TRACTATUS DE MODIS SIGNIFICANDI, SIVE GRAMMATICA SPECULATIVA

 PROOEMIUM AUCTORIS

 CAPUT I.

 CAPUT II

 CAPUT III

 CAPUT IV

 CAPUT V

 CAPUT VI

 CAPUT VII De modis significandi activis In speciali

 CAPUT VIII

 CAPUT IX

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XI I.

 CAPUT XIII

 CAPUT XIV

 CAPUT XV De specie accidentali nominis

 CAPUT XVI De genere accidentali Nominis

 CAPUT XVII De numero accidentali Nominis

 CAPUT XVIII

 CAPUT XIX De casu grammaticali Nominis

 CAPUT XX

 CAPUT XXI

 CAPUT XXII

 CAPUT XXIII

 CAPUT XXIV De significatione propria Pronominis

 CAPUT XXV

 CAPUT XXVI

 CAPUT XXVII

 CAPUT XXVIII

 CAPUT XXIX

 CAPUT XXX De Genere accidentali Verbi

 CAPUT XXXI. De persona, Numero, et Figura Verbi

 CAPUT XXXII. De Tempore Verbi

 CAPUT XXXIII

 CAPUT XXXIV

 CAPUT XXXV

 CAPUT XXXVI

 CAPUT XXXVII

 CAPUT XXXVIII

 CAPUT XXXIX

 CAPUT XL

 CAPUT XLI

 CAPUT XLII

 CAPUT XLIII.

 CAPUT XLIV.

 CAPUT. XLV.

 CAPUT XLVI.

 CAPUT XLVII.

 CAPUT XLVIII

 CAPUT XLIX.

 CAPUT L.

 CAPUT LI

 CAPUT LII

 CAPUT LIII

 CAPUT LIV De Perfectione Sermonis

CAPUT X.

De modis significanti subalternis minus generalibus Nominis communis

Deinde sub his modis descendamus ad alios modos significandi subaltemos minus generales istis, et primo sub modo significandi per modum communis ; secundo sub modo significandi per modum appropriati.

Circa primum notandum, quod modus significandi per modum communis, habet duos modos sub se, qui sunt minus generales eo, scilicet modum per se stantis, et modum adjacentis. Modus significandi per modum per se stantis sumitur a proprietate rei, quae est proprietas essentiae determinatae. Sicut enim modus significandi generalissimus sumitur a proprietate essentiae absolutae : sic modus significandi per modum per se stantis sumitur a proprietate ipsius essentiae determinatae : et hic modus constituit Nomen substantivum. Nomen ergo substantivum significat per modum determinati secundum essentiam.

Modus significandi per modum adjacentis sumitur a proprietate rei, quae est proprietas alteri adhaerentis secundum esse. Sicut enim modus generalissimus Verbi sumitur a proprietate ipsius esse absolute, ut postea patebit, sic modus adjacentis in nomine sumitur a proprietate AdminBookmark ipsius esse, inhaerentis alteri secundum esse : et hic modus constituit Nomen adjectivum. Nomen ergo adjectivum significat per modum inhaerentis alteri secundum esse, ut Albus, lapideus, etc.

Et si instetur, nomina differentiarum in genere substantiae, sicut corporeum,el animatum, sensibile, rationale, adjectiva quidem sunt, congrue enim substantivis adjunguntur, dicendo corpus animatum, anu mal rationale, et tamen non significant per modum inhaerentis alteri secundum esse quia significant substantiam, quae secundum esse alteri non inhaeret.

Dicendum, quod hujusmodi nomina sunt substantiva, quia significant substantiam, et probatur ; nam idem significat rationale quod homo : et animatum quod animal, et cum dicitur quod congrue cum substantivis conjunguntur,dicendo animal rationale, corpus animatum ; dicendum quod AdminBookmark ibi est constructio appositoria, et est incongrua de se, tamen per appositionem admissiva, hoc est, propter specificationem specificam dam.