QUAESTIO XIX Utrum

Oratio sit quantitas discreta

Albert. Magn. 5. Metaph, D. Thom. opuse. 42. et 4. d. 3. q. unic. art. 3. Aureolus apud Capreol. dist. 24. q. 1. concl. 5.Paulus Scriptor 1. dist. 24. q. unica. Okam. ibid. q. 2. Greg. Arim.q. 2. art. 2. Marsilius dist. 27. art 1. Lovaniens.in expos. capitis de Quantitate. Javellus. in Epitome, in lib. 5. Met. cap. 8. Soncinas 5. Met. q. 4. Sotus q. 2. in 6. de Quantitate. Tolet. in idem cap. Ruvius ibid. q. 9 Gonimbric. ibid. q. 2. art. 1. Complut. ibid. quoest, ult. de Quantitate. Avers. q. 18. sect. 8. Rodrig. hic art. 3.

Quod non videtur ; quia breve, et longum sunt differentiae quantitatis continuae, oratio mensuratur secundum has, per Aristotelem in littera: mensuratur enim syllaba brevis, et longa ; igitur, etc. Dicitur, quod syllaba est brevis, et longa, non oratio. Contra, tunc continuum est per se pars discreti. Item,sumatur major sic, omne per se mensurans, secundum has differentias, breve, et longum, est continuum ; oratio est hujusmodi, licet non sit longa, igitur.

Item,si esset quantitas discreta,non videretur differre specie a numeros quia in nulla differentia specifica. Dicitur,quod quantitas discreta, ut in materia permanente, est numerus ; quia numerus causatur ex divisione continui: ut autem in successiva,est oratio, quia orationis nulla pars permanet.

Contra hoc concedit propositum: quia differentia secundum speciem, est differentia formalis; haec si sic tantum differant, in nullo formali differunt ; igitur non specie. Item, falsum dicitur ; quia successio, et permanentia sunt differentiae posteriores motu, et quiete ; igitur et ente naturali, inquantum naturale ; sed quantitas quantum ad totum genus est naturaliter prius ente naturali, inquantum naturale ; igitur successio, et permanentia sunt multo posteriora toto genere Quantitatis ; igitur non sunt differentiae specierum in hoc genere. Item, numerus applicatur materiae successivae sicut permanenti: igitur non omnis numerus est Quantitas in materia permanente. Antecedens patet exemplo, ut dicimus duo tempora, duo dies : et ratione ; quia continuum aliquod est successivum ; igitur ex ejus divisione causatur numerus. Item,tunc non differret oratio a tempore : quod est numerus motus, et ita quantitas discreta in materia successiva.

Ad oppositum est Aristoteles.

Dicendum primo ad primum quaesitum, quod oratio est quantitas propter auctoritatem Aristotelis ; quia syllaba mensuratur prout brevis, vel longa: igitur hujus est mensura alia per se, illud est oratio, quae fit cum voce prolata : illa autem dico habere discretionem appropriatam orationi per ejus differentiam specificam, quae differentia nec scripta est, nec prolata, nec in mente, nec actus proferentis ; quia ille mensuratur tempore, nec partes discretae, sed discretio non est communis numero et orationi, sed orationi appropriata.

Ad secundum quaesitum dicendum,quod est quantitas discreta, quia partes ejus ad nullum communem terminum copulantur. Quaelibet enim syllaba est ab alia divisa, nec actus proferentis, nec significatum eas continuat, quia terminus per se continuans partes quantitatis non est essentialiter extra illas ; sed haec duo sunt essentialiter extra partes orationis. Similiter haec oratio potest esse ubi significatum non est, ut conjungendo voces non significativas, et ibi nullum est significatum.

Ad primum argumentum potest dici, quod longum, et breve aequivoce conveniunt continuo, et discreto, huic scilicet continuo proprie, illi transumptive ; omne igitur mensurans per se secundum hoc proprie sumptum, est continuum : hujusmodi non est oratio, aequivoca enim est longitudo syllabae, et mensurati a linea.

Ad secundum dico, quod oratio essentialiter differt a numero, et a quacumque specie quantitatis, non tantum differentia materiali, sed formali, et specifica : illa tamen non est nota, imo vix alicujus Speciei specialissimae est nobis differentia nota ; quia si esset, non posset esse verum, quod dicitur 2. Post. context. 17. quod Quaelibet pars definitionis debet esse in plus,omnes autem in aequo.Roc autem non contingeret,si ultima differentia esset nota: illa enim cum sumatur a propria forma speciei, nullo modo est in plus specie; igitur illud dictum est verum, quia differentiae ultimae fere omnium definiendorum ignotae sunt.

Continua vero ut linea, superficies, et corpus. Amplius autem proeter hoec tempus et locus Cap. eodem.