64

ἀνοίξαντες δὲ τὰς θύρας, ὑψώσατε τὴν φωνὴν αὐτοῖς, προτρέποντες σπεύδειν τοὺς καλουμένους. ἐγὼ γάρ εἰμι ὁ συντάσσων καὶ ἄγων αὐτούς. τίνες δέ εἰσιν οὗτοι, ἑξῆς παρίστησι διασαφῶν καὶ λέγων· γίγαντες ἔρχονται πληρῶσαι τὸν θυμόν μου χαίροντες ἅμα καὶ ὑβρίζοντες συμφώνως δὲ τοῖς Ἑβδομήκοντα ἡρμήνευσεν ὁ Θεοδοτίων εἰπών· καίγε ἐκάλεσα τοὺς γίγαντάς μου, ὁ δὲ Ἀκύλας καὶ ὁ Σύμμαχος ἀντὶ τοῦ· γίγαντας, δυνατοὺς ἡρμήνευσαν. οὕτως δὲ καλεῖ τὰς τιμωρητικὰς δυνάμεις, δι' ὧν τὰ τῆς κατὰ τῶν ἀσεβῶν ὀργῆς πληροῦται. ἐπιχαιρεσίκακοι δέ τινες ὄντες οὗτοι οἱ λεγόμενοι γίγαντες ὥσπερ τὰ κατ' εὐχὰς πράττοντες· χαίρουσιν ἐπὶ τῷ ὑβρίζειν καὶ κολάζειν τοὺς ἀσεβεῖς, ἅτε δὴ μὴ ἔχοντες σπλάγχνα οἰκτιρμοῦ μηδὲ χρηστότητα μηδὲ φιλανθρωπίαν, ἀλλ' ὠμόθυμοι καὶ ἀπάνθρωποι τυγχάνοντες. δέον γοῦν στένειν ἐπὶ τοῖς ἀπολλυμένοις, οἱ δὲ ἅμα ὑβρίζοντες ἔχαιρον. Ταῦτα μὲν οὖν περὶ τούτων, τὰ δ' ἑξῆς περὶ τῶν κριθησομένων ἐθνῶν ἐπιλέγει· φωνὴ ἐθνῶν πολλῶν ἐπὶ τῶν ὀρέων ὁμοία ἐθνῶν πολλῶν, φωνὴ βασιλέων καὶ ἐθνῶν συνηγμένων· οἱ γὰρ μέλλοντες τῇ τιμωρίᾳ παραδίδοσθαι οὐδὲν ἕτερον ἢ φωνὰς ἀφήσουσι τὰ ἑαυτῶν ἐξομολογούμενοι κακά, ὁμοῦ δὲ καὶ κατὰ τὸ αὐτὸ τὰ ἔθνη πάντα καὶ οἱ τούτων βασιλεῖς μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἀποδώσουσι φωνήν, ὀλοφυρόμενοι τὰς ἑαυτῶν συμφοράς. εἶτα τὴν αἰτίαν τῆς τῶν ἐθνῶν καὶ τῶν βασιλέων φωνῆς διδάσκει λέγων· κύριος σαβαώθ, ἢ κύριος τῶν δυνάμεων ἢ κύριος τῶν στρατιῶν, ἐντέταλται ἔθνει ὁπλομάχῳ ἔρχεσθαι ἐκ γῆς πόρρωθεν ἀπ' ἄκρου θεμελίου τοῦ οὐρανοῦ, κύριος καὶ οἱ ὁπλομάχοι αὐτοῦ, καταφθεῖραι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην. τοὺς δ' ἀνωτέρω γίγαντας ὀνομασθέντας ὁπλομάχους ἐνταῦθα καλεῖ, μακρὰν ὄντας πάλαι καὶ ὥσπερ ἐν θεμελίοις τοῦ οὐρανοῦ ἀποκεκλεισμένους, οὓς ὅτε καιρὸς καλεῖ προστάττει ἔρχεσθαι ὁ τῶν ὅλων κριτὴς ἐπὶ τῷ καταφθεῖραι πᾶσαν τὴν τῶν κακῶν οἰκουμένην μετὰ τὸν ἀφορισμὸν τῶν δικαίων. ἐπεὶ καὶ ἐν τοῖς Εὐαγγελίοις «ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου καθήμενος ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ» τοὺς «ἐκ δεξιῶν» πρώτους ἐπὶ «τὴν ἡτοιμασμένην» αὐτοῖς «βασιλείαν πρὸ καταβολῆς κόσμου» καλεῖ· ὧν παραληφθέντων καὶ εἰσαχθέντων εἰς τὴν ἐπαγγελίαν ἐπὶ τὰ λοιπὰ ἔθνη τὰ ἐν τοῖς ἀριστεροῖς εὑρεθησόμενα ἡ ἀπειλὴ «τοῦ πυρὸς» ἐξενήνεκται. Ταῦτα διδάξας ὁ λόγος μέλλοντα ἔσεσθαι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως τοὺς μηδέπω εἰς αὐτὴν ἐφθακότας ἔτι δὲ ἐν τῷ βίῳ τούτῳ τυγχάνοντας ἐπὶ μετάνοιαν προκαλεῖται, ὡς ἔτι καιρός ἐστιν ἐπιστρέφειν καὶ ἐπὶ τοῖς ἑαυτῶν κακοῖς ἀποκλάεσθαι καὶ ὀλολύζειν παραινῶν. διό φησιν· ὀλολύξατε, τὰ γλυπτά· ἐγγὺς γὰρ ἡμέρα κυρίου, καὶ συντριβὴ παρὰ τοῦ θεοῦ ἥξει· οὔπω γάρ φησιν ἐπέστη τὰ ἠπειλημένα, μέλλει δὲ ὅσον οὔπω. διὸ προλαβόντες κλαυθμῷ καὶ θρήνῳ καὶ ὀλολυγῇ ἐξιλάσασθε τὰ ἑαυτῶν κακά· μέλλει γὰρ ἡ προλεχθεῖσα ἡμέρα τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ ἐφίστασθαι, ἐν ᾗ πᾶσα χεὶρ ἐκλυθήσεται, καὶ πᾶσα ψυχὴ ἀνθρώπου δειλιάσει· καὶ ταραχθήσονται οἱ πρέσβεις, καὶ ὠδῖνες αὐτοὺς ἕξουσιν ὡς γυναικὸς τικτούσης· καὶ συμφοράσουσιν ἕτερος πρὸς τὸν ἕτερον καὶ ἐκστήσονται καὶ τὸ πρόσωπον αὐτῶν ὡς φλὸξ μεταβαλοῦσι. πρέσβεις δὲ ἐνταῦθα καλεῖ τοὺς προϊσταμένους τῶν τῆς ἀθεότητος λόγων καὶ τοὺς πρεσβεύοντας ὑπὲρ τῆς εἰδωλολάτρου πλάνης, τούς τε διδασκάλους τῶν ἀθέων καὶ ἀσεβῶν δογμάτων, οὓς μετελεύσεται τὰ κατηριθμημένα πάντα. ἴδιον τῶν διατρεπομένων καὶ ἀπροσδοκήτων δεινῶν περιπεσόντων τὸ μεταβάλλειν τὸ χρῶμα τοῦ προσώπου. Οἷς ἐπιλέγει· ἰδοὺ γὰρ ἡμέρα κυρίου ἔρχεται μήνιδος θυμοῦ καὶ ὀργῆς θεῖναι τὴν οἰκουμένην ὅλην ἔρημον καὶ τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἀπολέσαι ἐξ αὐτῆς. κατ' ἐκεῖνο δὲ καιροῦ φησιν οἱ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ καὶ ὁ Ὠρίων καὶ πᾶς ὁ κόσμος τοῦ οὐρανοῦ τὸ φῶς οὐ δώσουσι, καὶ σκοτισθήσονται τοῦ ἡλίου ἀνατέλλοντος· κατὰ γὰρ τὸν τῆς συντελείας καιρὸν οὔθ' ὁ ἥλιος οὔθ' ἡ σελήνη οὔθ'