TRACTATUS DE MODIS SIGNIFICANDI, SIVE GRAMMATICA SPECULATIVA

 PROOEMIUM AUCTORIS

 CAPUT I.

 CAPUT II

 CAPUT III

 CAPUT IV

 CAPUT V

 CAPUT VI

 CAPUT VII De modis significandi activis In speciali

 CAPUT VIII

 CAPUT IX

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XI I.

 CAPUT XIII

 CAPUT XIV

 CAPUT XV De specie accidentali nominis

 CAPUT XVI De genere accidentali Nominis

 CAPUT XVII De numero accidentali Nominis

 CAPUT XVIII

 CAPUT XIX De casu grammaticali Nominis

 CAPUT XX

 CAPUT XXI

 CAPUT XXII

 CAPUT XXIII

 CAPUT XXIV De significatione propria Pronominis

 CAPUT XXV

 CAPUT XXVI

 CAPUT XXVII

 CAPUT XXVIII

 CAPUT XXIX

 CAPUT XXX De Genere accidentali Verbi

 CAPUT XXXI. De persona, Numero, et Figura Verbi

 CAPUT XXXII. De Tempore Verbi

 CAPUT XXXIII

 CAPUT XXXIV

 CAPUT XXXV

 CAPUT XXXVI

 CAPUT XXXVII

 CAPUT XXXVIII

 CAPUT XXXIX

 CAPUT XL

 CAPUT XLI

 CAPUT XLII

 CAPUT XLIII.

 CAPUT XLIV.

 CAPUT. XLV.

 CAPUT XLVI.

 CAPUT XLVII.

 CAPUT XLVIII

 CAPUT XLIX.

 CAPUT L.

 CAPUT LI

 CAPUT LII

 CAPUT LIII

 CAPUT LIV De Perfectione Sermonis

CAPUT XIII

De modis specialissimis, qui continentur sub modo appropriati

Consequenter sub modo appropriati, qui ex opposito dividebatur contra modum sisignificandi communis, ad modos specialissimos, quorum

Primus est modus propriae denominationis, sumptus a proprietate individuationis absolute : et hic modus constituit Nomen AdminBookmark proprium individui, et absolute impositum, ut Socrates, Plato. Nomen ergo proprie proprium est, quod significat rem sub proprietatibus individuationis absolute.

Secundus modus appropriati, est modus significandi per modum praenominationis, sumptus a proprietate differentiae, quae est facere differre : et hic modus constituit Nomen proprium praenomen, ut Marcus Tullius. Nomen ergo proprium praenomen est, quod impositum est rei individuae, sub ratione differentiae.

Tertius modus appropriati, est modus significandi per modum cognominis, vel cognationis, sumptus a proprietate parentali, quae est unum nomen pluribus commune; et hic modus constituit Nomen proprium cognomen, ut omnes de parentela Romuli AdminBookmark dicuntur Romuli: et dicitur cognomen, quia pluribus cognatis est nomen commune. Nomen ergo proprium cognomen est, quod impositum est rei individuae. sub proprietate parentali.

Quartus modus appropriati, est modus significandi per modum agnominis, sumptus a proprietate eventus : et hic modus constituit Nomen proprium agnomen, ut Scipio Africanus nominatus est, quia ex eventu devicit Africam. Nomen ergo, proprium agnomen est, quod impositum est rei individuae, sub proprietate eventus. Patet ergo, qui, et quot sunt modi significandi Nominis essentiales, generalissimi, specialissimi, et subalterni, et quae, et quot sunt species Nominis per eosdem modos constitutae.

Et notandum, quod sicut modus generalissimus Nominis, qui est modus entis, dividitur in modos speciales, descendendo ad modos specialissimos, sic nomen simpliciter sumptum in sua prima divisione, dividitur in nomen commune, et nomen proprium. Nomen vero commune, vel appellativum dividitur in adjectivum, et substantivum. Nomen substantivum dividitur in nomen substantivum generale, et in nomen speciale, patronymicum, collectivum, et diminutivum. Nomen adjectivum dividitur in nomen adjectivum denominativum generale, speciale, collectivum, possessivum, diminutivum, divisivum, gentile, patrium, interrogativum, responsivum, infinitum, negativum, demonstrativum, relativum, positivum, comparativum, et superlativum, ad aliquid dictum, temporale, verbale, locale, numerale, ordinale. Item proprium dividitur in nomen proprie proprium, praenomen, cognomen, et agnomen.

Et est sciendum, quod praeter nomina, de quorum modis significandi determinatum est, sunt et alia plura nomina usitata, quae differentiam specialem non habent secundum modos significandi, discrepantes, magis secundum diversitatem vocis, quam significati. Ideo sub specialibus modis significandi non cadunt: sed comprehenduntur sub modis significandi supradictis, sicut Univocum, Analogum, aequivocum, synonymum, absolutum, fictum, et his similia, quorum quaedam sunt sub nominibus substantivis, quaedam vero sub nominibus adjectivis comprehenduntur.