42
πρόχειρον λέξιν τὴν ἐν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν πρᾶξιν, ἐν ᾗ ποτὲ μὲν ἀπὸ «πέντε ἄρτων» πλῆθος ἀνδρῶν ὡς «πεντακισχιλίων» ἐθρέψατο ἐν τῇ δηλουμένῃ χώρᾳ, ποτὲ δὲ ἐξ «ἑπτὰ τετρακισχιλίους ἄνδρας χωρὶς παιδίων καὶ γυναικῶν». διὸ λέλεκται κατὰ τὸν Σύμμαχον· εὐφροσύνην εὐφρανθήσονται ἐνώπιόν σου ὡς εὐφροσύνην ἐν θερισμῷ· οὕτω γοῦν οἱ ἐν θερισμῷ τρεφόμενοι ἠθροισμένως καὶ κατὰ τὸ αὐτὸ συμποσιάζειν εἰώθασιν. καὶ κατὰ διάνοιαν δὲ οἱ ἀπόστολοι τοῦ σωτῆρος ἡμῶν καὶ οἱ τούτων διάδοχοι, οἵ τε εἰς δεῦρο τῶν ἐκκλησιῶν αὐτοῦ προεστῶτες τῆς ἐνθέου εὐφροσύνης μετελάμβανον ἐνώπιον τοῦ σωτῆρος αὐτῶν δίκην ἀμώντων ἐργαζόμενοι· ἐπείπερ «ἐργάται» ἦσαν τοῦ θερισμοῦ τῶν ἐθνῶν, ὡς ἐδήλου λέγων αὐτός· «ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι· δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλλῃ ἐργάτας εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ». «ὀλίγοι» γὰρ ὡς ἀληθῶς οἱ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν μαθηταὶ καὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ τῶν ἐκκλησιῶν αὐτοῦ, ὃν δὴ τρόπον καθηγούμενοι ὡς πρὸς μέγαν καὶ πολὺν τῶν ἐθνῶν θερισμόν. οἱ δὲ αὐτοὶ οὗτοι τῆς πολυθέου καὶ δαιμονικῆς πλάνης τὰ σκῦλα εἰς ἑαυτοὺς διῃροῦντο, ἅπερ αὐτοῖς εἰς προνομὴν δέδωκεν αὐτὸς ὁ σωτήρ. διὸ καὶ ἐν τοῖς ἔμπροσθεν ὠνόμαζεν τό· «Ταχέως σκύλευσον, ὀξέως προνόμευσον»· τὴν γὰρ πλάνην τῆς εἰδωλολατρίας καθελὼν τὸ τηνικαῦτα τὰς πάλαι «σκυλευθείσας» ὑπ' αὐτοῦ τῶν ἀνθρώπων ψυχὰς ἐλευθέρας καταστησάμενος τοῖς αὐτοῦ μαθηταῖς καὶ ἀποστόλοις, τοῖς τε τούτων διαδόχοις διένειμεν εἰς τὸ προνοεῖν αὐτῶν καὶ θεραπεύειν. οἱ δὲ ὑποδεξάμενοι δίκην τῶν εὐφραινομένων ἐν ἀμήτῳ καὶ ὃν τρόπον διαιρούμενοι δίκην τῶν εὐφραινομένων ἐν σκύλοις ἔχαιρον ἐμπιπλάμενοι εὐφροσύνης ἐπὶ τῷ πλήθει τῶν καθ' ἑκάστην ἐκκλησίαν ληΐων. Καὶ διότι ἀφῄρηται ὁ ζυγὸς ὁ πάλαι τοῖς σκύλοις ἐπικείμενος καὶ ἡ ῥάβδος ἡ ἐπὶ τοῦ τραχήλου τῶν αὐτῶν σκύλων· ζυγὸς γὰρ ἦν βαρὺς ταῖς τῷ διαβόλῳ δεδουλωμέναις ψυχαῖς ἐπικείμενος καὶ ἡ ῥάβδος θανατικὴ τὸν τράχηλον αὐτῶν κάμπτουσα καὶ κάτω νεύειν ποιοῦσα, ὧν ἀφῃρημένων εἰκότως ἔχαιρον οἱ διαιρούμενοι τὰ σκῦλα ταῦτα. πῶς δὲ ὁ ζυγὸς ἤρθη ἐξ αὐτῶν καὶ ἡ ῥάβδος ἡ ἐπὶ τοῦ τραχήλου αὐτῶν κειμένη, διασαφεῖ λέγων ἑξῆς· τὴν γὰρ ῥάβδον τῶν ἀπαιτούντων διεσκέδασεν. ἀντὶ δὲ τοῦ· τῶν ἀπαιτούντων, ὁ μὲν Ἀκύλας οὕτως ἡρμήνευσεν εἰπών· τὸν ζυγὸν βαστάγματος αὐτοῦ καὶ τὴν ῥάβδον ὤμου αὐτοῦ, σκῆπτρον τοῦ πράσσοντος, ὁ δὲ Σύμμαχος· ζυγός φησι τοῦ βαστάγματος αὐτοῦ καὶ ἡ ῥάβδος τοῦ ὤμου αὐτοῦ, ῥάβδος τοῦ ἀπαιτοῦντος ἡττήθη, καὶ ὁ Θεοδοτίων ὁμοίως τοῦ ἀπαιτοῦντος ἡρμήνευσεν, ἑνικῶς τὸν ἀπαιτοῦντα καὶ τὸν ἐκπράσσοντα σημάνας, δηλονότι τὸν διάβολον, ὃς ἐκπράσσων διετέλει τὰς τῶν ἀνθρώπων ψυχὰς καὶ φόρους ὥσπερ ἀπαιτῶν τὰς χορηγουμένας αὐτῷ ἁμαρτίας. ἀλλὰ ταύτην καὶ τὴν ῥάβδον τοῦ ἀπαιτοῦντος καὶ τὸν ζυγὸν τὸν βαρὺν διεσκόρπισεν ὁ γυμνώσας αὐτόν, ἐπεὶ δὲ εἰκὸς ἦν καὶ ἑτέρους πολλοὺς συνεργεῖν τῷ διαβόλῳ καὶ τούτων αὐτῶν τῶν αὐτῷ ἀπαιτούντων· πολλοὶ γὰρ ἦσαν οἱ ἐκπράσσοντες τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων. τὸν ζυγὸν καὶ τὴν ῥάβδον ἀφεῖλεν καὶ ταῦτα κατ' αὐτῶν ἔπραξεν ὡς τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἐπὶ Μαδιάμ. κεῖται δὲ ἡ ἱστορία ἐν τοῖς Κριταῖς περιέχουσα ὡς ἐπὶ τοῦ Γεδεὼν οὐχ ὅπλοις νενίκηντο οἱ πολέμιοι, ἀλλὰ ἀοράτῳ καὶ θεϊκῇ δυνάμει. οὕτως οὖν ὡς ἐπὶ τῆς Μαδιὰμ ἐνικήθησαν οἱ πολέμιοι χειρὶ κρυφαίᾳ, καὶ νῦν φησι διεσκεδάσθαι τὴν ῥάβδον τοῦ ἀπαιτοῦντος διαβόλου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων ἐκπρασσόντων. Οἱ καὶ ἡττηθέντες πᾶσαν στολὴν ἐπισυνηγμένην δόλῳ καὶ ἱμάτιον μετὰ καταλλαγῆς ἀποτίσουσιν· ἐπειδὴ γὰρ τὸν κόσμον τῆς ψυχῆς καὶ τὴν στολὴν αὐτῆς, τόν τε τῆς ἀρετῆς χιτῶνα, ὃν περιεβάλλετο συλήσας ὁ διάβολος, ὅτε αὐτὴν ἐπεῖχεν ὑποχείριον γυμνὴν αὐτὴν καὶ αἰσχρὰν καταστήσας, αἵ τε σὺν αὐτῷ δυνάμεις ἀντικείμεναι εἰσέπραττον αὐτὴν δόλῳ κατ' αὐτῆς χρώμεναι.