secundum carnem scilicet.

Et qui mecum sunt omnes fratres, Ecclesiis Galatiae. Ne solus indigne ferre putaretur, suam conculcari doctrinam, Apostolus objurgaturus Galatas propter 0806D conversationem suam; non tantum ex sua persona scribit ad eos, sed ex omnium fratrum, qui in consortio secum erant: quos in Epistola ad Corinthios apostolos vocat, dicens: Sive fratres nostri apostoli, Ecclesiam gloriae Christi.

Gratia vobis. Quia sola estis fide salvati.

Et pax a Deo Patre nostro, et Domino Jesu Christo. Qua remissis delictis omnibus, reconciliati fuerant Deo.

Qui dedit semetipsum pro peccatis nostris. Ostendit beneficia Christi, quibus existebant ingrati, in lege 0807A quae peccatoribus data est, vivere cupientibus, cum illis omnia essent peccata dimissa.

Ut eriperet nos de praesenti saeculo nequam. Non quod saeculum nequam sit, sed quod mala sint quae aguntur in saeculo: sicut et Dominus in Evangelio dicit: Sufficit diei malitia sua. Non quia dies mala sit, sed propter illa, quae in ejus tempore aguntur, vel bona, vel mala dicitur. Item mala saeculi opera dicuntur, quae committuntur in ipso.

Secundum voluntatem Dei et Patris nostri. Non secundum merita nostra.

Cui est gloria in saecula saeculorum. Amen. Infinitis beneficiis, infinita gloria debetur.

Miror quod sic tam cito transferimini ab eo, qui vos vocavit in gratiam Christi, in aliud Evangelium: quod 0807B non est aliud. Manifestatis beneficiis, mirari se dicit, quod ab illo potuerint separari.

Nisi sunt aliqui, qui vos conturbant. Nam Evangelium verum aliud esse non potest, nisi Christi.

Et volunt convertere Evangelium Christi. Dum Lex ad Evangelium profecerit: illi, perverso ordine, Evangelium ad Legem provocare nituntur.

Sed licet nos, aut angelus de coelo evangelizet vobis praeterquam quod evangelizamus vobis. Breviter omni voluit praejudicare personae, quando nec Apostolus contra id quod primum praedicaverat, nec vocem de coelo loquentis angeli permisit audire. Facit autem sententia contra omnes haereticos, qui traditiones apostolicas mutare conantur.

Anathema sit. Hoc est, abominabilis vobis sit.

0807C Sicut praediximus, et nunc iterum dico: Si quis vobis evangelizaverit praeter id quod accepistis, anathema sit. Repetitum fortius commendatur.

Modo enim hominibus suadeo, an Deo? Numquid propter homines vobis suadeo, sicut propter Judaeorum traditiones ante faciebam? Ostendere vult odia hominum se non timentem, libere defendere veritatem.

An quaero hominibus placere? Ubicumque sine additamento aliquo homines nominantur, in malam partem accipitur in Scripturis. Ut est illud: Omnis homo mendax. Et: Quem dicunt homines esse? Et: Nonne homines estis? Et: secundum hominem ambulatis. Igitur quicumque talibus placere voluerit, necesse est ut eorum faciat voluntatem. Sancti autem Deo tantum, et Deum amantibus placent: qui plus quam 0807D homines esse meruerunt.

Si adhuc hominibus placerem, Christi servus non essem. Nam ideo me oderunt, quia servus sum Christi.

Notum enim vobis facio, fratres, Evangelium, quod evangelizatum est a me. Vult purgare usurpationis et humanae traditionis infamiam.

Quia non est secundum hominem. Neque enim ego ab homine accepi illud, neque didici, sed per revelationem Jesu Christi. Neque a me confinxi, neque ab atio homine accepi, neque a quoquam didici, quod gentes sola fide salvarentur.

Audistis enim conversationem meam aliquando in Judaismo. Nec vos credo latere quod dico. Ostendere vult quam firmiter tenuerit Judaismum, et quam fideliter 0808A pro traditionibus patrum expugnarit Ecclesiam: ut intelligamus eum non potuisse inde humano consilio, nisi revelatione separari divina.

Quoniam supra modum persequebar Ecclesiam Dei, et expugnabam illam, et proficiebam in Judaismo supra multos coaetaneos meos in genere meo, abundantius aemulator existens paternarum mearum traditionum. Non supra omnes, ne jactabundus putaretur.

Cum autem placuit ei qui me segregavit ex utero matris meae. Hic praescientiam Dei, ad dilectionem Apostoli antequam nasceretur, ostendit. Item qui me in praescientia ab utero segregavit, quando voluit, fecit quod sciebat esse futurum.

Et vocavit per gratiam suam. Non meritis meis.

Ut revelaret Filium suum in me, ut evangelizarem 0808B illum in gentibus. Ut Filium suum per me gentibus revelaret.

Continuo non acquievi carni et sanguini. Hoc dicit: quoniam secundum mysterium revelationis, commissam sibi praedicationem Evangelii exercuerit, neque tunc carnis et sanguinis vocem audivi, sed Dei.

Neque veni Jerosolymam ad antecessores meos apostolos, sed abii in Arabiam: et iterum reversus sum Damascum. Non quod mihi necesse fuit, ut ab illis aliquid edocerer: sed de Damasco in Arabiam protinus ibam, ut docerem quod mihi a Deo revelatum fuerat.

Deinde post annos tres. Ostendit se non indiguisse doceri, qui tribus jam annis aliis praedicarat.

Veni Jerosolymam. Quando se discipulis jungere attentabat.

0808C Videre Petrum. Et susceptum se ab illo in charitate demonstrat: et in tam brevi tempore nihil discere potuisse.

Et mansi apud eum diebus quindecim. Videndi gratia, non discendi.

Alium autem Apostolorum vidi neminem. Ne vel ab illis didicisse videretur.

Nisi Jacobum fratrem Domini. Quae autem scribo vobis, ecce coram Deo, quia non mentior. Quatuor modis fratres appellari, quis dubitat? Primo, natura: secundo, cognatione: tertio, gente: quarto, affectu. Unde Jacobus secundum cognationem frater Domini dicitur: quoniam de Maria Cleophae, sorore matris Domini, natus esse monstratur.

Deinde veni in partes Syriae et Ciliciae. Eram autem 0808D ignotus facie Ecclesiis Judaeae. Notandum quia per triennium Ecclesiis Judaeae erat ignotus.

Quae erant in Christo. Tantum autem auditum habebant: quoniam qui persequebatur nos aliquando, nunc evangelizat fidem, quam aliquando expugnabat. Seorsum, qui ex Judaeis erant, Ecclesiae habebantur, nec his qui erant ex gentibus, miscebantur.

Et in me clarificabant Deum. De re difficili maxima nascitur admiratio: et laudabatur Deus qui hoc solus posset efficere. De falsis fratribus, et de Petro in circumcisione, Paulo vero in gentibus ordinatis.