123

ἀνδρῶν τῶν παρ' Ἕλλησι διασυρόντων τὸν Χριστοῦ λόγον, ἵνα μή τις ὑπολάβῃ περὶ ἑτέρων τὰ προκείμενα λέγεσθαι, ἀκριβῶς καὶ ἀναγκαίως προσέθηκεν τό· οἱ ἐξουσιάζοντες τοῦ λαοῦ τούτου. καὶ ἐπειδήπερ καὶ ἐκτὸς τῆς Ἰερουσαλὴμ ἦσαν πλείους ἀνὰ πᾶσαν τὴν Ἰουδαίαν καὶ Γαλιλαίαν προεστῶτες τοῦ λαοῦ, ἐπισημαίνεται ἀκριβῶς πρὸς ποίους ἄρχοντας καὶ ἐξουσιάζοντας τοῦ λαοῦ ταῦτα λέγοιτο. Οὗτοι δ' ἦσαν «ὁ στέφανος τῆς ὕβρεως» ὁ ἀνωτέρω λελεγμένος, καὶ ταῦτα τοίνυν ἔτι πρὸς τοὺς αὐτοὺς λέγεται· ἐπειδὴ εἴπατε πρὸς ἑαυτούς· Ἐποιησάμεθα διαθήκην μετὰ τοῦ ᾅδου καὶ μετὰ τοῦ θανάτου συνθήκας· εἴπατε γάρ· ἐποιησάμεθα τὸ ψεῦδος ἐλπίδα ἡμῶν καὶ ἐν ψεύδει σκεπασθησόμεθα· ἐπειδὴ τοίνυν ταῦτα διενοήθησαν καὶ ἀλλήλοις ὡμίλησαν οἱ προλεχθέντες χλευασταὶ τὸν μὲν Χριστοῦ λόγον χλευάσαντες καὶ διασύραντες, δι' οὗ ἐδιδάσκοντο ὡς δέοι αὐτοὺς θλῖψιν ἐπὶ θλίψει προσδοκᾶν καὶ τὴν ἐπ' αὐτῇ ἐλπίδα ἐπ' ἐλπίδι, ἑλόμενοι δὲ φιλίαν σπείσασθαι πρὸς τὸν θάνατον καὶ πρὸς τὸν ᾅδην καταφυγήν. τοῦτο γὰρ πράξαντες προσεδόκησαν οὔτε θλίψεως πειραθήσεσθαι οὔτε λυπηρῷ τινι καὶ ἀηδεῖ περιπεσεῖσθαι· εἰ δὲ καὶ συμβαίη ὑμᾶς καταιγίδα, ποθὲν ἐπικλύζουσαν ἐξ ἀντικειμένης δυνάμεως ἐπιέναι οὐκ ἐφ' ὑμᾶς ἥξειν ὑπελάβετε διὰ τὸ φίλους εἶναι τῇ ἀντικειμένῃ δυνάμει καὶ αὐτῷ τῷ θανάτῳ. Ἐπεὶ τοίνυν ταῦτα πρὸς ἑαυτοὺς εἴπατε, τούτου χάριν ἀκούσατε, ἅπερ πρὸς ὑμᾶς εἰπεῖν ὁ τῶν ὅλων προσέταξε κύριος· ὑμεῖς μὲν οὐ παρεδέξασθε τὴν πρώτοις ὑμῖν καταγγελθεῖσαν χάριν, ἐγὼ δὲ τὸν ἐμαυτοῦ λίθον τὸν πολυτελῆ καὶ τίμιον ἐν ἄκρῳ γωνίας ἀναθεὶς ὑψηλὸν καὶ ἐπιφανῆ καὶ τοῖς πᾶσιν ἔκδηλον ποιήσω, ὅπως πᾶς ὁ ἐπ' αὐτὸν πιστεύων μὴ ἐκπέσοι τῆς ἐλπίδος. κατὰ δὲ τοὺς λοιποὺς ἑρμηνευτάς· ὁ πιστεύων οὐ σπεύσει· μακροθυμήσει γὰρ ὁ πιστεύων περιμένων τοῦ λόγου τὴν ἐπαγγελίαν. οὗτος δ' ἂν εἴη ὁ λίθος, ὁ αὐτός τε πέτρα περὶ ἧς ὁ σωτὴρ ἔλεγεν· «ἐπὶ τὴν πέτραν οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν». τοῦτον δὲ τὸν λίθον ἐπαγγέλλεται θήσειν εἰς τὰ θεμέλια Σιών, ὃ δὴ καὶ ἔργῳ πεποίηκεν εἰπὼν καὶ ἐπιτελέσας τό· «ἐπὶ τὴν πέτραν οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν». Σιὼν γὰρ ὄρος τὸ εὐαγγελικὸν κήρυγμα καὶ τὴν ἐπὶ τούτῳ τεθεμελιωμένην ἐκκλησίαν πολλάκις ἐξειλήφαμεν. πολυτελῆ δὲ ὄντα τὸν λίθον τοῦτον καὶ ἐκλεκτὸν καὶ τίμιον θήσειν εἰς τὰ θεμέλια τῆς ἐκκλησίας ἐπαγγέλλεται. ἐντεῦθεν γωνιαῖος καὶ ἀκρογωνιαῖος κέκληται. εἴη δ' ἂν τὸ ἀνθρώπινον τοῦ σωτῆρος ἡμῶν οὕτως ὠνομασμένον σῶμα, ἐπεὶ καὶ κατὰ τὸν ∆ανιὴλ «λίθος τμηθεὶς ἄνευ χειρῶν» ἑωρᾶτο· λίθου μὲν τοῦ ἀνθρωπίνου νοουμένου σώματος, ὄρους δὲ τῆς θεότητος τῆς κατὰ τὸν σωτῆρα. Ἐν τούτῳ δὲ τῷ λίθῳ φησὶ θήσω κρίσιν εἰς ἐλπίδα· κρίνων γὰρ ὁ λίθος οὗτος ἀγαθὰς παρέξει τοῖς κρινομένοις ἐλπίδας, ἐπειδὴ συνῆπται αὐτῷ ἐλεημοσύνη μετὰ τοῦ δικαιοτάτου σταθμοῦ καὶ μέτρου· διὸ λέλεκται· ἡ δὲ ἐλεημοσύνη μου εἰς σταθμούς. ταῦτα μὲν οὖν περὶ τοῦ λίθου εἴρηται, πρὸς δὲ τοὺς εἰρηκότας ἀνωτέρω· «ἐθήκαμεν ψεῦδος τὴν ἐλπίδα ἡμῶν καὶ τῷ ψεύδει σκεπασθησόμεθα», ἐπιλέγει τὰ ἑξῆς φάσκων· καὶ οἱ πεποιθότες μάτην ψεύδει· ὅτι οὐ μὴ παρέλθῃ ὑμᾶς καταιγίς, μὴ καὶ ἀφέλῃ ὑμῶν τὴν διαθήκην τοῦ θανάτου· μὴ γὰρ ἑαυτούς φησιν ἀπατᾶτε φάσκοντες· ἐπεὶ τῷ θανάτῳ ἐφιλώθημεν, οὐ μὴ ἐπέλθῃ ἐφ' ἡμᾶς καταιγίς, οὐδὲ πειραθησόμεθά τινος λυπηροῦ. ἀκούετε γὰρ ἐντεῦθεν ἤδη καὶ μανθάνατε, ὦ οὗτοι οἱ πεποιθότες τῷ ψεύδει καὶ εἰρηκότες· «ἐθήκαμεν ψεῦδος τὴν ἐλπίδα ἡμῶν καὶ τῷ ψεύδει σκεπασθησόμεθα», ὅτι καταιγὶς παρελθοῦσα οὐ παρελεύσεται ὑμᾶς, ἀλλὰ ἀφελεῖ ὑμῶν τὴν πρὸς τὸν θάνατον συνθήκην, καὶ ἡ ἐλπὶς ὑμῶν ἡ πρὸς τὸν ᾅδην οὐ μὴ ἐμμείνῃ· σαθρῷ γὰρ πράγματι ἑαυτοὺς ἐπιστεύσατε θανάτῳ καὶ ᾅδῃ τὰς ὑμετέρας ἐλπίδας ἀναρτήσαντες. διόπερ καταιγὶς φερομένη ἐὰν ἐπέλθῃ, ἔσεσθε αὐτῇ εἰς καταπάτημα. Εἰ δὲ καὶ μέλλοι παριέναι καὶ ἀπιέναι, μακρὰν