106

ἀποστραφέντα, μέγα τι ἦν καὶ τεράστιον θαῦμα. εἶτ' ἐπιλέγει· Ἐλπὶς τῷ εὐσεβεῖ· ἐπειδὴ γὰρ διῆλθε τὰ τοῖς ἀσεβέσιν ἠπειλημένα, εἶθ' ἑξῆς περὶ τῆς μερίδος τοῦ θεοῦ ἐπήγαγεν, ὡς εὐφρανθήσονται ἅμα τῇ δόξῃ κυρίου καὶ ἡ δόξα κυρίου ἐν ταῖς νήσοις ἔσται. ὡς δὴ «τὴν δικαιοκρισίαν τοῦ θεοῦ» παραστήσας ἀκολούθως ἐπήγαγε τό· Ἐλπὶς τῷ εὐσεβεῖ· παντὶ γὰρ δικαίῳ καὶ εὐσεβεῖ ἀνδρὶ ἐλπὶς ἀγαθὴ σωτηρίας ἀπόκειται, κἂν ἀλλόφυλος εἶναι δοκῇ κἂν ἀλλότριος τοῦ σπέρματος Ἀβραάμ. ἐπὶ τούτοις κατὰ τὸν Σύμμαχον εἴρηται· καὶ εἶπε· τὸ μυστήριόν μου ἐμοί, τὸ μυστήριόν μου ἐμοί· τῶν γὰρ προφητῶν δοξασάντων τὸν θεὸν ἐπὶ τῷ λεχθέντι παραδόξῳ καὶ τῆς τῶν εὐσεβῶν ἐλπίδος μνημονευσάντων, μὴ εἰρηκότων δέ, τίνα καὶ ὁποῖα ἦν τὰ ἐλπιζόμενα, ποθούντων δὲ μαθεῖν καὶ γνῶναι, «ἃ ἡτοίμασεν ὁ θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν», σιωπᾶν αὐτοὺς ὁ θεὸς παρακελεύεται λέγων· τὸ μυστήριόν μου ἐμοί, τὸ μυστήριόν μου ἐμοί· οὐ γὰρ νῦν φησι καιρὸς ἐκφαίνειν· «ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδεν οὐδὲ οὖς ἤκουσεν οὐδὲ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου ἀνέβη, ἃ ἡτοίμασα τοῖς ἀγαπῶσί με». ταῦτα δὲ ὁ προφήτης ἁγίῳ πνεύματι συνιδὼν ἀποκλάεται τοὺς ἀσεβεῖς διὰ τὸ συνορᾶν αὐτῶν τὴν ἀπώλειαν, καὶ ὥσπερ ἐδόξασε τὸν θεὸν ἐπὶ τῇ τῶν εὐσεβῶν ἐλπίδι, οὕτω τοὺς ἀπολλυμένους δι' ὑπερβολὴν φιλανθρωπίας ἀποθρηνεῖ ἐπιφέρων ἑξῆς· Οὐαὶ τοῖς ἀθετοῦσιν, οἱ ἀθετοῦντες καὶ ἀθεσίαν ἀθετούντων τὸν νόμον. ἀντὶ δὲ τοῦ· Οὐαὶ τοῖς ἀθετοῦσι, κατὰ μὲν τὸν Ἀκύλαν εἴρηται· ὠΐ μοι ἀθετοῦντες ἠθέτησαν, κατὰ δὲ τὸν Σύμμαχον· οἴμοι ἀθετοῦντες ἠθέτησαν. ὁρᾷς ὅπως συνέπασχον τοῖς ἀπολλυμένοις καὶ ὑπερήλγουν αὐτῶν οἱ τοῦ θεοῦ ἄνθρωποι διὰ φιλανθρωπίαν, ὡς εἰς ἑαυτοὺς ἀναστρέφειν τὸν ταλανισμὸν καὶ λέγειν· ὠΐ μοι, ἐφ' οἷς ἠθέτησαν οἱ παραβάται. Εἶθ' ἑξῆς ἐπάγει τὴν κατ' αὐτῶν ἀπειλὴν φάσκων· φόβος καὶ βόθυνος καὶ παγὶς ἐφ' ὑμᾶς τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς· καὶ ἔσται ὁ φεύγων τὸν φόβον ἐμπεσεῖται εἰς τὸν βόθυνον, καὶ ὁ ἐκβαίνων ἐκ τοῦ βοθύνου ἁλώσεται ὑπὸ τῆς παγίδος. καὶ ἐπιλέγει· ὅτι θυρίδες ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἠνοίχθησαν τὴν ἐπισκοπὴν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν ἐποπτικὴν αὐτοῦ θεωρητικὴν τῶν ὅλων δύναμιν αἰνιττόμενος, ἐφορῶσαν τὰ πάντα ὥσπερ διὰ θυρίδων τοῦ οὐρανοῦ, αἳ δοκοῦσι μὲν κεκλεῖσθαι, ἐπειδὰν ἁμαρτάνοντας τοὺς ἐπὶ γῆς παρέρχηται ὁ θεὸς μὴ ἐπεξιὼν τοῖς πλημμελοῦσι· τότε γὰρ ὥσπερ ἀποστραφεὶς οὐδὲ ὁρῶντι τοὺς ἁμαρτάνοντας ἔοικεν. ἐπειδὰν δὲ κρίνῃ ἐπεξελθεῖν τοῖς ἡμαρτηκόσιν, ὥσπερ ἀναπετάννυνται τοῦ οὐρανοῦ αἱ θυρίδες. εἰκὸς δὲ θυρίδας λέγεσθαι οὐρανοῦ τὰς οὐρανίους πύλας, περὶ ὧν εἴρηται· «ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης». τότε μὲν οὖν ἀνοιγήσονται πᾶσαι ἐπὶ τῆς τοῦ κυρίου βασιλείας πύλαι, ὅπως δι' αὐτῶν εἰσέρχωνται οἱ βασιλευόμενοι, νυνὶ δὲ ἀνοιχθεισῶν τῶν θυρίδων τοῦ οὐρανοῦ, τί γίνεται; σεισθήσεταί φησι τὰ θεμέλια τῆς γῆς. καὶ ταραχῇ ταραχθήσεται ἡ γῆ, καὶ ἀπορίᾳ ἀπορηθήσεται ἡ γῆ. καὶ ταῦτα πάντα πείσεται ἡ γῆ τῶν ποτε κατοικησάντων αὐτὴν οὕτως δηλουμένων· τοιαῦτα δέ φησι πείσεσθαι αὐτοὺς ὡς ἐοικέναι μεθύουσι καὶ κραπαιλῶσιν ἐκ τῆς τῶν κακῶν ὑπερβολῆς. ἔσται δὲ πρὸς τοῖς εἰρημένοις ἡ δηλωθεῖσα γῆ, δῆλον δ' ὅτι ἡ τῶν ἀσεβῶν ψυχὴ ὡς ὀπωροφυλάκιον. τοῦτο δὲ καὶ διὰ τῶν ἔμπροσθεν ἐρημίαν ἐδήλου, ἐν οἷς ἐλέγετο· «Σιὼν ὡς ἀγρὸς ἀροτριαθήσεται, καὶ Ἰερουσαλὴμ ὡς ὀπωροφυλάκιον ἔσται». ταῦτα δὲ συμβήσεται τῇ γῇ, λέγω δὲ τοῖς πάλαι τὴν γῆν οἰκήσασιν, ἐπειδήπερ κατίσχυσεν ἐπ' αὐτῆς ἡ ἀνομία. διὸ ἐπὶ τέλει τοῦ λόγου φησί· καὶ πεσεῖται καὶ οὐ μὴ δύνηται ἀναστῆναι· ἅπαξ μὲν γὰρ πεσοῦσα κατὰ τὴν τοῦ θνητοῦ βίου τελευτὴν ἡ γῆ ἤτοι σὰρξ γεώδης ἢ φιλοσώματος ψυχὴ ἢ οἱ πάλαι τὴν γῆν οἰκήσαντες τῆς καθολικῆς ἀναστάσεως τεύξονται «εἰς τὸ παραστῆναι» «τῷ βήματι τοῦ Χριστοῦ» «καὶ κομίσασθαι ἕκαστον» «τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτ' ἀγαθὸν εἴτε