Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Conspectus Tomi Tertii.

 Annales Litterarii.

 Praefatio In Duos Sequentes Tomos.

 Praefatio In Duos Sequentes Tomos.

 Articulus Primus. Syllabus Auctorum.

 Articulus II. De Auctoritate S. Cypriani.

 Articulus. III. De Usu Sancti Cypriani In Re Disciplinari.

 § I.—De Disciplina in genere.

 § II.—De Disciplina quoad baptismum.

 § III.—Disciplina quoad Eucharistiam.

 § IV.—Disciplina quoad poenitentiam.

 § V. Disciplina quoad Ordinem.

 § VI. Disciplina quoad matrimonium, de votis, et cultu reliquiarum.

 § VII. Alia disciplinae puncta ex divi Cypriani operibus.

 Articulus IV. Annales Litterarii.

 § I. Litterarii minorum Patrum Annales.

 Saeculo IX.

 Circa annum 850.

 Saeculo XVI.

 Anno 1542.

 1546.

 1560.

 Eodem anno.

 1580.

 1583.

 1589.

 1598.

 Saeculo XVII.

 Anno 1603.

 1603.

 1605.

 1610.

 Eodem anno.

 1612.

 1613.

 1617.

 1624.

 1627.

 1636-1637.

 1636.

 1637.

 1643.

 1645.

 1645.

 1648.

 1652.

 1666.

 1671-1672.

 1672.

 1678.

 1682.

 1683.

 1685.

 1689.

 1689.

 1696.

 1698.

 1699.

 Saeculo XVIII.

 1703.

 1707.

 1708.

 1709.

 1709.

 1709-1716.

 1711.

 1712.

 1715.

 Eodem anno.

 1721.

 1724.

 1728.

 1730-1740.

 1730.

 1733.

 1736.

 1738.

 1743.

 1750.

 1751.

 1752.

 1754-1755.

 1756.

 1760.

 1762.

 1763.

 1766.

 1767.

 1778.

 1781.

 1782.

 1786.

 1786.

 1791.

 1792.

 Saeculo XIX.

 1823.

 1824.

 1824.

 1836.

 1836.

 1836.

 1839.

 1843.

 1844.

 § II. Litterarii annales Cyprianici.

 Saeculo III.

 Anno 246.

 247-248.

 249.

 250.

 251.

 252.

 253.

 254.

 255.

 256.

 257.

 258.

 Saeculo IV.

 Anno 300-328.

 353-368.

 373-390.

 328-391.

 400.

 Saeculo V.

 Ann. 382—420.

 430.

 387-465.

 492-496.

 Saeculo VI.

 Circa annum 550.

 562.

 Codices.

 Saeculo IV-VII.

 Saeculo VIII.

 Saeculo IX.

 Saeculo X.

 Saeculo XI.

 Saeculo XII.

 Saeculo XIII.

 Saeculo XIV.

 Saeculo XV.

 Codices Ignoti Aevi.

 Editiones Cyprianicae,

 Prima Editionum Sancti Cypriani Series.

 Editiones primigenae. Saeculo XV. Anno

 1471.

 Loquitur lector ad Vindelinum Spirensem artificem qui Epistolas Beati Cypriani reddit in lucem.

 M. Cccc. LXXI.

 Incipiunt Epistolae Caecilii Cypriani ad Cornelium Papam, et prima de Confessione, feliciter.

 1483.

 Incerto anno.

 Incerto anno.

 Incipit prologus in libros beati Cypriani martyris contra Judaeos editos. Qui quidem prologus est epistola quaedam ad Quirinum scripta.

 Explicit liber tertius Caecilii Cypriani gloriosi martyris, archiepiscopi Carthaginiensis, oratoris excellentissimi, ad Quirinum. In quo libro, sicut

 Caecilii Cypriani episcopi Carthaginensis et martyris dignissimi libri et epistolae.—Incipiunt feliciter. Ad Donatum de Vanitatibus et Spectaculis

 Expliciunt Epistolae Caec. Cypr., etc., nil amplius.

 Saeculo XVI.

 1500.

 1501.

 Classis II. Ab editione Remboltiana ad Erasmicas.

 1512.

 Bertholdi Rembolt et Joannis Waterloes, calcographorum peritissimorum ac veracissimorum, collecta et impressa: quorum distinctio fronte sequenti notat

 Beati Cypriani opuscula noviter Parrhisiis in Sole aureo vici sancti Jacobi impressa. Expensis magistri Bertholdi Rembolt et Joannis Waterloes. In int

 Adjiciendam etenim tuis illis quae dedisti Cardinalia Christi opera usque ad ascensum ejus ad Patrem, una cum ejusdem auctoris in Symbolum apostolorum

 1519.

 Classis III. Editiones Erasmicae.

 1520.

 Prodit Cyprianus (sunt verba Erasmi in praeclara praef. ad Laurent. Puccium Card. D. Lovanii 1519, pridie kal. augusti, versus finem) et emendatior mu

 Epp. ad Jubaianum, de haereticis baptizandis (in ed. Pam. et Ox. ep. LXXIII) . Ad Pompeium contra ep. Stephani (l. l. LXXIV) . Ad Quintinum, de haeret

 De montibus Sina et Sion, adv. Judaeos.—De Revelatione cap. S. Joan. Bapt.—Expositio in symb. quod vocant Apostolorum.—De Singularitate clericorum.—Ad

 Ad Moysen Maximum et caeteros, de Laude martyrii.—De Disciplina et bono pudicitiae.—Ad Novatianum haeret., quod lapsis spes veniae non est deneganda.—

 1520.

 1521.

 1522.

 1525.

 1527.

 1528.

 1528.

 1530.

 1535.

 1537.

 Eodem anno.

 1538.

 1540.

 1541.

 1541.

 1541.

 1541.

 1541.

 1541.

 1542.

 1544.

 1544.

 1544.

 1546.

 1547.

 1549.

 1549.

 1549.

 1550.

 1550.

 1553.

 1554.

 1556.

 1557.

 1558.

 1560.

 1563.

 1564.

 1564.

 1565.

 1566.

 1567.

 Classis IV. Editiones Pamelianae.

 1568.

 1569.

 1572.

 1574.

 1574.

 1574.

 1575.

 1577.

 1579.

 1589.

 1593.

 1593.

 Saeculo XVII. 1600.

 1603.

 1603.

 1603.

 1603.

 1607.

 1616.

 1617.

 1617.

 1620-1664.

 1623.

 1629.

 1632.

 1632.

 1632.

 1633.

 1633.

 1643.

 1644.

 1645.

 Classis V. Editiones Rigaltianae.

 1648.

 Ad Epistolas et Tractatus, Rigaltius inquit, ostendi praecipua veteris scripturae lineamenta, ab ipsius auctoris stylo servata fideliter in optimis ex

 1649.

 1650.

 1664.

 1664.

 1666.

 1667.

 1669.

 1681.

 Classis VI. Editiones Oxonienses.

 1682.

 1684.

 1684.

 1688.

 1689

 1690.

 1694.

 1697.

 1699.

 Soeculo XVIII. 1700.

 1709.

 1710.

 1716.

 1717.

 1717.

 1719.

 1721.

 1724.

 Classis VII. Editiones Baluzianae.

 1726.

 1727.

 1728.

 1733.

 1733.

 1734.

 1738.

 1741.

 1750.

 1751.

 1751-1754.

 1753.

 1758.

 1759.

 1760.

 1763.

 1771.

 1771.

 1773.

 1782.

 1784.

 1790.

 1790.

 1791.

 1791.

 1793.

 1794.

 1796.

 1815.

 1818-1820.

 1822-1823.

 1831.

 1832.

 1834.

 1835.

 1836.

 1838.

 1840.

 1841.

 1841.

 1842.

 1844.

 Saeculo III, Circa Annum Christi CCIII.

 Prolegomena Ex Actis Martyrum Sinceris V. C. Theodorici Ruinart, Pag. 77, Sqq.

 Prolegomena Ex Actis Martyrum Sinceris V. C. Theodorici Ruinart, Pag. 77, Sqq.

 Synopsis.

 Passio Sanctarum Martyrum Perpetuae Et Felicitatis.

 Passio Sanctarum Martyrum Perpetuae Et Felicitatis.

 Praefatio.

 Incipit Passio. Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Index Capitum Passionis Sanctarum Martyrum Perpetuae Et Felicitatis.

 Index Capitum Passionis Sanctarum Martyrum Perpetuae Et Felicitatis.

 Dissertatio Apologetica Pro Ss. Perpetuae, Felicitatis Et Sociorum Orthodoxia, Auctore Josepho Augustino Orsi O. P. S. R. E. Presbytero Cardinali.

 Dissertatio Apologetica Pro Ss. Perpetuae, Felicitatis Et Sociorum Orthodoxia, Auctore Josepho Augustino Orsi O. P. S. R. E. Presbytero Cardinali.

 Caput Primum.

 Caput II. Basnagii Externis Adversus Sanctas Martyres Argumentis Occurritur.

 Caput III. Internis Basnagii Adversus Nostros Martyres Argumentis Generale Responsum Adhibetur.

 Caput IV. De visionum aliorumque coelestium donorum per priora Ecclesiae saecula, copia et ubertate disseritur. Veteres Christianos, et omnium opinion

 Caput V. Nihil In Perpetuae Revelationibus Contineri, Quod In Catholicam Martyrem Non Apprime Conveniat.

 Caput VI. Martyrum Nostrorum Virtutes, Et Visionum Fructus Ostendunt, Divino Illos Fuisse Spiritu Afflatos, Et Eorum Revelationes Deo Esse Tribuendas.

 Caput VII. Perpetuam Sociosque Martyres Prophetico Fuisse Spiritu Afflatos, Ex Vaticiniorum Eventis, Et Miraculis Demonstratur. Eorum Doctrinam, Et Co

 Annotationes In Fragmentum Incerti Scriptoris De Canone Ss. Scripturarum. (L. A. Murator. Antiqq. Ital. medii aevi, Bibl. Vett. Pp. Reliq. scr. Commen

 Annotationes In Fragmentum Incerti Scriptoris De Canone Ss. Scripturarum. (L. A. Murator. Antiqq. Ital. medii aevi, Bibl. Vett. Pp. Reliq. scr. Commen

 Fragmentum Acephalum Incerti Scriptoris De Canone Ss. Scripturarum.

 Fragmentum Acephalum Incerti Scriptoris De Canone Ss. Scripturarum.

 Ineunte Saeculo Tertio.

 Ineunte Saeculo Tertio.

 Prolegomena. De M. Minucii Felicis Apologetae Vita, Historia Et Scriptis, Auctore D. Golhasr. Lumper O. S. B. .

 Prolegomena. De M. Minucii Felicis Apologetae Vita, Historia Et Scriptis, Auctore D. Golhasr. Lumper O. S. B. .

 Francisci Balduini Jc. Dissertatio De Minucii Felicis Octavio.

 Francisci Balduini Jc. Dissertatio De Minucii Felicis Octavio.

 Ad Primam Lindneri Editionem Praefatio Joannis Augustini Ernesti.

 Ad Primam Lindneri Editionem Praefatio Joannis Augustini Ernesti.

 Johann. Gottlieb Lindneri Analysis Logica Dialogi ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ.

 Johann. Gottlieb Lindneri Analysis Logica Dialogi ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ.

 Constat:

 ΑΓΩΝ.

 Thesis.

 I.

 II.

 III.

 IV.

 V. Epilogus continet:

 Antithesis.

 I.

 Digressio I.

 II.

 Digressio II.

 Digressio III.

 Digressio IV.

 Digressio V.

 III.

 IV.

 V. Epilogus ostendit:

 Marci Minucii Felicis. Octavius.

 Marci Minucii Felicis. Octavius.

 Prooemium.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Caput XXI.

 Caput XXII.

 Caput XXIII.

 Caput XXIV.

 Caput XXV.

 Caput XXVI.

 Caput XXVII.

 Caput XXVIII.

 Caput XXIX.

 Caput XXX.

 Caput XXXI.

 Caput XXXII.

 Caput XXXIII.

 Caput XXXIV.

 Caput XXXV.

 Caput XXXVI.

 Caput XXXVII.

 Caput XXXVIII.

 Caput XXXIX.

 Caput XL.

 Caput XLI.

 Index Capitum Dialogi Octavius Inscripti, Marci Minucii Felicis

 Index Capitum Dialogi Octavius Inscripti, Marci Minucii Felicis

 Epistolae Lucae Holstenii De Verubus Dianae Ephesiae Ad Minucium XXI.

 Epistolae Lucae Holstenii De Verubus Dianae Ephesiae Ad Minucium XXI.

 Dissertatio In Marci Minucii Felicis Librum Qui Octavius Inscribitur. Auctore D. Nic. Le Nourry, Monacho O. S. B. E Congregatione S. Mauri.

 Dissertatio In Marci Minucii Felicis Librum Qui Octavius Inscribitur. Auctore D. Nic. Le Nourry, Monacho O. S. B. E Congregatione S. Mauri.

 Caput Primum. Analysis Hujus Libri, Quis Illius Auctor, Ac Qui Fuerint Caecilius Et Octavius Qui In Eo Disputantes Introducuntur.

 Articulus Primus. Analysis hujus libri.

 Articulus II. Utrum Minucius Felix sit hujus libri auctor, et quis ille fuerit.

 Articulus III. Qui fuerint Caecilius, et Octavius, qui in hoc libro disputantes introducuntur.

 Caput II. De Hujus Libri Aetate, Stylo, Titulo, Argumento, Divisionibus, Manuscriptis Codicibus, Et Editionibus, De Variorum In Eum Observationibus, D

 Articulus Primus. Quo tempore hic liber editus fuerit.

 Articulus II. Cujus verbis, quove stylo hic liber compositus sit, quis ejus titulus, quis Minucii Felicis in eo scopus, et utrum ille Christianorum ca

 Articulus III. De hujus libri manuscriptis codicibus variisque editionibus.

 Articulus IV. De variorum in hunc librum notis et animadversionibus.

 Articulus V. De corruptis aut corruptionis suspectis quibusdam hujus libri locis.

 Articulus VI. Quid Minucius ex aliis scriptoribus Cicerone, Seneca, Tertulliano, ac vicissim ex hoc ejusdem Minucii libro Cyprianus aliique delibaveri

 Caput III. Novae In Minucii Felicis Librum Annotationes Ac Primo Expenduntur Argumenta, Quibus Deum Existere Caecilius Negat, Et Probat Octavius.

 Articulus Primus. Quid et quomodo in his notis agetur, ac primo inquiritur utrum Christiani ab hac disputatione rejiciendi.

 Articulus II. Expenduntur argumenta quibus Caecilius probare nititur fas Christianis et aliis non esse de Deo disputare.

 Articulus III. Exponuntur Octavii responsa, quibus superiora Caecilii argumenta diluit et evertit.

 Articulus IV. Examinantur argumenta, quibus Deum existere negat Caecilius, et Octavius demonstrat.

 Articulus V. Expenditur aliud Minucii argumentum, quo Deum intimo hominum sensu, ac ipsa eorum conscientia cognitum, revera existere demonstrat.

 Caput IV. De Deo Uno.

 Articulus Primus. Examinatur argumentum, quo Octavius ethnicorum poetarum Homeri et Virgilii, philosophorum Thaletis, Anaximenis, Diogenis Apolloniati

 Articulus II. De aliis gentilibus philosophis Antisthene, Speusippo, Democrito, Stratone, Epicuro, Aristotele, Heraclide Pontico, Theophrasto, Cleanth

 Articulus III. Expenditur aliud Octavii de Deo uno argumentum, ex terrenorum regnorum, et rerum naturalium exemplis desumptum.

 Caput V. De Dei Nomine, Natura, Et Attributis.

 Articulus Primus. Quis et quid sit Deus, quodve ejus nomen, ac quomodo ab homine cognoscatur tametsi corporeis oculis videri non possit.

 Articulus II. Quibus argumentis Minucius probaverit Deum esse infinitum, aeternum, immensum, ac scire omnia.

 Caput VI. De Divina Providentia.

 Articulus Primus. Examinantur argumenta, quibus Minucius ostendit mundum, et omnia, ac singula Dei providentia gubernari ubi de Britannia, Nilo, Euph

 Articulus II. Excutiuntur Caecilii ethnici contra divinam Providentiam argumenta, ex rebus prosperis malorum, et bonorum adversis ducta, ubi de Dionys

 Articulus III. Quomodo Octavius superiora Caecilii argumenta infirmet, et destruat.

 Articulus IV. Quomodo Octavius diluerit deductam a Caecilio ex martyrum suppliciis et morte argumentationem, ubi proposita Scaevolae, Reguli et Aquili

 Articulus V. Quomodo ultimum Caecilii contra divinam Providentiam argumentum ex Christianorum de fato opinione petitum, ab Octavio solvatur.

 Caput VII. De Aliis Christianae Religionis Dogmatibus.

 Articulus Primus. Excutiuntur argumenta, quibus Caecilius corporum nostrorum resurrectionem impugnat, et Octavius eam tuetur ubi de metempsychosi atq

 Articulus II. Alia ad probandam corporum nostrorum resurrectionem Octavii, et contraria Caecilii argumenta examinantur.

 Articulus III. Expenduntur argumenta, quibus ostenditur improbos homines poenis aeternis atque igne sempiterno cruciandos pios autem et justos perpet

 Articulus IV. Examinantur argumenta quibus Octavius contra Caecilium probat mundum igne aliquando periturum ac de Stoicorum, Epicureorum, et Platonis

 Caput VIII. De Tribus Exsecrandis Criminibus, Infanticidio, Comesis Humanis Carnibus, Et Incestu, Quorum Christiani A Caecilio Et Aliis Ethnicis Accus

 Articulus Primus. Quae qualisve fuerit ea accusatio, quae illius occasiones, et quamdiu duraverit?

 Articulus II. Expenduntur generales rationes, quibus Octavius objecta Christianis a Caecilio et Gentilibus crimina diluit.

 Caput IX. Demonstratur Quam Falsa Sint Duo Prima Crimina Christianis Objecta, Infantem Ab Ipsis Sacra Inter Mysteria Occidi, Ac Postea Devorari Ejus C

 Articulus Primus. Excutiuntur argumenta, quibus Minucius Christianos hoc utroque crimine prorsus liberat.

 Articulus II. Ostenditur quam certo Minucius ethnicos homicidii convincat, utpote qui filios recens natos exponerent, aut abortu necarent, atque etiam

 Articulus III. Quo adhuc modo Minucius ostendat a Tauris Ponticis, et Busiride Aegyptio sacrificatos hospites, a Gallis homines Mercurio: a Romanis Gr

 Articulus IV. De aliis sceleribus ex illo fero mactandorum hominum more profectis, nimirum Catilinae humano sanguine conjuratione, sacris Bellonae hom

 Caput X. De Tertio Crimine, Scilicet Infami Post Epulas Stupro, Adulterio, Et Incestu, Cujus Christiani Rei Dicebantur.

 Articulus Primus. Quantum Christiani ab hoc scelere abhorrerent, quam castum fuerit eorum conjugium, quamque multi perpetua in virginitate perseverari

 Articulus II. Quomodo Minucius Caecilii argumentum contra ethnicos retorqueat, ac eos cum matribus et sororibus connubium inire, atque illorum deos st

 Caput XI. De Absurdo Cultu Quem Asinino Capiti Et Sacerdotis Virilibus Christianos Exhibuisse Caecilius Falsississime Objicit.

 Articulus Primus. Quam falsa sit haec accusatio, et utrum Judaei vel Gnostici occasionem illi dederint, ac primi omnium caput asini revera adoraverint

 Articulus II. Quomodo Minucius probaverit ethnicos hujus, similisque aut pejoris sceleris esse reos, qui asinos cum Epona et Iside, atque boum et verv

 Articulus III. Quomodo Minucius adhuc probaverit ab gentilibus coli et adorari deos capro et homine mixtos, vultusque leonum et canum praeferentes, it

 Articulus IV. Falsum esse a Christianis adorari sacerdotis virilia ac ethnicos turpiorum flagitiorum convinci, et quae fuerit turpissimae illius vene

 Caput XII. Aliae Caecilii Criminationes, Et Ad Eas Octavii Responsa Examinantur.

 Articulus Primus. Quam immerito Caecilius Christianorum synaxes, et jejunia condemnet, dicatque eos esse desperatae factionis homines, lucifugam natio

 Articulus II. Quo jure Caecilius dixerit templa tamquam busta a Christianis despici, nullaque ipsis esse templa, nullas aras, nulla nota simulacra, et

 Articulus III. Quomodo Octavius refellat Caecilium objicientem a Christianis coli hominem cruci pro facinore affixum, ubi de suprema Christi divinitat

 Articulus IV. Qua ratione Minucius dixerit cruces a Christianis nec coli, nec optari.

 Articulus V. Quomodo Minucius telum ethnicorum, Christianis cultum crucis objicientium, in illos retundat, qui cruces in deorum simulacris, cantabris,

 Caput XIII. Alia Iniquissimarum Caecilii Accusationum Capita Expenduntur.

 Articulus Primus. Quanta injustitia Caecilius vitio Christianis vertat, quod honestis voluptatibus, spectaculis, pompis, circensibus et gladiatoriis l

 Articulus II. Quomodo Minucius respondeat aliis Caecilii obtrectationibus, Christianos publicis conviviis, et sacris certaminibus non interesse, et ab

 Articulus III. Examinantur aliae Caecilii reprehensiones, quibus Christianos idcirco vituperat, quod floribus caput, odoribus corpus non honestarent,

 Articulus IV. Tam sanctos Christianorum quam Ethnicorum corruptos fuisse mores: cur illorum disciplina minor a Caecilio dicatur: quantum iidem Christi

 Caput XIV. Excutiuntur Caecilii Argumenta Quibus Probare Conatur Deos Suos Revera Existere, Ac Proinde Veram Esse Gentilium Religionem.

 Articulus Primus. Explicatur primum Caecilii argumentum quo probare nititur veros esse deos suos ex majorum traditione et antiquissimo cultu deorum, n

 Articulus II. Quomodo Octavius Caecilii argumentum refellat ostendatque nec deorum cultum tantae esse antiquitatis, nec sectandas majorum impias ac su

 Caput XV. Expenduntur Argumenta Quibus Minucius Ostendit Falsos Esse Gentilium Deos.

 Articulus Primus. Qua insulsitate Gentiles praedicabant homines ob merita virtutis, vel beneficia aliis hominibus collata factos fuisse deos.

 Articulus II. Examinatur Minucii argumentum quo falsos esse gentilium deos probat ex eorum ortu, patria, morte, sepulchris, ac praesertim Jovis Dictae

 Articulus III. Examinatur Minucii argumentum, quo commentitio Gentilium deos esse probat ex Alexandri Magni aa matrem epistola, qua proditum sibi de d

 Caput XVI. Quam Valida Sint Alia Argumenta, Quibus Octavius Contra Caecilium Probat, Falsos Nullosque Esse Gentilium Deos.

 Articulus Primus. Quam luculenter Octavius ex prima deorum origine ostendat eos deos non fuisse, sed meros homines ac primo quidem eorum principem Sa

 Articulus II. Quam praepostere Ethnici dixerint Saturnum ex coelo et terra ortum: unde nata haec opinio: utrum illius ratio, a Minucio data, recte a L

 Articulus III. Quibus rationum momentis Caecilius demonstret falsam esse divinitatem Jovis et aliorum, qui ex hominibus geniti fuerant, vel aliorum li

 Caput XVII. Quanti Ponderis Sit Aliud Minucii Adversus Gentilium Deos Argumentum, Petitum Ex Ridiculis Eorum Formis Et Figuris, Atque Indignis Turpibu

 Articulus Primus. Quam absurde ab Ethnicis fingatur Vulcanus claudus, Apollo imberbis, Aesculapius barbatus, et aliquando imberbis Neptunus glaucis o

 Articulus II. Quanta dementia ab ethnicis decantata sit Diana alte succincta, venatrix, mammis multis Ephesia, ac Trivia trinis capitibus, multisque m

 Articulus III. Exponitur aliud ejusdem momenti argumentum, quod deprompsit Minucius ex indignis, et turpissimis deorum factis, quibus ferebatur Erigon

 Articulus IV. Cur ac quomodo Minucius ostendat falsos esse Gentilium deos, lectitatis ab omnibus ad vitae morumque institutionem libris Homeri, quibus

 Caput XVIII. Examinatur Caecilii Argumentum Quo Gentilium Deos Exsistere Eo Probare Nititur, Quia Romani Pio Eorum Cultu Imperium Totius Mundi Merueri

 Articulus Primus. Exponitur illud Caecilii argumentum.

 Articulus II. Quomodo Minucius Caecilii refellat argumentum, ac demonstret Romanorum imperium, neutiquam illorum in deos religione, sed impietate et s

 Articulus III. Nulli a Romanis ad propagandos imperii fines auxilio fuisse vernaculos deos, Romulum, pejerante Proculo, diis adscriptum, Picum, Tiberi

 Articulus IV. Quam falsum sit ob concessos Vestalibus et sacerdotibus honores, dataque privilegia, amplificatos a diis Romani imperii fines: quanta fu

 Articulus V. Quomodo Minucius ostendat Romanorum imperium pietate in deos nec fundatum nec auctum, quia Assyrii, Medi, Persae, Graeci, Aegyptii regnav

 Caput XIX. Expenduntur Argumenta, Quibus Caecilius Ex Miraculis, Oraculis, Auspiciis, Auguriis, Somniis, Atque Aliis Praedictionibus Deos Exsistere Pr

 Articulus Primus. Utrum Caecilius deos exsistere probaverit ex miraculis Claudiae Quintiae, quae navim, qua Idaeae matris simulacrum vehebatur, solo s

 Articulus II. Deorum praesentiam a Caecilio non probari oraculis, vatumque responsis, quibus Minucius opponit Amphiarai, Tiresiae, Apollinis Pythii ex

 Articulus III. Proponitur Caecilii argumentum, quo probare nititur ob auspicia et auguria a Sulpitio, Claudio, Junio, Flaminio et Crasso contempta, Ro

 Articulus IV. Quomodo Minucius superius Caecilii argumentum aliis Reguli, Mancini, Pauli, ac Julii Caesaris exemplis, funditus evertat, ubi de solisti

 Caput XX. Expenditur Generalis Minucii Responsio, Qua Miracula, Oracula, Auspicia, Auguria, Somnia, Et Alia Extraordinaria Apud Ethnicos Facta, Non Ex

 Articulus Primus. Qualem Minucius putaverit esse daemonum naturam, et quam recte dixit illos poetis, philosophis, ac in primis Platoni et Socrati, atq

 Articulus II. Exponuntur Minucii argumenta, quibus demonstrat, cur et quomodo daemonum artibus ac praestigiis ea omnia facta sint, quae supra consueta

 Articulus III. Quam evidenter Minucius demonstraverit daemones a Christianis adjuratos, atque ab obsessis hominum corporibus ejectos palam declaraviss

 Caput XXI. De Deorum Imaginibus Et Simulacris, Sub Quibus Delitescentes Daemones Credebantur Mira Quaedam Operari, Ac Quae Ab Ethnicis Impie Colebantu

 Articulus Primus. Quanta impietate Ethnici simulacra deorum suorum, sub quibus daemones habitabant, colerent et adorarent, atque ab eis, hominum manib

 Articulus II. De effigiato, uncto, et coronato Serapidis simulacro, quod Caecilius adoravit, ubi de Gentilium vario simulacra adorandi ritu, et utrum

 Caput XXII. Expenditur Minucii Argumentum, Quo Ex Sacris Ipsis, Quae Ethnici In Deorum Suorum Honorem Celebrabant, Mysteriis Atque Festis, Illos Non E

 Articulus Primus. De Isidis sacris de mysteriis, quibus illa filium aut maritum suum perditum cum Cynocephalo quaerere, et eo invento, gaudere fingeba

 Articulus II. De Eleusiniis mysteriis festoque die in Cereris filiam suam Proserpinam a Plutone raptam inquirentis, memoriam celebratis de Jovis sacr

 Articulus III. De aliis superstitiosis et absurdis Gentilium ritibus, quibus plures sanguine suo libabant, ac vulneribus viriliumque excisione supplic

 Articulus IV. De templis, quoram aditus vel semel tantum in anno, vel nemini umquam, vel numquam viris patebat de quibusdam sacris caeremoniis, quae

 Caput XXIII. De Quodam Libro, Quem Minucius Se Scripturum Promisisse Videtur, Ac De Quibusdam Locis Obscuris, Nonnullisque Scriptoribus Et Atheis Ab I

 Articulus Primus. Utrum Minucius scripserit librum de Fato, aut eum se editurum promiserit? et obscura quaedam explicantur Minucii loca, ubi de marini

 Articulus II. De citatis a Minucio quibusdam scriptoribus, Nepote, Cassio, Thallo, Diodoro, et atheis Theodoro, Diagora, ac Protagora.

 Circa Christi Annum CCXXXVI.

 Chronici, Sub Alexandro Severo Conscripti.

 Chronici, Sub Alexandro Severo Conscripti.

 Prolegomena Ex Dissertatione Fr. Blanchinii De Canone Paschali S. Hippolyti ( Apud Galland Bibl. vet. Pp., t.

 Synopsis.

 Chronicon Anonymi Qui Sub Alexandro Imp. Vixisse Anno Christi CCXXXVI Perhibetur. Liber Generationis Ab Adam Usque Ad Ordinem Quae Continetur In Hoc L

 Praefatio.

 Incipit Narratio.

 Sectio Prima. Liber generationis hominum

 Sectio II. Divisio terrae et de tribus filiis noe.

 Sectio III.

 Sectio IV.

 Sectio V.

 Sectio VI.

 Sectio VII.

 Sectio VIII.

 Sectio IX.

 Sectio X.

 Sectio XI.

 Sectio XII.

 Sectio XIII. Reges Persarum ex tempore Cyri.

 Sectio XIV. Nomina creaturae.

 Sectio XV. Prophetarum nomina.

 Sectio XVI. Nomina Regum.

 Sectio XVII. Nomina Sacerdotum.

 Sectio XVIII. Macedonum Reges juxta Alexandrinos.

 Sectio XIX. Imperatores Romanorum.

 Sectio XX. Regum Hebraeorum.

 Anno Domini CCL. Celerinus, Lucianus, Caldonius, Moyses, Maximus, Nicostratus, Rufinus Et Caeteri Confessores Ecclesiae Romanae Et Africanae.

 Anno Domini CCL. Celerinus, Lucianus, Caldonius, Moyses, Maximus, Nicostratus, Rufinus Et Caeteri Confessores Ecclesiae Romanae Et Africanae.

 Epistola Celerini Ad Lucianum. (Pamel., Rigalt., Baluz., Paris., XX. Oxon., Lips., XXI.)

 Epistola Luciani Ad Celerinum. (Pamel., XXII. Rig., Baluz., Paris., XXI. Oxon., Lips., XXII.)

 Epistola Omnium Confessorum Ad Cyprianum. (Pamel., XVII, Rigalt., Baluz., Paris. XVI. Oxon., Lips., XXIII.)

 Epistola I. Caldonii Ad Cyprianum Et Compresbyteros Carthagini Consistentes. (Pamel. XIX., Rigalt. Baluz. Paris. XVIII., Oxon. Lips. XXIV.)

 Epistola Moysis Et Maximi Presbyterorum, Nicostrati Et Rufini Diaconorum Et Caeterorum Confessorum In Fide Veritatis Perseverantium Ac Romae Consisten

 Epistola Presbyterorum Et Diaconorum Romae Consistentium Ad Cyprianum. (Pamel. Rigalt. Baluz. XXX., Paris. XXIX., Oxon. Lips. XXXVI.)

 Epistola II Caldonii Cum Herculano Et Victore Ad Clerum Carthaginensem. (Pamel. Rigalt. Baluz. XXXIX., Paris. XXXVIII., Oxon. Lips. XLII.)

 Anno Domini CCLI. Maximus, Urbanus, Sidonius, Et Macharius Confessores Romani.

 Anno Domini CCLI. Maximus, Urbanus, Sidonius, Et Macharius Confessores Romani.

 Epistola Maximi, Urbani, Sidonii Et Macharii Ad Cyprianum. (Erasm. III, 13 b

 Epistola Maximi, Urbani, Sidonii Et Macharii Ad Cyprianum. (Erasm. III, 13 b

 Annis Christi CCL-CLII.

 Annis Christi CCL-CLII.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Articulus Primus. S. Cornelii Vitae Historia.

 Articulus II. S. Cornelii P. Et M. Scripta.

 Articulus III. Synopsis Epistolae Cornelii Ad Fabium Antiochenum.

 Notitia Epistolarum Non Exstantium Quae Ad Cornelium Attinent, Auctore D. Coustantio O. S. B.

 Notitia Epistolarum Non Exstantium Quae Ad Cornelium Attinent, Auctore D. Coustantio O. S. B.

 I.

 II.

 III.

 IV. Ubi et de poenitentia majorum clericorum, an tribus primis saeculis publicae subjecti fuerint, disseritur.

 V.

 VI.

 VII.

 VIII.

 IX.

 X.

 XI.

 XII.

 XIII.

 XIV.

 XV.

 Epistolae Sancti Cornelii Papae Et Martyris, Et Quae Ad Eum Scriptae Sunt.

 Epistolae Sancti Cornelii Papae Et Martyris, Et Quae Ad Eum Scriptae Sunt.

 Anno Chr. CCLI.

 Anno Christi CCLI.

 Anno Christi CCLI.

 Ann. Chr. CCLI.

 Anno Christi CCLI.

 Epistola VI. Sancti Cornelii Papae Ad Cyprianum Carthaginensem Episcopum. (Erasm. III, 11., Pamel. Rigal. Baluz. XLVII, Paris. XLV, Oxon. Lips. XLIX,

 Epistola VII. S. Cypriani, Carthaginensis Episcopi, Ad Cornelium Papam.

 Epistola VIII.

 IXº Ex Epistola Ad Fabium Antiochenum Episcopum Fragmenta.

 Ann. Chr. CCLII.

 S. Cypriani Ad Antonianum Epistolae Pars Altera.

 Epistola XI. (Erasm. I, 2 Pamel., Rigalt., Baluz., LIV Paris. LIII Coustant. I, 167 Galland. III. 350 Routh., Reliq. sacr. III, 69 et 108.)

 Anno Christi CCLII.

 De Quinque Presbyteris Et Fortunato Pseudoepiscopo.

 Anno Christi CCLII.

 Appendix Prima. Epistolae Cornelio Adscriptae.

 Appendix Prima. Epistolae Cornelio Adscriptae.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola I. Cornelius Episcopus Fratri Lupicino Viennensi Archiepiscopo Salutem.

 Epistola II. Cornelii Papae Ad Cyprianum.

 Appendix Secunda. Decretales Epistolae S. Cornelio Papae Adscriptae.

 Appendix Secunda. Decretales Epistolae S. Cornelio Papae Adscriptae.

 Epistola Prima. De Translatione Corporum Apostolorum Petri Et Pauli: Et De Novato, Aliisque Haereticis.

 Epistola II. Ad Rufum Coepiscopum Orientalem.

 Decretum. Ut a jejunis juramenta praestentur.

 Monitum.

 Monitum.

 Concilia Carthaginensia Tempore Cornelii I Papae In Causa Lapsorum Sub S. Cypriano Celebrata.

 Concilia Carthaginensia Tempore Cornelii I Papae In Causa Lapsorum Sub S. Cypriano Celebrata.

 Anno Domini CCLI.

 

 Carthaginensis, Cypriani. ( Ex libello synodico. )

 Epistola Synodica S. Cypriani, Carthaginensis Episcopi, Et Collegarum Ad S. Cornelium Papam De Lapsis.

 Circa Annos Christi CCL-CCLXX.

 Dissertatio Prooemialis. Auctore D. Gothofr. Lumper O. S. B.

 Dissertatio Prooemialis. Auctore D. Gothofr. Lumper O. S. B.

 Caput Primum. Ejus Vitae Historia. Articulus Unicus.

 Caput II. Novatiani Scripta Et Doctrina.

 Articulus Primus. De libro Novatiani de Trinitate.

 Articulus II. De Novatiani epistola de Cibis judaicis.

 Articulus III. De Novatiani Epistola Cleri Romani nomine S. Cypriano inscripta.

 Articulus IV. De operibus Novatiani deperditis.

 Articulus V. Editiones operum Novatiani.

 Caput III. Doctrina Novatiani

 Articulus Primus. Puncta dogmatica de Deo, divinisque ejus perfectionibus.

 Articulus II. Doctrina Novatiani de Mysterio Ss. Trinitatis.

 Novatiani Presbyteri Romani Opera Quae Exstant Omnia.

 Novatiani Presbyteri Romani Opera Quae Exstant Omnia.

 De Trinitate Liber.

 De Trinitate Liber.

 Caput Primum. De Trinitate disputaturus Novatianus ex Regula fidei proponit, ut primo credamus in Deum Patrem et Dominum omnipotentem, rerum omnium pe

 Caput II. Deus super omnia, ipse continens omnia, immensus, aeternus, mente hominis major, sermone inexplicabilis, sublimitate omni sublimior.

 Caput III. Deum esse omnium conditorem, dominum et parentem, e sacris Scripturis probatur.

 Caput IV. Bonum quoque, semper sui similem, immutabilem, unum et solum, infinitum: cujus nec nomen proprium possit edici, et incorruptibilem, et immor

 Caput V. Cujus si iracundias et indignationes quasdam, et odia descripta in sacris paginis teneamus non tamen haec intelligi ad humanorum exempla vit

 Caput VI. Et licet Scriptura faciem divinam saepe ad humanam formam convertat, non tamen intra haec nostri corporis lineamenta modum divinae majestati

 Caput VII. Argumentum.— Spiritus quoque cum Deus dicitur, claritas et lux, non satis Deum illis appellationibus explicari.

 Caput VIII. Argumentum.— Hunc ergo Deum novisse et venerari Ecclesiam eique testimonium reddit tam invisibilium, quam etiam visibilium, et semper, et

 Caput IX. Porro eamdem regulam veritatis docere nos, credere post Patrem etiam in Filium Dei Jesum Christum Dominum Deum nostrum, eumdem in Veteri Tes

 Caput X. Jesum Christum Dei Filium esse, et vere hominem: contra haereticos phantasiastas, qui veram carnem illum suscepisse negabant.

 Caput XI. Et vero non hominem tantum Christum, sed et Deum: sicuti hominis filium, ita et Dei filium.

 Caput XII. Deum enim Veteris Testamenti Scripturarum auctoritate probari.

 Caput XIII. Eamdem veritatem evinci e sacris Novi Foederis Litteris.

 Caput XIV. Idem argumentum persequitur auctor.

 Caput XV. al. XXIII. Rursum ex Evangelio Christum Deum comprobat.

 Caput XVI. al. XXIV. Iterum ex Evangelio Christum Deum comprobat.

 Caput XVII. al. XXV. Item ex Moyse in principio sacrarum Litterarum.

 Caput XVIII. al. XXVI. Inde etiam, quod Abrahae visus legatur Deus: quod de Patre nequeat intelligi, quem nemo vidit umquam sed de Filio in Angeli im

 Caput XIX. al. XXVII. Quod etiam Jacob apparuerit Deus Angelus, nempe Dei Filius.

 Caput XX, al. XV. Ex Scripturis probatur, Christum fuisse Angelum appellatum. Attamen et Deum esse, ex aliis sacrae Scripturae locis ostenditur.

 Caput XXI, al. XVI. Eamdem divinam majestatem in Christo aliis iterum Scripturis confirmari.

 Caput XXII, al. XVII. Eamdem divinam majestatem in Christo aliis iterum Scripturis confirmat.

 Caput XXIII, al. XVIII. Quod adeo manifestum est, ut quidam haeretici eum Deum Patrem putarint, alii Deum tantum sine carne fuisse.

 Caput XXIV, al. XIX. Illos autem propterea errasse, quod nihil arbitrarentur interesse inter Filium Dei et filium hominis, ob Scripturam male intellec

 Caput XXV, al. XX. Neque inde sequi, quia Christus mortuus, etiam Deum mortuum accipi: non enim tantummodo Deum, sed et hominem Christum Scriptura pro

 Caput XXVI, al. XXI. Adversus autem Sabellianos Scripturis probat alium esse Filium, alium Patrem.

 Caput XXVII. al. XXII. Pulchre respondet ad illud: sumus, quod illi pro se intendebant.

 Caput XXVIII. Pro Sabellianis etiam nihil facere illud: Qui videt me, videt et Patrem, probat.

 Caput XXIX. Deinceps fidei auctoritatem admonere nos docet, post Patrem et Filium, credere etiam In Spiritum Sanctum: cujus operationes ex Scripturis

 Caput XXX. Denique quantum dicti haeretici erroris sui originem inde rapuerint, quod animadverterent scriptum: unus Deus: etsi Christum Deum et Patrem

 Caput XXXI. Sed Dei Filium Deum, ex Deo Patre ab aeterno natum, qui semper in Patre fuerit, secundam personam esse a Patre, qui nihil agat sine Patris

 De Cibis Judaicis Epistola.

 De Cibis Judaicis Epistola.

 Caput Primum. Novatianus presbyter Romanus in secessu suo, tempore persecutionis Decianae, variis fratrum litteris provocatus, adversus Judaeos post s

 Caput II. In primis Legem spiritalem esse tradit et proinde cum cibus primus hominibus, solus arborum fructus fuerit, et usus carnis accesserit: Lege

 Caput III. Non culpanda itaque immunda animalia, ne in Auctorem culpa revocetur: sed quando irrationale animal ob aliquid rejicitur, magis illud ipsum

 Caput IV. His accessisse et aliam causam, cur multa a Judaeis ciborum genera tollerentur ad coercendam nimirum intemperantiam populi, uni Deo servitu

 Caput V. Et vero fuerit tempus aliquod, quo istae umbrae vel figurae exercendae: postquam autem finis legis Christus supervenit, omnia jam dici ab Apo

 Caput VI. Sed non ex hoc quia libertas ciborum concessa, luxuriam permissam esse, aut continentiam sublatam et jejunia: haec enim vel maxime decere Fi

 Caput VII. Cavendum etiam esse ne quis licentiam istam in tantum putet profusam, ut ad immolata idolis possit accedere.

 Novatiani Ad S. Cyprianum Epistola, Cleri Romani Nomine Scripta, Cypriano Papae Presbyteri Et Diaconi Romae Consistentes, Salutem.

 Novatiani Ad S. Cyprianum Epistola, Cleri Romani Nomine Scripta, Cypriano Papae Presbyteri Et Diaconi Romae Consistentes, Salutem.

 Anno Domini CCLII-CCLIII. S. Lucius, I, Papa Et Martyr.

 Anno Domini CCLII-CCLIII. S. Lucius, I, Papa Et Martyr.

 Notitia Historica.

 Notitia Historica.

 Epistola Unica S. Cypriani Carthaginensis Episcopi Ad Lucium Papam De Exsilio Reversum. De reditu illius ab exsilio gratulatur. Nil imminutum gloriae

 Epistola Unica S. Cypriani Carthaginensis Episcopi Ad Lucium Papam De Exsilio Reversum. De reditu illius ab exsilio gratulatur. Nil imminutum gloriae

 Appendix Unica. Epistolae Et Decreta S. Lucio Adscripta.

 Appendix Unica. Epistolae Et Decreta S. Lucio Adscripta.

 Epistola Lucii Papae I Ad Galliae Atque Hispaniae Episcopos.

 Decreta Lucii Papae, Ex Gratiano Desumpta.

 I. Officio et beneficio privetur episcopus, presbyter vel diaconus, uxorem suscipiens, vel susceptam retinens.

 Ex Eisdem Decretis. II. Clericus matronarum domicilia frequentans deponatur.

 Ex Eisdem Decretis. III. De eodem titulo.

 Ex Eisdem Decretis. (Ex vet. Poenitentiali, apud Cantsium, vett. lect. t. II, part. II, p. 131, edit. Basnagii ex nov. supplem. Mansi., t. I, p. 14.)

 Annis Domini CCLIII CCLVII.

 Annis Domini CCLIII CCLVII.

 Prooemium. Ex libro pontificali Damasi papae.

 Prooemium. Ex libro pontificali Damasi papae.

 Notitia Epistolarum Non Exstantium Quae Ad Stephanum Attinent. Auctore D. Coustantio O. S. B.

 Notitia Epistolarum Non Exstantium Quae Ad Stephanum Attinent. Auctore D. Coustantio O. S. B.

 I.

 II.

 III.

 IV.

 V.

 Epistolae Quae Ad S. Stephanum I Papam Attinent. Epistola S. Cypriani Carthaginensis Episcopi Ad Stephanum Papam.

 Epistolae Quae Ad S. Stephanum I Papam Attinent. Epistola S. Cypriani Carthaginensis Episcopi Ad Stephanum Papam.

 Appendix. Epistolae Decretales S. Stephano Adscriptae.

 Appendix. Epistolae Decretales S. Stephano Adscriptae.

 Epistola I Stephani Papae I Ad Hilarium Episcopum.

 Epistola II Stephani Papae I.

 Acta Et Monumenta Celeberrimae De Haereticorum Baptismate Disputationis,

 Acta Et Monumenta Celeberrimae De Haereticorum Baptismate Disputationis,

 Pars Prima. Praecipua Veterum Monumenta Quae Supersunt De Baptismate Haereticorum.

 Pars Prima. Praecipua Veterum Monumenta Quae Supersunt De Baptismate Haereticorum.

 S. Stephani Papae Et Martyris Decretoriae Sententiae.

 S. Stephani Papae Et Martyris Decretoriae Sententiae.

 Prooemium.

 I. Unus ac necessarius controversiarum fidei finis.

 II. Palmare juris principium.

 III. Traditionis Apostolicae testimonium de haereticorum baptismate.

 IV. Testimonii intrinseca argumenta.

 V. Clausula.

 Concilium Romanum Sub S. Stephano Celebratum. Ex Libello Synod.

 Concilium Romanum Sub S. Stephano Celebratum. Ex Libello Synod.

 Concilia Carthaginensia .

 Concilia Carthaginensia .

 Carthaginense Concilium Sub Cypriano Tertium Anno Post Christum Natum CCLIII Habitum. De Infantibus Baptizandis.

 Prooemium. (Erasm., III, 3. Pamel., Rigalt., Baluz., LIX. Paris., LVIII. Oxon., Lips., LXIV. Ronth. Rell. Scrip. p. 74 et 116.)

 Cyprianus Et Caeteri Collegae Qui In Concilio Affuerunt Numero LXVI, Fido Fratris Salutem.

 Carthaginense Concilium Sub Cypriano Quartum. Anno Post Christum Natum CCLIV Habitum. De Basilide Et Martiale Hispaniae Episcopis Libellaticis. (Erasm

 Prooemium.

 Cyprianus, Caecilius, Primus, Polycarpus, Nicomedes, Lucilianus, Successus, Sedatus, Fortunatus, Januarius, Secundinus, Pomponius, Honoratus, Victor,

 Anno Christi CCLV. S. Stephani III. Carthaginense Concilium Sub Cypriano Quintum, De Baptismo Primum.

 Prooemium.

 Cyprianus, Liberalis, Caldonius, Junius, Primus, Caecilius, Polycarpus, Nicomedes, Felix, Marrutius, Successus, Lucianus, Honoratus, Fortunatus, Victo

 Anno Christi CCLVI, Pontificatus S. Stephani III. Carthaginense Concilium Sub Cypriano Sextum. Ex Africa Provincia Et Numidia, Quod De Baptismo Secund

 Prooemium.

 Cyprianus Et Caeteri Stephano Fratri Salutem.

 Anno Christi CCLVI, Pontificatus S. Stephani III. Carthaginiense Concilium Sub Cypriano Septimum, Ex Tribus Africae Provinciis, Quod De Baptismo Terti

 Prooemium.

 Sententiae Episcoporum LXXXVII, De Haereticis Baptizandis.

 Bollandistarum Animadversiones In Haec Concilii Carthaginensis Verba: Neque enim quisquam nostrum episcopum se esse episcoporum constituit, etc.

 

 Monitum.

 Synodus Carthagine habita, cui praefuit magnus Cyprianus, et sanctus martyr, cum esset episcopus Carthaginensis.

 ΣΥΝΟΔΟΣ Πλένομὲνη ἐπὶ Κυπριανοῦ τοῦ ἅγιωτάτου ἐπισκόπου Καρχηδόνος καὶ μάρτυρος. ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΩΝΑΡΑΣ.

 Epistola Magni Cypriani Ad Jovianum ejusque episcopos.

 ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ Κυπριανοῦ πρὸς τὸν Ἰοβιανὸν καὶ ἐκείνου συνεπισκοπους.

 Concilium VIII Habitum Circa Annum CCLVII.

 Concilium VIII Habitum Circa Annum CCLVII.

 Epistolae Dionysii Alexandrini Episcopi Ad Stephanum Papam Fragmentum.

 Prooemium.

 Epistola S. Cypriani Ad Quintum. De Haereticis Baptizandis. (Erasm. p. 397. Pamel. Rigalt. Baluz. Oxon. Lips. LXXI.)

 Anno Christi CCLVI. Epistola S. Cypriani Ad Jubaianum, De Haereticis Baptizandis.

 Epistola S. Cypriani Ad Pompeium Contra Epistolam Stephani De Haereticis Baptizandis.

 Epistola S. Cypriani Ad Magnum De Baptizandis Novatianis Et De Iis Qui In Lecto Gratiam Consequuntur.

 Concilium Iconiense Contra Cataphrygas, Celebratum Anno 258 Sub Stephano Papa I.

 Epistola Firmiliani, Episcopi Caesareae Cappadociae, Ad Cyprianum Contra Epistolam Stephani.

 Prolegomena De Auctore Anonymo Libri De Rebaptismate.

 Prolegomena De Auctore Anonymo Libri De Rebaptismate.

 Articulus I. Quis auctor operis, et quo saeculo floruerit?

 Articulus II. Analysis hujus opusculi.

 Articulus III. Observationes quaedam in hunc tractatum, atque ejusdem editiones.

 Anonymi Liber De Rebaptismate. Non Debere Denuo Baptizari Qui Semel In Nomine Domini Jesu Christi Sint Tincti.

 Anonymi Liber De Rebaptismate. Non Debere Denuo Baptizari Qui Semel In Nomine Domini Jesu Christi Sint Tincti.

 De Anonymo Auctore Tractatus Adversus Novatianum.

 De Anonymo Auctore Tractatus Adversus Novatianum.

 Prolegomena.

 Anonymi Tractatus Ad Novatianum Haereticum: Quod Lapsis Spes Veniae Non Est Deneganda.

 Anonymi Tractatus Ad Novatianum Haereticum: Quod Lapsis Spes Veniae Non Est Deneganda.

 Pars Altera. Praecipui Recentium Excursus In Eamdem De Haereticorum Baptismate Disputationem.

 L. Thomassini Dissertatio Ad Synodos Sub Stephano Papa In Causa Baptismi Haereticorum Collectas Carthagine, Romae Et Alibi Annis, Christi 256, 257, Et

 L. Thomassini Dissertatio Ad Synodos Sub Stephano Papa In Causa Baptismi Haereticorum Collectas Carthagine, Romae Et Alibi Annis, Christi 256, 257, Et

 Synopsis.

 I. Stephani Papae Et Cypriani Concertatio. Novatorum Calumnia In Stephanum. Duplex Adversus Eos Controversia Hic Dirimenda.

 II. Non Errasse Stephanum In Omnium Haereticorum Baptismo Recipiendo, Probatur Ex Firmiliano.

 III. Et Idem Ex Eodem.

 IV. Alia Ex Eodem Argumenta.

 V. Et Rursus Alia.

 VI. Idem Evincitur Ex Cypriano.

 VII. Ex Eodem.

 VIII. Ex Concilio Carthaginensi.

 IX. Ex Tertulliano.

 X. Item Ex Concilio Arelatensi.

 XI. Ex Eusebio.

 XII. Ex Stephani Ipsius Verbis

 XIII. Defenditur Argumentum Stephani Adversus Cyprianum.

 XIV. Item Ex Hieronymo Ostenditur Non Errasse Stephanum In Quaestione Baptismi.

 XV. Rursus Ex Eodem.

 XVI. Ex Eodem Iterum.

 XVII. Ex Eodem.

 XVIII. Idem Efficitur Ex Basilio.

 XIX. Ex Siricio Innocentio, Leone R. Pp.

 XX. Item Ex Augustino.

 XXI. Quam Dictu Nefas, Totam Aliquando Errasse In Hoc Etiam Negotio Ecclesiam.

 XXII. Item Ex Vincentio Lirinensi.

 XXIII. Ex Hincmaro Rhemensi, Et Augustino Rursus.

 XXIV. Altera Attingitur Controversia, An Post Decretum Stephani Plenario Adhuc Esset Opus Concilio, Ut Innuere Videtur Augustinus.

 XXV. Contra Ex Eodem Augustino, Etiam Ante Concilium Et Summa Fuit Stephani Potestas Et Cypriani Error Expiandus, Non Excusandus.

 XXVI. Ex Eodem, Cyprianus Petro Comparatur Erranti, Sed Corripiente Collegam Audiendi.

 XXVII. Quam Non Possit Excusari Cyprianus Ex Eodem, Traditioni Apostolicae Et Ecclesiae Universali Immoriger.

 XXVIII. Eadem Ex Hieronimo Confirmantur, Vincentio Lir. Et Facundo Herg.

 XXIX. Rursus Ex Augustino.

 XXX. Non Ultra Minas Saeviit Stephanus, Et Tandem Dispensationi Acquievit, Atque Ita Decreti Sui Executionem Suspendit Ipsemet.

 XXXI. Graviori Auctoritati Cedere Debuisse Cyprianum Ex Augustino.

 XXXII. Et Cyprianus Et Alii Ejus Consentanei Forsan Resipuere.

 XXXIII. Altera Aperitur Via Solvendae Hujus Controversiae, Ex Discrimine Quaestionum De Fide Et De Consuetudinibus.

 XXXIV. Varia Hujus Discriminis Documenta.

 XXXV. Quaestionem Hanc Civiliter Tractatam Esse, Ut Ad Consuetudines Spectantem, Non Ad Fidem, Probatur Primum Ex Firmiliano.

 XXXVI. Item Ex Cypriano.

 XXXVII. Item Ex Stephano, Ex Arelat. Et Nicaena Synodo. Ex Optato.

 XXXVIII. Item Ex Basilio.

 XXXIX. Ex Amphilochio.

 XL. Ex Athanasio.

 XLI. Ex Epiphanio.

 XLII. Ex Cyrillo Hierosol.

 XLIII. Ex Secunda Synodo Oecumenica.

 XLIV. Ex Synodo Trullana.

 XLV. Ex Consensu Graecorum, Maxime Theodori Studitae.

 XLVI. Ex Gennadio.

 XLVII. Ex Augustino.

 XLVIII. Concilia Plenaria Augustinus Frequenter Ad Consuetudines Ordinandas Requirit.

 XLIX. Nequaquam Ad Quaestiones Fidei.

 L. Summa Controversiae Hujus Posterioris.

 Dissertatio Qua Vera Stephani Circa Receptionem Haereticorum Sententia Explicatur.

 Dissertatio Qua Vera Stephani Circa Receptionem Haereticorum Sententia Explicatur.

 I. Sententiam Illius Ratione Destitutam Non Fuisse.

 II. An Stephanus Baptismum Ab Haereticis Sub Qualibet Forma Collatum Admiserit.

 III. An Eos, Quos Baptizatos In Nomine Jesu, Dixit Stephanus, Intellexerit In Nomine Trinitatis Baptizatos.

 IV. An Non Stephanus Haereticorum Baptismo Majorem, Quam Decet, Virtutem Atque Efficiam Tribuat.

 V. An Manum Ab Haeresi Redeuntibus Imponi Voluerit Stephanus, Ut Confirmationis Sacramentum Eis Conferretur.

 VI. Stephanus Ab Antiquis Laudatur Ut Apostolicae Traditionis Vindex, Nec Erroris Ab Ullo Arguitur, Nisi Ab Iis Qui Quorumvis Haereticorum Baptisma Re

 VII. An Stephanus Excommunicatione Percusserit Rebaptizantes. An Severius Cum Viris Sanctis Se Gesserit.

 Auctoritas Pontificia, Notissimo Cypriani Facto A Quibusdam Neotericis Acriter Impugnata, Sed A Sapientissimis Galliae Theologis Solide Vindicata. Dis

 Auctoritas Pontificia, Notissimo Cypriani Facto A Quibusdam Neotericis Acriter Impugnata, Sed A Sapientissimis Galliae Theologis Solide Vindicata. Dis

 Praefatio.

 Compendiosa Stephani Sanctissimi Martyris Ac Romani Pontificis Vita A Veterum Monumentis Excerpta.

 Compendiosa Stephani Sanctissimi Martyris Ac Romani Pontificis Vita A Veterum Monumentis Excerpta.

 Appendix Ad Vitam S. Stephani Romani Pontificis Et Martyris, In Qua Ipsius Contra S. Cyprianum Aliosque Rebaptizantes Agendi Ratio Veterum Testimoniis

 Appendix Ad Vitam S. Stephani Romani Pontificis Et Martyris, In Qua Ipsius Contra S. Cyprianum Aliosque Rebaptizantes Agendi Ratio Veterum Testimoniis

 Dissertationis Pars Prima.

 Caput Primum. Juxta Universalem Galliae Theologorum Ac Scriptorum Doctrinam S. Cyprianus Agitatam Aevo Suo De Rebaptizandis Haereticis Quaestionem, No

 Caput II. Juxta Universalem Galliae Theologorum Ac Scriptorum Doctrinam S. Cyprianus Probe Noverat Quam S. Stephanus Asserebat Consuetudinem, Non Pecu

 Dissertationis Pars Secunda

 Caput Primum. Exponuntur Momenta Quibus Evincitur Causam De Baptismate Haereticorum Cypriano Visam Fuisse Rem Non Fidei, Sed Merae Disciplinae.

 Solvuntur Objectiones.

 Caput II. Afferuntur Momenta, Quibus Evincitur S. Cyprianum Probe Novisse Quam S. Stephanus Rom. Pontifex Vindicabat Consuetudinem, Universalem Tunc T

 Binae Dissertationes De Firmiliano, Auctore F. Marcellino Molkenbuhr O. S. F. Strictioris Observantiae, Ss. Theologiae Lector. Jubilato.

 Binae Dissertationes De Firmiliano, Auctore F. Marcellino Molkenbuhr O. S. F. Strictioris Observantiae, Ss. Theologiae Lector. Jubilato.

 Praefatio.

 Conspectus Utriusque Dissertationis De Firmiliano.

 Dissertatio Prima De Firmiliani ad S. Cyprianum Epistola aliisque ejus operibus.

 Propositio I. Vero similius est quod famosa sub nomine Firmiliani ad S. Cyprianum Epistola non ab aliquo graeco, sed a latino tenebrione fuerit compos

 Propositio II. Non est verosimile, quod S. Firmilianus famosam pro rebaptizantibus Epistolam contra S. Stephanm papam conscripserit.

 Propositio III. Verosimilius est quod aliquis Donatista Africanus fatam epistolam composuerit, sed post tempora sancti Augustini.

 Argumenta contraria. Queis probetur, quod Firmilianus fatam epistolam vere composuerit.

 Argumenta. II. Quod auctor epistolae Firmilianicae non fuerit Donatista.

 Propositio IV. Non est verosimile quod sanctus Firmilianus aliquos libros scripto publico evulgarit.

 Argumenta contraria ex sancto Basilio Magno.

 Dissertatio Secunda. De Firmiliani anno emortuali, quo Paulus Samosatenus fuit depositus, ac synodus Antiochena III, seu celeberrima contra Paulum cel

 Propositio. Celeberrima synodus Antiochena, in qua Paulus Samosatenus fuit depositus, celebrata non fuit ante annum 272.

 Corollarium.

 Animadversiones in binas has dissertationes opera et studio P. Gottfridi Lumper.

 Annales Ecclesiae Africanae. Temporibus Cyprianicis (Auctore Morcelli).

 Annales Ecclesiae Africanae. Temporibus Cyprianicis (Auctore Morcelli).

 Annus Christianus CCXLIII. Donato Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLIV. Donato Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLV. Donato Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLVI. Donato Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLVII. Donato Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLVIII. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCXLIX. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCL. Cypriano Episcopo Carthaginensi.

 Annus Christianus CCLI. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus. CCLII. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLIII. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLIV. Cypriano, Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLV. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLVI Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLVII. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Annus Christianus CCLVIII. Cypriano Episcopo Carthaginiensi.

 Circa Annum Domini CCLVII.

 Circa Annum Domini CCLVII.

 Prolegomena. Auctore D. Gothofr. Lumper. (Hist. theolog. critic. Ss. Pp. t. XIII, p. 45-51.)

 Prolegomena. Auctore D. Gothofr. Lumper. (Hist. theolog. critic. Ss. Pp. t. XIII, p. 45-51.)

 Articulus Primus. [ De sancto Pontio, auctore Vitae sancti Cypriani.

 Articulus II. Pontii diaconi Scripta.

 Articulus III. De Actis Pontianae historiae subjectis, et quid curae in utrisque edendis adhibitum fuerit a viris doctis.

 De Vita Et Passione Sancti Caecilii Cypriani Episcopi Carthaginensis Et Martyris, Per Pontium Diaconum.

 De Vita Et Passione Sancti Caecilii Cypriani Episcopi Carthaginensis Et Martyris, Per Pontium Diaconum.

 Caput Primum. Auctor rationes scribendi exponit. Acta Martyrum olim diligenter litteris fuisse consignata perhibet.

 Caput II. Quae a Cypriano post baptismum facta sunt, enarrat. Continentia necessaria. Aliae Cypriani virtutes.

 Caput III. Ad sacros ordines cito promovetur. Sanctos sibi imitandos jungiter proponit

 Caput IV. Cyprianus a Caecilio ad fidem adductus.

 Caput V. Adhuc neophytus, episcopatum assumere compulsus.

 Caput VI. Episcopalibus virtutibus emicat.

 Caput VII. Proscriptus et ad leonem postulatur, prudenter secedit.

 Caput VIII. Idque accidit ex divinae Providentiae consilio.

 Caput IX. Grassante dira peste, plebem suam ad succurrendum ea infectis, etiam ethnicis, efficaci oratione adducit.

 Caput X. De eodem argumento.

 Caput XI. Pellitur in exsilium Curubin.

 Caput XII. A multis invisitur. Coelesti visione recreatus, de martyrio subeundo ejusque dilatione divinitus admonetur.

 Caput XIII. Quam visionem auctor interpretatur, et veridicam fuisse probat.

 Caput XIV. Imminente persecutione, recusat fugere Cyprianus, suosque ad martyrium hortatur.

 Caput XV. Capitur. Plebs ante fores noctem excubat.

 Caput XVI. Postridie ad tribunal proconsulis ducitur.

 Caput XVII. Lata sententia.

 Caput XVIII. Capite plectitur.

 Caput XIX. Primus martyr episcoporum Carthaginensium.

 Acta Proconsularia Sancti Cypriani Episcopi Et Martyris.

 Acta Proconsularia Sancti Cypriani Episcopi Et Martyris.

 I. Prima S. Cypriani confessio coram Paterno proconsule. Presbyteros prodere renuit.

 II. In exilium Curubim mittitur. Inde a Galerio revocatus comprehenditur.

 III. Coram proconsule sistitur. Ejus secunda confessio.

 IV. Sententia in eum lata, capite plecti jubetur.

 V. Coram magna populi turba decollatur. Ejus corpus a fidelibus noctu sublatum sepelitur.

 VI. Passus est XVIII kal. octobr. sub Valeriano et Gallieno principibus.

 Appendix Passio S. Cypriani Ex M. S. Victoris Nec Non Bodleiano I.

 Appendix Passio S. Cypriani Ex M. S. Victoris Nec Non Bodleiano I.

 Index Generalis. In Opera Tertulliani.

 Index Generalis. In Opera Tertulliani.

 Monitum.

 A

 B

 C

 D

 E

 F.

 G

 H

 I

 J

 L

 M

 N

 O

 P

 Q

 R

 S

 T

 U

 V

 X

 Z

 Syllabus Rerum Quae In Hoc Volumine Includuntur.

 Syllabus Rerum Quae In Hoc Volumine Includuntur.

 Finis Tomi Tertii.

Solvuntur Objectiones.

Objiciunt I. Cyprianus suam de haereticis rebaptizandis opinionem multis probat Scripturae textibus, ut videre est in epist. ad Magnum 69, ad episcopos Numidiae 70, ad Stephanum R. P. 72, ad Jubaian. 1337B 73, et ad Pompeium 74. Ergo eam a Deo traditam censuit et consequenter fide credendam.

Respondeo. Dato antecedente, nego consequentiam; non enim in rebus fidei tantum, verum etiam in rebus merae disciplinae saepius afferuntur sacrae Scripturae loca, ad ostendendam scilicet congruentiam alicujus disciplinae cum iis quae a Deo sunt revelata, ut ex hac congruentia illius aequitas vindicetur. Sic S. Basilius epist. 199, juxta novam editionem ad Amphilochium, cap. 32, ex Scripturis probat episcopum, presbyterum, diaconum depositos propter aliquod crimen non debere propter idem crimen communione ecclesiastica privari. Sic D. Hieronymus epist. ad Theoph. adversus errorem Joannis Hierosolym. probat auctoritate tum veteris 1337C et Novi Testamenti legitimam fuisse Pauliniani factam a S. Epiphanio ordinationem, Paulinianus tum temporibus triginta tantum annos esset natus. Sic S. Augustinus lib. de Fide et Operibus, c. 26, probat auctoritate S. Scripturae quaedam esse crimina excommunicatione plectenda, quaedam non publica poenitentia sed quibusdam correptionum medicamentis sananda; sic S. Leo Magnus epist. 92 ad Rusticum Narbon. episcopum c. 2, probat ex Scriptura presbyteros et diaconos non esse poenitentiae publicae subjiciendos, quae certe omnia nullatenus fidem sed unam spectant Ecclesiae disciplinam. Esto igitur probaverit S. Doctor suam opinionem multis Scripturae textibus non ideo censuit ad fidem eam pertinere.

Et vero nonne Cyprianus ipse plura Scripturae loca 1337D retulit ad ea stabilienda quae omnium judicio meram spectabant disciplinam? Quis neget rem esse purae disciplinae lapsis concedere pacem, et communionem ecclesiasticam ante, vel post peractam poenitentiam canonicam? Lege tamen Cypriani tractatum de Lapsis, ejus Epistolas ad presbyteros Carthagin. 16, ad presbyteros Romanos 30, ad Lapsos 33, ad presbyteros Carthag. 34, plura Scripturae loca reperies a Cypriano citata ad suam in hoc negotio opinionem stabiliendam. Quis neget rem esse purae disciplinae merique praecepti ecclesiastici aquae vino mixtionem in Calice Dominico offerendo? Aquae tamen necessitatem ex divinis Scripturis probat S. Cyprianus in epist. ad Cecilium 63; hoc ergo probationis 1338A genus in rebus merae disciplinae aeque ac fidei a Cypriano usurpabatur. Male igitur ex eo concluditur S. Cyprianum suam de rebaptizandis haereticis opinionem fidei adscripsisse.

Dixi dato antecedente: numquam enim S. Doctor suam opinionem ex Scripturis directe probavit ut ejus in hac quaestione scripta attente perlustranti patebit. Probat quidem ex Scripturis haereticos Christi esse adversarios in epist. ad Jubaian. et ad Pompeium; Ecclesiam unam esse in ep. ad Magnum et ad Pompeium. Unum Baptisma et unam esse fidem in epist. ad Episcopos Numidiae et ad Pompeium; illos solos Spiritum sanctum dare posse qui ipsum habent, in epist. ad Magnum; solis Ecclesiae praepositis licere baptizare in epist. ad Jubaian.; blasphemantes in Patrem 1338B non posse consequi remissionem peccatorum in epist. ad Jubaian.; solam Ecclesiam Deo filios generare, in epist. ad Pompeium; et tandem Baptismi necessitatem in epist. ad Stephanum 72. Ex iis omnibus quae ex Scripturis confirmabat, aliquid concludere in favorem suae opinionis variis ratiociniis conabatur; at numquam ex Scripturis directe probavit invalidum esse Baptisma ab haereticis collatum, ab hereticis baptisatos ad Ecclesiam venientes iterato Baptismo esse tingendos.

Objic. II. Cyprianus asserit ex hac de haereticorum Baptismo quaestione pendere originem fidei et salutis aeternae: «Neque enim,» inquit in epist. ad Jubaian., «parva res et modica conceditur quando a nobis Baptisma eorum in acceptum refertur cum inde incipiat 1338C omnis fidei origo et ad spem vitae aeternae salutaris ingressio.» Atqui ex controversia merae disciplinae non pendet fidei et salutis origo, ergo ut merae disciplinae quaestionem non inspexit.

Resp. Nego majorem non enim ex rebaptizationis lite, sed ex Baptismo pendere fidei et salutis aeternae originem pronuntiat in textu allato, quae duo, ni fallor, sunt plane diversa; immo si Cyprianum proprius attendas, contrarium ex ipso manifeste eruitur; cum enim asserat in eadem epistola de eorum salute non esse desperandum, qui cum solo haereticorum Baptismo obierunt, satis ostendit ex sua opinione non pendere fidei et salutis originem. Porro ex eo quod Cyprianus dixerit a Baptismo pendere fidei et salutis originem, colligi non potest ipsum dogmati suam de 1338D rebaptizandis haereticis addixisse sententiam.

Objic. III. S. Cyprianus expresse docet a Deo revelatum esse, quod adversus Stephanum Rom. Pontificem tuebatur: «Proinde,» inquit in laudata epist. ad Jubaian., «frustra quidam qui ratione vincuntur, consuetudinem nobis opponunt quasi consuetudo major sit veritate, aut id non sit in spiritualibus sequendum quod in melius fuerit a Spiritu sancto revelatum, ignosci enim potest simpliciter erranti, post insperationem vero et revelationem factam qui in eo quod erraverat, perseverat prudens et sciens, sine venia ignorantiae peccat; praesumptione enim atque obstinatione quadam nititur cum ratione superetur.» Ergo illud fidei referebat.

1339A Resp. Distinguo antecedens. Cyprianus docet quod adversus Stephanum tuebatur a Deo esse revelatum quibusdam, tamquam quid melius, et utilius concedo antecedens, a Deo esse revelatum vera et proprie dicta revelatione in verbo Dei scripto vel tradito contenta, nego antecedens. Itaque revelatione fusiori significatu hic sumit S. Doctor, prout omnis veritas cujuscumque sit ordinis a Deo manifestatur, qui prima veritas est, et prout omne donum desursum est descendens a Patre luminum, prout inquam, omne quod vel ad fidem, vel ad Ecclesiae disciplinam et regimen spectat, revelat, inspirat Spiritus sanctus.

1º Enim Cyprianus in textu objectato non dicit simpliciter sed in melius revelatum quod adversus Stephanum tuebatur, non dicit Ecclesiae revelatum, 1339B sed quibusdam inter fideles, quos inexcusabiles esse contendit post talem inspirationem ac revelationem; porro haec duo intelligi non possunt de vera revelatione quae dogma catholicum exhibeat, dogma enim fidei non revelatur, ut quid melius et quid utilius, nec ad fidem subito revocatur, quod quibusdam inter fideles a Deo inspiratur, ac revelatur.

2º Qui revelationi et inspirationi, de qua hic loquitur S. Cyprianus resistit, juxta ipsum rationi resistit, seu «a ratione superatur.» Revelatio ergo latiori sensu hic a S. Cypriano usurpatur, prout quaslibet veritates naturales complectitur quas Deus revelat et inspirat.

3º S. Cyprianus in epistola ad Quintum nitide ostendit quo sensu dixerit a Deo revelatum, quod 1339C adversus Stephanum tuebatur his verbis: «Quae aliquando a fratribus et collegis nostris utiliter et salubriter suggeruntur, si sint vera et legitima, ipsa potius nostra ducamus, cui rei Paulus quoque prospiciens in epistola sua posuit dicens: Prophetae autem duo aut tres loquantur et caeteri examinent, si autem alii revelatum fuerit sedenti, ille prior taceat; qua in parte docuit et ostendit multa singulis in melius revelari et debere unumquemque non pro eo, quod semel imbiberat et tenebat pertinaciter congredi, sed si quid melius et utilius extiterit libenter amplecti; non enim vincimur quando nobis offeruntur meliora.» Quis non videat opinionem de rebaptizandis haereticis a Cypriano iis adscribi, quae Deus quibusdam inspirat et revelat ad majorem Ecclesiae utilitatem? 1339D Quae profecto revelatio unam respicit Ecclesiae oeconomiam, ac disciplinam, unde nedum faveat adversariis, assertionem nostram confirmat, ut supra vidimus.

4º Totne fidei dogmata crediderit S. Cyprianus quae in tractatu de Bono Patientiae scripserat? Haec tamen a Deo inspirata esse pronuntiat: «Propter hoc,» inquit in epist. ad Jubaian. «etiam libellum de Bono Patientiae quantum valuit nostra mediocritas permittente Domino et inspirante conscripsimus;» non omnia ergo quae a Cypriano dicuntur inspirata sive revelata a Deo fidem respiciunt; revelatio igitur sive inspiratio divina aliquando a S. Cypriano fusiori sumitur significatu, non ergo tandem subtiliter inventa, sed a Cypriano ipso suppeditata nostra responsio.

1340A Objici. IV. De fide credebat S. Doctor eos baptizare non posse quibus a Christo concessa non erat baptizandi potestas; at haereticis talem a Christo datam fuisse potestatem negabat Cyprianus: «Manifestum est,» inquit in Epist. ad Jubaian., «ubi et per quos et remissa peccatorum dari possit quae in Baptismo scilicet datur; nam Petro primum Dominus super quem aedificavit Ecclesiam unde et unitatis originem instituit et ostendit, potestatem istam dedit, ut id solveretur in coelis quod ille solvisset in terris: et post resurrectionem quoque ad Apostolos loquitur dicens: Sicut misit me Pater, et ego mitto vos, hoc cum dixisset inspiravit et ait illis: Accipite Spiritum sanctum; si cujus remiseritis peccata remittuntur illi, si cujus tenueritis, tenebuntur; unde intelligimus 1340B non nisi in Ecclesia praepositis et in Evangelica lege ac Dominica ordinatione fundatis licere baptizare et remissam peccatorum dare, foris autem nec ligari aliquid posse nec solvi ubi non sit qui aut ligare possit aliquid aut solvere.» Ergo

Respond. Distinguo minorem. Juxta Cyprianum haereticis data a Christo non erat baptizandi potestas; atque id variis ratiociniis utcumque ostendere conabatur concedo; et id tamquam de fide, tamquam certum tradebat, nego minor. Itaque ad probandam suam de haereticis rebaptizandis sententiam variis illationibus utcumque ostendere conatur S. Doctor haereticis concessam a Christo non esse baptizandi potestatem; in textu enim objectato, ex eo quod Christus Petro et Apostolis ligandi et solvendi potestatem dederit, 1340C infert solis Ecclesiae praepositis potestatem remittendi peccata a Christo fuisse concessam. Inde colligit baptizandi facultatem haereticis minime competere, ex quo tandem concludit invalide quia illicite, ab haereticis baptizari.

Verum quod ex Scripturis judicatur aliquomodo deduci posse, crediturne ad fidem pertinere? Si ad fidem revocantur quae a Deo sunt immediate revelata, numquid et ea quae ex revelatis utcumque variis ratiociniis inferri posse arbitrantur? Quando Cyprianus plura Scripturae loca afferrebat ad ea probanda, quae omnium judicio versatilem spectabant disciplinam, ut supra vidimus, quod tuebatur ex iis quae citabat Scripturae locis inferri posse profecto existimabat, ideone illud fidei devovebat? Ergo licet S. Cyprianus 1340D ex Scripturis inferri posse crediderit haereticis concessam a Christo non fuisse baptizandi potestatem, non ideo censuit de fide esse eos talem non habere potestatem.

Addo Cyprianum nec censuisse id certo et necessario ex Scripturis inferri posse; nam 1º Si existimasset ex Scripturis necessario inferri solis Ecclesiae praepositis datam esse a Christo baptizandi potestatem: hanc laicis Catholicis sicut et haereticis denegasset, illi enim, aeque ac isti non sunt Ecclesiae praepositi; attamen nullibi apud ipsum hanc potestatem laïcis Catholicis denegatam invenies, unde perverse admodum hic error Cypriano a Catholicis affingeretur.

1341A 2º Si existimasset ex Scripturis certo colligi nullum esse Baptisma ab haereticis collatum, pro certo habuisset infantes cum solo haereticorum Baptismo defunctos salutem adeptos non fuisse, eadem enim certitudine creditur hos infantes salutem fuisse adeptos, qua creditur eos valide fuisse baptizatos; attamen S. Cyprianus non desperat de illorum salute, qui in praeteritum cum solo haereticorum Baptismo obierant, inter quos plures exstitisse infantes nullus inficiabitur.

3º Si ex Scripturis certo inferri credebat eos qui ab haereticis tincti fuerant, reipsa minime fuisse baptizatos, quomodo zelus, quo pro salute hominum ardebat passus fuisset, ut cuilibet episcopo liberam eos non tingendi sineret facultatem? Credidissetne 1341B in necessariis tutiorem partem eligendam esse? Probabilia ergo, non certa Cypriano ipsi visa sunt, quae ex Scripturis ad suam sententiam et praxim firmandam depromebat argumenta; unde contra propositam objectionem concludo S. Cyprianum ad fidem minime revocasse quod in Scripturis variis ratiociniis inferri posse, nec quidem certo et necessario putabat.

Objic. v. S. Cyprianus suam de haereticis rebaptizandis sententiam vocat Ecclesiae Catholicae fidem ac veritatem: «Quare,» inquit in Epist. ad Jubaian. «Ecclesiae Catholicae fidem ac veritatem, frater charissime, et tenere debemus firmiter et docere, et per omnia Evangelica et Apostolica praecepta rationem divinae dispensationis atque unitatis ostendere.» Ergo 1341C eam merae disciplinae non adscripsit.

Resp. Nego antecedens: qui enim citata Cypriani verba ad ipsius de rebaptizandis haereticis sententiam referunt, vel Cypriani scripta nusquam legerunt ab uno vel altero auctore ea exscripsisse contenti, vel credulis imponere volunt: en Cypriani textus integer, prolixus quidem, at veritatem quaerentibus non onerosus: «Quam vanum est porro et perversum ut cum ipsi haeretici repudiato et relicto vel errore vel scelere in quo prius fuerant, agnoscant Ecclesiae veritatem, nos veritatis ejusdem jura et Sacramentum mutilemus, et venientibus ac poenitentibus dicamus eos remissionem peccatorum consecutos esse, quando illi se peccasse et propter hoc ad Ecclesiae indulgentiam venire fateantur? Quare Ecclesiae Catholicae fidem 1341D ac veritatem, frater charissime, et tenere debemus firmiter et docere, et per omnia Evangelica et Apostolica praecepta rationem divinae dispensationis atque unitatis ostendere. Numquid potest vis Baptismi esse major aut potior, quam confessio, quam passio, ut quis coram hominibus Christum confiteatur et sanguine suo baptizetur? Et tamen neque hoc Baptisma haereticis prodest, quamvis Christum confessi et extra Ecclesiam fuerint occisi, nisi si haereticorum patroni et advocati haereticos in falsa confessione Christi interfectos martyres praedicant et contra Apostoli contestationem, qui nihil eos quamvis exustos et occisos dicit posse proficere, gloriam eis et coronam passionis assignant. Quod si haeretico nec 1342A Baptisma publicae confessionis et sanguinis proficere ad salutem potest, quia salus extra Ecclesiam non est, quanto magis ei nihil proderit, si in latebra et in latronum spelunca adulterae contagione aquae tinctus non tantum peccata antiqua non exposuerit, sed adhuc potius nova et majora cumulaverit.» Vides quaenam sit juxta Cyprianum illa Ecclesiae Catholicae fides et veritas firmiter tenenda et docenda, haereticos scilicet peccatorum suorum remissionem in haeresi consequi non posse, nec illis Baptisma ad salutem prodesse, quod nullus inficiatur Catholicus, et in quo certe sita non erat erronea de rebaptizandis haereticis Cypriani sententia; pessime ergo de Cypriano merentur, qui ad ipsius errorem revocant, quod ipse fide certum merito dixit.

1342B Objic. VI. Cypriani Epistolam ad Pompeium, ex qua haec decerpunt testimonia, quae fidei et dogmatis quaestionem ore patulo clamare vociferantur: «Si in aliquo nutaverit et vacillaverit veritas, ad originem Dominicam et Evangelicam et Apostolicam traditionem revertamur, et inde surgat actus nostri ratio, unde et ordo et origo surrexit. Traditum est enim nobis quod sit unus Deus, et Christus unus, et una spes, et fides una, et una Ecclesia, et Baptisma unum, non nisi in una Ecclesia constitutum, a qua unitate quisquis discesserit cum haereticis necesse est inveniatur, quos dum contra Ecclesiam (Stephanus) vindicat, Sacramentum divinae traditionis impugnat . . . . quae ista obstinatio, quaeve praesumptio humanam traditionem divinae dispositioni anteponere, nec animadvertere 1342C indignari et irasci Deum quoties divina praecepta solvit et praeterit humana traditio.»

Resp. Quorsum istae adversariorum tenebrae? Pulverem ab oculis excutiant et videant aliquando in Cypriani textibus, quod vident omnes, traditum scilicet a Cypriano dici, unum esse Baptisma non nisi in una Ecclesia constitutum, quod verum est, quod omnes tenent Catholici, qui ex hac traditione probant haereticis baptizare non licere; at hic traditumne asserit S. Doctor, Baptisma haereticorum validum non esse, vel quid simile? Hoc profecto nemo legit, nemo videt, nec videbunt ipsi adversarii res propius inspicientes. At, inquiunt, unum Baptisma in una Ecclesia ita constitutum asserebat S. Doctor, ut haereticos nec licite nec valide baptizare posse argueret. 1342D Hoc fateor de quo nullatenus agitur; non enim hic quaeritur, an Cyprianus existimaverit haereticos non posse valide baptizare; nec quaeritur, an hoc ex pluribus Scripturae textibus eruere tentaverit, sed quaeritur utrum de fide crediderit, utrum a Deo traditum dixerit Baptisma ita unum in Ecclesia esse, ut haeretici nec licite nec valide baptizare potuerint. Hoc porro numquam probabitur; hoc nullibi apud Cyprianum legetur; immo contrarium vel ex hacmet Epistola objectata demonstratur.

Cum enim Stephanus dixisset quod ab Apostolis accepimus tenemus, quid Cyprianus ad hanc Apostolorum auctoritatem? «Apostoli, respondet, haereticos Antichristos nominarunt, eos esse vitandos pronuntiarunt, 1343A nullibi apud Apostolos praeceptum invenitur ut haereticis tantum manus in poenitentiam imponantur;» eos nimirum intra limites se continet ut ostendat Stephanum absque titulo Apostolica traditione gloriari, et quid circa ejusmodi Baptismum Apostoli senserint latere. Porro si S. Cyprianus suam sententiam ab Apostolis traditam existimasset, hanc traditionem profecto hic appellasset, reponere certe non omisisset pessima omnino fide Apostolicam auctoritatem a Stephano laudari, cum sibi ipsi omnino faveret, oportunior ipsi nulla fuit occasio peremptoriam istam allegandi traditionem, qua adversarii penitus retunderentur. Id tamen non prestitit Cyprianus; non ergo censuit ab Apostolis traditum Baptisma haereticorum invalidum esse.

1343B Opponit quidem S. Doctor Stephani traditioni, quam humanam appellabat, evangelicam et divinam, quam anteponendam esse dicit dispositionem, non quasi in hac contineretur, aut manifestaretur sua de rebaptizandis haereticis sententia; contrarium enim vel ex hacmet Epistola modo evincebamus, sed quia ex hac humanis ratiociniis, sive ut loquitur Facundus Hermian. «humana argumentatione» suam sententiam eruere contendebat: Quid enim ostendit juxta Cyprianum evangelica haec, et divina dispositio, quam hic Stephano opponit? ostendit ne nullum esse haereticorum Baptisma? Haereticos valide baptizare non posse? Minime; hoc nec ibi, nec alibi a Cypriano asseritur, quid ergo? Ostendit «Haereticos esse 1343C Antichristos, esse vitandos,» ostendit «Baptismi unitatem;» en illa divina dispositio, quam Cyprianus Stephano opponit, plures scilicet Evangelicas opponit veritates, ex quibus suam sententiam variis argumentis eruere laborabat. Porro ex eo, quod Cyprianus ex pluribus Scripturae textibus suam de rebaptizandis haereticis sententiam erui posse crediderit, concludendum non est ipsum agi de fide in hac quaestione censuisse, ut supra probavimus.

Non moror quod in hac Epistola S. Cyprianus S. Stephanum erroris accuset; non omnis enim error militat contra fidem, et revera Stephanus erroris quidem arguitur, numquam tamen erroris contra fidem; in eo autem errabat Stephanus in mente Cypriani, quod sententiam de rebaptizandis haereticis «meliorem 1343D et utiliorem,» ut ait Cyprianus in epist. ad Quintum, non judicaret, ideoque eam rejiciendam vellet.

Haec de Cypriani ad Pompeium epistola sufficiant, «Illa enim,» verbis utor Augustini «quae in Stephanum irritatus effudit retractare nolo, quia et non opus, et ea praeterire melius est,» detestans, cum Vincentio Lirin. optimo Gallo «illorum nequitiam qui sancti viri (Cypriani) memoriam, tamquam sopitos jam cineres profana manu ventilant, et quae silentio sepeliri, oportebat rediviva opinione diffamant.»

Objic. tandem probabile non est S. Cyprianum merae devovisse disciplinae controversiam, in qua de validitate aut invaliditate Baptismi agebatur, nec potest concipi, quomodo ita sentire potuerit vir perspicacia 1344A maxime praeditus, ac eruditione clarissimus.

Respond. Tot et tantis nititur assertio nostra argumentis, ut eam probilitate carere solus ille contendat, qui palpet in meridie. Enimvero ut jure meritoque dicatur Cyprianum existimasse hanc fuisse merae disciplinae controversiam, numquid necesse est modum investigare, detegere, vindicare, quo talem judicavit? Ignoretur modus, si placet, lateant nos principia quibus ad ita judicandum moveretur S. Doctor, dummodo hac in controversia ea protulerit quae non nisi merae disciplinae quaestionem exhibeant; dummodo taliter in hoc negotio se gesserit, qualiter in negotio fidei numquam se gessisset, certa et immota remanebit veritas assertionis nostrae.

Eruditum Cyprianum, immo fulgentissimum Ecclesiae 1344B lumen, et doctorem conspicuum quis neget? At eruditum et puto Basilium, eruditum et Athanasium, iis tamen merae disciplinae controversiam hanc visam fuisse, et ipsi passim docent Galli scriptores ac theologi.

Caeterum non immerito conjicitur eam fuisse Cypriani sententiam, quod Baptismi haereticorum validitas penderet ab usibus, consuetudinibus et dispositionibus privatarum Ecclesiarum, quae haereticos ad baptizandum inhabiles reddere possent. Nam. 1º Cyprianus, ut vidimus, suis permisit collegis de rebaptizatione varie sentire, nec in alios quam in Sthephanum videtur insurgere, eo quod Africanam etiam Ecclesiam Romanae consuetudini mancipare 1344C vellet; porro liberam istam rebaptizandi vel non rebaptizandi facultatem pro suo erga salutem animarum studio minime permisisset, si Baptismum ab haereticis collatum nullibi validum fuisse putasset. Illud ergo necesse est ut validum in quibusdam ecclesiis, irritum autem in aliis existimaverit: cujus quidem discriminis causa non aliunde repeti posse videtur, quam ex ratione mox allata.

2º Magno inquirenti de Clinicorum tinctione respondet S. Cyprianus validum esse Baptismum Clinicis collatum; attamem vult in hac ipsa epist. ad Magnum 69, Clinicos iterum baptizari apud eos qui hujus Baptismi validitatem denegabant; «Si aliquis, inquit, existimat eos Clinicos nihil consecutos, non decipiantur, ut si incommodum languoris evaserint 1344D et convaluerint, baptizentur.» Nullum ergo censebat S. Doctor Baptisma Clinicis datum apud eos qui talis Baptismi validitatem denegabant, alioquin Clinicos ab illis rebaptizari non permisisset; noverat enim, immo saepius docuerat validum Baptisma iterari non posse, quod ergo validum penes se credebat Baptismum, invalidum apud alios existimabat.

Porro ita de Baptismo sentire non poterat, quin arbitraretur hanc privatis ecclesiis inesse potestatem, 1345A ut apponere possent impedimenta, quibus nullum efficeretur Baptisma, ita ut valide administraretur, ubi talia apposita non essent impedimenta invalide autem ubi apposita fuissent.

3º Revera qui antiquitus rebaptizationi Haereticorum favebant a diversis ecclesiarum dispositionibus, seu consuetudinibus, nanciscebantur haereticos rebaptizandi necessitatem, et consequenter Baptismi, validitatem. «Quod igitur,» inquit S. Basilius in epist. canon. prima ad Amphilochium, «ad Catharos pertinet et prius dictum est et recte admonuisti uniuscujusque regionis morem sequi oportere, quod ii qui tunc de illis statuerunt in varias de ipsorum Baptismate sententias abierint. . . quoniam nonnullis Asiaticis omnino visum est eorum Baptisma 1345B pluribus consulendi causa suscipiendum esse, suscipiatur. Et paulo post. «Existimo itaque quoniam nihil de illis (Encraticis haereticis) aperte dictum est, eorum Baptisma a nobis rejiciendum esse, ac si quis ab eis acceperit accedentem ad Ecclesiam baptizandum; quod si hoc generali oeconomiae impedimento erit, rursus consuetudine utendum est, et sequi oportet Patres, qui quae ad nos pertinet dispensaverunt.» Ibi perspicis S. Basilium a diversarum regionum moribus, et a diversis episcoporum statutis repetere necessitatem haereticos rebaptizandi vel non rebaptizandi.

Ita sentiebat et Amphilochius, qui in Catharorum Baptismo iterando vel non iterando diversis ecclesiarum moribus serviendum esse censebat, ut testatur Basilius 1345C iis verbis modo citatis: «Quod igitur ad Catharos pertinet et prius dictum est, et recte admonuisti uniuscujusque regionis morem sequi oportere, quod ii qui tunc de ills statuerunt in varias de ipsorum Baptismate sententias abierunt.»

Ita Firmilianus, qui rebaptizationem iis assimilat quae a variis regionum consuetudinibus robur accipiunt: «Circa celebrandos» inquit in sua ad Cypr. Epistola, inter Cyprianicas 75, «dies Paschae et circa multa alia divinae rei sacramenta, videat quis esse apud illos (Romanos) aliquas diversitates, nec observari illic omnia aequaliter, quae Hierosolymis observantur secundum quod in caeteris quoque plurimis provinciis multa pro locorum et nominum diversitate variantur, nec tamen propter hoc ab Ecclesiae 1345D Catholicae pace atque unitate aliquando discessum est, quod nunc Stephanus ausus est facere, rumpens adversus vos pacem, quam semper antecessores ejus vobiscum custodierunt.»

Haec nos ad cumulum de Cypriano investiganda doctis, et confirmanda, vel etiamsi placuerit oppugnanda proponimus. Utcumque sit, immotum semper maneat et inconcussum quod a Gallis universim asseritur, Cyprianum videlicet totam hanc de Baptismo haereticorum controversiam ad meram disciplinam revocasse.