QUAESTIO VII

Utrum Genus sit Univocum Speciebus.

Vide citatos quoest. 8. Universalium, et q. 4. hujus.

Quod non videtur : quia per Aristotelem 7. Physicorum, cont. 24. secundum univocum, potest fieri comparatio : sed secundum Genus non fit comparatio, secundum ipsum ibidem, text. com. 31. ergo, etc.

Item, si Genus esset univocum, tanta esset unitas Generis, quanta Speciei ; consequens est falsum, per Aristotelem 5. Metaph. de Uno, text. com. 12. qui dicit,quod unum specie infert unum gemine, et non e converso : igitur antecedens falsum. Probatio consequentiae, Species non est unum in existendo, sed tot quot supposita : quia non existit nisi in suppositis, sed tantum est unum secundum definitionem, et unum objectum intellectus : sed utramque unitatem habet Genus, dato, quod sit univocum: igitur, etc.

Item, quod est univocum in multis, non est secundum se diversum in illis : sed Genus est secundum se diversum in diversis Speciebus, et non secundum accidens, per Aristotelem 5. Metaph. cap. 10. Diversa autem specie secundum se sunt genera. igitur, etc. Major patet ; quia tunc secundum idem esset Genus unum,et multum in Speciebus.

Item Genus praedicatum de quacumque Specie, praedicat illud totum, quod illa Species : igitur sicut nulla Species est univoca diversis Speciebus, ita nec Genus. Et confirmatur per Aristotelem 7. Metaph. text. com. 43. Genus nihil est praeter Species, aut si est, est ut materia ; igitur non praedicat aliud ab illis.

Ad oppositum est Aristoteles.

Item, aliter non poneretur Genus in definitione alicujus Speciei, sicut nec aequivocum, ponitur in definitione aequivocorum, cum dicat Aristoteles 6. Top. cap. 4. et 7. Metaph. cont. 43.in omni definitione ponendum est Genus.

Item, in aequivocis non est prius,nec posterius, quia sola vox est communis : sed Genus prius est Speciebus : igitur, etc.

Ad quaestionem dicendum, quod Genus est praedicatum univocum Speciebus: quia praedicatur secundum idem nomen, et secundum eamdem rationem de ipsis, quae ratio sive definitio, est ratio substantiae illis Speciebus, licet non propria : quia Genus praedicatur de illis in quid, per Porphyrium. Sed cum omni univoco correspondeat in re aliqua unitas, aliter substantiae, et accidenti, esset aliquid univocum, dubium est, quid sit illud unum in re, a quo sumitur univocatio Generis, et potest dici,quod omnia unius Generis aliquam inter se convenientiam habent in substantia, quam non habent cum aliis aliorum Generum, quod cognoscitur ex identitate operationis, vel passionis in singularibus : illud est in Speciebus imperfectum et potentiale, quia diversae Species, habent diversas formas perfectivas : aliquid igitur materiale in omnibus Speciebus, sive sit materia, sive forma incompleta existens in omnibus hujus Generis, et non alterius, quod est principium alicujus operationis communis, vel passionis in eis, est illud unum in re, quod cum intellectus considerat, non ut in hoc considerat ipsum secundum se essentialiter esse in differentibus specie, et ei attribuit intentionem generis, et quanto Genus communius, tanto ejus in re minor est unitas,et ita nomen generis, de suo primo intellectu importat aliquid, quod est materiale in Speciebus : tamen per modum totius,ut dictum est prius.

Ad primum dico, quod non secundum omne univocum fit comparatio, sed secundum speciem atomam tantum, idest, specialissimam, ut ibi dicitur. Vel aliter,quod univocum apud Logicum, dicitur omne illud, quod per unam rationem devenit apud intellectum, secundum quam dicitur de multis : apud Naturalem vero non est omne tale, sed tantum quod est unum secundum ultimam formam completivam, unde dicitur 7. Physicorum. In Genere multae latent aequivocationes, quod tamen Logicus non concedit. Unde si dicatur secundum omne univocum fieri comparationem, intelligendum est tantum de univoco secundum Naturalem, quod est tantum Species specialissima : non de omni univoco,quoad Logicum, quomodo Genus est univocum.

Ad secundum dico, quod major est unitas in re,a qua sumitur univocatio Speciei, quam a qua Generis ; quia ibi est unitas formae completivae, hic tantum alicujus materialis, et incompleti. Unde ad formam dico, quod duabus Speciei unitatibus ibi enumeratis, est Genus unum, sed tertia omittitur, in qua Species excedit Genus.

Ad tertium dico, quod ibi est aequivocatio ; quia secundum se, potest sumi effective, sive solitarie, ut sumitur per se in tertio modo, sive excludendo aliam causam ; et omnibus his modis major est vera, et minor falsa. Alio modo sumitur, secundum se, prout 5. Metaph. ut scilicet opponitur secundum accidens, quod aggregat in se diversas essentias, ut homo albus : et tunc ens secundum se, est quodlibet habens unam essentiam: isto modo est major falsa, et minor vera, et sic intelligit Aristoteles 5. Metaph. quia Genus est divisum per differentias, quae Differentiae, non accidunt sibi, quia Differentiae non faciunt unum secundum accidens cum Genere,sed unum essentialiter.

Ad quartum patet, dicendo quod prima propositio, scilicet Genus praedicat totum, sic intelligenda est, scilicet materiale, per modum totius, quod secundum se est univocum : et tamen in Speciebus formaliter diversificatur : et ita, major est unitas Generis in se, quam Specierum, inquantum differunt per differentiam,quia nulla differentia est in intellectu generis, sed e converso est de Speciebus.

Denominativa vero dicuntur quaecumque ab aliquo solo differentia casu, secundum nomen habent appellationem : ut a Grammatica Grammaticus, et a fortitudine fortis. Cap. eod.